Morgunblaðið - 21.05.2004, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 FÖSTUDAGUR 21. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Dagskrá
næstu daga
Tónlistartorg Listahátíðar
í Kringlunni
Jazzkvartett Reykjavíkur;
Sigurður Flosason,
Eyþór Gunnarsson,
Tómas R. Einarsson
og Gunnlaugur Briem
Bergþór Pálsson,
Nína Margrét Grímsdóttir
og Áshildur Haraldsdóttir
Anna Pálína Árnadóttir
og Aðalsteinn Ásberg Sigurðsson
föstud. 21. maí
kl. 17:00
laugard. 22. maí
kl. 14:00
mánud. 24. maí
kl. 17:00
Ég hef
taktinn
Mozart,
hver er það?
Berrössuð
á tánum
ÍSLENDINGAR og Kanadamenn
eru með dýrustu heilbrigðiskerfin
meðal þeirra þjóða sem veita al-
menna heilbrigðisþjónustu, sem rík-
ið heldur uppi, en tekst samt ekki að
tryggja nægilega góðan aðgang að
heilbrigðisþjónustu. Þetta er niður-
staða kanadísku stofnunarinnar
Fraser í skýrslu sem tekin hefur ver-
ið saman um kanadískt heilbrigðis-
kerfi í alþjóðlegum samanburði.
Í skýrslunni eru ýmsir þættir heil-
brigðiskerfa ríkja innan Efnahags-
og framfarastofnunarinnar (OECD)
bornir saman, svo sem kostnaður,
aðgengi að læknum, hátæknibúnað-
ur sem notaður er og árangur.
Í frétt tímaritsins Medical Post
um skýrsluna er haft eftir Nadeem
Esmail, einum af höfundum skýrsl-
unnar, að Ísland og Kanada eyði
hlutfallslega mestu til heilbrigðis-
mála þegar leiðrétt hefur verið eftir
aldri, en samt sé hlutfallslega minni
aðgangur að læknum og tækni og
biðtími sé lengri.
Hann segir að auka verði sam-
keppni í heilbrigðisþjónustu og fjár-
magn nýtist betur, ef einkafyrirtæki
veiti þjónustu sem greitt er fyrir
með opinberu fé. Lönd, þar sem
leyfð sé einkarekin þjónusta við hlið
hinnar opinberu, standi betur að
vígi.
Íslenska heilbrigðis-
kerfið eitt það
dýrasta í heimi JÓN Kristjánsson heilbrigðisráðherra segir ekki
rétt að heilbrigðiskerfi Íslands og Kanada séu þau
dýrustu í heimi. „Við erum með næstdýrasta heil-
brigðiskerfið innan OECD ef bara opinber útgjöld
eru tekin. Ef heildarútgjöld eru tekin, þ.e.a.s. op-
inber útgjöld og opinberra einstaklinga, erum við í
sjöunda sæti meðal OECD-ríkja, en Bandaríkin lang-
dýrust.“
Jón segir að það sé hvort tveggja rangt, sem kem-
ur fram í skýrslunni, að Íslendingum hafi gengið illa
að tryggja aðgengi að heilbrigðisþjónustu og að bið-
tími hér á landi sé lengri en annars staðar. „Biðtím-
inn eftir aðgerðum hefur styst stórlega á síðustu ár-
um og aðgengi er með því besta sem gerist. Þá erum
við, samkvæmt tölum alþjóða heilbrigðismálastofn-
unarinnar, með besta árangur í heimi í lífslíkum
ungbarna.“
Jón segist lítið gefa fyrir skýrsluna, ef allar upp-
lýsingar sem hún byggist á séu jafn ónákvæmar,
þetta séu einfaldlega rangar stað-
hæfingar. „Ég get ekkert sagt um
þær ályktanir sem þeir setja fram
í skýrslunni, því grunnurinn verð-
ur að vera réttur til að menn geti
dregið ályktanir og farið að
kenna öðrum.
Ég er undrandi á þessari vinnu,
satt að segja. Það er greinilegt á
því sem ég hef séð á Netinu að
þetta eru kolrangar upplýsingar,“
segir Jón og bætir við að hér á landi sé sér-
fræðiþjónustan í miklum mæli einkarekin. „Að-
stæður til samkeppni í þessum geira hér á landi eru
hins vegar víða ekki fyrir hendi. Menn telja það víða
að lágmarksfólksfjöldi utan um hátæknisjúkrahús sé
um 700.000 manns, en hér eru 300.000, þannig að
skilyrði fyrir samkeppni á þessu sviði eru nokkuð
þröng.“
Jón Kristjánsson heilbrigðisráðherra
„Kolrangar upplýsingar“
Jón Kristjánsson
STÚDENTARÁÐ afhenti í gær Páli
Skúlasyni, rektor Háskóla Íslands,
undirskriftir 4.705 stúdenta skólans,
þar sem mótmælt er hugmyndum
um skólagjöld. Þá lýsa stúdentar yfir
áhyggjum af því að Háskólaráð skuli
hafa frestað því að taka afstöðu til
skólagjalda.
Háskólaráð ákvað í gær að bíða
með að fjalla um málið þar til form-
legum viðræðum við menntamála-
ráðuneytið lýkur um málið.
