Íslendingaþættir Tímans - 09.03.1974, Blaðsíða 12

Jakobssonar, og Margrétar Grims-
dóttur. Þau voru fyrir stuttu gift og
tekin við búi af Magnúsi og Guðnýju,
fósturforeldrum Páls. Margrét og Páll
áttu þá unga telpu, Guðnýju að nafni.
Vorið 1907 fluttu þau Páll og Margrét
frá Kleif, með fólk, búfénað og búslóð,
aðBorg i Njarðvik. Þá voraði snemma
og var kominn gróðrarvottur fyrir
sauðburð. Páll var ætið bjartsýnn, svo
hann sló i að reka féð til Njarðvikur
fyrir sauðburð, þó leiðin væri löng og
reka lambfullar ær. Þeir Páll og Guð-
finnur voru 4—5 daga frá Kleif til
Njarðvikur. Páll fór strax til baka upp
að Kleif, en Guðfinnur átti að gæta
ánna, þar til Páll kæmi með fólk og
farangur, sem var á marga hesta, og
þar að auki kýr og kálfar. A byrjuðum
sauðburði fór að snjóa af austri og
gerði vita haglaust, og varð að láta ær
bera i húsum. Guðfinnur fékk dálitið
hey hjá Njarðvikurbændum handa
lambám, en mest þurfti féð að lifa á
þarabeit, sem nóg var á Njarðvikur-
sandi. Eitthvað fór af lömbum, en
minna heldur en búast mátti við. Páll
og Margrét voru fimm ár i Njarðvik,
fluttu þaðan 1912 i Breiðuvik. Guðfinn-
ur var að mestu leyti hjá þeim, á með-
an þau voru á Borg. Páll Sveinsson og
Þuriöur Gunnarsdóttir fóru i Borg
1912, eftir að Páll og Margrét fóru það-
an. Guðfinnur var hjá Páli og Þuriði
einhver ár, og einnig hjá Guðna og
Halldóru Grimsdóttur á Króksbakka i
Njarðvik.
Þegar Guðfinnur flutti frá Njarðvik,
átti hann orðið góðan kindastofn og
hest. Einnig var hann búinn að fara á
vertið suður á firði og til Eyja. Honum
féll vel að stunda sjómennsku, fyrst á
árabátum og siðar á vélbátum. Hann
var góður liðsmaður og mjög laginn,
hvort heldur hann vann til sjós eða
lands. Guðfinnur var ekki kraftalegur
á velii, hvorki hár né gildur, en hann
var vel knár og hafði mikið vinnuþol,
enda heilsuhraustur alla sina daga.
Áriö 1918 kvæntist Guðfinnur Björgu
Helgadóttur, Jónssonar fræðimanns i
Njarðvik, mestu myndar og ágætis
konu. Hjónin hófu búskaö á Hjailhól i
Bakkagerðisþorpi það sama ár, eöa
ári seinna. Guðfinnur geröist sjómað-
ur, og sótti fyrst sjó á árabátum, þar
til vélbátarnir útrýmdu árabátunum.
Hann stundaði eyrarvinnu, sláturhús-
vinnu og ýmsa aðra vinnu sem bauðst,
þegar ekki var á sjó farið.
Eftir 4—5 ára veru á Hjailhól flytur
hann i Baldurshaga, sem er utanvert i
Bakkagerðisþorpi. Ræktanlegt land
fylgdi húsinu og kom þar fljótlega góð-
ur túnblettur, sem fóðraðí kindur og
kú. Með aukinni ræktun fjölgaði kind-
unum, og urðu þær allt að 70 á fóðrum
12
flestar, og stundum 2 kýr og hestur.
Guðfinnur var sérstakur skepnuvinur
og hafði mikla ánægju af að umgang-
ast skepnur sinar og skrafa við þær, þó
einkum og helzt við hunda ogketti.
Hann gat haldið ræður við köttinn og
lagt honum lifsreglur, ,,að drepa ekki
smáfugla bansettur”.
Guðfinnur og Björg voru mjög gest-
risin og hýstu marga ferðamenn af
héraði haust og vor, þegar þeir þurftu
að sækja kaupstaðavarning á Borgar-
fjörð, og reka þangað sláturfé á haust-
in, og urðu þá að gista 2—3 nætur i
senn.
Eitt var það, sem fylgdi Guðfinni
alla hans daga. Það var mikil bjart-
sýni með góða lifsafkomu og gott
tiðarfar. Aldrei var hann að barma sér
eða með vorkviða, þótt útlitið vær ekki
sem glæsilegast stundum i köldum
vorunum. Hann trúði á sólrika sumar-
daga, sem nálguðust óðum, og honum
varð að trú sinni, sól og sunnanblær
náðu yfirhöndinni og allt fór vel. Það
kom fyrir, að Guðfinnur varð heylitill
á vorin. Leitaði hann þá til þeirra, sem
áttu kannske meira en fyrir sig. Eiít
sinn kom hann út á bæi með poka. Það
var sjálfsagt að láta hann hafa i pok-
ann. Hann lét vel i pokann, máske 80
pund. Þegar út kom var sagt: ,,Nú éf<
loftiðorðið ljótt og kominn hriðarbylur
inn á Nesfjall ’. Guðfinnur litur i dökk-
an hriðarmökkinn og segir: ,,Ja, komi
hann bara”, snarar pokanum á bakið
og skundar heim á leið, undan norð-
austan áttinni. Ekki var kviðinn, þótt
útlitið væri dökkt.
