Morgunblaðið - 25.05.2004, Qupperneq 35

Morgunblaðið - 25.05.2004, Qupperneq 35
MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. MAÍ 2004 35 Með Bernódusi Halldórssyni er geng- inn mikilhæfur at- hafnamaður, sem allir minnast sem trausts og mikilshæfs skipstjóra og athafnamanns. Bernódus var einkasonur þeirra merkishjóna Halldórs G. Pálmason- ar og Guðrúnar Jónu Sigurðardóttir og erum við Bernódus systrasynir og áttum við heima á sömu torfunni hér í Bolungarvík á uppvaxtarárum okkar. Og var alltaf mikill samgang- ur á milli heimilanna, en Guðrún og Halldór ólu upp systur mína Guð- rúnu Halldóru. Benni frændi eins og hann var alltaf nefndur af okkur systkinunum var einstaklega ræktarsamur, traustur og gjafmildur frændi. Fyr- ir það vil ég þakka honum. Það var mikill aldursmunur á okkur frændum, og þegar ég man fyrst eftir honum var hann skip- stjóri á bát sínum Maxinum, sem var þá nýjasti og stærsti báturinn í Bolungarvík. Hann hafði þá keypt stóran hluta af Ytri búðum ásamt íbúðarhúsinu í Aðalstræti 18, sem þá var eitt glæsilegasta hús í Bol- ungarvík. Benni kvæntist stórglæsilegri konu, Dómhildi Klemensdóttur frá BERNÓDUS HALLDÓRSSON ✝ Bernódus G.Halldórsson, fyrrverandi skip- stjóri og verslunar- maður, fæddist í Bol- ungarvík 26. júlí 1910. Hann lést á Heilbrigðisstofnun Bolungarvíkur 13. maí síðastliðinn og var útför hans gerð frá Hólskirkju í Bol- ungarvík 22. maí. Hvassafelli í Norðurár- dal. Heimili þeirra hjóna var mjög fallegt og mikið menningar- og rausnarheimili. Í mínum barnshuga gleymi ég ekki jólaboð- unum með fjölskyldu Benna og rausnarleg- um veitingum og öllum leikjunum með börn- unum og ég tala nú ekki um sleðaferðirnar sem ég renndi mér með Sigga og Hadda. Heimilið í Aðalstræti 18 stóð mér og síðar fjölskyldu minni opið alla tíð sem Benni bjó þar eða í 55 ár. Þegar ég kom heim til Bolungarvíkur eftir tveggja ára dvöl á Vífilsstaðaspítala þá tvítugur, með ófríska kærustu og hún erlend, kom Benni frændi heim til mín í foreldrahús og hafði með- ferðis bókhald Vélsmiðju Bolungar- víkur og gat þess að af því ég mætti ekki vinna þá væri ágætt fyrir mig að byrja að vinna þetta því ég mætti aldrei vinna erfiðisvinnu. Við áttum svo eftir að hafa mikið og gott sam- starf í yfir 25 ár. Ekki var hjálpsemi frænda búin. Hann tók að sér að vera svaramaður konu minnar, en hún átti ekki neina ættingja hér á landi og ég varð að fá undanþágu til að giftast vegna of lágs aldurs. Á þessu öllu tók Benni frændi ábyrgð og fyrir þetta dreng- skaparbragð erum við hjónin æv- inlega þakklát. Þegar maður horfir yfir lífshlaup Benna finnst mér standa upp úr: Hann var atgervismaður bæði á sál og líkama. Hann hleypti heimdrag- anum 16 ára, fór suður í vinnu og á togara. Kom heim til Bolungarvíkur 1935, þá 25 ára og með eiginkonu. Hann lét smíða fyrir sig bát með Einari Guðfinnssyni útgerðarmanni og var það níu tonna bátur, en stærri bát var ekki hægt að róa þá frá Bolungarvík vegna hafnleysis. Hann keypti síðan stærri bát þegar hafnarskilyrði bötnuðu. Hann var alltaf toppskipstjóri. Benni fór síðan í land 1945, tók við framkvæmda- stjórn í Vélsmiðju Bolungarvíkur, auk þess að vera starfsmaður Íshús- félags Bolungarvíkur og gerast hluthafi í þeim báðum. Stofnaði síð- an verslunina Virkjann 1960 og rak hana til 1982. 