Íslendingaþættir Tímans - 12.10.1972, Blaðsíða 10

PÁLL PÁLSSON
Þúfum
Magnús Rögnvaldsson verkstjóra eru
tengdar þessum atburðum. Fyrir æsku
sakir auönaðist mér ekki að taka þátt i
þeim leiðöngrum, sem hér var minnzt
á. Siðar átti ég þess kost aö starfa hjá
Magnúsi mörg sumur að almennri
vegagerð. t huganum geri ég för mina
um Bröttubrekku og Suður-Dali og
virði fyrir mér staðina, þar sem við
slógum tjöldum okkar. Það er sól yfir
þessum stöðum og sérstakar minning-
ar tengdar hverjum og einum. Þegar
ég hugsa til þessara gömlu góöu daga,
þá verður mér efst i huga virðing og
þakklæti við hinn látna heiðursmann.
Auk þess aðalstárfs Magnúsar, sem
þegar er getið, hlóðust á hann marg-
visleg félags- og trúnaðarstörf fyrir
sveitarfélagið. 1 hreppsnefnd Laxár-
dalshrepps var hann 1958 til 1962,
gjaldkeri sjúkrasamlags hreppsins frá
1944 til 1958, i bygginga- og skipulags-
nefnd hreppsins frá 1962 og i bygginga-
nefnd félagsheimilisins Dalabúð.
Magnús fékkst lengst af nokkuð við
verzlunarstörf, hann starfrækti bók-
sölu i Búðardal frá 1946 og um árabii
var hann umboðsmaður Oliuverzlunar
Islands á staðnum. Vörubifreiða-
akstur stundaði hann fyrr á árum, og
áður en hann gerðist verkstjóri rækti
hann ýmis störf utan héraðs, var m.a.
nokkrar vertiðir i Vestmannaeyjum.
Ég get hér aðeins þess, sem mér eru
handbærar heimildir um og þykist viss
um, að ekki sé öllum störfum
Magnúsar þar með til skila haldið.
Hann var þekktur að áhuga sinum á
skógræktarmálum og virkur félagi i
Lionshreyfingunni.
Ég hygg, að Magnúsi Rögnvaldssyni
hafi látið vel að ráða fyrir fólki og þvi
fór honum verkstjórastarfið vel úr
hendi. Hann var maður myndarlegur á
velli og það sópaði að honum hvar sem
hann fór. Hann var einarður i
skoðunum og átti gott með að túlka
sitt mál. Fróður var hann um menn og
málefni og skemmtilegar frásagnir
hans munu seint úr minni liða. þeim er
hann þekktu.
Nú þegar Magnús Rögnvaldsson er
kvaddur hinztu kveðju, streyma hlýjar
samúðarkveðjur til eftirlifandi eigin-
konu hans. dóttur og fósturdætra, syst-
kina og annars venzlafólks,
Blessuð sé minning hans.
Reykjavik i september 1972
Sigurður Markússon.
10
Páll Pálsson, hreppstjóri i Þúfum
lézt snögglega i Landspitalanum hinn
8. september. Páll fæddist 10. septem-
ber 1891 á Prestbakka i Hrútafirði,
sonur prestshjónanna þar, Páls
prófasts Ólafssonar og Arndisar
Pétursdóttur. Séra Páll fékk Vatns-
fjaröarprestakall árið 1900 og fluttist
þangað næsta vor með mörg og þrótt-
mikil börn, sem þá voru reyndar á
æskuskeiði. Páll gerðist brátt mjög
dugandi við bústörf og mun stjórn bús-
ins bráðlega hafa færzt á hans herðar,
enda bráðþroska, sem þeir bræður
allir. Páll tók próf frá Hvanneyrar-
skóla 1916. Tók hann nokkru siðar við
búskap i Vatnsfirði, fyrst á móti föður
sinum, og siðan einn, unz séra Páll
fékk lausn frá embætti 1928. Keypti
Páll Pálsson þá jörðina Þúfur, er var
kirkjujörð og bjó þar siðan til þess að
hann lét jörðina i hendur tengdasyni
Sinum. Ásgeiri Svanbergssyni fyrir
fáum árum.
