Morgunblaðið - 30.06.2004, Blaðsíða 2
FRÉTTIR
2 MIÐVIKUDAGUR 30. JÚNÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
SADDAM TIL ÍRAKA
Saddam Hussein, fyrrverandi
Íraksforseti, og 11 aðrir háttsettir
menn úr forystuliði Íraks í stjórn-
artíð hans verða í dag færðir form-
lega úr vörslu Bandaríkjamanna í
hendur embættismanna nýju bráða-
birgðastjórnarinnar í Írak. Saddam
verður leiddur fyrir íraskan dómara
til að hlýða á ákæru.
Barroso útnefndur
Jose Manuel Barroso, forsætis-
ráðherra Portúgals, var í gær form-
lega útnefndur forseti framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins og
tekur hann við af Romano Prodi frá
Ítalíu, er lætur af embættinu í októ-
ber.
Krónprinsinn af landi brott
Norsku krónprinshjónin, Hákon
og Mette-Marit, heimsóttu Síld-
arminjasafnið á Siglufirði í gær, auk
þess sem Hákon krónprins opnaði
norska hönnunarsýningu í Garðabæ,
svo fátt eitt sé nefnt. Heimsókn
þeirra hjóna til Íslands lauk í gær.
Tíu sinnum meiri losun
Losun koltvísýrings á Íslandi er
tíu sinnum meiri en heimsmeðaltal
segir til um og útblástur gróð-
urhúsalofttegunda er um það bil
0,04% af losun á heimsvísu, að því er
fram kom á morgunverðarfundi um
vistvænt eldsneyti.
20% eru of þung
Tæp 20 prósent níu og fimmtán
ára barna eru of feit eða þung sam-
kvæmt frumniðurstöðum rannsókn-
arinnar Lífstíll 2003.
Y f i r l i t
Kynningar – Tímaritið Lifun fylgir
Morgunblaðinu í dag til áskrifenda.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Ólafur Stephensen, aðstoðarritstjóri, olafur@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfull-
trúi, orri@mbl.is Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@ .is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkjustarf
Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Andrea Guðmundsdóttir, andrea@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl
!
"
#
$
%&' (
)***
+
Í dag
Sigmund 8 Forystugrein 22
Viðskipti 12 Viðhorf 24
Höfuðborgin 15 Minningar 25/29
Akureyri 16 Dagbók 32/34
Suðurnes 16 Listir 35/37
Landið 17 Fólk 38/41
Erlent 18/20 Bíó 39/41
Daglegt líf 18/19 Ljósvakamiðlar 42
Umræðan 20 Staksteinar 43
Bréf 21 Veður 43
* * *
RANNSÓKNASTÖÐ Hjartaverndar hefur í
samvinnu við Johns Hopkins-læknaháskólann í
Bandaríkjunum sett á fót rannsókn á erfðamengi
mannsins sem miðast að því að kanna hvað ræð-
ur tjáningu og stjórnun á genum mannslíkamans.
Tilgangurinn er að leita vísbendinga sem gætu
sagt fyrir um margvíslega sjúkdóma í framtíð-
inni.
Frá þessu er greint í bandarískum fjölmiðlum
í gær og fyrradag.
Dr. Vilhjálmur Guðnason, forstöðulæknir
Rannsóknastöðvar Hjartaverndar, segir verkefn-
ið vera næsta skrefið í rannsóknum á erfðamengi
mannsins, nú þegar búið sé að raðgreina erfða-
mengið sjálft.
„Þá þarf að skoða hvað það er sem ræður tján-
ingu og stjórnun á genunum,“ segir Vilmundur,
og bendir á að horft verði til tiltekinna breytinga
á erfðaefninu.
„Þetta er nýtt samstarf sem er hluti af því að
við hjá Hjartavernd erum að vinna að nýjum
nálgunum í erfðafræði, bæði á þessum nótum
sem þarna eru og á öðrum nótum sem við erum
að vinna að hjá okkur sjálfum.
[…]Við teljum að þetta sé einn nauðsynlegur
þáttur til þess að skilja tjáningu og hegðun gena,
og aðferðafræði okkar lýtur að því að finna áhrif
sem eru ekki auðfinnanleg með hefðbundnum að-
ferðum,“ segir Vilmundur.
Samstarf Hjartaverndar og Johns Hopkins
hófst fyrr á þessu ári og er til fimm ára.
