Morgunblaðið - 12.06.2004, Blaðsíða 12

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 LAUGARDAGUR 12. JÚNÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÞETTA HELST …
VIÐSKIPTI
● HAGVÖXTUR á fyrsta fjórðungi
ársins var 4,9%, samkvæmt áætlun
Hagstofunnar, og hefur ekki verið
meiri frá fyrsta fjórðungi árið 2001.
Hagvöxturinn nú einkenndist af mik-
illi aukningu einkaneyslu og fjárfest-
ingar. Hagvöxturinn allt árið í fyrra
er talinn hafa verið 4,0% og 4,6% á
fyrsta fjórðungi þess árs.
Í Hagtíðindum Hagstofunnar
kemur fram að einkaneyslan sé tal-
in hafa aukist meira á fyrsta fjórð-
ungi þessa árs, um 8%, en að með-
altali í fyrra þegar hún er talin hafa
aukist um rúmlega 6%. Sem fyrr
megi rekja meginhluta vaxtarins til
kaupa á innfluttri neysluvöru og til
útgjalda erlendis.
Í Morgunkorni Íslandsbanka segir
að svo virðist sem heimilin fjár-
magni vöxtinn með lántöku. Lántak-
an sé hins vegar ekki nema að litlu
leyti í gegnum bankana eða lífeyr-
issjóðina heldur hafi útlánaaukning
til heimilanna verið mest hjá Íbúða-
lánasjóði og eignaleigufyrirtækjum.
Fjárfesting er talin hafa vaxið um
17% á fyrsta fjórðungi frá sama
tímabili fyrra árs, en þá er hún sögð
hafa verið fremur lítil miðað við það
sem hafi orðið síðar á árinu.
Hægari vöxtur samneyslu
Fyrstu vísbendingar um þróun
samneyslunnar á árinu 2004 eru
sagðar benda til hægari vaxtar
hennar en verið hefur. Nú sé talið
að samneyslan hafi vaxið um 1,9%
á fyrsta fjórðungi en vöxturinn á fyrri
hluta liðins árs hafi verið um og yfir
3%.
Þjóðarútgjöld eru talin hafa vaxið
um 8,6% milli ára vegna mikils vaxt-
ar einkaneyslu og fjárfestingar, en
þjóðarútgöld eru samsett úr þess-
um tveimur stærðum. Mikill vöxtur
innflutnings, 14,2%, og hægur vöxt-
ur útflutnings, 4,3%, olli því hins
vegar að hagvöxtur, þ.e. aukning
landsframleiðslunnar, var minni en
þjóðarútgjöldin, eða 4,9% eins og
áður sagði.
Mesti hagvöxtur í 3 ár



     















● ATVINNULEYSI minnkaði úr 3,5% í
apríl í 3,3% í maí, samkvæmt taln-
ingu Vinnumálastofnunar á skráðum
atvinnulausum og áætlun efnahags-
skrifstofu fjármálaráðuneytisins um
mannafla á vinnumarkaði. Atvinnu-
leysi í maí í fyrra var 3,6% og hefur
því minnað um 0,3 prósentustig milli
ára.
Fjöldi skráðra atvinnulausra var
svipaður í apríl og maí á þessu ári en
atvinnulausir í maí voru 7,5% færri í
ár en í fyrra.
Atvinnuleysi á höfuðborgarsvæð-
inu er 3,7%, en 2,6% á landsbyggð-
inni. Atvinnuleysi á landsbyggðinni er
mest á Suðurnesjum, 3,7%, en
minnst á Norðurlandi vestra og Aust-
urlandi, 1,8%.
Í skýrslu Vinnumálastofnunar um
atvinnuleysi í maí segir að gera megi
ráð fyrir að atvinnuleysið minnki í
þessum mánuði og geti orðið á bilinu
2,9%-3,2%.
Atvinnuleysi minnkar
HAGNAÐUR Baugs Group hf. á
árinu 2003 var rúmir 9,5 milljarðar
króna eftir skatta. Eigið fé félags-
ins er 27,9 milljarðar króna og eig-
infjárhlutfall 50%. Frá þessu var
greint í fréttatilkynningu frá Baugi
í framhaldi af aðalfundi félagsins í
gær.
Jón Ásgeir Jóhannesson, for-
stjóri Baugs Group, segir að árang-
ur félagsins á síðasta ári sé ánægju-
legur. „Við erum ánægð með að
þessi árangur skuli nást þrátt fyrir
það mótlæti sem félagið stendur í,“
segir hann.
