Morgunblaðið - 30.06.2004, Blaðsíða 44

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 30. JÚNÍ 2004 VERÐ Í LAUSASÖLU 220 KR. MEÐ VSK.
VIÐBRAGÐSHÓPUR Þjóðarhreyfingar-
innar segir í skýrslu sem hann kynnti í gær
að það sé bæði ólögmætt og ólýðræðislegt
„að lögfesta nú kosningahöft eins og þátt-
tökulágmark og aukinn meirihluta atkvæða
í væntanlegri þjóðaratkvæðagreiðslu sam-
kvæmt 26. gr. stjórnarskrárinnar“, að því er
segir í niðurstöðu skýrslunnar. Þjóðar-
hreyfingin vill að afl atkvæða ráði úrslitum.
Jónatan Þórmundsson, lagaprófessor og
formaður hópsins, segir að það þurfi ekki
hátt þátttökulágmark til þess að skekkja
jafnvægi milli kjósendahópa. „Aðstaða þess
hóps, sem hefur lýst sig andvígan fjölmiðla-
lögunum svokölluðu, verður því verri sem
þátttökulágmark er hærra,“ útskýrir hann.
Skilyrði um þátttökulágmark sé því m.a.
brot á stjórnarskrá, brot á mannréttinda-
sáttmála Evrópuráðsins og brot á alþjóða-
samningi um borgaraleg og stjórnmálaleg
réttindi.
Vilja ekki lög-
festa þátt-
tökulágmark
 Ólögmætt/6
TÍVOLÍ við Smáralind í Kópavogi hefur
verið opnað og stendur fram til 8. ágúst.
Fjöldi leiktækja verður í boði, þar á meðal
30 metra hátt parísarhjól. Útsýni úr hjól-
inu mun vera gott og mikið, en þetta er
stærsta parísarhjólið sem komið hefur til
landsins. Meðal annarra tækja eru
draugahús og klessubílar auk fjölbreyttra
skotbakka.
Morgunblaðið/ÞÖK
Parísarhjól komið upp við Smáralind.
Tívolí við
Smáralind
BYGGINGAVERKAMENN, sem
voru að brjóta upp steypu í gam-
alli blokk í Hjallalundi á Ak-
ureyri, urðu hissa þegar þeir rák-
ust á tóbakspípu sem hafði
greinilega verið steypt inn í vegg-
inn.
Magnús Smári Smárason verk-
stjóri segir uppákomuna hafa ver-
ið bæði fyndna og forvitnilega.
„Við vorum að vinna við að brjóta
kassa utan af blokk og þá kallaði
einn strákurinn í mig,“ segir
Magnús Smári. „Hann benti á
eitthvert svart plast sem við brut-
um varlega frá og þá kom mjög
heilleg pípa í ljós, eiginlega alveg
heil. Það var tóbak í henni og allt
saman. Það var meira að segja
enn tóbakslykt af pípunni, þannig
að það hefur geymst mjög vel.“
Leit hafin að
eiganda pípunnar
Mikil forvitni vaknaði við fund-
inn, því piltarnir þekkja bygg-
ingaverktakann sem byggði húsið
árið 1979. „Það var mikið æv-
intýri þegar verið var að byggja
húsið, því suðurgaflinn fauk þá af
því og liggur nú eins og hann
leggur sig undir grasi við hlið
hússins,“ segir Magnús. Málið
hefur farið eins og eldur í sinu
milli byggingaverktaka á Ak-
ureyri og er nú leit hafin að eig-
anda pípunnar. „Við höfum
nokkra grunaða, en engan fast-
an,“ segir Magnús. „Það var mik-
ið um það á þessum tíma að menn
reyktu pípu. Það er einkenni á
þessari pípu að það er eins konar
blá hosa á henni, en þetta er
mjög falleg pípa.“
Ýmsar skýringar uppi
Magnús segir drengina hafa
sínar eigin kenningar um það
hvernig pípan komst á þennan
undarlega stað. „Okkur datt nú í
hug að gæinn hefði verið að
reykja þarna uppi í stillansinum
og hóstað ansi hressilega og
ákveðið þá og þegar að hætta og
múrað hana inn í vegginn. Henni
hefur allavega greinilega verið
stungið inn.“
Fundu pípu
í steypunni
Ljósmynd/Matthías Egilsson
Magnús og Jón Ásgeir, félagi
hans, með pípuna sem nú hefur
aftur litið dagsins ljós.
Ljósmynd/Magnús Smári Smárason
Pípan er tignarleg ásýndum.
TÖKUR á nýrri kvikmynd Ágústs Guðmunds-
sonar, Í takt við tímann, hófust af fullum krafti á
Ingólfstorgi í gær og er áformað að þær standi
yfir í sumar.
Myndin er sjálfstætt framhald myndarinnar
Með allt á hreinu sem frumsýnd var árið 1982 og
skartaði Stuðmönnum í aðalhlutverkum en Stuð-
menn verða einnig í aðalhlutverkum í þessari
mynd. Atriðið sem tekið var upp í gær gerist við
pylsuvagn þar sem Harpa Sjöfn Hermundardóttir
og Kristinn Styrkársson Proppé hitta hvort ann-
að í fyrsta sinn í mörg ár.
