Íslendingaþættir Tímans - 09.03.1972, Blaðsíða 4

talka á ritvellinum. Margrét naut
sín vel í þessum hópi, og lét síB
an skálskapinn aldrei niður falla.
enda var henni ljóðlistin í blóð
borin. og í óbundnu máli gerðist
hún mikilvirkur rithöfundur, 'eink
um fyrir yngri kynslóðina. Mar*
grét var alla tíð virkur félagi í
stúku sinni, meðan henni entist
heilsa, og era^au Ijóð ótalin, sem
hún orti af ýmsum tilefnum í fé-
lagsstarfinu. Mest lagði hún þó af
mörkum í ritstörfum á vegum Góð
templarareglunnar sem ritstjóri
Æskunnar á árunum 1928—1942.
og jókst útbreiðsla blaðsins á þeim
árum að miklum mun.
'Ekfki vsrður saigt, að allur ævi-
vegur Mangrétar hafi verið blóm-
um stráður, en ætíð voru þó lióð
hennar létt og Ijúf. Þar má stund-
um finna viðkvæman streng, iafn-
vel sársauka, en ætíð er það þó
bjartsýnin, sem sigrar. trúin á vor
ið og birtuna, hið góða og fagra.
Þess vegna er það mannbætandi að
lesa ljóðin hennar. Og þótt djúp
alvara byggi i skapgerð hennar, þá
var samt gleðin oft ofarlega í huga
hennar, og brugðið á glettni í ljóð
um og vísum. Það væri freistandi
að birta ýmis vísubrot. er sýna
bæði ljóðfimi hennar og léttleika,
en hér verður látið nægja að vitna
í niðurlagserindi eins kvæðis, sem
ber undirfyrirsögn: Kveðið i veik-
indum.
'Bráðum kemur sól og sumar,
söngfuigl kveður dátt á grein.
Ég verð aftur létt i lundu,
laus við harma. kvöl og mein.
Alltaf birtir upp um síðir,
Isinn bráðnar, myrkrið dvín.
Og með fangið fullt af blómum
flýgur vorið inn til mín.
Það er trú min, að nú hafi þessi
spá hennar rætzt.
Á efri árum gekk Margrét að
eiga Magnús Pétursson kennara, og
var það henni mifcið gæfuspor.
H.ún naut með honum í ellinni
kærleiksríkrar sambúðar, sem hún
hafði ríka þörf fyrir. Aldur og
sjúkdómar sóttu að. en hún átti
vin, er stóð með henni, og hélt í
hönd henni í seinustu þrekraun-
inni. Hún andaðist á Borgarsjúkra-
húsinu hinn 9. desember, og var
jarðsett írá Fossvogskirkju þann
4
14. að viðstöddu fjölmenni. Kona
mín og ég þökkum henni margar
góðar minningar, og vottum manni
hennar innilega samúð.
Björn Magnússon.
Snemma dags 9. desember barst
mér andlátsfregn frændkonu
minnar, Mangrétar Jónsdóttur dkáld
konu, Þorfinnsgötu 4 í Reykjavík.
Hún lézt í Borgarspítalanum eftir
skamma sjúkrahúsvist þar, en lang
vinna vanheilsu. Ekki er mér fært
að minnast þessarar gáfuðu og
gaignmerku konu svo sem vert er
og vera ætti. Kýs ég þó að kveðja
hana með fáum orðum og þakka
henni igóð kynni á liðnum árum.
Hún fæddist hinn 20. ágúst 1893
að Árbæ í Holtum. Foreldrar henn
ar voru Stefanía Jónsdóttir, ættuð
úr Vopnafirði, og Jón Gunnlaugur
Sigurðsson, Skagfirðingur að ætt,
þá sýsluskrifari, síðan bóndi á Hof
görðum á Snæfellsnesi. Var þeim
báðum um margt ágætlaga farið.
Stefanía bráðgáfuð mannkosta-
kona, sem kaus jafnan að láta lítið
á sér bera, en Jón var skáldmælt-
ur, mjög vel hagur og jafnan nefnd
armaður í sveit sinni og héraði.
