Tíminn Sunnudagsblað - 06.09.1964, Blaðsíða 19
slóðir árið 1815: „Hverfur þá af
gnæfandi klettinum snjór Líb-
anons.“ Á hverju ári saxast á löfin
á skikkju hans, og á hálfri öld hef-
ur flatarmál hans minnkað um helm
ing. Svoleiðis búskapur getur tæp-
lega endað nema á eínn veg. Jökul-
hof Snæfellsássins er í voða.
Búskapurinn Bárði hjá
báglega er rekinn.
Er úr karli, að ætla má,
allur þróttur skekinn.
Á afkomunni er engin mynd
óðum tæmast sáir.
Öllu er sóað út í vind,
en aðdrættirnir smáir.
Snæfellsjökull stendur sem sagt
höllum fæti, ef svo má að orði kom-
ast. Við eigum heima í landi svo
köldu, að fyrr meir varð kuldi þess
landsmönnum oft ofurefli, og þó að
nú bresti okkur ekki yl og skjól,
hversu sem viðrar, þá mun ekki ör-
grannt um, að veðráttan valdi okkur
nokkurs konar minnimáttarkennd:
Við erum stundum iíkt og á nálum
vegna þess, að útlendingum finnst
hér ekki nógu hlýtt eða sólríkt og
höldum þess vegna fast að þeim, að
samt sem áður sé unnt að rækta
banana og víndrúfur í gróðurhúsum.
Af öðrum veígameiri ástæðum eru
það að sjálfsogðu góð tíðindi, að jökl
ar fara óðum minnkandi, því að það
er ótvíræður vitnisburður um hlýn-
andi veðurlag. En míkill verður
samt sá sjónarsviptir, þegar gnípa
Snæfellsjökuls glottir kolsvört við
vegfarendum, rænd þeirri jökulhettu,
sem hún hefur skautað um langar
aldir. Og einhvern veginn finnst mér,
að Bárður Snæfellsás, landvættur og
ármaður hins fagra héraðs, lendi þá
á hrakhólum. Öðrum þræði vona
ég því, að hjarnbreiður Snæfellsjök-
uls treinist enn um sinn, og ármaður
sá, er forðum barg Ingjaldi í skinn-
feldi, er hann lenti í háskanum í róðr
inum á Grímsmið, verði á komandi
tímum hollur fiskiskipum undir Jökli
og verji þau vélráðum Hettu, ef
henni kynní að takast að rugla rat-
sjárnar. Þó að kuldi sá, sem af jökl-
um stendur, hafi oft orðið að meini,
getur hitt líka verið, að við eigum
honum að þakka sumar þær eðlis-
eigindir, sem orðið hafa okkur til
giftu og farsældar.
IX.
Vegurinn út í Breiðuvík liggur
nokkuð hátt uppi í hlíðinni neðan
undir Axlarhyrnu. Er þar komið
fram á dálitla hjallabrún, og blasir
þá sveitin við, fríð og grösug í skjóli
bogadreginna fjalla. Fyrir framan
hana er hóp eða lón og utan þess
langt rif, en að vestan byrgír keilu-
myndað fjall, Stapafell, útsýn
Minnisvarði Einars Magnússonar frá Syðri-Knarrartungu í Búðaklrkjugarði.
(Ljósm.: J H.).
að mestu leyti. Neðan þess ganga
klettar í sjó fram, og þar er Arnar-
stapi.
Áður fyrr voru margir bæir í
Breiðuvík, en nú er þeim farið að
fækka. Nöfn sumra þeirra láta kunn-
uglega í eyrum, því að þar hafa sög-
ur gerzt og þeir menn átt heima
er oft er vitnað til, þótt ekki geti
þeir allir góðfrægir kallast. Einn
þessara bæja er Knörr, þar sem
Bjarni djöflabani bjó á síðari hluta
átjándu aldar. Á Hnausum, nokkru
utar í sveitinni, bjó annar Bjarni
Jónsson, litlu yngri en Knarrarbónd-
inn, og eigi síður nafntogaður en
hann, landskunnur prangari og mik-
ill þrætukarl. Hann nefndl séra Sæ-
mundur Hólm „hórujagarann mikla“,
því að karl átti allmargt barna
hér og þar. Á Hamraendum bjuggu
'stundum sýslumenn, sem misjafnar
sögur fóru af. En langkunnastur
bæja í Breiðuvík er Kambur, og á
hann frægð sína að þakka, að þar
bjó Björn Breiðvíkingakappi, — sá,
er meiri var vinur íúsfreyjunnar á
Fróðá en goðans á Helgafelli og
sagnir hermdu, að gerzt hefði höfð-
ingi Indíána í Vesturheimi.
Fyrir ofan Breiðuvík eru klettar
miklir í fjallinu þar eru svonefndir'
Knarrarklettar. Þar hafa margir end-
að líf sitt, þeir er villtust á
leið yfir Fróðárheiði eða Kambs?
helði. Þar hrapaði Jón sýslumaðuri
83|
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