Það kom brátt á daginn að Páll var
búmaður ágætur. Þúfur var lengstum
talin fremur léleg jörð. En við komu
Páis þangað breyttist það álit. Jókst
bú Páls brátt og var jafnan með
stærstu búum við Isafjarðardjúp.
Hann efldi og bætti jörðina að húsum
og ræktun og lét afrakstur búsins
jafnan standa undir umbótum. Hann
kvaðst aldrei hafa tekið vixillán á
langri ævi. Hygg ég fá dæmi sliks.
Efni hans jukust ár frá ári Mun hann
um langt skeið hafa verið einhver efn-
aðasti bóndi á Vestfjörðum.
Þótt Páll væri búhöldur ágætur. var
hugur hans engan veginn bundinn við
eigin búskap. Hann var alltaf áhuga-
samur félagsmálamaður og tók af
kostgæfni þátt i málefnum sveitar og
sýslu. Var hann ávallt mest ráðandi i
sveit sinni. Hann var i sveitarstjórn
um rúmlega hálfrar aldar skeið og nær
ávallt oddviti. Hann sat i sýslunefnd
jafn lengi að ég hygg. Var fyrst kjörinn
i nefndina 1919. er faðir hans lét af
þeim störfum. Sóknarnefndarfor-
maður var hann hygg ég alla sina
búskapartið. Hreppstjóri var hann
skipaöur 1938. og lét af þvi starfi um
leið og hann skilaði af sér sveitar-
stjórnarstörfunum i hendur Ásgeirs
tengdasonar sins. 1 stjórn Kaupfélags
lsfirðinga var hann i áratugi, og lét sér
mjög annt um að efla viðskipti i sveit
sinni. Kom hann þvi til leiðar, að
slátrun hófst i Vatnsfirði á vegum
kaupfélagsins, hreppsbúum til mikils
hagræðis.
Ég átti þess kost að vera oft á fund-
um með Páli i Þúfum, einkum
búnaðarsambands og kaupfélags.
Hann var maður viðfelldinn i sam-
vinnu. Lagði sig ekki eftir þrástagli né
þrætum, en vildi oftast miðla málum
og komast að fastri niðurstöðu.
Mér fannst hann helzt eiga heima i
miðflokki þar sem tekið væri tillit til
sem flestra sjónarmiða, en ekki gefinn
fyrir kappsama málafylgju. Auðvitaö
hefur slikt stundum sina ágalla. Hann
var varfærinn um að rasa ekki um rað
fram og deigur að tefla á tvær hættur,
einkum i fjármálum. Hann andæfði
þvi stundum nýmælum, en gerðist þó
oft drjúgur liðsmaður þeirra siðar
meir. Koma mér þar i hug mjólkurmál
Djúpmanna á fyrri árum kaupfélags-
ins. Hann tók ekki undir það mál i
fyrstu en gerðist siðar öruggur liðs-
maður þess. Páll var jafnan góður
fyrirgreiðslumaður sveitunga sinna,
oft varðandi lán og búvélakaup. Þess
konar liðveizla var oft eigi metin sem
skyldi. einkum ef ekki næst æskilegur
árangur. Páll var lika þeirrar skoð-
unar. að bændur yrðu að varast að
stofna til skulda . sem greiðslugetu
þeirra væri ofvaxin og hafði þar dæmi
sjálfs sin i huga.
Páll var hamingjumaður i einkalifi
sinu. Kona hans var Björg Andrés-
dóttir frá Blámyrum i ögursveit, i
föðurætt af kunnu Djúpfólki. en i
móðurætt af sterkum ættum úr
Breiðafjarðareyjum. Hún var val-
kvendi, samhent manni sinum um
heimilisstjórn og mun forstaða búsins
oft hafa hvilt á hennar herðum. þvi
maður hennar hafði löngum timafrek-
um störfum að sinna utan heimilis.
Björg lézt 1962 og varð harmdauða öll-
um ,er kynntust henni.
Lengstum var Páll hraustur til
heilsu og gekk ótrauður að bústörfum
fram á áttræðisaldur. en tók að hrörna
nokkuð siðustu árin. Átti hann dvöl i
Hveragerði i sumar. en ætlaði að þvi
loknu vestur að Borg og dvelja þar
timakorn. áður en hann héldi heim i
Þúfur. Lagðist hann. að þvi er virtist
islendingaþættir