Alþýðublaðið - 04.05.1922, Síða 2

«
snlega til athugunar sem allra
íyrst, því úr þessu rnega íram
kvæmdir ekki dragast.
Ræktun Fossvogs er eitt af
mestu nauðsynjamálum þessa bæ)
ar og ætti að vera áhugamál eins
dugiegs borgarstjóra og Morgun
blaðið hefír gefíð lesendum slaum
lýsingu á. Páll.
Dýrt fæði.
Fæðí hefír lækkað áilmikið hér
á iandi á siðasta ári og nú mun
vandfundinn sá staður, að fæði
kosti 5 kr. á dag,
Þrátt fyrir það, þó vörur er-
lendis hafí lækkað meira en hér,
og brytar á skipum þeim sem
fara áætlunarferðir hér við land
þutfí engan kostnað að hafa af
flutningi matvæla, er fæðið ennþá
10 kr. á dag á i. farrými. Og
ekki nóg með það, farþegar verða
að greiða þetta óhæfílega háa
verð, hvort sem þeir borða eða
ekki. Skip Bergenska iélagsins eru
þó undantekning frá þessu; þar
eru farþegar sem sé beittir þeirri
sanngirni, að þeir þurfa í strand
ferðum ekki að greiða annan mat
en þann sem þeir borða.
Sú aðferð, að skylda menn til
þess að greiða vöiu scm þeir ekki
nota, virðist harla ósanngjörn.
Ekki sízt þegar sú sama vara er
kannske alt að ioo°/o dýrari cn
jafnvel betri vara á öðrum stað.
Það cr sanngjarnt að íæði sé
nökkru dýrara a sjó en landi, en
ósanngirni kalia eg það, að hafa
það bæði ,sky!dufæði“ og eins
dýrt og aú er.
í strandferðum, þar sem mönn
um er nauðugur eian kostur að
flækjast með skipi á hverja höfn,
ætti mönnum heizt að vera frjálst,
hve sBÍklu þeir vilja eyða i mat.
Og þegar fóik eí til vlll bragðar
ekki mat vegna sjóveiki, virðist
Ó3anngjarnt að krefja það um
gjald, jafnvei þó skyidufæði væri
á skipinu Þetta er vitanlega ekki
sök brytanna eiagöngu; þeir viija
hafa sem mest cpp úr atvinnu
sinni, en félagifi sem ræfiur þá
verður að bera hag farþega líka
fyrir brjósti, annars er það ekki
þvf starfí vaxið, sem það hefir
að sér tekið.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Það er leitt, ef ienlent félag
getur ekki boðið jafn góð kjör
og erlent; og væntanlega gerir
hið innienda þó ;-it sem i þess
valdi stendur, meir verður ekki
af því heimtað. Vonandi verður
ekki langt að bíða þess, að fæði
lækki mð œua á ísiertzku straad
ferðaskipunum. Þess er fuii þörf
Nógu dýrt er samt að ferðast.
Ferðalangur.
Pjóðarviljiim.
Frá ómunatíð hefír þessi gamli
málsháttur átt sér stað, .að rödd
þjóðarinnar væri rödd guðs", og
verið taiið gott og djúpsett spak
mæli. Þjóðhöfðingjar og formæl
endur trúarbragða Og stjórnmála
hafa vitnað til þessara orða þegar
þeim þóttu þau koma vel heim
við skoðanir sínar og dóma um
hiutina. Vér höíum svo oft heyrt
þessi oið. Vér höfum lesið þau f
ritum og biöðum, og vér erutn,
ef svo má að orði kveða, upp
aldir ti! að trúa þeim eins og
nýju neti.
í sögunni má að sönnu finna
óteljandi dæmi þess, að .rödd
þjóðarinnar* hefír verið fjarri því
að vera vottur um guðs vilja.
Hinn hryllilegi fjcldi hryðjuverka,
er unnin hafa verið í nafni þessa
gamla orðtaks, þó ekki sé nema
é tfmabilinu frá þvf Kristur var
krossfesíur undir fagnaðariátum
alþýðunnar og þangað til hin
hroðalegu mansdráp voru framin
í dýfiissunum á döguoa stjórnar
byltingarinnar í Frakklandi, er
þóttist vera réttmætt strið hinnar
miklu alþýðu f þjónustu manmétt
indanna, nægir til þess að færa
oss heim sanninn um það, að
.rödd þjóðarinnar" er ekki alténd
.guðs rödd". Þrátt fyrir þetta
höldum vér þó einnig á vorum
dögum fast við þetta gaœla orð
tak Vér erum að meira eða minna
Ieyti sannfærðir um að það hafi
satt að mæla. Og vér höfum f
raun og veru slegið því föstu í
stjórnskipunarlögum vorum, sem
í þeim löndum er hafa þingbundna
stjórn, einmltt eru bygð á þeirri
grundvaliarsetningu, að það sem
múgurinn eða meiri hlutinn álitur,
það sé gott og gilt.
Ean þann dag í dap eru ódáða<
verk unnin, sem eiga rót sína að
rekja til þesssrar grundvallarsetn-
ingar, es tii aiirar hamingju tii-
tölulega fá í samsmburði við bx-
arsköítin sem ieiða aí því að menn
breyta eftir þessum gömiu orðum
í biindni.
Éu axarsköftin geta lfka haft
skaðleg áhrif, bæði á hagsæid
mannfélagsins i heiid sinni og
einstaklingana, og ætti því helzt
að sneiða hjá þeim En það er
hinsvegar varúðarvert og öidungis
ekki hættulaust að hreyfa við'
þessari grundvallarsetníngu. .AU
menningsálitið", .þjóðin", .meiri
hlutinn" o. s frv. eru orðin þvi
nær heilög og friðhelg hugtök,
sem enginn getur hreyft við án
þess að verða kallaður stórbokki.
iandráðamaður, frelsisóvinur o. s
frv, og það er þá líka fágætt að
einstaka hugmaður þorir að ganga
móti straumnum f berhögg við
.rödd þjóðarinnar", sem óneitan-
lega getur stundum iátið óþægi-
lega illa í eyrum.
Eg vona að orð mfn verði ekkr
misskilln. Eg fínn hvorki köliun
né hæfíieika hjá mér til að skipa
mér á bekk með hinum fáu hug-
mönnum er telja það skyldu sfna
að tala gegn og vara við því dá-
læti sem menn hafa aú svo al-
ment á meiri hlutanum og rétti
hans.
Eg er miklu fremur alveg sahn-
færður um, að sannarlega holt,
gott og réttlátt íélagslff, hvort
heldur er í s fkL eða blátt áfram
f félagi eða samkvæmi, verður
nauðsynlega að byggjast á þeim
skoðunum, er ríkjaudi eru hjá
meiri hluta hlutaðeigenda. En —•
og á þetta .en", legg eg afar-
mikla áheizlu — til þess úíheimt-
ist fortakslaust, að hver einstakur
þessara féfógsmanna hafi ákveðna
skoðun, bygða á sjálfsreynd og
sjáífstæðri rannsókn á þvf málefni,
sem hana á að greiða stkvæði um.
Eigi fyllilega að meta úrskurS
meiri hlutans, sem sannan ög rétt-
mætan vott hinnar sönnu skoð-
unar félagsins, verður að krefjasfc
þess, að hver einstaklingur, sem
atkvæði greiðir hafi aflað sér öld-
ungis sjáiistæðrar sannfæringar á
því máli sem um er að ræða, og
sú sannfæring verður að vera al-
gerlega óhlutdræg og óháð óvið'
komandi atvikum. Það stendur &