Fljótt skildu leiðir þeirra Jóns og
Stefaníu. Ólst því Margrét upp með
móður sinni, fyrst ó Rangárvöllum
og síðan í Reykjavík. Er Stefanía
látin fyrir nokkrum árum. Átti
hún heimili með dóttur sinni þar
til yfir lauk.
Snemma kom það fram. að Mar-
grét var vel gerð. hávaxin. fríð sýn
um og námgjörn í bezta lagi. Lauk
hún ung námi í Kvennaskólanum
í Reykjavík með mikilli sæmd,
gerðist svo barnakennari nokkra
vetur. Ber ég orð merks manns.
Torfa Hjartarsonar, fyrir því, að
hún hafi þá þegar reynzt ágætur
kennari. Var Torfi nemandi henn-
ar, ungur sveinn. þá er hún var
heimiliskennari i Arnarholti. Get-
ur Torfi þess, að henni hafi verið
mjög vel lagið að laða til sín börn
við fyrstu kvnni. Síðan sótti Mar-
grét nám í lýðskóla á Fjóni. Síðar
innritaðist hún í Kennaraskóla ís-
laiíds og brautskráðist þaðan með
mikilli sæmd. Dáði hún jafnan síð
an séra Magnús HdJgason skóla-
stióra og taldi si.g eig^ honum mik
ið að þakka. Var það að vonum.
því að þar fór saman frábær kenn-
ari og mikilhæfur nemandi. E'ftir
það var hún um langt skeið kenn-
ari við Bamaskóla Reykiavíkur og
iafnframt ritstjóri Æsikunnar.
Skrifaði hún mifcið í blaðið, bæði
frumsamið og þýðingar. Náði blað
ið miklum vinsældum og var í
góðu áliti. Naut þar kennarahæfni
hennar og góðra rithöfundarhæfi-
leilka.
Kunnust er Margrét sem rithöf-
undur i ljóðum og lausu máli. Þótt
hún væri talin ágætur kennari að
dómi merkra manna, siem nutu hjá
henni skólavistar, þá náði hún til
fleiri nemenda með bókum sínum,
þótt með öðrum hætti væri. Frá
henni komu nokkrar ljóðabækur,
fögur ljóð og vinsæl. Einniig skrif
aði hún nofckrar barnabækur —
ekki færri en átta. Hefur þeirra
bók verið að góðu getið í ritdóm-
um. Man ég sérstaklega eftir um-
sögn tveggja ritsnillinga, þeirra
dr. Guðmundar Finnbogasonar og
dr. Helga 'Péturss., sem töldu bæk
urnar vera hinar merkustu og
skrifaðar á svo fögru máli sem
bamabókum hæfði.
Segja má, að Margréti væri ætt-
gengt úr Egils kyni að vilja hleypa
heimdraganum að fara um ókunn-
ar slóðir. Hún fór oft utan, bæði
til 'Norðurlandanna og einnig suð-
ur í hsim. Sá hún borgir og fcynnt
ist skaplyndi margra manna. Hún
sótti heim marga merka staði,
sfcoðaði fornar minjar og naut sín
þá ógætlega.
Efcfci vil ég leyna þvi, að Margrét
var stórbrotin og auðsærð. Eru
það kynfylgjur úr föðurætt okk-
ar. Olli sá eiginleiki henni óþæg-
indum á stundum. En hrein og
bein var hún í öllum samskiptum
og drengileg. Krafðist hún hins
sama af öðrum. Jafnan var hún
fljót til sátta þar sem góðu var að
mæta. Tryggðatröll var hún í vin
áttu og vinum sínum hollvættur.
Er mér einkar minnisstætt, hve
kappsamlega hún veitti lið vinum
sínum, ef þeir voru illa staddir.
Munaði þá vel um fylgi hennar,
því að hún fór hamförum. Það
fór eftir öðru. Hvergi var hún hálf
í verki.
Margrét giftist haustið 1959
Magnúsi Péturssyni fcennara, Borg-
firðingi að ætt. Var það henni mik
íslendingaþættir