Íslendingaþættir Tímans - 30.01.1970, Blaðsíða 15

MINNING
Sigurður Kristjánsson,
Hrísdal
Fæddur 5. október 1888.
Dáinn 19. september 1969.
27. september einn bjartasta
dag óþurrkasumarsins var saman
kominn mikill mannfjöldi a3 Hrís-
dal í Miklholtshreppi. Tilefnið var
að kveðja látinn héraðshöld Sig-
urð Kristjánsson bónda þar, vin-
sælan og vinamargan, þekktan
Snæfelling. Jarðarför hans fór
fram frá Fáskrúðarbakkakirkju
sem varla rúmaði þann stóra hóp,
sem vildi kveðja hinn aldna heið-
ursmann hinztu kveðju.
Haustlitir sveitarinnar minntu á
fallvaltleikann og gerði þessa at-
höfn áhrifaríkari. Slík bústaða-
skipti teljast ávallt til tíðinda
vandamönnum og sveitungum jafn
vel þó þau komi ei á óvart.
Sigurður fæddist á Hjarðarfelli
á Snæfellsnesi og ólst þar upp til
fullorðinsára, en þar hefur föður
ætt hans búið nær óSlitið í 170 ár.
Kristján faðir hans bjó þar til
dauðadags góðu búi. Hann dó 1894
aðeins 41 árs gamall. Kristján var
sonur Guðmundar bónda á Mið-
hrauni í Miklaholtshreppi Þórðar-
sonar á Hjarðarfelli Jónssonar.
Þórður fæddist á Hömrum í Eyr-
arsveit og flutti um 1800 að Hjarð-
arfelli, bjó þar yfir 40 ár og kom
upp stórum barnahópi. Er hann
forfaðir fjölmennra ættbálka um
Snæfellsnes og víða um land, svo
og vestan hafs.
Móðir Sigurðar var Elin Árna-
dóttir frá Stafholti Magnússonar
frá Bjargarsteini Jónssonar kunn-
rar borgfirzkrar ættar. Elín missti
ung föður sinn og ólst upp á því
merka heimili Gfímsstöðum á Mýr-
um til fullorðinsára. Flutti hún þá
að Laxáfbakka í Miklaholtshreppi,
sló sliöku við. Minningar um hann
eru allar á sama veg og þær er
gott að eiga.
Ástvinum hans votta ég samúð
mlína og minna.
Björn Haraldsson.
þar sem móðir hennar var ráðs-
kona hjá Guðmundi Guðmunds
syni. Hennar beið þó annað og
meira hlutverk en heimasætudvöl
þar.
Eins og fyrr var sagt bjó Kristj-
án Guðmundsson á Hjarðarfelii.
Fyrri kona hans var Sigríður Jóns-
dóttir frá Eiðhúsum Hreggviðsson
ar. Voru þau hjón að öðrum og
þriðja að frændsemi. 1886 höfðu
þau eignast 5 börn og voru 4
þeirra á lífi. 3. ágúst það ár var
fyrsti örlaga og sorgardagur 1 lífi
þessarar fjölskyldu og hefur síra
Árni Þórarinsson lýst honum eft-
irminnilega í æviþáttum sínum,
skráðum af Þorbergi Þórðarsyni.
Þann dag andaðist Sigríður af
barnsförum hálffertug að aldri, og
dó barnið líka.
Elín Árnadóttir tók heimilið að
sér sem ráðskona, og stuttu síðar
giftust þau Kristján. Hjónaband
þeirra var farsælt en stutt, aðeins
6 ár, því Kristján andaðist 2. febrú
ar 1894 eins og áður er sagt.
Höfðu þá bætzt 3 börn í hópinn.
Hafði Elínu verið vandi á hönd-
um er hún tók að sér stórt heim-
ili Kristjáns, var hann öllu meiri
nú, er hún var orðin ekkja með
3 börn og 4 stjúpbörn. Þetta voru
erfið ár en fjölskyldan var sam-
hent og Guðrún systir hennar
veitti henni mikla hjálp. Til Elín-
ar réðst sem ráðsmaður Erlendur
Erlendsson frá Fáskrúðarbakka.
Þau giftust síðar og eignuðust 3
börn, sem öll komust upp. Sorg-
lega fljótt kom þó skapadægur
þeirra hjóna, því Elín andaðist
1901. Tók þá Guðrún við uppeld-
ishlutverki systur sinnar þar til
Erlendur andaðist 1906. Varð hann
úti á Kerlingarskarði í mannskaða-
byl, ásamt landpósti sem hann var
að fylgja til Stykkishólms. Guð-
bjartur elzti sonur Kristjáns tók
nú við föðurleifð sinni, og forsjá
þess stóra systkinahóps, sem á
stuttum tíma hafði misst tvenna
foreldra sína. Öll komust þau
börn upp og urðu atorku og mann-
kostafólk. Foreldramissirinn gerði
þau samheldnari þar sem þau
eldri gerðust uppalendur þeirra
yngri, og lagði Sigurður þar sitt
af mörkum. Bernska hans og upp-
vaxtarár voru vissulega óvenjuleg
og áfallasöm. Þó var síður en svo
að hann væri kalinn á hjarta upp-
eldislega séð. Samhugur og sam-
hjálp fjölskyldunnar reyndist
honum gott veganesti og þau gagn
kvæmu tengsl frændrækni og vin-
áttuhafa verið sterkir eðlisþættir
þessara systkina alla tíð.
Hálfsystkini Sigurðar sam-
feðra voru: Guðbjartur kvæntur
Guðbröndu Guðbrandsdóttur úr
Ólafsvík. Hann bjó á Hjarðarfelli
til dauðadags. Meðal barna hans er
Gunnar form. stéttarsambands
bænda, sem nú býr þar ásamt
sonum sínum.
Teodór dó ungur. Alexander
drukknaði tvítugur í Ólafsvík. Teó-
dóra gift Þorkeli Guðbrandssyni
Ólafsvík síðar 1 Reykjavík d. 1962
Stefán vegaverkstjóri Ólafsvík,
kvæntur Svanborgu Jónsdóttur d.
1968.
Alsystkini Sigurðar voru: Þórð-
ur bóndi á Eiðhúsum og síðar á
Miðhrauni kvæntur Ingibjörgu
Guðmundsdóttur. Hann dó í janú-
ÍSLENDINGAÞÆTTIR '
15