Íslendingaþættir Tímans - 01.03.1973, Síða 5

Helga
Pálsdóttir
öld eöa voru fyrir löngu farnir af
þessum heimi. Svo haföi og veriö um
séra Pétur fööur hans. Séra Jón þurfti
ekki aö leita i bókum aö þeim, sem
rætt var um, hann gat leyst úr þeim
gátum eins og án fyrirhafnar og þurfti
ekki lengi aö biöa eftir svari hans á þvi
sviöi.
Séra Jóni voru hugleikin mörg
almannamál og haföi ákveönar skoö-
anir á þeim. Hann gat veriö gagn-
rýninn og jafnvel hvasss i oröum, ef
þvi var aö skipta, og rætt var viö hann
I næöi og án truflana, en hann var
mildur kennimaöur og lét ekki mikiö
yfir sér. Hann dáöi hvorki hljóövarp né
sjónvarp, en vildi, aö menn fengju
næöi til hugsana og lesturs án áróöurs-
tækja er sviptu marga frjálsri hugsun
og ótrufluöum athugunum. Þaö var
góö skemmtun og ánægjuauki aö fá
hann i heimsókn og heyra hann spjalla
um þaö sem honum var efst i huga, og
var hann þá ekki viö eina fjöl felldur
um menn og málefni.
Séra Jón haföi mikla ánægju af
feröalögum og fór oft utan eftir ab
hann flutti til Reykjavikur. Hann vildi
kynnast öörum löndum og þjóðum af
eigin sjón og reynd og kunni frá mörgu
að segja er hann hafði kynnzt á þeim
feröalögum.
Hann heimsótti sin gömlu sóknar-
börn oftsinnis og dvaldi stundum
meðal þeirra svo dögum skipti. Hann
var þeim lika aufúsugestur i hvert
skipti, vináttuböndin þeirra i milli
voru traust, enda var hann jafnan
reiöubúinn til aðstoðar, er þau þurftu
hingað til Reykjavikur vegna sjúk-
leika eða annarra erinda.
Söfnuðir hans héldu þeim hjónum,
séra Jóni og frú Þóru fjölmennt
heiðurssamsæti og vottuðu þeim
viröingu sina með góðum gjöfum
nokkru eftir burtför þeirra frá Kálfa-
fellsstaö.
Vinir séra Jóns og kunningjar
minnast hans með þökk fyrir störfin og
samveruna og óska ekkju hans, börn-
um og öðrum vandamönnum góðrar
framtiðar og votta þeim einlæga
samúð.
Jón tvarsson
LONGU lifsskeiði er lokið. Helga Páls-
dóttir var fædd að Arngeirsstöðum i
Fljótshlið 27. april 1877. Foreldrar
hannar voru hjónin Páll Einarsson frá
Kirkjulæk og Guðrún Auðunsdóttir á
Arngeirsstöðum. Helga dvaldist a
Arngeirsstöðum til 9 ára aldurs, en þá
fluttist hún að Tungukoti með
foreldrum sinu. Það var ekki auður
i garði, það varð þvi hlutskipti Helgu
að fara að vinna fyrir sér. Fór hún 17
ára gömul að Grjótá i sömu sveit og
var þar að hálfu. Það urðu 6 ár. A
Grjótá bjuggu þá Sigurlaug Sveins-
dóttir og Teitur Ólafsson. Þaðan lá
leiðin að Teigi til Arnþórs Einarssonar
bónda, þar var Helga i 23 ár.
Það má og geta þess, að i Teigi var
haft i seli á sumrin, var það fyrir
framan Þverá. Þar var Helga sela-
stúlka og háði hún oft gráan leik við
gömlu Þverá. Bar Helga þar ætið
hærri hlut. Sennilega var Helga
siðasta selstúlkan okkar hér um slóðir.
Leiðin lá aftur að Grjótá, þá voru
þau Sveinn sonur Teits og kona hans
Vilborg Jónsdóttir tekin þar við búi, og
þar var hún i 27 ár. Siðan fluttist
Helga með.Helgu dóttur Sveins og Vil-
borgar og manni hennar Þorbirni
Jónssyni að Litla-Kollabæ, þar var
Helga i 9 ár. Og aftur var flutt aðGrjótá
með Helgu og Þorbirni. Dvaldist
Helga þar óslitið þar til hún fór á
sjúkrahúsið á Selfossi, þar var hún 2
siðustu árin sem hún lifði.
Má það vera sjaldgæft aö Helga
hefur þjónað fjórum ættliðum, en
munað þá 6.
Mér er efst i huga, er Helga var að
koma i orlof sitt á bernskuheimili mitt,
þar voru skemmtilegir dagar. Var þá
látið fjúka i kviðlingum og fengum við
krakkarnir sina stökuna hver, þvi
Helga var prýðilega hagmælt enda ná-
skyld Þorsteini Erlingssyni.
Ég minnist einnig margra ómetan-
legra stunda, er ég heimsótti hana að
Grjótá og sat hjá henni. Hlustaði á
sögur og margan gamlan fróðleik.
Málfar Helgu streymdi fram hreint og
tært, sem bæjarlækirnir i Hliðinni
hennar kæru. Það voru lærdómsrikir
timar i islenzku máli.
Kærleiksþel hennar og gjafmildi var
einstætt þótt ekki væri miklum
veraldarauð af að taka. Marga rósa-
vettlingana gaf hún að ógleymdum
hyrnunum sem unnar voru úr togþræði
og eru hreinustu dýrgripir. Þeim
fækkar nú óðum konunum, sem kunna
að kemba og spinna togþráð, svo og að
vinsa þráð á legg.
Helga kvæntist ekki og átti ekki af-
komendur og er það skaði fyrir
þjóðfélagið. Að endingu vil ég færa
Helgu Sveinsdóttur húsfreyju á Grjótá
þakkir fyrir frábæra umönnun fyrir
gömlu konuna.
Hún andaðist á sjúkrahúsi Selfoss 1.
janúar s.l. og var jarðsett að Hliðar-
enda 6. sama mánaðar.
Helga min! Ég bið þér blessunar i
nýjum heimkynnum.
Frænka.
islendingaþættir
5