Guðfinnur var mikill greiðamaður
og gott til hans aðleita. Hann var mjög
handlaginn og gerði við ýmis búsá-
höld. svo sem kaffikönnur, katla, lukt-
ir og fleira. Hann notað lóðbolta og tin
við þessar viðgerðir, og tók litið fyrir.
Guðfinnur var vel greindur og oft
gamansamur i orði og gaf oft
skemmtileg tilsvör, sem lengi lifa á
vörum fólks i Borgarfirði, og ætla ég
að færa eitt tiisvar hans hér. Eitt sinn
kom til hans góður nágranni með
kaffikönnu, og bað hann að gera við
hana sem fyrst. Guðfinnur tók þvi vel
og sagði, að hann gæti sótt könnuna
daginn eftir. Svo liður einn dagurinn,
og ekki er kannan sótt. Daginn þar á
eftir á Guðfinnur leið niður i kaupfélag
og hittir þar könnueigandann og segir.
,,Ég er búinn að gera við könnuna, þú
getur sótt hana i dag heim i Baldurs-
haga”. ,,Ég hef svo mikið að gera, að
ég má ekki vera að þvi að sækja könn-
una fyrr en um helgi”, var svarið. Þá
segir Guðfinnur : ,,Það er ég viss um
að þó manna þin deyi um miðja viku
þá mátti ekki vera að þvi' að leggja
hana til fyrr en um helgi.
Guðfinnur og Björg eignuðust þrjú
börn.
Helgi,fæddur 1921. Hann fór ungur
að sækja sjó með pabba sinum, fór
margar vertiðir til Eyja, og gerðist
siðar skrifstofumaður hjá Samband-
inu i Reykjavik. Helgi á ibúð I Reykja-
vik, en er ógiftur og barnlaus.
Halldór, fæddur 1923. Hann byrjaði
ungur að fara á sjó með pabba sinum.
Þeir feðgar áttu tvo vélbáta, hvorn á
eftir öðrum, til að færa björg i bú,
Eddu og Unni. Þeir bræður eru stakir
reglumenn og mikil prúðmenni. Hall-
dór er kvæntur Ingibjörgu Árnadóttur
frá Hólalandi, mestu myndar og hag-
leiks konu. Hún kennir handa-
vinnu við barnaskólann á Borgarfirði.
Hjónin búa i Odda og eiga fimm börn.
Sesselja er fædd 1929. Hún missti
móður sina 1943. Það var mikið áfall
fyrir hana og alla fjölskylduna i
Baldurshaga. Ingibjörg Árnadóttir,
sem varð kona Halldórs, fór ráðskona
til Guðfinns um tima, eftir að hann
missti konu sína, er varð bráðkvödd
heima. Haustið 1944 tók Sesselja við
heimilisstörfum hjá pabba sinum, og
fórst henni það vel úr hendi þó ung
væri, enda vel verki farin og bráðdug-
leg, bæði úti og inni. Sesselja eignaðist
drerig i Baldurshaga, og heitir hann
Jón Hehgason. Hann er orðinn full-
tiðamaður, vel verki farinn og
laghentur, eins og hann á kyn til. Hann
á heima á Borg, en stundar atvinríu
með köflum utan heimilis. Sesselja og
Sigurður Bóasson búa stórbúi á Borg i
Njarðvik og eiga fallegt heimili. Þau
eru bæði mjög gestrisin og koma
margir til þeirra, einkum á sumrin.
Þegar Guðfinnur og Björg voru á
Hjallhól tóku þau unga stúlku i fóstur,
og var hún hjá þeim i mörg ár. Hún
heitir Þórhildur Guðnadóttir. Hún gift-
ist i Vestmannaeyjum og bjó lengi i
Landlyst með manni sinum, Guð-
mundi. Hjónin eiga sjö börn, uppkom-
in og gift. Guðfinnur var i tvo vetur á
seinustu árum sinum hjá Þórhildi og
Guðmundi i Landlyst og vann að skó-
smiði.
Guðfinnur átti heima i Baldurshaga
nálægt 45 ár, seinustu árin með Jón
litla, áður en þeir fóru að Borg 1967.
Þá var hann búinn að selja kindur
sinar og tún.
Banalega Guðfinns var stutt, og
hann fékk rólegt andlát heima á Borg
hjá dóttur sinni. Hann var jarðsettur 5.
jan. við fjölmenni, þó vegir væru að
mestu leyfi ófærir vegna snjóa. Mér
þótti leitt að geta ekki fylgt góðum ná-
granna siðasta spölinn. Hittumst heilir
bráðlega, hinum megin við móðuna
miklu.
Andrés Björnsson.
islendingaþættir