Íslendingaþættir Tímans - 12.07.1973, Qupperneq 8

Guðfinna Guðmundsdóttir
Djúpuvík
F. 6. sept. 1895. D. 19. maí 1973.
Guðfinna Guðmundsdóttir fæddist
að Munaðarnesi i Árneshreppi, en
fluttist ársgömul að Felli i sömu sveit.
bar ólst hún upp i stórum systkina-
hópi, hjá foreldrum sinum Vilborgu
ólafsdóttur og Guðmundi Þorkelssyni.
Ekki var neinu rikidæmi fyrir að fara
á Fellsheimilinu frekar en á allflestum
öðrum heimilum i Árneshreppi á
þessum timum. En nokkurn veginn
bjargálna gat heimilið þó talizt og öll
voru systkinin gædd góðri greind. Oft
var glatt á hjalla á Felli, og mörgum
þótti gaman þar að koma.
Á Felli dvaldi Guðfinna þar til hún
hóf búskap með Magnúsi Hannibals-
syni. Var hún þá rúmlega tvitug að
aldri. Fyrstu samveruár sin bjuggu
þau á Kúvikum við Reykjarfjörð i
sama hreppi. Þeim varð fjögurra
barna auðið: Esterar, sem er elzt,
Trausta, Vilborgar, sem þau misstu
um tiu ára aldur og Emmu, sem er
yngst. öll eru þessi börn hin mann-
vænlegustu og búa nú öll við góð efni.
Ester og Emma eru nú báðar búsettar
i Hafnarfirði, en Trausti er vitavörður
á Sauðanesvita við Sigluf'jörð. Börn
Guöfinnu reyndust henni öil vei á
hennar efri árum og gerðu fyrir hana
allt, sem I þeirra valdi stóð, til hinztu
stundar.
Frá Kúvikum fluttust Guðfinna og
Magnús að Gjögri um 1925 og dvöldu
þar lengst af. Stundaði Magnús
sjóinn eftir þvi sem tök voru á, á
þeirra tima farkostum. Sjómennskan
var Magnúsi i blóð borin og mér hefur
verið hermt, að hann hafi verið af-
burða sjómaður og lánsmaður, hvað
varðaði sjósóknarferil. Árið 1942
fluttust svo Guðfinna og Magnús til
Djúpuvikur, enda voru þá dætur
þeirra báðar, Ester og Emma, giftar
og búsettar þar. Litu þær mikið til
með gömlu hjónunum og bjó Emma i
sama húsi og þau. Ekki var heldur
vanþörf á þvi, svo stórfötluð sem Guð-
finna var, að mestu bundin við að sitja
i stól, þótt hún gæti staulazt um innan-
húss.
Guðfinna var aöeins 33 ára gömul er
hún fékk hina svokölluðu lömunar-
veiki. Var hún lengi rúmliggjandi og
virtist sem litið væri hægt að gera
8
henni til hjálpar i þessum veikindum
eins og timarnir voru þá. En Guðfinna
átti yfir mjög miklum viljakrafti að
ráða og mætti vist orða það svo, að hún
hafi rifið sig upp úr rúminu að mestu
með skaphörkunni þannig, að henni
tókst þó að bera sig um innanhúss á
þann hátt er áður greinir. Henni tókst
lika að ná tökum á þvi að vinna mikið i
sæti sinu, þrátt fyrir það að hægri hönd
hennar væri næstum alveg óvirk. Allir
geta sett sér fyrir sjónir hvilíkt regin-
áfall þessi veikindi voru fyrir jafn dug-
lega og kraftmikla konu og Guðfinna
var og enn á svo góðum aldri. Og ekki
var það siður áfall fyrir heimilið allt i
heild, og gengur furðu næst hvernig
það tókst að halda heimilinu gangandi
við þessar aðstæður. Þar mun mestu
hafa ráðið harka Guðfinnu um að
sundra ekki heimilinu hvernig sem
öllu reiddi af. En vitanlega varð hlut-
skipti barnanna einnig erfitt og kom
það auðvitað harðast niður á Ester
sem var elzt, aðeins 10 ára gömul er
þessir atburðir gerðust. Munu mörg
þau verk er hún varð að vinna i sjálfu
sérhafa veriðhenni algjörlega ofvaxin
og reyndar börnunum öllum. Auðvitað
gerði Magnús einnig sitt bezta en hans
hlutskipti var fyrst og fremst að sjá
um að fjölskyldan liði ekki skort. Ein-
hvern veginn tókst þetta allt þótt sjálf-
sagt hafi ekki alltaf verið úrmiklu að
spila. Ekki má heldur gleyma aðstoð
ýmissa nágranna, sem reyndu að rétta
hjálparhönd eftir föngum og getu.
Ég sem þessar linur rita kynntist
Guðfinnu og Magnúsi ekkert að ráði
fyrr en um 1955, þótt auðvitað þekkti
ég þau dálitið áður, þar sem Ester
dóttir þeirra er gift Guðmundi Ágústs-
syni, hálfbróður minum, og Emma
uppeldisbróður minum, Sveini Guð-
mundssyni. En á þessu tlmabili var ég
búsett á Djúpuvik um þriggja-úra
skeið og kom þá mjög oft til Guðfinnu
og Magnúsar. Mér þóttu gömlu hjónin
um marga hluti skemmtilegar mann-
eskjur. Þeim þótti báðum gaman að
spila bridge og þar var ég á sömu linu.
Atti ég margar mjög skemmtilegar
stundir með þeim við spilaborðið.
Bæði voru þau lika ljóðelsk og bráðvel
greind. Guðfinna kunni ógrynni öll af
vlsum og þykir mér stundum slæmt að
hafa ekki lagt margar þeirra betur á
minnið.
Sveinn fluttist til Hafnarfjarðar 1957
og Guðmundur og Ester 1959. Guð-
finna og Magnús fluttust þá til Trausta
að Sauðanesi en festu ekki yndi þar og
fóru aftur til Djúpuvlkur, þar sem þau
dvöldust þangað til Magnús lézt árið
1963. Eftir það fluttist Guðfinna til
Emmu og Sveins i Hafnarfjörð og er
óhætt að segja, að þau spöruðu ekkert
til þess að láta gömlu konunni liða eins
vel og tök voru á. En Guðfinna var um
marga hluti sérstæður persónuleiki
og þegar hún fann heilsu sina fara
þverrandi vildi hún samt halda sjálf-
stæði sinu til hinztu stundar og alls
ekki vera til óþæginda. Þvi afréð hún
að setjast að á Hrafnistu hin siöustu
ár ævinnar. Það tókst henni og þar
leið henni vel og var ánægð með sitt
hlutskipti.
Á Hrafnistu kom ég nokkrum
sinnum til hennar og var hún jafn
hressileg heim að sækja á meðan hún
gat gefið kaffisopa, spjallað við sina
gesti og jafnvel tekið slag. Þetta sið-
asta ár hnignaði henni svo mjög og
vissi hún ábyggilega sjálf að hverju
dró, þvi andlegu þreki hélt hún
til hinztu stundar. Nú er hún flutt yfir
landamæri lifs og dauða og flyt ég
henni kæra þökk fyrir viðkynningu
mina af henni.
1 eðli sinu var Guðfinna mikil ferða-
manneskja en örlögin bundu henni
snemma fjötur um fót. Nú mun hún
Framhald á 7. siðu.
islendingaþættir