„Þetta þýðir að við fáum peninga til að standa
undir úrvinnslu hér á Íslandi og vísindarann-
sóknum, þannig að þetta hefur heilmikinn beinan
stuðning við það sem við erum að gera.“
Að sögn Vilmundar er rannsóknin unnin sam-
hliða öldrunarrannsókn Hjartaverndar og öðrum
rannsóknum sem stofnunin hefur unnið að und-
anfarin ár.
Hjartavernd og Johns Hopkins-læknaháskólinn rannsaka erfðamengi
Kanna hvað ráði af hverju
gen manna stjórnast
FÁSKRÚÐSFJARÐARGÖNG eru
nú orðin meira en fimm kílómetra
löng og kemur fram á vef Aust-
urbyggðar að í gær hafi lengdin Fá-
skrúðsfjarðarmegin verið orðin 2.535
metrar og 2.484 metrar Reyðarfjarð-
armegin og lengdin því samtals 5.019
metrar. Það er um 88,1% af heild-
arlengd ganganna. Aðstæður hafa
verið góðar beggja megin undanfarið
og sprengingar gengið vel.
Björgvin Guðjónsson, framleiðslu-
stjóri hjá Ístak við Fáskrúðsfjarð-
argöng, sagði í samtali við Morg-
unblaðið að nú væri reiknað með að
komast í gegn um miðjan september.
„Verkið er heldur á undan áætlun,“
segir Björgvin. „Bergið var frekar
slæmt framan af í Reyðarfirði, en svo
hefur kannski bætt aðeins í, með
meiri mannskap og við höfum farið
lengra í Fáskrúðsfirði en við ætl-
uðum okkur. Við ætluðum ekki nema
upp á hábunguna, en erum núna
farnir að keyra niður eftir til Reyð-
arfjarðar. Við tökum fimm hundruð
metrum lengra en var á áætlun.“
Björgvin segir vegalögnum og öll-
um frágangi við göngin eiga að vera
lokið í októberbyrjun á næsta ári.
„Það er töluverð vinna að innrétta
göng sem þessi. Þau þarf að styrkja,
fara í lokafyllingar og klæða fyrir
vatn. Svo eru lagnir í gólfum og raf-
lagnir, lýsing, merkingar, malbik og
fleira. Þetta tekur allt tíma.“
Nú eru aðeins 675 metrar eftir
ósprengdir í gegn. Steypuvinnu
þrifalags og undirstöðu fyrir veg-
skála Fáskrúðsfjarðarmegin er nán-
ast lokið. Vegagerð gengur vel og
unnið er við ræsaniðurlögn, fylling-
arvinnu, fláa og neðra burðarlag Fá-
skrúðsfjarðarmegin.
Um sjötíu manns starfa nú að
gangagerðinni og segist Björgvin
reikna með að sá fjöldi verði eitthvað
svipaður við fráganginn.
Fylgjast má með framgangi jarð-
ganganna á vefnum austurbyggð.is.
Göngum milli Fáskrúðsfjarðar og Reyðarfjarðar miðar vel
Mætast í fjallinu
eftir 675 metra spotta
Ljósmynd/K.M.
700 metra spotti óboraður: Ístaksmönnum gengur vel með Fáskrúðsfjarð-
argöng og áætla að mætast í fjallinu um miðjan september.
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
hefur sýknað rúmlega sextugan
mann af ákæru ríkislögreglustjóra
fyrir að falsa fjölda reikninga og
vottorða vegna sjúkrakostnaðar fyr-
ir sig, konu sína og son á ferðalögum
erlendis á árunum 1989–1991. Dóm-
urinn setti ofan í við ákæruvaldið og
lögreglu fyrir stefnulausan rekstur
málsins.
Að mati dómsins var dráttur máls-
ins, fyrst hjá lögreglu og síðar fyrir
dómi, andstæður lögum um meðferð
opinberra mála og mannréttinda-
sáttmála Evrópu og væri ámælis-
verður. Kom það til meðferðar hjá
fleiri dómurum en einum, en var út-
hlutað núverandi dómara í fyrra.
Málið lá óhreyft hjá lögreglunni í 7
ár, eða frá því í mars 1992, uns
ákæra var gefin út í mars 1999. Segir
í dómnum að engar fullnægjandi
skýringar séu á drættinum, þar sem
fyrir hafi legið að ákærði hafi játað
sök að miklu leyti.