2,2 milljarðar afskrifaðir
Í tilkynningunni segir að í upp-
gjöri Baugs Group sé hlutur félags-
ins í Bonus Stores í Bandaríkjunum
afskrifaður að fullu, en afskrifa hafi
þurft meira en 2,2 milljarða króna
hjá félaginu vegna gjaldþrots Bon-
us Stores. Þá segir jafnframt að í
uppgjörinu hafi verið tekið tillit til
hugsanlegra skattbreytinga vegna
frumskýrslu skattrannsóknarstjóra
ríkisins, sem sé í andmælafresti hjá
félaginu til 25. júní næstkomandi.
Fram kemur í tilkynningu Baugs
Group að góður hagnaður félagsins
á síðasta ári sé að meginstofni til af
óinnleystum hagnaði af fjárfesting-
um Baugs í Bretlandi, einkum
vegna eignar félagsins á ríflega
22% hlut í Big Food Group plc.
Aðrar fjárfestingar þar í landi hafi
einnig skilað góðri ávöxtun.
Á árinu 2003 fjárfesti Baugur í
Hamleys leikfangabúðunum, Oasis
tískuvörukeðjunni, Julian Graves
heilsuvörukeðjunni og LxB fast-
eignafélagi. Baugur Group er nú
kjölfestufjárfestir í alls níu félögum
hér á landi og erlendis og jafngildir
velta þessara félaga um 130 millj-
örðum króna á ári. Hjá þessum fé-
lögum starfa samtals um 9.500
manns.
Segir í tilkynningunni að miklar
vonir séu bundnar við að verðmæti
hluta félagsins í þessum fyrirtækj-
um eigi eftir að aukast enda hafi
þau öll verið að eflast. Gildir það
jafnt um skráðu félögin og hin
óskráðu. Í því sambandi er bent á
að EBITDA hagnaður Oasis á síð-
astliðnu ári jafngildi um 4,5 millj-
örðum króna, en Baugur Group á
57% í því félagi.
Frá því hefur verið greint áður
að Baugur Group stefnir að því að
auka umsvif sín og fjárfestingar er-
lendis og draga úr vægi starfsemi
sinnar á Íslandi. Í tilkynningu fé-
lagsins segir: „Baugur Group hf.
hefur myndað sterk viðskiptatengsl
við margar af virtustu fjármála-
stofnunum Bretlands og mun í sam-
starfi við þær og aðra fjárfesta
freista þess að nýta margvísleg
fjárfestingartækifæri þar í landi,
einkum á sviði verslunar og fast-
eignareksturs. Félagið mætir mik-
illi velvild erlendis og meðal al-
mennings á Íslandi þar sem félagið
og tengd fyrirtæki eins og Hagkaup
og Bónus eru ár eftir ár í hópi vin-
sælustu fyrirtækja landsins, ef
marka má skoðanakannanir. Fyr-
irtækið mun því áfram treysta stoð-
ir kjarnastarfsemi sinnar á Íslandi,
einkum í verslunar- og fasteign-
arekstri tengdra fyrirtækja, en
draga úr öðrum umsvifum. Í sam-
ræmi við þessa stefnumörkun hafa
Baugur Group hf. og tengd félög
selt eignir fyrir um 13 milljarða
króna á undanförnum vikum, en
innleystur hagnaður af þessari
eignasölu er um 5 milljarðar króna
hjá viðkomandi fyrirtækjum.“
Jón Ásgeir segir að engar áætl-
anir liggi fyrir um frekari sölu
Baugs Group í félögum hér á landi.
Félagið vanti ekki fé. Mörg tæki-
færi erlendis séu hins vegar í skoð-
un hjá Baugi Group.
Baugur Group hagnast
um rúma 9,5 milljarða
Morgunblaðið/ÞÖK
Erlendar fjárfestingar Jón Ásgeir
Jóhannesson segir mörg fjárfest-
ingartækifæri erlendis í skoðun.
BJÖRGÓLFUR Thor Björgólfsson
tekur nú sæti í stjórn BTC en hann
hefur verið einn helsti forsvarsmaður
fjárfestanna. Björgólfur Thor á meiri-
hluta í fjárfestingarfélaginu Carrera
sem fjármagnar fjórðung hlutarins í
BTC en aðrir íslenskir fjárfestar í
Carrera eru m.a. Straumur, Síminn
og Burðarás.
