Tíminn Sunnudagsblað - 25.07.1971, Blaðsíða 11
Á þessari mynd sér yfir Giaumbæ í Skagafirði og handan hans eylendið, vötnin og Hegranes, en þangað fluttist Svarfdæiing-
urinn, sem ekki hikaði við að sundriða Vötnin,
Pabbi tók aS sér að ala naut fyr-
ir þá Skíðdæli. Leigan eftir naut-
ið var einn töðuhestur á hverja
kú. Þegar einhver kom að sækja
nautið, fór pabbi venjulega með
honum, og var svo fylgt aftur til
baka. Ekki þótti annað vogandi en
tveir menn væru jafnan á ferðinni
með tudda, því að fullorðin naut
eru ekki nein lömb að leika við,
ef í þeim snýst. Ég heyrði frá því
sagt, að maður nokkur hefði verið
einn á ferð með naut. Sk'yndilega
skipti það skapi og ætlaði þegar
að leggja manninn undir. Hann
greip til þess ráðs að fara á bak
nautinu og fékk það ekki komið
honum af sér. Og þar sat hann
þegar að var komið.
Úr því að ég er nú búinn að
tala hér um kindur, hunda og
nautgripi, þá væri ómaklegt að
gera blessuðum hrossunum lægra
undir höfði, og þess vegna langar
mig til að minnast hér aðeins á
þrjár hryssur. Er það þá fyrst hún
Ljóska á Þverá. Oft var ég búipn
að dást að kænsku hennar og
hyggjuviti, þegar ég vakti yfir tún-
inu á vorin. Hún var nefnilega í
túninu á Þverá á hverri nóttu, en
aldrei komst upp um Ljósku. Og
hvernig stóð á því? Jú, hún kom
aldrei ofan úr fjallinu fyrr en svo
var áliðið orðið, að allir voru hátt-
aðir. Og alla nóttina hélt hún sig
á bak við hús, þannig að hún sást
ekki frá bænum, þótt einhver hefði
litið út. Skömmu fyrir fótaferðar-
tíma tók hún svo sprettinn til fjalls
og var víðs fjarri, þegar fólkið á
Þverá fór á stjá. Þegar hún var að
laumast í túnið, fór hún ævinlega
löturhægt, smáfikraði sig niður
með gilinu, eins og hún væri að
gera ráð fyrir þeim möguleika, að
einhver væri venju fremur seinn í
háttinn. En til baka fór hún í enini
roku, sjálfsagt til þess að vera
komin sem lengst frá túninu, er
fólkið kæmi á fætur, svo að síður
félli á hana grunur. ,
Grá hryssa var einnig til á Þverá.
Hún var ættuð úr Skagafirði. Ekki
var alltaf hlaupið að því að ná
henni, ef það stóð ekki upp á
hennar geð. Ég var eitt sinn við-
staddur slíka viðureign. Átti þá að
króa hana af á milli bæjarhúsanna
og djúprar tóftar, en börð lá yfir
tóftina þvera. Þegar nú þrengdi
að Gránu og hún komst hvorki
fram né aftur, gerði hún sér lítið
fyrir og liljóp á borðinu yfir tóft-
ina. Þá var Grána fótviss og létt-
stíg, og skil ég ekki enn í dag, að
borðið skyldi ekki brotna. Og
þessu hefði ég ekki trúað, ef ég
hefði ekki horft á það með eigin
augum.
Pabbi átti rauða hryssu. Hún var
ákaflega gjörn á að fara í heyin
á haustin og veturna, og hafði al-
veg undravert lag á því að rífa
upp skarirnar á torfinu, kæmist
hún að heyjunum á annað borð.
Voru heyln ekki örugg fyrir
Rauðku nema skarirnar væru
grjótbornar. En kæmist hún ekki
í hey heima, átti hún það til að
fara á aðra bæi til heyrána, og
þótti þar, að vonum, ógóður gest-
ur. Ekki man ég þó til þess, að
þessi herhlaup hennar yllu neinu
missætti milli Mgranna, og var
samkomulag milli bæjanna þarna
sérstaklega gott.
Það er nú raunar annað mál,
en gaman þætti mér að vita, hvort
steinarnir tveir á hlaðinu á Hnjúki
væru enn á sínum stað. Það er nú
að vísu ólíklegt. Annar þeirra var
fiskasteinn, sjáanlega ævaforn, því
að ofan í hann var komin mikil
dæld undan höggunum. Hitt var
hestasteinn, eða héstastjaki eii»s og
hann var nefndur, og var nafnið
efalaust dregið af lagi steinsins,
Frftitvhald á bis. 667.
«9
T f M 1 N N
SUNNUDAGSBLAÐ