Morgunblaðið - 08.07.2004, Side 27
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. JÚLÍ 2004 27
Að eilífðarströnd
umvafin elsku,
frjáls ert farin
ferðina löngu.
Í englaveröld
andinn lúinn,
í föðurfaðmi
friðsæll hvílir.
Takk fyrir tímann
og tryggðarþelið
í mörgum mætum
minningum sem lifa.
(Jóna Rúna Kvaran.)
Með vinarkveðju,
Jóna Rúna Kvaran.
HINSTA KVEÐJAréðust að okkur og félögum okkar.
Þetta var fyrir 18 árum, komið undir
morgun. Menn voru orðnir ölmóðir
og enginn skýr í hugsun, nema Rafn
sem brást hárrétt við þessu ofbeldi
með því sem verður bezt lýst sem
kristilegt hugrekki. Við sluppum heil-
ir frá þessu atviki, sem hefði auðveld-
lega getað breytzt í harmleik. Þar
sýndi Rabbi ró og æðruleysi sem við
dáðumst allir að.
Það var þá sem ég kynntist Rabba
og hans góðu kostum. Hann vann um
skeið sem dagskárgerðarmaður á
Rás 2 og skilningur hans á tónlist var
næmur og djúpur eins og kemur bezt
fram í hans eigin tónlist. Hann bjó yf-
ir skemmtilegri frásagnargáfu, hafði
skarpa rödd sem var krydduð vest-
firzkum hljóm.
Við urðum góðir mátar og samtöl
okkar gátu oft dregizt á langinn. Sög-
urnar voru sagðar með hæglæti þeg-
ar hann var búinn að hita sig upp.
Sérkennilegt fólk að vestan, æskuár-
in, uppákomur í tónlistarbransanum,
þetta og margt fleira gat honum orðið
að umtalsefni og tilefni til skemmti-
legheita. Hann var stundum dóm-
harður um menn og málefni, en aldrei
ósanngjarn eða umtalsillur.
Aðrir munu rekja tónlistarferil
hans betur en ég, en það sem ein-
kenndi hann fyrst og fremst var inn-
lifun, fagmennska og metnaður.
Rabbi gerði líka kröfur til annarra,
sem mótuðust af þessum einkennum.
Þess vegna vildu allir spila með hon-
um og vera með í hans músíkalska
ævintýri.
Ég sendi fyrir hönd fyrrum sam-
starfsmanna hans á Rás 2 okkar inni-
legustu samúðarkveðju til fjölskyldu
hans og aðstandenda..
Farðu vel, kæri vinur.
Magnús Einarsson.
Við undirritaðar, félagar í stuðn-
ingsklúbbi Körfuknattleiksfélags
Ísafjarðar, sem kallast Ísfólkið, vilj-
um fá að minnast vinar okkar Rabba
sem við kynntumst í gegn um sam-
eiginlegan áhuga á körfubolta. Rabbi
var mikill og heitur aðdáandi KFÍ
eins og við í Ísfólkinu og oft var glatt
á hjalla hjá okkur eftir leiki og þá að
sjálfsögðu sérstaklega eftir sigur-
leiki. Einu sinni sem oftar sátum við í
Sjallanum á Ísafirði eftir leik og þar
var mikil gleði eins og alltaf. Einhver
púki var í Rabba og Dúa Diddasyni
og ákváðu þeir að panta sér pizzu og
báðu þeir um að hún yrði send að
Hafnarstræti 12, neðri hæð (sem er
aðsetur Sjallans og Pizza ’67), en
Hafnarstræti er frægt fyrir að vera
illa merkt. Við skemmtum okkur öll
konunglega yfir því að grey sendill-
inn gekk fram og til baka við lengjuna
í leit að Hafnarstræti 12. Gafst send-
ilsgreyið loks upp og hringdi í símann
hans Rabba sem var á pöntuninni til
að spyrja til vegar, og var honum þá
sagt að fara bara aftur upp með pizz-
una og senda hana niður með lyft-
unni. Mikið var hlegið að þessum
hrekk þeirra félaga og ekki var hlát-
urinn minni hjá þeim sjálfum. Þessi
saga er lýsandi dæmi um þá góðu og
miklu stemmningu hjá Rabba og
þessum hóp þegar við hittumst og
margt skemmtilegt var brallað. Aldr-
ei var neina neikvæði eða uppgjöf að
finna hjá honum Rabba og félagsand-
inn réði ríkjum. Við erum ævinlega
þakklát fyrir að hafa notið þeirra for-
réttinda að hafa þekkt hann.
