Tíminn Sunnudagsblað - 13.08.1967, Blaðsíða 14

I
líkur þrældómur biði þess í land-
inu ókunna. Sumir ísraelsmanna
hugsuðu einungis um munn sinn
og maga, en aðrir voru niður-
dregnir af harmi og gátu ekki
gleymt hörmungum þjóðar sinnar.
Og Nebúkadnesar mælti við þá:
„Hví heyri ég eigi frá yður
annað en volæði og víl?“ Og hann
lét kalla á Levíta og sagði við þá:
„Meðan vér etum og drekkum skul
uð þér slá gígjur fyrir mig, eins
og þér gerðuð fyrir guð yðar í
helgidóminum.“ Levítarnir litu
hver á annan, og þeir sögðu: „Næg
ir eigi, að vér vitum syndir vorar
hafa tortímt helgidómnum. Skul-
um vér nú einnig slá gígjur fyrir
hrakmenni þettn?“ Og þeir réðu
með sér að hengja gígjur sínar
upp á pílviði, sem uxu umkringis
höllina. Þá settu þeir í sig kjark,
og allir stungu þeir sigghörðum
þumli í munn sér, bitu saman tönn
um, neyttu aleflis og limlestu
fingur sína. Og þá gátu þeir svar-
að Nebúkadnesari eins og skrifað
stendur, (Sálm’, 137,4): „Hvernig
ættum vér að syngja Jahve-ljóð í
öðru landi?“ Þeir sögðu ekki:
„Vér viljum eigi slá gígjur," en
þeir sögðu: „Hvernig gætum vér
slegið gígjur?“ og um leið fórn-
uðu þeir höndum, svo að Nebúka-
dnesar sá limlesta fingur þeirra,
sem megnuðu ekki framar að seiða
hljóm úr strengjum.
Góður sonur.
Unglingar spurðu Elíeser rabb-
ína, hversu stranglega skyldu þeir
halda boðorðið „heiðra föður þinn
og móður þína,“ og hann svaraði:
„Kanína rabbíni sé yður fordæmi.
Einhverju sinni stóð hann í flokki
rómverskra fyrirmanna, klæddur
hinum fegurstu skartdúkum. Og
móðir hans gekk þar að honum,
reif sundur skikkju hans, lúskraði
honum og hrækti á fætur hans.
En Kanína átaldi hana ekki. Hann
gerði hið gagnstæða. Er hún missti
af sér ilskó, laut hann niður og
rétti henni skóinn, svo að móðir
hans særðist ekki f mölinni með-
an hún hnjaskaði son sinn.
Akíba rabbíni.
Fyrrum bönnuðu rómversk yf
irvöld Júðum að leggja stund á
gyðingleg trúfræði, en Akíba rabb-
íni hélt eigi að síður söfnuð og
kenndi fólki lögmálið.
Papos ben Jehuda sótti slíka sam
komu og sagði við hann: „Óttast
þú eikki reiði stjórnvaldanna?“
Og Aikíba rabbíni svaraði hon-
um og sagði: „Mér er sagt, Papos
ben Jehuda, að þú sért gáfumað-
ur, en reyndar ertu flón. Leyf mér
að segja þér stutta ’misögu:
Refur sprangaði meðfram á
nokkurri og sá fiskana þjóta og
skjótast milli bakka. Refurinn
spurði þá: „Hvers vegna eruð þið
á sífelldum þeytingi?“ Ij'iskarnir
svöruðu: „Við reynum að forðast
net veiðimanna, sem þeir kasta út
á ána.“ Refurinn sagði: „Þá skuluð
þið heldur koma hérna upp á
bakkann, og við munum búa í sátt
og samlyndi eins og forfeður mín-
ir og ykkar gerðu forðum.“ Fisk-
arnir svöruðu: „Okkur er sagt, að
refurinn sé vitrasta dýrið, en
reyndar ertu flón. Hér í heimkynn
um okkar óttumst við ásókn veiði-
manna, en hversu fremur mund-
um við ekki óttast á bakkanum, þar
sem við deyjum.“
„Hlutskipti vort er hið sama og
fiskanna, Papos ben Jehuda. Vér
óttumst margt, þegar vér leggjum
stund á trúfræði vor, sem líf vort
er undir komið og langgæður ald-
ur, -- en hversu fremur mundum
vér ekki óttast, ef vér létum af að
nema þessi fræði “
Úr Píslarvottasögu.
