Íslendingaþættir Tímans - 30.01.1970, Blaðsíða 17

MINNING
Vilhjálmur Guðmundsson,
framkvæmdastjóri
Hinn 14. desember s.l. andaðist
í Landspítalanum ViHhjálmur Guð-
mundsson, framkvæmdastjóri Síld
flrverksmiðja ríkisins, rúmlega
fimmtugur að aldri.
Hann Ihafði legið rúmfastur frá
því í ágústmánuði sl. Ástvinir hans
og vinir töldu að hann hefði verið
heimtur úr helju — og batavon og
heimferð til jólafagnaðar í faðmi
fjölskyldunnar væri framundan
— en það fór á annan veg.
Lagt var af stað, en í aðra og
lengri ferð. Skólabræður Vilhjálms
og nánir samstarfsmenn hafa
minnzt hans á verðugan hátt, engu
að síður bið ég nú íslendingaþætt-
ina fyrir fátæklega vinarkveðju og
um að varðveita mynd hans, sem
mun verða öllum þeim, er kynnt-
ust honum minnisstæð fyrír
margra hluta sakir.
Vilhjálmur Guðmundsson fædd-
ust 4. júní 1918, árið sem frelsis-
draumur þjóðarinnar rættist.
Allt frá aldamótunum hafði þjóð
in verið að sækja fram á flestum
sviðum Þjóðlífsins. Hún átti á þess-
um árum forustumenn, sem ýmist
hvöttu til dáða með orðsins brandl
eða stóðu mitt í eldlínunni, þar
sem ung þjóð barðist hetjubaráttu
fyrir tilveru sinni og frelsi.
í þessum hópi voru meðal ann-
arra foreldrar Vilhjáhns, Guð-
mundur Finnbogason, Landsbóka-
vörður og kona hans, frú Laufey
Vilhjálmsdóttir, bæði þjóðkunn.
Heimili eirra var sannkallað
menningarheimili og börn þeirra
þóttu öðrum freniri sakir háttvísi
og manndóms.
Bernsku og æskuár Vlhjálms
Guðmundssonar liðu eins og ljúf-
ur draumur. Góðir foreldrar, syst-
kini, gáfur og hreysti var uppi-
staðan í lífi hans þessi ár, en ívafið
dugnaður, skyldurækni, hógværð
og glaðværð.
Vilhjálmur Guðmundsson lýkur
öllum prófum í skólum með ágæt-
um. Hann heldur til Kaupmanna-
hafnar á þritugsaldri og lærír efna
verkfræði. Þann 11. apríl 1942
kvæntist hann Birnu Halldórsdótt-
ur. Foreldrar hennar voru hjónin
frú Sigríður Hallgrímsdóttir og
Halldór Guðmundsson, útgerðamað
ur í Siglufirði, er rak þar umfangs-
mikinn atvinnurekstur og verzlun.
Eftir heimkomuna frá Danmörku
1945, vann Vilhjálmur að efnarann
sóknum við Háskóla íslands, en
1948 þegar ákveðið var af stjórn
Síldarverksmiðja rikisins að ráða
tæknilegan framkvæmdastjóra að
verksmiðjunum varð hann fyrir
valinu. Ég átti þá sæti í stjórn
Síldarverksmiðja ríkisins og næstu
ár á eftir, kynntist ég Vilhjálmi
því allnáið.
Vilhjálmur Guðmundsson var
sérstakur persónuleiki 0;g ógleym-
anlegur þeim er þekktu hann. Þeg-
ar ég hugsa um þessar fullyrðing-
ar mínar og sterku liti í þeirri
mynd, sem mig langar að draga
upp af honum látnum, þá spyr ég
sjálfan mig, hvað bar hæst í fasi
hans og fari?
Fyrst vil ég telja þann dugnað,
fáguðu íramkomu og hógværð,
sem honum var í blóð borin og bar
snemrna á í lífi hans og áður er
að vikið í sambandi við æskuheim-
ili hans. Allir þessir kostir entust
honum til hinzta dags og skyldu-
ræknin var hans aðalsrnerki alla
tíð.
Það er erfitt að veita stóru fyr-
irtæki forstöðu fyrir einn mann,
hvað þá tvo. Þegar ákveðið var að
fjölga um einn framkvæmdastjóra
við Síldarverksmiðjur ríkisins, þá
gætti nokkurs kvíða a.m.k. hjá mér,
sökum þess, að mér var ljóst að
rekstur fyrirtækisins færi^að öðr-'
um þræði verulega eftir því hvern-
ig samvinna tækist milli fram-
kvæmdastj óranna.
Það varð liapp Síldarverksmiðja
ríkisins, að einlæg og góð sam-
vinna tókst með hinum nýja tækni-
lega framkvæmdastjóra og
viðskipta framkvæmdastjóranum,
sem fyrir var, Sigurði Jónssyni.
Sú samvinna var til fyrirmyndar
og þeir stýrðu siglingu þessa stór-
fyrirtækis með sóma, þó að oft
væri úfinn sjór og krappur.
Þegar Vilhjálmur Guðmundsson
tók við starfi sínu ýijá S.R.. blöstu
ótal verkefni við. Á þessum árum
vann hann að byggingum verk-
smiðjanna á Seyðisfirði og Reyðar-
firði, endurbótum á verksmiðjun-
um sem fyrir voru í eigu S.R.,
svo og að byggingu og skipulagi
Hraðfrystihúss S.R. og síldarniður-
ísuðuverksmiðju ríkisins.
Nokkru eftir að hann hóí störf
hjá S.R. gerði hann áætlun um
stöðvarbyggingu í þeim tilgangi að
vinna kjarna og mjöl úr sildarsoði
verksmiðjanna, er hafði áður runn-
ið til sjávar engum til gagns ára-
tugum saman. Síðar sá hann þessar
áætlanir verða að veruleika.
Haldið gæti ég áfram að telja hér
upp ótal verkefni önnur, sem Vil-
hjálmur vann í þágu S.R. á þessum
árum en læt hér staðar numið.
Vilhjálmur Guðmundsson var sam-
vinnuþýður en þó ákveðinn for-
stöðumaður umfangsmikilla frani-
kvæmda. Hann átti til að bera rík-
an viljastyrk og gat sýnt hörku •
þegar þess þurfti með, en í enn
ríkara mæli beitti hann þó lágni.
ÍSLENDINGAÞÆTTIR

17