Íslendingaþættir Tímans - 17.07.1976, Blaðsíða 6
Ingiríður Jónsdóttir
F. 15. júnl, 1888.
D. 23. júni, 1976.
Hver aevi og saga, hvert aldabil
fer eina samleiö, sem hrapandi
straumur.
Eiliföin sjálf, hún er alein til.
Vor eigin timi er villa og draumur.
(Einar Ben.)
Ingirlöur I Ljótshólum er horfm okk-
ar sjónum, löngu jarövistarlifi er lokiö
en annaö tekur viö sem hvorici, er
bundiö viö tima eöa rúm. Þegar brest-
ur hlekkur i þeirri keöju sem sam-
feröafólkiö myndar, er hollt aö nema
staöar, staldra viö og líta yfir farinn
veg.
Ég horfi til baka hljóöur, og minn-
ingarnar streyma fram og birtast fyrir
hugskotssjónum mtoum, llkt eins og
mynd á tjaldi. A þessum timamótum
er þaö minningin um Ingiriöi i Ljóts-
hóium sem mér verður efst 1 huga, og
á þá minningu slær engum skugga.
Umhyggja hennar I minn garö og
minnar fjölskyldu var svo ótviræö, aö
slik vinátta skapar veganesti sem
aldrei þrýtur og veitir birtu og yl yfir
með tónlistarstarfi sinu. Þaö var á
erfiöum timum, þegar list var ekki
eingöngu munaöur, heldur bókstaflega
tæki til aö afla svöngum brauös. Hafi
ég kynnst listamanni i lyndi og raun
var þaö Hallgrimur Jakobsson.
Eins og ást hans á músik var sprott-
in af fegurðarsjón og feguröarþrá,
held ég þeirri ást hafi ekki síður yljað
sá kraftur sem tónlistin býr yfir til ein-
ingar og skilnings milli manna.
Þessu skyld var aödáun Hallgríms
Jakobssonar á Esperantó sem al-
þjóðamáli. Þaö var von hans um eitt
tungumál sem allir skildu.
Annars er þaö eiginlega undarlegt,
aö vera aö setja fátækleg orö á blaö til
minningar um svo lifandi mann sem
han var og heldur áfram aö vera þeim
sem þekktu hann — og þekkja svo
lengi sem þeir muna.
Stefán ögmundsson.
6
farinn veg, sem jafnframt lýsir langt
fram á veginn til ókominna ára.
Ingiriöur var fædd I Ljótshólum 15.
júní, 1888, dóttir hjónanna Jóns Jóns-
sonar og Guörúnar Eysteinsdóttur, en
þau voru þá nýflutt aö Ljótshólum frá
Hamri i sömu sveit.
Faöir hennar var af skagfirzkum
ættum en móöir hennar Húnvetningur
og af þeirri ætt er komnir margir stór-
merkir Húnvetningar.
Snemma var höggviö skarö I ást-
vinahópinn, en þau skörö uröu mörg á
fyrrihluta ævi hennar. Sjö ára gömul
missti hún fööur sinn, en hún var yngst
i systrahópnum. Móöir hennar giftist
aftur Guömundi Tómassyni úr sömu
sveit, og hélt búskap áfram i Ljótshól-
um.
Ingiriður dvaldi hjá þeim til tvitugs
aldurs.enþaöár 1908giftisthún Eiríki
Grimssyni frá Syöri-Reykjum i
Biskupstungum. Þau hófu búskap á
Hrafnabjörgum ogbjuggu þar i eitt ár,
en seint á þvi ári dó Guömundur stjúpi
hennar og fluttu þau þá aö Ljótshólum
aftur og bjuggu þar alla sina búskap-
artiö.
Guörún móöir Ingiriöar var áfram i
Ljótshólum, og andaöist hún 1917, 67
ára aö aldri.
Ljótshólahjónin eignuöust þrjá syni,
elzta soninn Jónmund misstu þau af
slysförum komungan og enginn þarf
aö efast um aö þessi sorglegi sonar-
missir hefur haft djúpstæö áhrif á lif
Ingiriöar, sem bjó yfir stóru og viö-
kvæmu geöi.
En aftur skein sól i heiöi yfir Ljóts-
hólaheimilinu, þau hjónin eignuöust
tvo syni, sem báöir lifa móöur sina og
reyndust henni frábærlega góöir og
umhyggjusamir, Jónmundur áöur
bóndi I Ljótshólum en sföar á Auökúlu,
nú skrifstofumaöur hjá Fasteignamati
rikisins hér i borg, kvæntur Þorbjörgu
systur minni frá Geithömrum og eiga
þiauþrjúbörn, tvöbúsettá Auökúlu, en
eitt I Reykjavik. Grlmur áöur bóndi i
Ljótshólum, nú vaktmaöur I Stjórnar-
ráöinu viö Lækjartorg, giftur Astriöi
Sigurjónsdóttur frá Rútsstööum og
eiga þau tvö börn sem bæöi eru búsett
hér I Reykjavik.
Arið 1928 tóku þau hjónin aö sér
Guörúnu uppeldisdóttur þeirra Valdis-
ar systur Ingiríöar og Lárusar
Stefánssonar frá Auðkúlu. Valdis gekk
þá ekki heil til skógar og andaöist áriö
eftir, 1929.
Guörún dvaldi svo I Ljótshólum öll
sin uppvaxtarár og gengu Ljótshóla-
hjónin henni i foreldrastaö. Guörún er
gift Þóröi bónda á Grund og hafa þau
hjónin bæöi reynzt Ingiriöi góö og um-
hyggjusöm.
Eg man eftir Ingiriöi i hálfa öld þó
fyrstu árin séu mér i barnsminni. SIÖ-
ustu 29 árin eftir aöég flutti til Reykja-
vlkur hittumst viö sjaldnar en alltaf
uröu fagnaöarfundir þegar leiöir okk-
ar lágu saman.
Slðustu misserin var hún á sjúkra-
deild Héraöshælisins á Blönduósi og
má meö sanni segja aö þann tima hafi
sálin verið jaröbundin I veikburöa lik-
ama, sem nú hefur fengiö hvild.
Fyrstu kynni min af Ljótshólaheim-
ilinu sem mér eru i fersku minni, eru
frá þvi ég var 10 ára gamall, þá var
barnaskólinn á Rútsstööum, en mér
var komiö fyrir I Ljótshólum og gekk
ég á milli bæjanna. Stutt er á milli
bæja, en Svínadalsáin skilur á milli.
Ég man vel fyrsta morguninn sem
ég fór I skólann. Eirikur bóndi fylgdi
méraustur yfirána. Viö gengum niöur
islendingaþættir