Íslendingaþættir Tímans - 15.01.1977, Blaðsíða 4

tuttugu manns, mikil umsvif og mikiö
unnið,enþar voru lika bækurum hönd
hafðar og þar átti stakan öruggt skjól.
Þar var Maria vinnukona í 14 ár, og
þar var hún fyrrnefndan dag, þegar
hún kom að heimsækja móður mina
sem fyrr getur.
Um likt leyti og Maria kemur að
Hörgsholti missir ein af dætrum þeirra
hjóna Guðrún að nafni heilsuna og
börn hennar öll i ómegð. Katrin móðir
hennar tekur eitt barniö i fóstur, nöfnu
sina Katrinu Skúladóttur, sem var þá
á öðru ári, og felur hana i hendur einn-
ar af vinnukonunum, henni Mariu
Sigurðardóttur.Henni feilaði sjaldan á
manngildi manna gömlu konunni,
henni Katrinu Bjarnadóttur. Ég veit
að þarna hefst annað hamingjutimabil
á æviskeiði Mariu, nú fær hún litla
stúlku, sem hún umvefur móðurörm-
um og ann sem sinu eigin barni, og
Katrin litla leit alltaf á Marfu sem sina
móður, þar voru ævitryggðir bundnar.
Frá Hörgsholti flytur Maria til
Reykjavikur. Er fyrst hjá einni af
dætrum Hörgsholtshjónanna, sem þá
bjó i Reykjavik og var hennar stóra
stoð i veikindum hennar og öðrum
raunum. Stofnar svo sitt eigið heimili
með dóttur sinni, sem þá er 16 ára og
skilja leiðir þeirra mæðgna ekki fyrr
en i haust að Maria lézt.
Þá hefur verið rakin aö nokkru
starfssaga merkrar konu mikillar
gerðar, sem ég leit á sem tengdamóð-
ur mina, eins og kona min — móður
sina.
Við útför þina gat ég ekki verið, og
þvi þurfti ég ekki að horfa á að mold
værihent að siðasta hvilurúminu þinu,
það vekur mér sársauka að horfa á
slikt, og heyra þau orð sem þar eru
sögð. Engum mannlegum mætti væri
það kleift nú fá mig til aö henda mold
að siðustu hvilu látins vinar á stærstu
hátíð lifs hans, sjálfri uppskeruhátið-
inni. Mig langar að lokum aö spjalla
við þig eins og i gamla daga og það
mega allir heyra. Við vissum bæði og
munum hvað lifið færir manni oft
þungar byrðar. En þú varst svo sterk
og gazt lagt þungt á þinar herðar.
Stundum fannst mér byrðar minar
ekki axlartækar. Ég þráöi vináttu
látins vinar, en hvers virði var aö
þreyja þessa lifsgöngu, ef ég ætti svo
ekki eftirað finna þetta sem ég þráði:
Vináttu hans og ást streyma um sál
mlna, lifsfyllinguna sjálfa. Svo var
það nótt eina að mig dreymir að ég er
einn á ferð á ókunnum stað. Ég er
undrandi yfir þessu, hvað ég sé eigin-
lega aö fara. í fjarska sd ég hús við
veginn, sem ég geng eftir og þangað
hugsa ég mér að fara og spyrja til veg-
ar, en áöur en ég næ þangað, gengur
maður i veg fyrir mig, ég þekki hann
4
Sigurður Jónsson
Hvassaleiti 30 Reykjavík
Fæddur 17. júli 1908, dáinn 6. nóvem
ber 1976.
„Hjarta mitt varð heitt af þrá
himinninn blár af vonum.
Astardýrð i augum lá
eldur i faðmlögonum.”
F.H.
Skammt er nú stórra högga á milli
svo sviður. Þrir af litlum nánum vina-
hóp minum, hafa verið kvaddir til sið-
ustu ferða á þessu hausti. Þann sjö-
unda nóv. var mér tilkynnt lát
^Sigurðar Jónssonar Hvassaleíti 30,
sem andaöist sjötta sama mánaðar.
A fögru vorkvöldi 1930 er ég staddur
i húsi á Framnesvegi 5 i Reykjavík.
Þar er ég kynntur fyrir ungum
myndarlegum manni, bóndasyni aust-
an úr Landsveit. Það er festa og heiö-
rikja i svip þessa unga manns og það
geislaði frá honum lifsgleði og traust.
