Tíminn Sunnudagsblað - 28.03.1965, Page 21
Áð austan ogyestan
um tryppi. Einar færðist undan því
að þiggja þessi laun, enda vissi hann
hafa rekið erindi . kerlingar miður
trúlega. En hún lagði þeim mun
fastar að honum, svo að hann hlaut
að þiggja gjöfina.
Guðrún, dóttir séra Sæmundar Ein
arssonar á Útskálum, átti heima
austur í Skaftafellssýslu síðari hluta
ævinnar. í Þykkvabæjarklaustri í
Veri var hún, er hún var á áttræðis-
aldri.
Einu sinni var hún við þvotta úti
við læk, er heimamenn Árna sýslu-
manns Gíslasonar í Kirkjubæjar-
klaustri bar þar að. Voru þeir á leið
í ver, gemsmiklir nokkuð og orð-
hvatir. Víkur einn þeirra, ráðsmað
ur á Klaustri, sér að Guðrúnu og
segir:
„Viltu eiga mig, stúlka mín?“
Guðrún gamla réttir sig upp, hvess
ir augum á manninn og segir:
„Já. Þið heyrið, hvað talað er
piltar. Ég tel þetta þá útrætt og vona,
að þú svíkir mig ekki. unnusti
góður.“
Maður þessi var stúlku heitinn, og
þar kom, að séra Páll Pálsson á
Prestsbakka lýsti með hjónaefn
unum. Fór ein lýsingin fram í Álfta
veri.
Eftir messu hitti prestur Guðrúnu
gömlu og tók hana tali.
„Já, þér lýstuð með ráðsmannj
sýslumannsins í dag,“ segir hún þá
„Ég lýsi meinbugum — hann er méi
heitinn.“
og vinsenid, sem aðeins bregzt, et
það sjálft hagar sér öðruvísi en vera
ber. Samband fíls og eiganda hans
er vant að vera innilegt og traust.
og þótt fíl takist einstöku sinnum
að sleppa, verður hann strax hlýð
inn og auðsveipur, þegar hann sét
húsbónda sinn aftur. Tamdir fílai
verða fl jótt vinir barna, og þeii
tengjast varanlegum vináttuböndum.
bæði féiögum af sinni eigin tegund
og öðrum óiíkum, tii dæmis hund
um og köttum. En ef þeir eru æst
ir upp, eiga þeir til að rjúka upp
í ofsafenginni vonzku, og þeir eru
hefnigjarnir við óvini sína. Fílar
sýna oft vitsmuni í því að finna
áhöld til þess að klóra sér með og
nota sem blævængi. Þeir sýna furðu
lega glöggskyggni í að gera sér
grein fyrir mismunandi eiginleikum
hluta, til dæmis hörku og þyngd.
Ef fílar veikjast eða særast, taka þeir
meðhöndlun læknisins með mikilli
rósemi. Virðist ekki leika vafi á, að
fílar hafi til að bera tímaskyn, en
innan vissra takmarka þó. Þeir ná
venjulega mjög háum aldri, en fyr-
ir kemur að þeir deyja snögglega,
og innfæddir menn eru vanir að
kenna það hjartasorg.
J. Hafst.
„Hvi komuð þér ekki 1 kirkju ti)
þess að lýsa meinbugum þar?“ spyr
prestur.
„Ég hugði, að jafngilt væri,“ segii
gamla konan, ,,þótt gert væri hér
Ég hef vottana óga.“
„Hverja aðferð viljið þér hafa á
þessu máli?“ spyr prestur, sem vissi
hvar fiskur lá undir rteini. •
Guðrún sagðist hcimta skaðabæiui
fyrir svikin, en með því að sér lítist
maðurinn ekki mikils verður, þá láti
hún sér lynda eitt pund af kaffi.
Þau urðu málalok. að brúðgum
inn lét úti fimm pund af kaffi, en
þau gaf Guðrún presti
Moldin úr fjóskampinum.
Það er sögn, að fyrrum hafi bæn
hús verið í Laugardalshólum í Ár
nessýslu. og á það að hafa staðið
þar.sem nú heita Krosshólar.
í lok átjándu aldar og framan ai
nítjándu öld bjó í Hólum maður
er hét Einar Jónsson. Þegar hann
var unglingur í Hólum. reri hann
vetrarvertíð í Selvogi og átti þar ta)
við gamla konu, sem mjög var hrjáð
af gigt Hefur hún er til vill verið
ættuð austan úr Laugarda).
og svo mikla trú hafði
hún á bænhúsinu í Hól
um, að hún hugði sér myndi batna
gigtin, ef hún fengi mold úr rúst
um þess til þess að leggja við skrokk
inn á sér. Hét Einar að hjálpa henni
um moldarlúku í þessu skyni.
