Íslendingaþættir Tímans - 19.01.1980, Blaðsíða 13

Björn Jónsson
frá Kirkjubóli
Það er svalur og heiður haustmorgunn
fyrir hartnær hálfri öld. Fyrsti dagur
fyrstu skólagöngu og kennslu þriggja
barna undir handleiðslu kornungs kenn-
ara. Hann er að hefja frumraun sina um
fvitugsaldur sem kennari. Þetta er Björn
Jönsson frá Kirkjuböli i Stöðvarfirði. Hér
Var um að raaða svokallaðan farskóla i
aimalausum ognær veglausum afkima Is-
ienskrar byggðar. Kennt I lítilli stofu á
euikaheimili, nokkrar vikur I senn.
Þessi fyrstu spor á námsbraut þessara
nemenda, sem varð alllöng hjá tveimur
^irra, þó ekki nógu löng til þess að má úr
minningunni ógleymanlegan kennara
me& einstaka hæfileika, lýtalausa og
Ö'Esilega fyrirmynd þessum og siðar fjöl-
mörgum nemendum vitt um land á löng-
Um °g gifturdrjúgum ferli þessa skóla-
manns. Fleirum en undirrituðum þykir
fnilega vandi á höndum og vant réttra
oröa, ef þeir ætla i örstuttu máli að minn-
ast að verðleikum þessa fágæta manns.
Það skipti ekki mörgum vikum sem
fyrrgreindir nemendur nutu kennarans
anga. En allur sá timi er I huganum eitt
samfellt ævintýri. Jafnvel þótt það opin-
f>eraðist þegar á fyrsta degi, þegar viss
Persóna átti að hafa yfir litlu marg-
földunartöfluna, að þau fræði voru ekki
filtæk (þá kominn langt á 11. ár). En þótt
örangur i þvi' námi sem ööru hjá þessum
öreynda kennara hafi orðið framar eðli-
|egum vonum, þá er ekki bjartast i minn-
‘ngunni um árangur i námi, heldur sú
nautn að vera samvistum við þennan
ffuggáfaða og góða dreng þar sem allt
starf varð að leik og skemmtun, jafnt i
kennslustundum og utan þeirra. An þess
Þö að slegið væri slöku við ástundun. Til
þessa þurfti þessi kennari hvorki nám I
sálar- eða uppeldisvisindum.
A siðari uppvaxtarárum og raunar öðru
hvoru, allt til sviplegs fráfalls Björns nú
nýveriö, átti ég þess kost að læra af hon-
úm og njóta verka hans og viðmóts. Fyrst
sem forystumanns i félags- og uppeldis-
niálum i heimasveit hans, Stöðvarfirði og
siöar á alltof stuttum vinafundum, sunnan
lands og austan, m.a. á heimili hans og
fjölskyldu hans i Vik i Mýrdal þar sem
hann var lengi skólastjóri.
Sem leiðtogi i félagskap ungmenna var
Björn afburðavinsæll og virtur. Enda
niunu ýmsir telja að enn gæti árangurs og
öhrifa af starfi hans á þeim vettvangi i
heimabyggð. í þessu forystustarfi studdi
hann menningararfur frá ágætu heimili,
islendingaþættir
frjóar gáfurog viðtæk menntun. Sérstak-
lega i islenskri tungu og bókmenntun að
ógleymdum frábærum viðræðuhæfileik-
Fædd 4 febrúar 1967 — Dáin 26 águúst
1979.
Hann, er sá, er skilur kvöl og pinu.
Hann, einn skilur vilja sinn, með lifi þinu.
Hann, skilur lika mikið eftir árin.
Hann, skilur eftir minningu gegnum
tárin.
Hann, gefur okkur ást og mikla gleði.
Hann, gefur okkur raunir, eftir sinu geði.
Hann, sem tekur liknsamur og læknar
sárin.
Hann, einn veit spurninguna, hvenær
kemur ljárinn.
Gifurlegur harmur, heltók vini alla.
Hún er farin, einn sólargeisli okkar
jarðar.
um þar sem gripin voru, af kunnáttu og
smekk, tök listar og skemmtunar jafnt i
bundnu máli sem lausu. Hljómmikil rödd
og skýr framsetning gerði tungutakið
heillandi, hvort sem mætt var á mann-
fundum eða heimahúsum. Tilvitnanir og
orðtök úr fornu máli og nýrri bók-
menntum voru honum tiltæk, en i þekk-
ingu á nútimabókmenntum stóðu honum
fáir á sporði. Urðu ljóðin þar ekki út-
undan. Enda sjálfur vel skáldmæltur.
Vera má að ástsælir kennarar freisti
nemenda til að draga um skör fram hlut
þeirra. En þá verður við svo búið að una.
Ekki þykist ég vita annan sannleik betri
enhér hefur verið sagður um Björn Jóns-
son. En fátt eitt er talið. Slika vildi ég
kjósa marga menn að gerð sem hann var
enda þótt auðhyggja væri honum tak-
mörkuð gefin. Það sem honum mun hafa
þótt litt merkilegt veraldarvafstur,
skipaði ekki mikið rúm i lífferli hans.
í þessum orðum verður ekki greint frá
ættstofni, fjölskyldu eða störfum Björns
sem voru margvisleg utan aðalstarfs þar
sem ætla má að þvi verði gerð skil af
öðrum. Hér er aðeinsgripið tækifæri til að
þkakka ágætum vini liðnar samferða-
stundirog þær gjafir sem hann færði mér,
og að ég ætla flestum þeim er hann
þekktu, með tilvist sinni og samneyti.
Þessum gjöfum miölaði hann örlátlega af
hug og hjarta og vegna þeirra erum við,
sem eftir stöndum, efnaðri i dag.
Pétur Þorsteinsson.
Frisk og fjörug, einatt margt að bralla.
Fegurð bar hún, Skagafjaröar.
Foreldrum og systur er söknuður hjá,
systir vor allra er tekin oss frá.
Heltekinn harmur meö föðurnum sár,
hjartkæra einkabarn orðið er nár.
Ég samhryggist meö fjölskyldu i sárum,
sárin gróa fljótt, á mörgum árum.
Ég veröa aö skýra, I huganum mun vaka,
vökumaður, sem Hann mun ekki taka.
Faöir, i þinar hendur fel ég snót.
Faðir, með þinum höndum tak henni mót.
Faðir, veittu henni syndugri náð og frið.
Faöir, öll erum við syndug og biðjum um
grið.
Sigurður Kristjánsson
13
Aðalheiður Erla
Gunnarsdóttir