Björgólfur Thor sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að nýir eigendur
að búlgarska símanum hefðu í gær
fengið hlutabréf sín í hendurnar og
greitt 280 milljónir evra fyrir. Fimmt-
ungur fjárhæðarinnar gengur þó ekki
til ríkisstjórnarinnar fyrr en niður-
stöður allra áreiðanleikakannana
liggja fyrir innan tólf mánaða. Hann
segir næsta mál á dagskrá að kalla
saman aðalfund hjá BTC í endaðan
júní. „Þá verður kosin ný stjórn sem
við förum með. Við erum reyndar
komnir í stjórn nú þegar en munum
setja nýja stjórn saman á aðalfund-
inum. Auk þess höfum við ráðið nýja
stjórnendur sem teknir eru við.“
Björgólfur segir að nú verði farið á
fullt í uppbyggingu á símkerfi BTC
enda þurfi að koma því á stafrænt
form innan fjögurra ára. „Búlgarski
síminn hefur skuldbundið sig gagn-
vart Evrópska efnahagssvæðinu til að
komast á sama stig og þar ríkir árið
2007 þegar áætlað er að Búlgaría
gangi inn í Evrópska efnahagssvæð-
ið.“ Hann sér fram á að það markmið
náist á tilsettum tíma. „Við höfum
lagt mikla vinnu í að skipuleggja það
þrátt fyrir að við tökum við fyrirtæk-
inu fyrst núna.“
Ekki mikil farsímanotkun
Enn fremur segir hann að allt kapp
verði lagt á að koma upp farsímakerfi
eins fljótt og hægt er. Hann segir erf-
itt að segja til um hversu langan tíma
þaðmuni taka. „Það eru tvö farsíma-
fyrirtæki nú þegar á markaðnum,
annað með 75% hlutdeild og hitt, sem
er í eigu gríska landsímans, er með
25% markaðarins. Við erum að byrja
síðastir þannig að við þurfum að
bretta vel upp ermar og reyna að gera
þetta eins fljótt og hægt er. Ég mundi
skjóta á að það tæki 12–18 mánuði.“
Björgólfur segir fyrirtækin tvö sem
fyrir eru á farsímamarkaðnum mjög
arðbær og góður markaður fyrir
þriðja fyrirtækið að fara inn á. „Við
munum auðvitað taka af þeim en
notkun á farsímum er ekki mikil í
Búlgaríu. Hún á eftir að aukast gíf-
urlega og við höfum það fram yfir
hina að geta boðið upp á sameiginleg-
an pakka fyrir heimaþjónustu og far-
síma. Við munum aðallega reyna að
ná í gegnum sölunet okkar nýjum við-
skiptavinum sem eru ekki nú þegar
með farsíma. Auk þess erum við með
fjöldann allan af búðum um allt land
og munum nýta okkur það.“
Hann segir BTC að auki stærsta
söluaðilinn á símatækjum í Búlgaríu
og stefnt sé að því að auka sölu á far-
símum. Hann bindur vonir við að af-
koma BTC verði góð á árinu og jafn-
vel betri en í fyrra en það ár nam
hagnaður fyrirtækisins um 120 millj-
ónum evra, eða ríflega 10 millörðum
íslenskra króna.
BTC er með einokunarstöðu á fast-
línukerfinu og segir Björgólfur að
með tíð og tíma muni vitanlega opnast
fyrir samkeppni á því sviði. „En við
óttumst það lítið enda komnir með
gífurlegt forskot.“
Hann játar því að hluturinn í BTC
hafi fengist á nokkuð góðu verði. „Að-
stæðurnar sem gerðu það að verkum
að við fengum þetta á góðu verði voru
að það var búið að vera að einkavæða
lengi. Einkavæðingin hafði ekki geng-
ið í fyrra skiptið og búinn að vera
þvælingur með málið. Við komum að
því þannig og svo er búið að eyða hátt
í tveimur árum í að ganga frá þessu.