Þetta var Sigurður Jónsson. Við vor-
um jafngamlir, hann aðeins 3 dögum
strax og veit að hann er látinn. Við
vorum mjög nánir vinir. Ég verð svo
ákaflega glaður, nefni nafn hans og viö
föllumst i faðma og á samri stundu
verður mér ljóst að við missum ekki
þennan dýrölega eiginleika i dauðan-
um, að tjá vináttu okkar, þvi ég finn
vináttu hans streyma til min og þetta
verður mér unaðsstund. Ég hef orð á'
þvi við vin minn að ég treysti mér ekki
til að rata heim og mér finnst hann
segja, „það verður séð fyrir þvi”. Og
umleið heyriégkonurödd,erég þekki,
segja, „þú fylgir manninum minum
heim” og ég legg af stað, en verð var
við að á eftir mér gengur unglingur i
hvitum kæöum, svo vakna ég i rúminu
minu. Nú efast ég ekki Maria, min
góða og trausta vinkona.
Ég er svo glaður þegar ég kveð þig,
af þviað ég veit að þú ert búin að finna
vináttu vina þinn streyma til sálar
þinnar og veita þér unað og hvild að
lokinni lif sgöngu. Og er það ekki mesta
hamingja mannlegrar sálar að geta
flutt það dásamlegasta sem lifið gefur
okkur til nýrra heimkynna.
Vertu blessuö.
Þinn Gisli Högnason
Læk.
yngri. Og nú ætlaði hann að gerast
Reykvikingur.
Ég fékk dálitinn leiða fyrir brjóstið
yfir þvi að sveitin hans fagra skyldi
ekki fá að njóta krafta hans og ævi-
starfs. Þarna glataðist sveitinni glæsi-
legt stórbóndaefni, það sá ég við
fyrstu kynni.
Auðvitað vorum við ekki þarna
staddir erindislausir. Hann var þá
heitbundinn heimasætunni á heimil-
inu, yndislega glæsilegri stúlku Sigriöi
Emeliu Bergsteinsdóttur, en móðir
hennar var Maria Sigurðardóttir. En
unnusta min Katrin Skúladóttir var i
runinni fósturdóttir hennar. Þetta
fagra vorkvöld fyrir 46 árum var I
raun lagður grunnur að ævilangri vin-
áttu þessa unga fólks. Þarna hitti ég
Mari'u Sigurðardóttur aftur og eignað-
ist vináttu hennar, auðvitað óverð-
skuldað. Ef til vill fann hún eitthvað i
fari minu sem minnti á vinkonu henn-
ar og ég hef þá notið þess.
Sigurður var fæddur að Minni-Völl-
um I Landsveit 17. júli 1908, sonur
hjónanna þar Guðrúnar Siguröardótt-
ur og manns hennar Jóns Sigurðsson-
ar. Börn þeirra hjóna voru fjögur sem
upp komust: Jóhanna húsfrú á Leiru-
bakka, Guðjón lengi áætlunarbilstjóri
upp I Landsveit, siðar bilstjóri i
Reykjavík, Eyfriður saumakona I
Reykjavik og Sigurður. 011 voru þessi
systkin miklum mannkostum búin, og
vöktu eftirtekt allra meö traustvekj-
andi framkomu og glæsileik. Sigurður
og Emelia ganga i hjónaband 1931 og
stofna heimili ásamt Mariu, sem upp
frá þvi hafði herbergi i ibúö þeirra allt
til dauðadags. Milli þeirra þriggja
voru bönd frændsemi og tengda, þvi
Guðrún móðir Siguröar var systir
Maríu tengdamóður hans, Sigurðar-
dætur frá Vatnagarði I Landsveit.
Vist þurfti mikla bjartsýni og kjark
til aö stofna heimili á þessum árum,
kreppuárunum, með atvinnubóta-
vinnu, jafnvel skurðgreftri austur i
Flóa um hávetur i frosti og snjó. Þá
þurfti að halda vel á svo að tekjur
nægðu fyrir nauðþurftum.
En þau áttu mikið af bjartsýni þessi
ungu hjon og glampandi eldiegum
áhuga. 1 haröri lífsbaráttu veröur að
sækja djarft. Aðalatvinnuvegur Sig-
urðar á þessum árum og alls um 18 ára
íslendingaþættir