1983 lét hann smíða fyrir sig nýj- an bát, Lóu ÍS, þá 73 ára, og reri honum til 1990 með mjög góðum ár- angri og var þá orðinn 80 ára þegar hann hætti. Með öllum þessum störfum var hann með búskap á Ytri búðum, stundaði veiðarfærarann- sóknir, var mikill félagsmálamaður átti mikið og gott bókasafn, var mik- ill skógræktarmaður og hafði mjög gaman af stangveiði. En síðast en ekki síst var hann mikill fjölskyldu- maður, hann átti sex börn, en þrjú eru látin, Svanur, Sigurður Viggó, og Lilja, en kona Benna Dómhildur lést 5. febr. 1994, en eftir lifa, Erla, Halldór og Guðmundur. Nú þegar ég kveð frænda minn og velgjörðarmann langar mig að þakka honum fyrir órofa vináttu og tryggð. Minningarnar um góðan og sannan mann verma bæði hug og hjarta. Í lífi hvers manns skiptast á skin og skúrir en stærsta lán hans var að eignast Dómhildi Klemensdóttur að lífsförunaut. Hún var mikil dugn- aðar- og mannkostakona, sem bjó honum og börnum sínum myndar- heimili. Það var mikill og erfiður missir að missa son sinn bara fjög- urra ára og síðan annan son 49 ára og síðar átti Benni eftir að missa konu sína og dótturina Lilju. Kæri frændi, við kveðjumst að sinni en sjáumst síðar. Guð blessi þig. Elsku börn, fóstursystir, tengda- börn, barnabörn og langafabörn. Megi góður Guð blessa ykkur og styrkja í ykkar sorg. Sólberg Jónsson. Með Bernódusi Halldórssyni er genginn einn af þeim mönnum er kallaðir voru formenn hér í Bolung- arvík, en svo voru þeir menn kall- aðir er réðu fyrir bátum sem minni voru en tíu tonn að stærð. Á bátum þar fyrir ofan var farið að kalla menn skipstjóra. Þetta mun hafa verið arfur frá árabátatímanum. Bolvíkingar urðu nokkuð á eftir með stækkun skipa, er vélar komu til sögunnar, en það stafaði af lélegri hafnaraðstöðu. Eins og flestir drengir hér í Vík- inni byrjaði Bernódus ungur til sjós og þá með hinum þekkta formanni Oddi Oddssyni er þá var með Guð- nýju, sex tonna bát. En útþráin var sterk og nítján ára réðst hann á togarann Andra en með hann var hinn kunni aflamaður Kristján Kristjánsson, héðan úr Bolungarvík. Bernódus var á Andra í tvö ár. Næst lá leið hans á togarann Max Pemperton frá Reykjavík og var hann þar næstu fjögur árin. Skip- stjóri á Max var Pétur Maack. Bernódus minntist veru sinnar þar með hlýhug og taldi sig hafa lært margt þar um borð er átti eftir að fylgja honum alla ævi. Meðan Bernódus var í burtu hafði hann það fyrir sið að koma til æsku- stöðvanna stuttan tíma á vorin. Hann var þá vanur að fá lánaðan bát móðurafa síns, „Lóuna“, og róa hon- um þann stutta tíma sem stoppað var. Sigurður Sigurðsson móðurafi hans var sá maður sem fór út á hjallloftið og sótti 1.200 gullkrónur í kistuhandraðann og færði Pétri Oddssyni, er þá var aðalatvinnurek- andinn hér, þegar illa stóð á fyrir honum og spurði hvort hann gæti notað þær, er bankinn ætlaði að ganga að Pétri. Það var vorið 1934 sem svo tal- aðist til með þeim Einari Guðfinns- syni og Bernódusi að fá Fal Jak- obsson til að smíða átta tonna bát er Bernódus yrði formaður á. Smíði bátsins var lokið 13. nóvember 1935 og var hann skírður Max en Bern- ódus var með hann í sjö ár. Á þeim árum sem Bernódus var með Max- inn varð að setja alla báta upp og of- an kambinn því engin höfn var hér í Bolungarvík. Sjósókn úr Bolungar- vík hefur alltaf verið hörð og er enn. Einhverju sinni er ég ræddi um hina hörðu sjósókn við Bernódus svaraði hann því til að oft hefðu aðstæð- urnar ráðið. „Ef veður var tvísýnt og smástreymt höfðum við ekki nema eina klukkustund til að ákveða hvort við ætluðum að róa. Við kom- um ekki bátunum niður nema á há- flóðinu og eftir að báturinn var kom- inn á flot var oftast farið á sjóinn þótt veðurútlitið væri ekki gott.