Við viljum senda eiginkonu Rafns
Jónssonar, börnum hans, fjölskyldu
og aðstandendum okkar innilegustu
samúðarkveðjur.
Fyrir hönd Ísfólksins.
Margrét Brynja og Eygló.
Fyrir réttum 8 árum, eða 25. júní
1996, lést móðir mín Jóna Alla Axels-
dóttir úr MND. Við höfðum aldrei
heyrt talað um þennan sjúkdóm og
fannst við vera ansi ein í heiminum.
Snemma árs 1992 fréttum við af
Rabba sem var líka með þennan sjúk-
dóm. Ég hafði ekki hugmynd um
hver þessi maður var en þarna var
loksins annar aðili með sama sjúk-
dóm. Þau höfðu greinst á svipuðum
tíma eða árið 1988. Í febrúar 1993
stofnuðum við MND-félag Íslands
þar sem Rabbi var kosinn formaður
og mamma og önnur kona meðstjórn-
endur.
Mamma var í stjórn þar til um vor-
ið 1996. Ég tók við hennar sæti og sat
þar til vors 2002. Í desember 2001 var
stofnaður stuðningshópur um Rabba,
Rabbarbararnir. Þar var samankom-
inn stór hópur vina og ættingja hans,
þar sem var ákveðið hvernig hver og
einn gæti hjálpað og létt undir með
fjölskyldunni. Þar sem ég var sú eina
með hárgreiðslumenntun fékk ég það
ánægjulega hlutverk að heimsækja
hann reglulega og klippa. Fyrir utan
fjölda heimsókna tengda félaginu, s.s.
stjórnarfundi, aðalfundi og fundi fyr-
ir aðstandendur og sjúklinga, sem
mér finnst mjög mikilvægir þegar
nýr sjúklingur greinist. Rabbi og
Friðgerður eiginkona hans hafa stað-
ið sig frábærlega við stjórn félagsins
og útgáfu MND-blaðsins með grein-
um um sjúkdóminn. Ég skellti mér í
frí til Spánar med börnunum mínum
16. júní en heimsótti Rabba 10 dögum
áður og klippti hann. Ég kvaddi hann
með þeim orðum að við sæjumst aftur
eftir 8 vikur. Eftir 12 ára vinskap var
því ansi erfitt að vera svona langt í
burtu, fá fréttir af andláti hans og
geta ekki kvatt hann.
Það er erfitt að skrifa í fáum orðum
allt það sem mig langar til, en elsku
Rabbi, ég vil þakka þér samferðina
með MND-félaginu.
Elsku Friðgerður og börn. Mínar
innilegustu samúðarkveðjur. Hugur
minn er hjá ykkur.
Kær kveðja frá Spáni,
Íris Gústafsdóttir.
Þegar ég var strákhnokki í minni
fyrstu jarðarför var því hvíslað í eyra
mitt að ekki væri ráðlegt að sakna
látinna manna um of, því þá ættu þeir
erfiðara með að komast í aðra vist.
Væri þeirra ákaft saknað gátu þeir
hugsanlega gengið aftur.
Það er kominn 27. júní árið 2004,
sólin skín, hitinn er á sínum stað,
vindurinn er slíkur að fuglarnir reyna
að halda sér fast í skýin, blómin bera
sig vel, ég stend hjá rúminu hans
Rabba með tár í augum og ég finn hjá
mér einlægan, nístandi söknuð því
hann Rabbi er dáinn. Hann liggur
þarna í rúminu sínu, einsog hann
gerði þegar ég sá hann um daginn.
Yfir líkama hans er meiri friður en yf-
ir okkur hinum, það er ljóst að hann
er sálinni léttari, og þó að enn sé
sama brosið, sama værðin og sama
festan yfir þessu einlæga andliti, þá
er mér fyllilega ljóst að umbúðirnar
eru lítils virði þegar innihaldið er far-
ið.
Það er varla hægt að ætlast til þess
að maður sleppi taki af öðrum eins
öðlingi.
Rabbi tók erfiðu lífshlaupi af ein-
stöku æðruleysi. Svo einstakt var að
fylgjast með honum takast á við sjúk-
dóm sinn, að mér er það ljóst í dag, að
einlægni hans, fáguð festan, yfirveg-
aður skilningur á lífinu og tilverunni
og æðruleysi hans gagnvart þjáning-
unni og dauðanum hafa kennt mér
meira en allar þær skruddur sem
skápana fylla.
