Tíminn Sunnudagsblað - 12.08.1972, Síða 12

,,Ég gerðist vitavörður i Hornbjargsvita 1947 og var
þar þrjú ár. Þetta gerði ég aðeins til að fá frið til
að skrifa. Ég lagðist aftur út 1953 og þá á Galtarvita,
þar sem ég er enn. Leit að næði og óspilltri náttúru Ég
hef lengst af búið i afskekktinni...Fjöll og haf, það er
nú eitthvað, held ég. Fjallið beint á móti vitanum heit-
uröskubakur. Nafn sitt mun hann hafa fengið af þvi,
að það er eins og hann ausi sig ösku og aur i vorleys-
ingum...” Það er ekki komið að tómum kofum, þegar
barið er að dyrum hjá Óskari Aðalsteini, rithöfundi,
vitaverði á Galtarvita.
Það er kunnara en frá þurfi að segja,
að starf vitavarða og veðurathugunar-
manna hefur hcr á landi tengzt bók-
menntum á eftirminnilegan hátt. Að
minnsta kosti mun ekki þurfa að segja
það þeim, sem lesið hafa hina ágætu
skáldsögu Strandið eftir Hannes Sig-
fússon. En það er viðar Guð en i Görð-
um, og fleiri hafa iðkað skáldskap en
að skrifa. Aftur lagðist ég út árið 1953,
og nú á Galtarvita.
— Var það lika i þeim tilgangi gert
að fá næði til ritstarfa?
— Já, tilgangurinn var einn og hinn
sami: Leit að næði og óspilltri náttúru.
Ég hef þvi lengst af minni starfsævi
búið i afskekktinni.
— Hvað sagðirðu? Afskekktinni?
smáræðis eining á mann, sjávaraflinn
þar.
— En af hverju heitir vitinn Galtar-
viti?
— Það er af þvi, að vitinn kúrir norð-
an undir Geltinum, i litilii vik, sem
Keflavik heitir. Ein af mörgum, sem
það nafn bera. Sjálfur er Gölturinn eitt
fegursta fjall á öllum Vestfjörðum —
Fjöll og haf - það er nú
eitthvað fyrir augað
vitavörðurinn, sem raðaði sjóreknum
likunum skainmt frá húsi sinu i skáld-
sögu Hannesar.
Hér er nú einn slikur til vor kominn,
og þótt ekki fari af þvi sögur, að hann
hafi nokkru sinni fengið þann ábæti of-
gn á vitavaröarstarf sitt að hafa ódaun
rotnandi mannabúka i vitum sér lang-
timum saman, — eins og sá stéttar-
bróðir hans, sem áður var á minnzt, —
þá grunar mig þó, að hann hafi frá
ýmsu að scgja.
— Mig langar þá fyrst að spyrja þig,
Óskar, hvenær þú hafir byrjað þina
vitavörzlu, og hvaö hafi komið þér til
slikrar ráðabreytni.
— Þar er fyrst til að taka, að ég
jerðist vUavöröur_á Hornbjargsvita
árið 1947 og var þar I þrjú ár. Þetta
gerði ég eingöngu til þess að fá frið til
— Já, ég sagði það. Ekki man ég nú
lengur, hvar ég lærði þetta orð, en mér
finnst það ágætt, og ætla að leyfa mér
að nota það.
Ertu vissum að þú hafir ekki búiö
það til siálfur?
— Já, alveg viss. Þetta er ekki fund-
ið upp af mér — en það er ekki verra
fyrir það.
— Nú vita það vist allir, sem hlusta á
veðurfréttir, að Galtarviti er á Vest-
fjörðum. En hvar á Vestfjörðum er
hann?
— Já,það má vel segja það þeim til
fróðleiks, sem ókunnugir eru á þessum
slóðum: Galtarviti er norðan við
Súgandafjörð. Og það þekkja allir
Súgandafjörðinn, þvi þar veiðist svo
mikill þorskur. Þetta er einhver mesta
verstöð landsins — að minnsta kosti
miðað við ibúatölu. Það er ekki nein
eða svo sagði að minnsta kosti Ásgeir
heitinn Sigurðsson, sem var skipstjóri
á Esju i nærfellt mannsaldur.
— En sést nokkuð nema fjöll, þaðan
sem þú ert?
— Fjöll og haf — það er nú eitthvað,
held ég. Fjallið beint á móti vitanum
heitir öskubakur. Nafn sitt mun hann
hafa fengið af þvi, að það er eins og
hann ausi sig ösku og aur i vorleysing-
um. Hann springur þá allur út i smá-
lækjum. Ég man að mér fannst þetta
einkennilegt nafn, þegar ég kom þarna
fyrst, enda var það um hásumar. En
þegar ég var búinn að vera þar i eitt ár
og sjá vorleysingar, þóttist ég skilja,
af hverju nafngiftin stafaði.
— Hvernig var aðkoman á Galtar-
vita, þegar þú komst þangað fyrst?
Þar höfðu menn hafzt við löngu fyrr,
eða var það ekki?
564
Sunnudagsblaö Tímans