Íslendingaþættir Tímans - 12.10.1972, Blaðsíða 4
r
Hreinn Heiðar Arnason
Válynd eru veður á Holtavörðuheiði,
og hvergi er þokan svartari. Löngum
hefur heiðin verið viðsjál þeim, sem
þar eiga leið um. Margir hafa lent þar
i mannraunum og naumlega sloppið,
og á liðnum timum hafa ýmsir lokið
þar sinni hinztu göngu.
Jafnvel hraustmenni i blóma lifsins
hafa orðið aö lúta i lægra haldi fyrir
óveðurshrammi heiðarinnar. Nú hefur
hún hlotið enn eitt slikt herfang.
Sunnudagurinn 24. sept. siðastliðinn
skyldi verða eftirminnilegur dagur i
Borgarfirði. Þann dag átti að verða
stóðrétt i Þverárrétt i siðasta sinn, þar
sem samþykkthafði veriðað reka ekki
oftar hross á Holtavörðuheiði. Það var
þvi ástæða til að gera sér dagamun af
þessu tilefni, og búizt var við miklum
mannfjölda til réttar. Og eftirminni-
legur verður þessi dagur — en á annan
hátt en búizt hafði verið við. Hann varð
dagur vonar og ótta — og siðar sorgar.
Að morgni laugardagsins 23. sept. fóru
Stafholtstungumenn i göngur á Holta-
vörðuheiði til að smala fé og hrossum
til Þverárréttar. — A afrétti þeirra eru
m.a. Snjófjöll og Tröllakirkja, bratt og
erfitt leitarsvæði, þar sem hver urðin
og melurinn er öðru likt, að minnsta
kosti i þoku. Lagt var af stað i góðu
veðri, en áður en langt leið skall á
óveður, ásamt þoku um hluta leitar-
menntast vel af lestri góðra bóka, þó
að skólagöngu i nútimaskilningi væri
ekki fyrir að fara.
Hvergi lét hann mikið yfir sér og
enginn hávaðamaður var hann á
mannfundum, en kom vel fyrir sig
orði, og hafði góða þekkingu á málefn-
um bænda. Var hann þvi farsæll mála-
fylgjumaður á sinn hægláta hátt.
1 banalegu sinni varðveitti hann þá
festu og hugarró, sem honum var i
blóð borin og ætið hafði einkennt hann.
Hann var drengur góður og ég veit
að allir, sem hann þekktu, minnast
hans með söknuði og hlýjum hug.
Konu hans og börnum, sem eiga á
bak að sjá ástrikum eiginmanni og
föður, votta ég samúð mina.
G.T.
Stafholtsveggjum
svæðisins. Og er gangnamenn komu i
náttstað siðdegis eftir hrakninga-
saman dag, kom i Ijós. að einn félaga
þeirra vantaði. — þann sem liafði efstu
og verstu göngur. Brátt varð ljóst. að
ekki var allt með felldu. Gangnamenn
hófu leit og björgunarsveitum var gert
viðvart. Umfangsmikil leit fór fram
alla aðfaranótt sunnudagsins og fram
eftir degi þann dag. Ég kom að Forna-
hvammi skömmu eftir að leitinni lauk.
Leitarmenn voru að tinast ofan af
heiðinni og nokkuð margir þeirra voru
staddir á hlaðinu i Fornahvammi. er
mig bar þar að. Er ég leit svip þeirra
þurfti ég einskis að spyrja um úrslitin.
Sorgin var greypt i hvern svip. Hver
og einn hafði af fremsta megni reynt
að leggja fram sitt liðsinni til bjargar.
en það hafði ekki dugað til. Þokan.
illviðrið og kuldinn höfðu unnið sitt
verk svo. að þar varð engu framar
breytt.
Hreinn Heiðar Arnason á Stafholts-
veggjum i Stafholtstungum, sem lauk
æfi sinni á heiðinni á þennan sviplega
og átakanlega hátt var aðeins 23 ára
að aldri fæddur 3Lmarz 1949. Hann var
sonur hjónanna Elinar Guðmunds-
dóttur og Árna Guðjónssonar bónda,
Stafholtsveggjum. A Stafholtsveggj-
um átti hann heima alla sina skömmu
ævi, og hafði fyrir nokkru tekið þar við
búi ásamt Guðmundi bróður sinum.
Hann ólst upp i óvenju stórum syst-
kinahópi, þvi systkinin voru tiu, og var
Hreinn sá sjöundi i aldursröðinni. —
Það var gaman að fylgjast með barna-
hópnum á Stafholtsveggjum, að sjá
hann dafna og stækka með hverju
árinu sem leið. Það gefur auga leið að
þröngt var i bæ, þar sem svona stór
fjölskylda bjó. Marga þurfti að metta
og klæða. En þau Elin og Árni hafa
sýnt það, að þau voru fyllilega þeim
vanda vaxin. sem fylgdi þvi að hafa
fyrir svo mörgum að sjá. Stundum er
svo til orða tekið, að einhver hafi,,
runnið upp eins og fifill i túni” Og
þannig finnst mér einmitt hafa verið,
um Hrein og systkini hans. Fyrr en
varði voru þau flest orðin fullorðið
fólk og þau Elin og Árni svo rik að
eiga alla þessa myndarlegu af-
komendur. vel gerða til likama og
sálar. dugmikið fólk, sem hefur sýnt
foreldrum ræktarsemi og hvarvetna
verið vel látið. Nú er allt i einu komið
skarð i þennan hóp. Hreinn var hár
maður vexti og karlmannlegur og vel
á sig kominn i hvivetna. Hann byrjaði
snemma að vinna á búi foreldra sinna
eftir þvi sem hann hafði aldur til. Hann
vandist öllum algengum sveitarstörf-
um og vann lengst við þau. bæði heima
og viðar. Einnig stundaði hann
málaranám um skeið og var til sjós
um tima. Siðustu árin vann hann mest
við jarðrækt með stórvirkum vinnu-
vélum og við vélaviðgerðir. sem þvi
fylgdu.
Við öll þessi störf reyndist hann
ágætur verkmaður. úrræðagóður og
ósérhlifinn. Auk þess var Hreinn einn
af þeim allt of sjaldgæfu mönnum.
sem er svo gott að hafa i nálægð sinni
vegna léttrar lundar og glaðværðar.
Hann lifgaði upp umhverfi sitt. Hygg
ég ekki ofmælt. að hann hafi verið
hvers manns hugljúfi, sem honum
kynntist.
Nú drúpirsveitin höfði i hljóðri sorg.
4
islendingaþættir