Harmurinn kemur í hentugri stærð,
honum má klæðast um nætur og daga,
hann hæfir svo vel þegar sálin er særð,
svo er hann þveginn og hengdur á snaga.
Rabbi lét okkur í té svo mikið af
fögrum hugsunum að þær munu
seint til þurrðar ganga.
Barnatrúin er enn að elta mig, því
þegar ég hugsa um allt sem Rabbi gaf
mér, þá er ekki hægt að hætta að
sakna. Það er ekki hægt að slökkva á
kærleika vináttunnar – láta einsog
ekkert hafi gerst; stara útí loftið og
þykjast ekki hafa tekið þátt í því sem
átti sér stað, gleyma öllum gjöfunum
og líta framhjá fegurðinni. Mér líður
einfaldlega einsog barni sem búið er
að opna alla pakkana á jólunum og
áttar sig á því að það sem var í pökk-
unum er meira virði en allar fögru
umbúðirnar. Hamingjan og gleðin,
þakklætið og væntumþykjan eru svo
stór í sniðum að þau rúmast ekki öll í
einu húsi. Ef maður ætti að þakka
fyrir allar gjafirnar, þá tækju faðm-
lögin og þakkarræðurnar alltof lang-
an tíma. Ég læt duga að lúta höfði í
lotningu og þakka fyrir þá leiðsögn
sem Rabbi veitti mér. Að fá að kynn-
ast slíkum manni eru forréttindi sem
vart er hægt að meta.
Lögmál heimsins þóknast þeim
sem þrá að komast heim.
Kristján Hreinsson, skáld.
Við vorum svo „lánsöm“ að kynn-
ast Rabba og Deddu fyrir nokkrum
mánuðum. „Lán“ okkar var að ég
greindist með MND-sjúkdóminn og
þegar svo var komið var eins og að sjá
til lands eftir hafvillu, við að kynnast
þeim. Ráðgjöf, væntumþykja, stuðn-
ingur og hvatning voru þau atriði sem
við fjölskyldan sóttum á Norður-
brautina. Alveg sama hvenær hringt
var eða komið við, þá var alltaf nægur
tími fyrir aðra hjá þessari fjölskyldu.
Við sem eftir erum höfum frábæran
grunn til að byggja á varðandi MND
og við munum nota hann til að fleyta
okkur áfram í leit okkar að lækningu
á þessum banvæna sjúkdómi. Ég
treysti á að við fáum notið leiðsagnar
Deddu í því starfi, eins og hingað til.
Elsku Dedda, Helga, Egill, Ragnar
og Rafn Ingi, megi Guð gefa ykkur
styrk í sorg ykkar.
Guðjón, Halla og dætur.
Elsku Rabbi. Það er sumar og sólin
skín. Ég kom heim úr ferðalagi á
laugardegi og ákvað að kíkja til ykkar
Deddu á mánudegi, en þá varstu far-
inn, farinn í ferðalag, ég var að koma
úr ferðalagi, þú farinn í ferðalagið
sem bíður okkar allra. Ferðalag til
annars heims, þar sem engir sjúk-
dómar eða erfiðleikar eru til. Andar-
tak lífs þíns á þessari jörð er liðið. Líf-
ið er svo skrítið. „...lífið er eitt
andartak, það líður fljótt þú veist ekki
af því...“ Þetta er eitt af mínum uppá-
haldslögum. Þú samdir það rétt eftir
að þú vissir að MND yrði þinn föru-
nautur. Lífið er tími, langur hjá sum-
um, stuttur hjá öðrum, við höfum
ekki öll sama tíma í þessu lífi. En það
er mikilvægt að nota þann tíma sem
við fáum vel. Því eitt er víst við lifum
og deyjum og tíminn á milli lífs og
dauða er mislangur frá manni til
manns. Þú vissir að þinn tími yrði
ekki langur, en hann var samt ótrú-
lega langur með þann farangur sem
þú barst með þér á þessari jörð. Far-
angurinn var MND, farangurinn
íþyngdi þér smátt og smátt og að lok-
um gastu ekki borið meir. Farang-
urinn yfirbugaði þig. Þú varst alltaf
jákvæður og hress og ég dáðist oft að
þeim styrk sem þú hafðir allan þenn-
an tíma. Þú sýndir mikinn dugnað og
æðruleysi þann tíma sem þú barst
þessa byrði. Dedda og krakkarnir
stóðu eins klettar þér við hlið ásamt
öðrum fjölskyldumeðlimum og vin-
um. Þið Dedda bjugguð yfir einhverj-
um óskiljanlegum mætti til að takast
á við lífið og tilveruna og þá stað-
reynd að MND var hluti af ykkar til-
veru. Þú fannst þér stöðugt nýjar
leiðir til að höndla lífið með MND.