Fulltrúar Stúdentaráðs segja það
mjög vafasamt fyrir HÍ að sam-
þykkja ályktun þar sem jákvæð af-
staða er tekin til skólagjalda. Segja
stúdentaráðsliðar málið mjög alvar-
legt, sérstaklega í ljósi þess að
menntamálaráðherra hafi lýst því yf-
ir að ef HÍ óski eftir því að fá að taka
upp skólagjöld, þá muni hún ekki
standa í vegi fyrir því.
Stúdentaráðsliðar segja því mik-
ilvægt að háskólasamfélagið geri sér
grein fyrir mikilvægi niðurstöðu há-
skólafundarins í haust. Þá skorar
Stúdentaráð á rektor að taka afstöðu
gegn hugmyndum um skólagjöld.
Stúdentar
mótmæla hug-
myndum um
skólagjöld
Í KRINGUM níutíu manns, á öllum
aldri, hjóluðu í hjólalest frá Laug-
ardal og niður á Ingólfstorg í
gærdag en viðburðurinn var liður
í átakinu Hjólað í vinnuna. Lest-
arstjórar voru Siv Friðleifsdóttir
umhverfisráðherra og Ellert B.
Schram, forseti ÍSÍ, en þau og
Kolbrún Halldórsdóttir þingkona
sögðu jafnframt nokkur hvatning-
arorð við hjólreiðagarpana þegar
komið var á leiðarenda.
Sigurður M. Grétarsson, for-
maður Landssambands hjólreiða-
manna, sagði þátttakendur ekki
hafa látið rigningu stoppa sig.
„Við höfum verið að benda á það
að hjólið er ekki aðeins sam-
göngutæki heldur einnig heilsu-
samgöngutæki. Það vantar sár-
lega hjólavegi en ekki eingöngu
útivistarvegi og þá sérstaklega á
milli sveitarfélaga,“ sagði Sig-
urður. Siv Friðleifsdóttir um-
hverfisráðherra fagnaði átakinu
enda hjólreiðar bæði umhverf-
isvænar og heilsusamlegar. Hún
sagði stemninguna í hjólalestinni
hafa verið góða. „Það er mjög lít-
ið mál að hjóla. Maður kemst
hratt yfir og þetta er einfalt. Það
er bara að fá sér hjól og drífa sig
af stað,“ sagði Siv.
Morgunblaðið/ÞÖK
Góð stemning í hjólalest
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
hefur sýknað fyrirtækið Fjallamenn
„að svo stöddu“ af kröfu Afþreying-
arfélagsins sem fór fram á að Fjalla-
mönnum yrði bönnuð afnot af svæði
á svonefndu Geitlandi í nágrenni
Langjökuls og öll umferð um það.
Ragnar Aðalsteinsson, lögmaður
Afreyingarfélagsins ehf., hefur
ákveðið að áfrýja dómi Héraðsdóms
Reykjavíkur.
Að mati héraðsdóms varð að telja
ótímabært að dæma nú um kröfur
Afþreyingarfélagsins í málinu þar
sem óbyggðanefnd hefði ekki fjallað
um svæðið.
Í málinu var deilt um heimildir til
að banna Fjallamönnum framan-
greindar athafnir. Hélt Afþreyingar-
félagið því fram að landið sem um
ræðir væri eignarland leigusalans og
hafi félagið því með leigusamningn-
um öðlast rétt til að banna umrædd-
ar athafnir á því. Fjallamenn mót-
mæltu og héldu því fram að Geitland
væri þjóðlenda og því væri öllum af
þeim sökum heimil umferð um svæð-
ið og þar mætti leggja ökutækjum,
að minnsta kosti í takmarkaðan
tíma.
Afréttur eða eignarland?
Héraðsdómur komst að þeirri nið-
urstöðu að þegar litið væri til elstu
heimilda um rétt Reykholtskirkju að
Geitlandi virtist það vafa undirorpið
hvort landið væri eignarland. Ekki
verði ráðið af afsali ríkisins á landinu
til Hálsahrepps 1926 hvort Geitland
teljist þar afréttur eða eignarland.
Af öðrum gögnum málsins verði
heldur ekki ráðið hvort Hálsahrepp-
ur og Reykholtsdalshreppur eigi
bein eignarréttindi að Geitlandi eða
einvörðungu beitarrétt eða önnur af-
notaréttindi. Með þessu taldi réttur-
inn vafa leika á um það hvernig eign-
arrétti hreppanna að Geitlandi væri
háttað.
Þá vísaði héraðsdómur til þess að
óbyggðanefnd hafi ekki tekið um-
rætt landsvæði til meðferðar. Síðar
gætu því komið upp þær aðstæður að
Geitland verði með úrskurði
óbyggðanefndar annaðhvort talið
eignarland eða að tiltekin eignar-
réttindi nái til þess þrátt fyrir að
landið verði talið þjóðlenda. Úrlausn
óbyggðanefndar kunni því að hafa
áhrif á réttarstöðu málsaðila með til-
liti til sakarefnisins. Yrði því að telja
ótímabært að dæma nú um kröfur
Afþreyingarfélagsins í málinu.
Málið dæmdi Sigríður Ingv-
arsdóttir héraðsdómari. Ólafur Sig-
urgeirsson hrl. flutti málið fyrir
Fjallamenn og Sigríður Rut Júl-
íusdóttir hdl. fyrir Afþreyingarfélag-
ið.
Ótímabært að dæma um
kröfur um afnot af Geitlandi