Morgunblaðið/Eggert
Harpa Sjöfn við pylsuvagninn
TÆP 20% níu og fimmtán ára barna
á Íslandi eru of feit eða of þung að
því er frumniðurstöður rannsóknar-
innar Lífsstíls 2003 leiða í ljós. Dr.
Þórarinn Sveinsson, dósent við Há-
skóla Íslands, kynnti rannsóknina á
opnunarviðburði Evrópuársins, sem
fram fór í Grasagarðinum í Laug-
ardal í gær.
Rannsóknin er þverfaglegt sam-
starfsverkefni fræðimanna frá Kennaraháskóla Ís-
lands, Háskóla Íslands og Landspítala – háskóla-
sjúkrahúsi. Úrtak rannsóknarinnar var 1.323 níu og
fimmtán ára gömul börn í átján grunnskólum á Ís-
landi. Gáfu 939 forráðamenn samþykki fyrir þátttöku
barna sina og þátttökuhlutfallið var því 71%. Niður-
stöður rannsóknarinnar benda jafnframt til þess að
þykkt húðfellinga íslenskra barna sé 20–30% meiri en í
nágrannalöndum okkar. Aftur á móti er þrek íslensku
barnanna 5–15% meira og mataræði níu og fimmtán
ára barna virðist að mörgu leyti
hafa færst nær ráðleggingum um
mataræði en var árin 1992–1993.
Að sögn Þórarins er tilgangur
rannsóknarinnar sá að skoða ástæð-
ur þessarar auknu líkamsþyngdar.
Þeir þættir sem helst voru til athug-
unar í rannsókninni voru þrek, fé-
lagslegir þættir og mataræði. Eng-
inn einn þáttur virðist stuðla að
aukinni þyngd öðrum fremur heldur er það samspil
þessara þátta sem virðist gera það að verkum að börn
verða of þung.
Menntamálaráðherra, Þorgerður Katrín Gunnars-
dóttir, opnaði Evrópuárið á Íslandi með formlegum
hætti en meginmarkmið þessa Evrópuárs er að vekja
almenning í Evrópu til vitundar um mikilvægi íþrótta
innan menntunar ásamt því að auka mikilvægi lík-
amlegra athafna í námskrám skóla. 28 Evrópuþjóðir
taka þátt í þessu Evrópuári.
Tæp 20 prósent 9 og
15 ára barna of þung
Brúin yfir
Ólafsfjörð
varin fyrir
skjálftum
BRÚIN yfir Ólafsfjarðarós, sem
byggð var í tengslum við fyrirhug-
aðan þjóðveg milli Ólafsfjarðar og
Siglufjarðar, er sérstaklega einangr-
uð fyrir jarðskjálftum með svoköll-
uðum blýgúmmílegum. Frá þessu er
greint í Gangverki, fréttabréfi Verk-
fræðistofu Sigurðar Thoroddsen,
sem hannaði brúna.
Að sögn Jóns Rögnvaldssonar
vegamálastjóra sönnuðu blýgúmmí-
legur ágæti sitt þegar þær björguðu
Þjórsárbrúnni í Suðurlandsskjálft-
anum 2000, en brúin var einangruð
með slíkum legum árið 1991.
„Gamla Þjórsárbrúin varð fyrir
mikilli áraun en það kom nánast ekk-
ert fyrir hana og það er örugglega
meðvirkandi að þakka þessum leg-
um,“ segir Jón. Hann segir að metið
sé í hverju tilviki fyrir sig hvort ein-
angra þurfi brýr fyrir jarðskjálftum.
Í grein eftir Eggert V. Valmunds-
son verkfræðing kemur fram að
blýgúmmílegur voru upphaflega
þróaðar á Nýja-Sjálandi á áttunda
áratugnum. Í jarðskjálfta hreyfast
undirstöður mannvirkja með skjálft-
anum og sé mannvirkið fullkomlega
stíft sveiflast efri hluti þess með. Ef
mannvirki er fullkomlega eftirgefan-
legt sveiflast undirstaðan en megin-
hluti mannvirkisins stendur kyrr.
Með því að einangra Ólafsfjarðar-
brúna á þennan hátt var heildarálag
á brúarstöpla minnkað um 60%, að
því er fram kemur í greininni.
VERKEFNI tvítugs nemanda í
Fjölbrautaskólanum við Ármúla,
Hrafns Þorra Þórissonar, hlaut
fyrstu verðlaun í samkeppni ungra
vísindamanna sem haldin var á veg-
um Háskóla Íslands og verður sent í
heimskeppni ungra vísindamanna í
Dyflinni. Í verkefninu smíðaði Hrafn
sýndarheim með sýndarskordýrum
og sýnir hann fram á að til að komast
af og fjölga sér þurfa sýndarskor-
dýrin að beita sköpunargáfu.
Hannaði heim
með gervi-
skordýrum
 Sköpunargáfa/10
♦♦♦