Í huga mínum á ég minningar, sem
ég mun varðveita um aldur og ævi.
Minningar um ykkur Deddu og sam-
skipti okkar. Nú hefur þú kvatt þína
frábæru fjölskyldu og vini, sáttur við
guð og menn, tilbúinn að takast á við
ný verkefni sem bíða þín í nýjum
heimi.
Elsku Rabbi, takk fyrir að fá að
kynnast þér og þinni elskulegu fjöl-
skyldu. Af ykkur lærði ég margt,
takk fyrir það. Elsku Dedda og börn,
ég veit að þið voruð búin að búa ykk-
ur undir þessa sorgarstund. Það er
alltaf sorglegt að missa. Rabbi er far-
inn og kemur ekki aftur. Ég bið allt
hið góða að halda verndarhendi yfir
ykkur öllum og styrkja ykkur í að
takast á við lífið. Ég er sannfærð um
að Rabbi sendir ykkur litla vernd-
arengla sem munu vaka yfir ykkur
öllum.
Með þessu orðum kveð ég þig
Rabbi minn og þakka allar stundirn-
ar sem ég átti með þér og Deddu.
Björk Jónsdóttir.
Daginn eftir að Rabbi dó setti ég
Andartak á fóninn, sólóplötuna sem
hann gaf út skömmu eftir að hann
greindist með MND-sjúkdóminn.
Sem ég hlustaði á þetta eyrnakonfekt
hans fannst mér eins og hann væri
hérna ennþá og talaði til mín í gegn-
um tónlistina, miðlaði tilfinningum
sínum og hugrenningum um lífið og
tilveruna.
Fæst þurfum við að horfast í augu
við dauðann af sama miskunnarleysi
og Rabbi. Sú reynsla varð honum inn-
blástur í tónlistarsköpun sinni og
sýndi okkur í leiðinni hvað listin er
dásamlegt tæki til að deila mennsku
okkar með öðrum, til að sameina hug-
ina og létta þannig af okkur angist og
einsemd. Listin er í rauninni aðferð
til þess að hefja okkur yfir takmark-
anir holdsins.
Rabbi var veigamikill partur af
sviðsmynd okkar sem uxum úr grasi
á Ísafirði á áttunda áratugnum. Hann
hafði áhrif á tónlistarsmekk okkar og
slátturinn úr trommusettinu hans
varð undirspil ástarinnar hjá okkur
mörgum. Ekki er heldur ótrúlegt að
metnaður hans og frami í tónlistar-
geiranum hafi hvatt aðra Vestfirð-
inga til dáða, svo ekki sé talað um
lærdóminn sem draga má af allt að
því ofurmannlegum fangbrögðum
hans við erfiðan sjúkdóm. Það er
mikils virði fyrir hvert samfélag að
eiga slíka menn og þeir lifa með okk-
ur lengi eftir að andartak þeirra á
jörðu er liðið. Takk fyrir mig, Rabbi.
Rúnar Helgi Vignisson.
Mínar fyrstu minningar um Rabba
eru úr Aðalstrætinu á Ísafirði. Hann
átti heima í húsinu númer 15 en ég í
númer 19. Þetta hefur verið í kring-
um 1960, þegar eyrin á Ísafirði hafði
þann ósnortna sjarma sem við hugs-
uðum oft til með söknuði. Rabbi var
tveimur árum eldri en ég, stór og
sterkur. Þetta var á þeim árum þegar
krakkar léku sér og einhvern veginn
var allt svo áhyggjulaust. Fjaran,
bæjarbryggjan, bólvirkið voru leik-
svæði sem við púkarnir kunnum að
umgangast og þeir eldri pössuðu þá
yngri. Rabbi passaði mig.