Í dómnum segir að sök fyrnist á 10
árum, en frá rannsókn málsins hjá
lögreglu og skýrslutöku af ákærða
fyrir dómi í mars 1992 hafi verið liðin
meira en 10 ár er eðlilegur rekstur
málsins hófst að nýju í desember
2003. Samkvæmt því væri sök í mál-
inu fyrnd og því bæri að sýkna
ákærða.
Af þeirri ástæðu var og vísað frá
rúmlega 1,5 milljóna króna skaða-
bótakröfu fjögurra tryggingafélaga
sem maðurinn játaði meira og minna
að hafa svikið með framvísun fals-
aðra reikninga og vottorða.
Allur sakarkostnaður var felldur á
ríkissjóð, þar með talin 800 þúsund
króna málsvarnarlaun verjanda
ákærða. Við ákvörðun málsvarnar-
launa var tekið mið af umfangi máls-
ins, stefnuleysi í rekstri þess fyrir
dómi sem hafi haft í för með sér
óheyrilegan fjölda þinghalda. Þau
virtust a.m.k. 25 talsins.
Málið dæmdi Guðjón St. Mar-
teinsson héraðsdómari. Verjandi
ákærða var Kristján Stefánsson hrl.
og sækjandi Jón H. Snorrason sak-
sóknari ríkislögreglustjóra.
Sýknaður vegna seina-
gangs ákæruvaldsins
UMBOÐSMAÐUR Alþingis hefur
komist að þeirri niðurstöðu að
úrskurður dóms- og kirkju-
málaráðuneytisins frá því í mars
á þessu ári, þar sem staðfestur
var úrskurður sýslumanns síðan í
janúar um að vísa frá kröfu
manns um breytingu á meðlags-
úrskurði sýslumannsins frá því í
sama mánuði, hafi ekki verið
reistur á réttum lagagrundvelli.
Maðurinn kvartaði við umboðs-
mann yfir úrskurði dóms- og
kirkjumálaráðuneytisins.
Hann hafði farið fram á við
sýslumann að sér yrði eingöngu
gert að greiða barnsmóður sinni
lágmarksmeðlag með syni þeirra.
Beiðni mannsins var vísað frá þar
eð barnsmóðir hans væri búsett í
Bandaríkjunum og því ættu ís-
lensk stjórnvöld ekki lögsögu í
málinu. Manninum hafði, með úr-
skurði sýslumanns frá árinu 2002,
verið gert að greiða barnsmóður
sinni tvöfalt lágmarksmeðlag með
syni þeirra frá 1. október 2001
þar til hann yrði 18 ára.
Beinir umboðsmaður Alþingis
þeim tilmælum til dóms- og
kirkjumálaráðuneytisins að það
taki mál mannsins fyrir að nýju,
komi fram ósk um það frá hon-
um, og leysi þá úr því í samræmi
við þau sjónarmið sem fram
koma í áliti þessu.
Umboðsmaður
finnur að úrskurði
DÓMARI við Héraðsdóm Reykja-
víkur sektaði í gær verjanda í
sakamáli um 40.000 krónur í rík-
issjóð vegna hegðunar sinnar í
dómsal við aðalmeðferð málsins.
Í dómi sínum segir dómari, að
verjandinn hafi brotið gegn lögum
með framferði sínu og virt að vett-
ugi ábendingar dómara um að
gæta að reglum laganna við
spurningar sínar til vitna. Hann
hefði gripið ítrekað fram í fyrir
vitnum og dómara, gert dómara
upp skoðanir, truflað yfirheyrslur
gagnaðila yfir vitnum og sýnt af
sér ósæmilega framkomu í dómsal.
Sekt fyrir
ósæmilega hegðun
í dómsal
LÖGREGLAN í Reykjavík hefur
lagt hald á tvær loftskammbyssur
ásamt skotum og jakka sem
merktur var „dyravörður“ en
hlutirnir fundust í bifreið í
miðbæ Reykjavíkur síðastliðinn
föstudag sem lögreglan hafði haft
afskipti af. Leyfði umráðamaður
bílsins lögreglu að leita í bílnum
og hefur 15 ára gamall drengur
játað að eiga loftskamm-
byssurnar.
Fimmtán ára með
loftskammbyssur