Nú fór Einar heim, en ekki mundi
hann, hvers keriingin hafði beðizt,
fyrr en hann stóð ferðbúinn við
fjósdyr. Varð honum þá fyrir, að
hann klóraði mold úr fjóskampin
um og setti í vettling.
Þennan læknisdóm fékk hann
kerlingu. Hún tók við fegins hendi
og hóf þegar lækninguna. Og viti
menn: Svo brá við, að henni batnaði
Þegar Einar hvarf heim í vertíðar
lok, vildi kerling endilega gefa hon
FJÁRKLÁÐI OG
Framhald af 275. sí8u.
steinssonar, þess er þai býr nu. En
faðir og afi konu Þorsteins, bjuggu
þar fyrr en hann. Þorsteinn bjó 30
ár fyrir kláðann og var bjargálna-
bóndi — taldi fram 20,5 kúgildi —
en aðeins 3,5 eftir niðurskurðinn.
Hann bjó þó ennþá 15 vetur eftir
það.
VII.
Fjárkláðinn olli feiknatjóni á búi
hvers einasta Holtabónda, sem á vegi
Það vai jafnan siður frá því al-
þingi hófst 1845, að konungsfulltrúi
eða landshöfðingi héldi þingmönnum
tvær. og síðar þrjár, veizlur, við þing-
setningu svo og lokaveizlu að hálfn
uðum þingtíma Þessi siður hélzt ti)
þings 1905. Þá var engin lokaveizla
haldin. og þótti mörgum það snubb-
ótt. en það voru þingmenn' sjálfir.
sem áttu að ráða því, en meirihlut-
inn var því mótfallinn Það orð hef-
ur gengið, að í sumum veizlum á
hinum fyrstu þingum hafi gengið
heldur glatt til. og að það hafi ekki
verið með öllu óhæft má sjá af því,
sem drukkið var i lokaveizlu á al-
þingi 8. ágúst 1849 t>ai var drukkið:
58 flöskur af rauðvíni a 3 mark fl.
14 flöskur af portvíni á 1 rd) fl.
14 flöskur aí madeira á 1 rdl. fl.
16 fl. af kampavíni á '0 m og 8 sk. f).
Þingmenn voru þá. auk konungs-
fulltrúa (Pá)s amtmanns Melsteds).
25, og líklega hafa einhverjir bæjar-
búar verið boðnir i veizluna Þó hafa
boðsgestir fráleitt verið iangt yfir 30.
Ekki hafði stjórnardeildin i Kaup-
mannahöfn neitt að athuga við þetta,
en hitt þykir furðu sæta, hve þing-
menn hafa þá verið gefnir fyrir sæt-
indi, því að þeir borðuðu í þessari
veizlu sultutau fyrir 28 rdl. og einn
kassa af rúsínum. sem kostaði 4
dali. Sennilega hafa þó þingmenn
hvorki drukkið alit betta né étið
öll sætindin sjálfir bví að t'orstöðu-
maður veizlunnar var lögregluþjónn-
inn Henrichsen, orðlagður drykkju-
maður, sem því sennilega hefur verið
góðui liðsmaður við flöskuna. Hann
fékk þar að auki 10 dali fyrir framrni-
stöðuna. Það blöskraði Oddgeiri
Stephensen. að hann skyldi vera tek-
inn ti) þessa starfa og fá svo háa
borgun fyrir, og fékk konungsfulltrúi
nokkrar ákúrttr fvrir eyðslusemi
þessari veizlu.
(Heimild: Óðinn).
FJÁRSKIPTI -
hans varð. En furðu misilla fóru
menn út úr viðskiptum við hann.
Ekki verður með vissu séð, hvað
þessum mismun olli. Fleira en einu
er þar til að dreifa. Hagsýni og
framsýni hefur efalaust orðið sum-
um að liði. Ef til vill hafa marg-
ir treyst því, að kláðinn yrði lækn-
aður, en ekki skorið niður. Þá voru
menn, sem áttu að mestu eða öllu
leyti heilbrigt fé, en urðu þó að
farga hverrri kind. Trúlega voru þeir
varbúnastir allra.
T f M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
285