Þegar ég hugsa til baka finnst mér
eins og við Rabbi höfum alltaf verið
vinir. Ég man a.m.k. ekki eftir mér án
þess að einhvers staðar bóli á Rabba.
Rabbi var í fótboltanum, körfubolt-
anum, handboltanum og öllum hinum
íþróttagreinunum sem krakkar á Ísa-
firði stunduðu í þá daga. Rabbi var
með í stríðsleikjunum á gömlu salt-
fiskreitunum. Rabbi var að dorga á
bryggjunni. Rabbi var í hverfisleikj-
unum á kvöldin þegar krakkar á öll-
um aldri léku sér saman langt fram á
kvöld. Rabbi safnaði hljómplötum og
kenndi okkur hinum að hlusta á tón-
list. Rabbi las ljóð og heimspekibæk-
ur langt á undan okkur hinum.
Rabbi hafði sérstakt dálæti á
körfuboltanum enda náði hann mjög
góðum tökum á honum og á unglings-
árunum var hann í hópi sterkustu
leikmanna í hans aldursflokki. Hann
hélt alltaf tryggð við KFÍ og fylgdist
grannt með gengi þeirra í körfunni.
Einn var sá staður sem Rabbi átti
útaf fyrir sig. Það var Súgandafjörð-
ur. Þangað fór Rabbi öll sumur og
þar átti hann sín leyndarmál. Á seinni
árum er ég viss um að hann leit ekki
síður á sig sem Súgfirðing en Ísfirð-
ing.
Kannski er það einmitt þessi holl-
usta og trygglyndi sem lýsa Rabba
best. Hollusta hans við uppruna sinn
og ætt, landsbyggðina, Íslendinginn,
sjómennskuna og þá lífsýn og hug-
sjónir sem hann fékk í veganesti í
heimahúsum. Við vinirnir dáðumst að
staðfestu hans og trygglyndi.
Ekki minnkaði stoltið þegar Rabbi
byrjaði í tónlistinni. Okkur fannst
hann bestur. Samdi frábær lög og
texta og alltaf valdi Rabbi bestu lögin
til að spila á böllunum. Rabbi „lúkk-
aði“ líka best. Við litum á hann sem
leiðtoga hinna. Rabbi var einfaldleg
foringinn í þeim hljómsveitum sem
hann starfaði í. Það fannst okkar að
minnsta kosti. Listrænir hæfileikar
hans og innsæi áttu síðar eftir að
staðfesta að við höfðum rétt fyrir
okkur.
Eftir að Rabbi veiktist af MND-
sjúkdómnum fannst mér bestu kostir
hans persónuleika magnast. Æðru-
leysi hans, yfirvegun og óskiljanleg
jákvæðni, fylltu mig oft undrun. Að
upplifa hvernig hann helgaði sig
MND-félaginu og hvernig hann hug-
hreysti og huggaði aðra í þeirra erf-
iðleikum. Hvernig í ósköpunum gat
drengurinn verið svona jákvæður og
sterkur? Ég held að svörin liggi sum-
part í því hve einstakur persónuleiki
Rabbi var, sumpart í því hve gott
uppeldi hann fékk og eins í því hve
góða fjölskyldu hann átti. Hann elsk-
aði Deddu og börnin sín meira en allt
annað og seinustu dagarnir á Norð-
urbrautinni þegar hann hafði þau öll
hjá sér gáfu honum óendanlega mik-
ið. Rabbi kvaddi stoltur.
Þessa dagana er hugur minn hjá
Deddu, Rögnu mömmu Rabba og
systkinum hans, börnunum hans,
þeim; Helgu Rakel og ófæddu barna-
barni Rabba sem hann var svo stoltur
af, Agli, Ragnari og Rafni Inga. Þið
vitið auðvitað alveg jafn vel og ég hve
einstakur og yndislegur maður Rabbi
var.
Um leið og við kveðjum góðan vin
sendum við Ragna Dóra og krakk-
arnir ykkur samúðarkveðjur og biðj-
um Guð að styrkja ykkur.
Kristinn Einarsson.
Hetjulegri langri og strangri bar-
áttu er nú lokið, ljúfur drengur og
yndislegur æskuvinur er fallinn frá.
Kársnesbraut 98 • Kópavogi
564 4566 • www.solsteinar.is
Erfidrykkjur
Salur og veitingar
Félagsheimili KFUM & KFUK
Holtavegi 28, 104 Reykjavík.
Upplýsingar í síma 588 8899.
www.kfum.is