Það hefur því farið
gífurlegur tími og
orka í það hjá öllum
að reyna að loka
þessu, bæði vegna
málaferla og póli-
tískra þrætumála
eins og er alltaf þeg-
ar símafyrirtækin
eru seld. Þetta er
vinsæll biti. Þannig
að þótt verðið sé
ágætt þá hefur þetta
verið mikil óvissa og
gífurleg vinna sem
hefur farið í þetta.“
Um hlutverk sitt í
BTC segir Björgólf-
ur Thor: „Ég sit í stjórninni og mun,
ásamt mínu fólki koma að kortlagn-
ingu á stefnu og markmiðum fyrir-
tækisins og útfærslu á þeim.“ Aðra ís-
lenskra aðila segir hann verða fyrst
og fremst í hlutverki fjárfesta. „En
við munum njóta góðs af að geta ráð-
fært okkur við fagfólk, t.d. hjá Lands-
síma Íslands. Við erum ekki með
formlegan samning við þá en við meg-
um hlera þá í tæknimálum, sem er
ákaflega gott.“
Mörg tækifæri í Búlgaríu
Hvað varðar tækifæri til fjárfest-
ingar í öðrum ríkisreknum símafyr-
irtækjum segir Björgólfur Thor að
BTC muni leita að tækifærum í nær-
liggjandi löndum. „Það er hægt að
byggja upp samlegðaráhrif í kringum
það. Við höfum þó ekki verið að vinna
mikið í slíku, höfum einbeitt okkur að
því að klára þetta. En eitt af því fyrsta
sem við munum gera er að kortleggja
svæðið í kring. Sjá hvað hægt er að
gera. Það er ekki mikið af einkavæð-
ingu í gangi en við erum að hlera
þetta, “segir Björgólfur og vill ekki
tjá sig frekar um þau mál.
Hvað varðar fjárfestingar hans
sjálfs í Búlgaríu segist Björgólfur
Thor enn sjá tækifæri þar. „Búlgaría
hefur verið að rétta vel úr kútnum.
Landið í heild er alltaf að fá betri ein-
kunnir frá lánsmatsfyrirtækjum.
Efnahagurinn er að taka við sér og
mér líst vel á það sem ég sé hérna.
Hér eru mörg tækifæri, ekki bara fyr-
ir mig heldur fyrir fjárfesta almennt.“
Björgólfur Thor Björgólfsson sest í stjórn BTC
Tækifæra verður leitað
í nærliggjandi löndum
Morgunblaðið/Sverrir
Vaxtarmöguleikar Björgólfur Thor Björgólfsson seg-
ir að farsímanotkun muni aukast mikið í Búlgaríu.
GENGIÐ var frá lokasamningi í
gær um kaup á 65% kjölfestuhlut í
búlgarska símanum Bulgarian
Telecommunications Company
(BTC) enda hafði seljandinn, búlg-
arska ríkið, uppfyllt skilyrði um
rekstraruppgjör og fjarskiptaleyfi
vegna reksturs á farsímakerfi.
Meðal kaupenda, með Björgólf
Thor Björgólfsson í fararbroddi,
eru Síminn, Straumur og Burðarás
en kaupin eru gerð í nafni Viva
Ventures.
Samningur um sölu á 65% af
eignarhlut ríkisins í BTC til Viva
Ventures var undirritaður í febr-
úar sl. en lokafrágangur samnings-
ins hefur dregist. Fyrst og fremst
var það vegna deilna í Búlgaríu um
hvort þriðja farsímaleyfið sem gef-
ið er út í landinu skyldi fylgja söl-
unni til Viva Ventures, eða hvort
efna ætti til útboðs um leyfið. BTC
fékk farsímaleyfið afhent á fimmtu-
dag, en ef ákveðið hefði verið að
fara í útboð er hætt við að Viva
Ventures hefði hætt við kaupin.
Leyfið kostaði 2,5 milljarða
Umsamin greiðsla fyrir farsíma-
leyfið fór fram í vikunni, og nemur
hún rúmum 54 milljónum leva, eða
nærri 2,5 milljörðum króna. Leyfið
er til tuttugu ára og skilyrði eru um
að farsímanetið nái til 20% íbúa í
landinu eftir eitt ár og til 40% íbúa
eftir tvö ár.
Kaupverð 65% hlutarins í BTC er
samtals 280 milljónir evra, eða um
24 milljarðar íslenskra króna, eins
og áður hefur komið fram, þar af
eru 230 milljónir evra greiddar rík-
inu en 50 milljónir evra fara í hluta-
fjáraukningu hjá BTC. Í gær voru
greidd 80% fjárhæðarinnar en af-
gangurinn verður inntur af hendi
innan 12 mánaða þegar nið-
urstöður áreiðanleikakannana
liggja fyrir. Velta BTC á síðasta ári
nam 540 milljónum evra, eða sem
nemur 47 milljörðum íslenskra
króna, og hagnaður ársins var 123
milljónir evra, eða um 10,7 millj-
arðar króna. Hjá BTC starfa nær
25 þús. manns.
Meðal fjárfesta sem standa að
baki Viva Ventures eru Carrera,
sem er í meirihlutaeigu Björgólfs
Thors Björgólfssonar, Advent Int-
ernational, Þróunarbanki Evrópu,
National Bank of Greece og Swiss
Life ásamt fjórum öðrum.
Kaupin á búlg-
arska símanum
BTC í höfn