“ Þegar Bernódus hætti á Max keypti hann m/b Mumma, tólf tonna bát, í félagi við Einar Guðfinnsson og var með hann í rúm tvö ár en eft- ir það hvarf hann að vinnu í landi. Fyrst starfaði hann sem vélgæslu- maður hjá Íshúsfélagi Bolungarvík- ur og um tíma var hann forstjóri Vélsmiðju Bolungarvíkur. Bernódus átti og rak verslunina Virkjann um margra ára skeið. En hugurinn var alltaf við sjóinn og hann brá sér oft á handfæri á sumrin á ýmsum bát- um. Þegar Bernódus var orðinn roskinn maður keypti hann sér bát er hét Lóa og stundaði handfæra- veiðar á sumrin á meðan heilsan leyfði. Hann var sæmdur heiðurs- merki Sjómannadagsins árið 1985. Bernódus lét félagsmál mikið til sín taka. Hann var formaður Sjó- mannadagsins hér árið 1945 og á fyrstu árum Sjómannastofunnar beitti hann sér fyrir styrkjum til hennar frá Fiskideildinni í Bolung- arvík og frá Fjórðungsdeild fiski- deildar Vestfjarða. Sömuleiðis stuðl- aði hann að því að þessi félög styddu sundlaug UMFB er tók til starfa ár- ið 1932 og starfrækt var til 1969. Bernódus átti sæti í stjórn þessara deilda um 40 ára skeið og var oft fulltrúi þeirra á fiskiþingum um ára- tuga skeið. Bernódus sýndi sjó- minjasafninu í Ósvör mikinn áhuga og vildi framgang þess sem mestan. Hann gaf safninu nokkra ómetan- lega hluti. Hann hafði mikinn áhuga á skógrækt og ber skógræktarlund- ur hér nafn hans. Að leiðarlokum vil ég þakka Bernódusi velvild hans í garð Sjó- mannadagsins, Ósvarar og sund- laugar UMFB. Innilegar samúðar- kveðjur til aðstandenda. Geir Guðmundsson. ✝ Þorsteinn GesturEiríksson fædd- ist á Skeggjastöðum 17. mars 1927. Hann lést á Landspítalan- um 5. maí síðastlið- inn. Hann var sonur hjónanna Eiríks Matthíasar Þor- steinssonar og Ingi- bjargar Pálsdóttur. Fyrri kona Þor- steins var Ragna Bergmann Guð- mundsdóttir, f. 1933, og eignuðust þau einn son, Eirík Þorsteinsson, f. 1950, búsettur í Svíþjóð, kvæntur Berglindi Björnsdóttur. Eirík- ur og Berglind eiga tvo syni, þá Björn Steinar, f. 1973, og Ásgeir, f. 1977. Björn Steinar á tvær dætur, þær Stinu Charlotte Steinarsdóttur og Selmu Charlotte Steinarsdóttur. Seinni kona Þor- steins hét Sigríður Þóra Konráðsdóttir, f. 1928, d. 1982. Útför Þorsteins fer fram frá Foss- vogskirkju í dag og hefst athöfn- in klukkan 13.30. Steini dáinn? Ég trúi því varla að þessi lífsglaði vinur minn sé farinn fyrir fullt og allt, þrátt fyrir að það hafi legið í loftinu síðustu þrjá og hálfan mánuð. Kynni okkar Steina hófust fyrir um 40 árum þegar ég lék einn vetur með hjómsveit hans. Þau endurnýjuðust síðan þegar hann bauð mér að koma í kvart- ettinn sinn fyrir einum sjö árum til að spila djass og bætti mér svo inn í Sveiflukvartettinn þar sem við spiluðum stríðsáralög. Það var æft minnst tvisvar í viku og gjarnan spilað jafnoft og ekki brást að ég var varla kominn inn úr dyrunum heima þegar Steini hringdi (sæll svingari) til að „diskútera spileríið“. En það var líka rætt um heima og geima, rifjuð upp gömlu árin okkar og hann sagði mér sögur frá Móraveks-árum sínum með Guðna, Villa Guðjóns, Eyþóri, Siffa, Jóni bassa og öllum þeim snillingum. Það voru ekki margir dagar á ári sem við heyrðumst ekki, hann alltaf jafnhress og aldrei misdægurt. Ég kom til hans kvöldið fyrir að- gerðina og hann sagði mér að hann kviði fyrir henni. Þá fann ég enn einu sinni hvað hann var hreinn og einlægur. Eftir aðgerðina fannst mér stöðug afturför á heilsu hans í hvert skipti sem ég sá hann alveg þar til yfir lauk. Ég kveð þig með söknuði, vinur minn, „yfirstórsvingari“, og hlakka til að taka sveiflu með þér hinum megin. Gunnar H. Pálsson. Í fáum orðum langar mig að minnast Þorsteins Eiríkssonar trommara. Steini var hann oftast kallaður í hópi okkar tónlistar- manna. Við Steini kynntumst fyrst við jammsessjón í Sveiflunni á Vesturgötunni, þar sem Baldur Geirsson bauð mönnum reglulega til veislu á spiladögum. Þetta hefur verið um 1988 og síðan hittumst við Steini reglulega í tríói með Jóhanni Kristinssyni píanista í nokkur góð ár. Þorsteinn var þá starfandi á Bílasprautuverkstæði og var um það bil að hætta störfum sökum aldurs. Á þeim tímamótum skellti kallinn sér meira og meira út í