Tíminn Sunnudagsblað - 21.06.1970, Side 15
— Hvernig var svo að vera ljós-
móðir á Slóttunni.
— Alveg dásamiegt. Ljós'móð1-
urstarf er eitthvert dýrlegasta
verk, sem maður getur tekið sér
fyrir hendur, og ég lifði og hrærð-
ist í því, án þess að spyrja nokkru
sinni um laun. Að vísu skal ég geta
þess, að ég fékk þrjátíu og fimm
krónur fyrir það að taka á móti
barni og annast heimili móðurinn-
ar í hálfan mánujð — það er að
segja, ef fóikið gat borgað svo
mikið.
— Það hefur kannski ekki
alltaf verið hægt?
— 0, sussu nei, langt í frá.
Enda var það alls ekki sú hlið
málsins, sem ég var að hugsa um.
Einu sinni fór ég til konu, sem
ætlaði að fara að ala sitt fjórða
barn. Þar stóð svo á, að maðurinn
hennar lá mikið veikur, og enginn
til að annast heimilið. Þangað fór
ég og þar var ég í tvo mánuði.
Þegar ég fór, sagði konan við mig:
„Ef manninum mínum batnar, þá
borga ég þér þetta“. Þetta gekk
alveg fram af mér, ég hafði aldrei
ætlað að taka peninga fyrir þetta.
Þarna hafði ég frítt fæði og hús-
næði, auk þess sem ég var auðvit-
að með mín föstu laun frá ríki og
sveitarfélagi, eítthvað í kringum
tvö hundruð krónur á ári!
— Hvað varstu lengi ljósmóðir á
Meirakikasléttu?
— Hálft fimmta ár. Þá slasaðist
ég. Ég var flutt sjúklingur suður á
Landakot. Þar lá ég, unz ég gat
farið að druslast á milli læknanna
hérna, en þegar heilsan fór að
skána, reyndi ég að vera vinnu-
kona í Reykjavík. Þá var það einn
góðan’ veðurdag, að í húsið, þar
sem ég var, kom ungur maður, og
tókum við tal saman, eins og ungu
fólki er títt. Hann spurði, hvað ég
væri að gera hér, og ég sagði sem
var, að ég væri aumingi, sem ekk-
ert gæti,_en ég vildi vinna. Þá sagði
hann: „Ég veit, hvað þú átt að
gera. Þú átt að koma þangað sem
ég er“ (það var auðheyrt, að hann
hafði óbilandi trú á húsbændum
sínum til allra góðra hluta). „Er
margt fólfc þar?“ spurði ég. „Já“,
svaraði hann. „Viltu skila því til
húsmóðurinnar, hvort hún vilji
Iofa mér að vera í hálfan mánuð
tii reynslu — fyrir ekfcert — og
vita, hvort ég get nokkuð unnið“.
Hann hét því að skila þessu og
með það íór hann, en ég gerði mér
satt að segja engar vonir um ár-
angur af þessu tiltæki. En tveimur
dögum seinna kom hann og sagði
að ég mætti koma.
Úr þessu varð svo nærri því árs-
dvöl, og heilsan fór batnandi.
Þarna var nóg að gera og alveg
yndislegt fólfc. En það var alltaf
bölvaður þráinn í mér, og mig dauð
langaði að komast utan og tæra
meira. Farið til Kaupmannahafnar
kostaði eitt hundrað og fimmtíu
fcrónur á öðru farrými, og þessar
hundrað og fimmtíu krónur átti ég
efcki til. Hver eyrir, sem mér
hafði áskotnazt áður fyrr, var nú
eyddur í lækna og meðul. Þá kom
ég að máli við húsbónda minn og
bað hann að lána mér 150 fcrón-
ur. „Hefur þú fengið nokkurt
kaup hér?“ spurði hann. Kaup?
Mér hafði aldrei dottið neitt slíkt
í hug, enda leit ég á dvöl mína
þarna sem hressingartíma fyrir
sjúkling, en ekki sem atvinnu.
„Heldurðu, að þú eigir ekki kaup
eins og aðrir?“ sagði hann þá. „Ég
borga þér tvö hundruð krónur fyr-
ir þenna tíma“. Með það fór ég, og
átti nú fimmtíu krónur umfram
fargjald til Kaupmannahafnar. Ég
var rífc!
— Og svo ferð þú utan?
— Já. Ég fór til Danmerkur og
var fyrst nokkra mánuði í sumar-
hóteli, en að þeim tíma loknum fór
ég á ríkisspítalann í Kaupmanna-
höfn til framhaldsnáms í ljósmóð-
urfræðum.
— Varstu lengi þar?
— Ég var þar rúmt ár.
— Og hvernig kunnirðu við
Þig?
— Ágætlega. Það var yndislegt
fólfc á ríkisspítalanum. Og ekki að-
eins þar: Danir eru alveg einstak-
lega elskulegir menn. Ég held, að
það séu engar ýkjur, að ég hafi
elskað alla Dani, síðan ég var þar.
— Þú ílentist samt ekki hjá
þeim?
— Nei. Ég kom heim að loknu
námi og hóf störf við Landsspítal-
ann í Reykjavík.
— Fórstu aldrei til starfa úti á
landi eftir þetta?
— Jú, jú. Ég var til dæmis bæði
í Véstmánnaeyjum og á Patreks-
firði.
— Var ekki leiðinlegt að vera
úti í Vestmannaeyjum?
— Leiðinlegt? Ertu alveg frá
þér, maður! Nei, það er ekki leið-
inlegt í Vestmannaeyium. Það var
ágæt samvinna milli mín og lækn-
anna þar, og ég gæti sagt þér
margt frá þeirri umhyggíiu, sem
þeir báru fyrir mér. Það var til
dæmis ekki sjaldan, þegar lokið
var erfiðum fæðingum, að læknir-
inn, sem með mér var kallaði
fram: „Stúlkur mínar! Eigið þið
nú ekki eitthvað þynnra en vatn,
handa ljósmóðurinni?“ Skýringin á
þessari umhyggjusemi er sú, að ég
drekk aldrei kaffi, heldur alltaf
te.
— En hvernig var að vera á Pat-
reksfirði?
— Þar var líka afbragðsgott
fólk og ágætt að vera þar. Og þar
var ég ekki einungis ljósa barn-
anna, heldur og flestra lamba, sem
fæddust i þorpinu þetta eina vor,
sem ég var þar. Þorpsbúar áttu
flestir einhverjar kindur á þessum
árum, og ég var bókstaflega á þön
u-m, allan sauðburðinn. Vorið var
hart og ánum gekk illa að bera,
og það var sannarlega engin van-
þörf á ljósmóður!
— Við höfum nú talað margt
um störf þín og þjónustu við aðra.
En hvað um þína persónulegu
hagi? Var ekki aílt þetta harla erf-
itt fyrir konu með heimili og
börn?
— Svo var nú guði fyrir að
ég giftist seint — og ég ætlaði
aldrei að giftast, heldur helga mig
því, sem ég vissi vera köllun mína.
— En þú giftist nú samt.
— Já, ég giftist, og ég sé svo
sannarlega ekki eftir því, en við
höfum alls engan tíma til þess að
fara að tala um það núna.
VS.
"M ■" ■l1
Þeir, sem hugsa sér
ið halda Sunnudags-
blaðinu saman, ættu
að athuga hið fyrsta,
hvort eitthvað vantar
í h|á þeim og ráða bót
á því.
J
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
495