Þegar Símon ben Gamalíel rabb
íni, höfðingi Ísraelíta, og ísrnael
rabbíni, æðsti prestur, voru út
leiddir til aftökustaðar, þá grét
Símon rabbíni, þar eð hann var
enn á unga aldri ísmael rabbíni
sagði við hann: „Ungmenni, hví
grætur þú? Gakk tvö skref, og þú
munt sitja mitt á meðal guð-
hræddra." Símon rabbíni svaraði
honum: „Hjarta mitt skelfist, þvi
að ég veit ekki til, hver muni vera
dauðasök mín.“ Þá sagði ísmaei
rabbíni við hann: „Ef til vill hefur
maður nokkur einhverju sinni
gengið á fund þinn og leitað hjá
pér úrlausnar, en þú hefur látið
hann bíða, meðan þú neyttir
matar eða klæddist skikkju þinni.
í þetta skipti hefur þú ef til vill
sýnt náunga þínum ójöfnuð og
brotið gegn lögmálinu. Því lög
málið hefur þú brotið, hvort sem
þú sýndir náunga þínum ójöfnuð
í smáu eða stóru.“ Þá svaraði Sím-
on rabbíni honum: „Fræðari minn,
þú hefur friðað sál mína.“
Þeir grátbændu böðulinn báð-
ir. Annar mælti: „Ég er æðsti
prestur, og faðir minn var æðsti
prestur af kynkvísl Arons. Deyð
mig á undan honum, svo að ég
horfi ekki upp á kvalastríð bróður
míns.“ Og hinn mælti: „Ég er höfð
ingi Ísraelíta, og faðir minn
var höfðingi af kynkvísl Davíðs
konungs. Deyð mig á undan hon-
um, svo að ég horfi ekki upp á
kvalastríð bróður mí.ns.“ Böðull
inn svaraði þeim: „Varpið hlut-
um.“ Þeir gerðu svo, og hlutur
Símons ben Gamalíels kom upp.
Böðullinn skildi nær samsjtundis
höfuð hans frá herðum, og fsmael
rabbíni tók höfuðið, lagði það við
brjóst sér, táraðist og sagði hárri
raustu: „Helgu varir, þið, varir
hins trygga og trúlynda. Þið, helgu
varir, mæltuð til oss orðum, er
leiftruðu sem perlur og eðalstein
ar. Nú munuð þið kyssa ryk göt-
unnar, og þeir, sem enn lifa, verpa
yfir ykkur mold og ösku. Hvar
mun lögmálið? Hvar munu laun
þessa?“
En er nann grét, gekk dóttir
keisarans að glugga á dyngju sinni,
sá ísmael og varð snortin af feg-
urð hans. Því ísmael var talinn
í hópi sjö fegurstu manna verald-
ar, og hann bar svipmót engil-
veru. Og dóttir keisarans fékk sam
úð með ísmael og gerði föður
sínum orð: „Veit mér ósk rnína.1*
Keisarinn lét sendimanninn flytja
dóttur sinni þetta boð: „Gjarnan
vil ég uppfylla sérhverja ósk þína
nema þá að gefa þér ísmael rabb-
ína og hans líka.“ Enn bað hún
föður sinn um að þyrma ísmael,
en hann svaraði: „Ég hef svarið að
deyða hann.“ Og enn sendi hún
boð til keisarans: „Úr því að ísma
el rabbíni verður að deyja, bið ég
þig að láta böðulinn flá höfuð hans
og færa mér húðina. Hún hefur
slíkan gljáa, að þar get ég séð speg
ilmynd mína.“ Og keisarinn gerði
sem hún bað, og bölullinn fló höf-
uð ísmaels. Þegar hann hafði fleg-
ið höfuðið þangað niður, þar sem
skal hafa orð Jahve sem minn-
ingabönd milli augnanna, veinaði
ísmael sáran, svo að skulfu him-
inn og jörð. Og enn veinaði hann,
svo að hásæti drottins nötraði.
Og englarnir báðu til guðs og
spurðu: „Hvers vegna skal góður
og guðhræddur maður deyja
svo smánarlegum dauða, þar sem
þú hefur sýnt honum alla fjár-
sjóði á himni og jörðu?“ En þá
heyrðu þeir raust himinsins, og
hún mælti: „Heyri ég kveinstafi
oftar, glata ég heiminum, og jörð
686
T I M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
J