spilamennsku og var alltaf í tveim- ur til þremur hljómsveitum, alveg fram á þá síðustu mánuði sem hann lifði. Það sem mér fannst svo áberandi í fari Steina, var að hann tók lífið ekkert allt of alvarlega. Hann var samt fastur fyrir í sínum skoðunum og hafði einnig sterka skoðun á þeirri tónlist sem hann var að spila hverju sinni. Einnig var hann já- kvæður og alltaf til í að stökkva fram af klettinum án þessa hugsa sig of mikið um. Hann var vinur vina sinna og yfir höfuð mjög hrein- skilinn maður. Steini var hress og skrafhreifinn og alltaf góður andi þar sem hann lét sjá sig. Húmorinn var til staðar og hann hermdi oft eftir mætum mönnum hér í bæ. Hann hafði ávallt skoðanir á koll- egum sínum í músíkinni, ekki síst trommurum sem fengu oft harða gagnrýni. Hann sagði við mig einu sinni um kollega sinn sem hann spilaði með í þá gömlu góðu daga: ,,Hann kunni ekkert að spila, en var fjandi músíkalskur.“ Gaman og fróðlegt var að heim- sækja Steina í Álftamýrina og þá spilaði hann iðulega fyrir mann gamlar upptökur og það sem hann var að spila hverju sinni með hljómsveitum sínum. Einnig hafði hann yndi af því að segja sögur úr tónlistargeiranum hér áður fyrr og segja frá þeim aðbúnaði sem tónlistarmenn bjuggu við þá, og var ekkert dregið undan þegar Steini komst á flug í frásögnum sínum. Fyrir mig sem tónlistarmann var það sönn ánægja að fá að spila með Steina og hans góðu burstameðferð leika fáir eftir og sennilega hverfur sú aðferð með kynslóð kollega hans. Mig langar að votta ættingjum og vinum Þorsteins Eiríkssonar samúð mína. Blessuð sé minning hans. Ólafur Stolzenwald. Kæri Steini, vinur okkar, ungur að árum, sem stundum fékk að slá gítarinn sinn á æfingum Sveiflukvartettsins, sat hljóður nokkra stund eftir að ég hafði sagt honum að þú værir dáinn. „Er Sveiflukvartettinn þá hættur að spila?“ var spurt. „Já, nú er Steini farinn og við erum bara þrír eftir og þar með er Sveiflukvartettinn ekki lengur til.“ „En nú er Steini orðinn engill, og þegar þið farið og hittist aftur haldið þið áfram að spila,“ sagði þessi ungi bjartsýnis- maður, sem sá í hendi sér að allt myndi þetta fara vel að lokum. Já, Steini minn, þú ert farinn og þín er sárt saknað af þínum mörgu vinum sem áttu með þér margar glaðar og góðar stundir og vonuðu að enn fleiri væru framundan, þeg- ar þú kæmist aftur til heilsu eftir erfið og þungbær veikindi. Stundum finnst mér að það sem gerir lífið þess virði að lifa því séu eins konar happdrættisvinningar, ekki síst finnst mér það eiga við þegar maður óvænt kynnist fólki sem hefir varanleg áhrif á lífshlaup- ið, auðgar það og gefur því meiri fyllingu. Steini minn, elsku kallinn, að kynnast þér og eiga þig að vini var einn af þessum happdrættisvinning- um sem ég er afar þakklátur fyrir að hafa hreppt (og þurfti ekki einu sinni að kaupa miða!) Kæri vinur, að lokum vil ég þakka þér fyrir allar samveru- stundirnar, þolinmæðina og þraut- seigjuna þegar þú tókst að þér stjórn Sveiflukvartettsins og fórst að reyna að kenna mér að „spila eins og maður“. Það var góður tón- listarskóli og hef ég ekki kynnst öðrum betri. Megi orð hins unga vinar okkar verða að veruleika; þá getum við „svingað“ saman á Astralplaninu þegar þar að kemur. Baldur Geirsson. ÞORSTEINN GESTUR EIRÍKSSON Símar 581 3300 - 896 8242 Allan sólarhringinn - Áratuga reynsla Suðurhlíð 35 — Fossvogi — www.utforin.is Sverrir Olsen, útfararstjóri. Sverrir Einarsson, útfararstjóri. Bryndís Valbjarnardóttir, útfararstjóri. Baldur Frederiksen, útfararstjóri. Guðmundur Þór Gíslason, útfararstjóri. ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS MOSAIK Hamarshöfði 4 - sími: 587 1960 www.mosaik.is

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.