Íslendingaþættir Tímans - 24.11.1971, Blaðsíða 32

75 ÁRA:
Guðmundur Jónsson, verzlunarmaður
GuíSmundur Jónsson frá Veðrar-
á, verzlunarmaður á Flateyri varð
75 ára 17. september s-1.
Hann fæddist á Krappsstöðum í
Önundarfirði. Jón, faðir hans,
var Dalamaður, sonur Guðmundar
bónda á Ketilsstöðum í Hvamms-
sveit Pantaleonssonar bónda í Tún-
garði á Fellsströnd.Jón var bú-
fræðingur frá Ólafsdal en Torfi í
Ólafsdal hafði oft milligöngu um
að ráða nemendur sína til búnað-
arstarfa í fjarlægar sveitir, því að
búnaðarfélög og einstaklingar, sem
vildu fá búfræðinga til vinnu, leit-
uðu oft til hans. Slík voru tildrög
þess, að Jón Guðmundsson frá Ket
ilsstöðum gerðist Önfirðingur.
Kona Jóns búfræðings Guð-
mundssonar en móðir Guðmundar
verzlunarmanns, var Guðrún Jóns-
dóttir á Veðrará ytri Halldórsson-
ar, en hann var bróðir Torfa skip-
stjóra Halldórssonar á Flateyri.
Kona Jóns Halldórssonar var Ingi-
björg Eiríksdóttir á Hrauni á Ingj-
aldssandi Tómassonar. Þær systur
á Veðrará, dætur Ingibjargar og
Jóns Halldórssonar, voru þannig
nákomnar kunnu atgjörvisfólki í
báðar ættir, enda gerðarlegar kon-
ur sjálfar.
Þau Jón búfræðingur og Guðrún
bjuggu fyrst á Krappsstöðum en
síðan á föðurleifð Guðrúnar, Veðr-
ará ytri. Þar ólust börn þeirra upp
og við þann bæ voru þau og börn
þeirra kennd.
Þess hef ég orðið var, að ýmsir
átta sig ekki á bæjarnafninu Veðr-
ará, en lærðir menn segja, að það
sé dregið af orðinu veður, sem er
hrútur, og beygist eins og róður
og er það eins og fleira, auðlært
og auðskilið, þegar okkur hefur
einu sinni verið sagt það.
Guðmundur Jónsson stundaði
nám í Samvinnuskólanum einn vet
ur 1919—1920. Síðan stundaði
hann búfræðinám á HvtlRneyri og
lauk prófi þaðan vorið 1922. Eftir
það var hann heima á búi foreldra
sinna. Hann kvæntist 20. febrúar
1927 Ástu Þórðardóttur frá Breiða-
dal. Hún er dóttir Þórðar Sigurðs-
sonar í Breiðadal, en hann var
Borgfirðingur að ætt og uppruna
en gerðist Önfirðingur þegar séra
Janus Jónsson fluttist frá Hesti í
Borgarfirði að Holti í Önundar-
firði 1884. Þórður var þá á 16. ári
og hafði verið hjá séra Janusi um
skeið og hjá honum var hann þar
til hann kvæntist haustið 1894, en
kona hans og móðir Ástu var Krist
ín Kristjánsdóttir í Breiðadal. Þórð
ur Sigurðsson var lengi vegavinnu-
verkstjóri. Hann var frábærlega
vel að sér um íslenzka sögu og hef
ur þar eflaust búið að uppeldis-
áhrifum frá séra Janusi en auk
þess las hann jafnan sögulegan
fróðleik svo sem kostur var á.
Þau Guðmundur og Ásta bjuggu
á Veðrará í sambýli við foreldra
Guðmundar 1927—1934. Guðmund
ur var liðgóður maður í félagsmál-
um, vann snemma gott starf í ung-
mennafélagi og lestrarfélagi og var
hreppsnefndarmaður í Mosvalla-
hreppi 1928 og þar til að hann
fluttist til Flateyrar. Þess má og
geta, að hann var endurskoðandi
kaupfólags Önfirðinga 1923 og þar
til hann gerðist starfsmaður félaga
ins 1934.
Síðan Guðmundur Jónsson flutt-
ist til Flateyrar hefur hann etokl
mikið skipt um atvinnu en alltaf
unnið í kaupfélaginu. Lengi fram-
an af var hann afgreiðslumaður en
á síðari árum hefur hann unnið á
skrifstofunni en allt af sérstakri
trúmennsku. Gamla verzlunarhús-
ið á Flateyri, þar sem kaupfélagið
starfaði 1928—1956 stendur enn.
Nú er mér það undrunarefni,
hvernig hægt var að koma fyrir í
gömlu búðinni öllu því, sem þar
varð að vera. Það var áreiðanlega
betra að hafa hirðusaman og þrif-
inn búðarmann í þeim þrengslum.
Þar vann Guðmundur Jónsson gott
starf og reyndist vel.
Fyrir alþingiskosningar 1934
sögðu andstæðingar okkar Fram-
sóknarmanna, að frambjóðandi
okkar, Jón Eyþórsson veðurfræð-
ingur, fengi aðeins 2 atkvæði á
Flateyri. Það var reyndar ekki rétt,
því að 4 munu þau hafa verið. En
þessi tvö, sem engir efuðust um,
voru atkvæði Guðmundar og Ástu.
Ég rifja þetta upp hér vegna þess,
að það var ómetanlegt að eiga svo
örugga liðsmenn, ekki sízt þegar
erfiðlega árar og upplausn er í lið-
inu. Þá er gott að eiga þá að, sem
standa jafnvel með sínum málstað
hvort sem fleiri eða færri verða
samferða. Framsóknarflokkurinn á
sitthvað að þakka á heimili þeirra
Ástu og Guðmundar.
Þó að ekki sé gerð tæmandi upp-
talning á félagsstörfum Guðmund-
ar frá Veðrará, sæmir ekki annað
en að geta þess, að hann var lengi
trúnaðarmaður Búnaðarfélags ís-
lands við úttekt jarðabóta. Eins
Sminnist ég hans með þakklæti frá
starfi bindindismanna á Flateyri.
Þau einkunnarorð, sem mér eru
ríkust í huga um Guðmund frá
Veðrará eru, að hann er traustur
maður og öruggur, samvizku sinni
og sannfæringu trúr.
H. Kr.
32
ÍSLENDINGAÞÆTTIR