Íslendingaþættir Tímans - 11.08.1982, Blaðsíða 8

:i*g
H j ónaminning
Júliana S. Erlendsdóttir
og Ragnar V. Jónsson
Ragnar Valur Jónsson varfæddur30. júní 1912.
Hann andaðist 8. maí 1981 og var útförin gerð frá
Þingvallakirkju 19. s.m. að viðstöddu miklu
fjölmenni. Júlíana Sigurbjörg Erlendsdóttir var
fædd 3. sept. 1912. Hún varð bráðkvödd á heimili
sínu Sóllandi við Reykjanesbraut aðfaranótt 25.
júlí s.l. Útför hennar var gerð frá Dómkirkjunni
í Reykjavík þriðjud. 3. ágúst en jarðsett á
Þingvöllum. Þau hjón hafa því kvatt samtíð sína
með rétt rúmu árs millibili.
í ágætri minningargrein um Ragnar Jónsson 19.
maí 1981 var skýrt frá ætt og uppruna svo útí það
skal ekki farið nánar.
Júlíana kona hans sem kvödd er nú var ættuð
úr Vestmannaeyjum. Foreldrar hennar voru
annáluð dugnaðarfólk þar í bæ, þau Björg
Sighvatsdóttir og Erlendur Árnason. Júlíana ólst
upp hjá foreldrum sínum, ásamt eldri systur
Dagmar sem nú er látin fyrir tveim árum. Snemma
kom í Ijós vinnugleði og dugnaður hjá Júlíönu
á Gilsbakka, en svo var heimili hennar kallað í
Eyjum. Strax á unglingsárum fékk hún starf sem
símamær við Vestmannaeyjastöðina sem oftast
var erilsamt í jafnmiklum athafna og útgerðabæ
og þar hefur löngum verið. Rithönd hennar þótti
bæði fögur og læsileg sem kom sér svo sannarlega
vel á þeim tíma er hin skriflega tækni var á
frumstigi
Útgerðarbærinn Vestmannaeyjar hefur löngum
dregið að sér dugandi og framsækið fólk þó á
krepputíma hafi verið. Og í vertíðarbyrjun 1934
birtist þar ungur ofurhugi úr Reykjavík sem vill
fást við veitingarekstur ásamt félaga sínum
Svavari Kristjánssyni. Veitingastofu sína nefndu
þeir Skógafoss og starfrækt var þar í nokkurn
tíma.
En nú er liðin tíð eins og þar stendur og við
samtíðarfólk og vinir Ragnars og Júlíönu höfum
fulla ástæðu til að halda að forsjónin hafi ætlað
þeim víðtækari starfa í lífinú en reka veitinga-
þjónustu í Vestmannaeyjum þó gott og nauðsyn-
legt væri.
Eftir nokkra mánaða dvöl rann stóra stundin
upp. 29. júní 1935 gengu þessir ungu elskendur
í hátíðlegt hjónaband, sem hefur enst þeim svo
lengi sem heilsa og líf gaf þeim eða í tæp 46 ár.
Atvinnuleysi og kreppuárin miklu settu að
sjálfsögðu svip sinn á fyrirætlanir ungu hjónanna
og var ekki um auðugan garð að gresja hvað
afkomu og atvinnulíf áhrærði á þessum tímum.
En eitt er víst að heimasætan úr Eyjum setti ekki
fyrir sig þó uppalin væri í kaupstað að fylgja bónda
sínum dyggilega eftir við þau störf er gæti tryggt
lífsafkomu þeirra. Þannig starfaði hin harðdug-
lega og lífsglaða kona við hlið mannsins frá þeirra
fyrsta degi.
8
Eftir um tveggja ára samveru þeirra virtist
veitingareksturinn ekki vera til frambúðar sem
lífvænleg atvinna. Þá var að reyna eitthvað nýtt
til sjós eða Iands. 1937 setjast þau að vestur í
Stapadal í Arnarfirði. Jafnframt nokkrum
landbúskap var ætlunin að stunda þar trilluútgerð.
Mátti segja með hiiðsjón af aðstæðum og kreppu
að þá væri þarna vel á stað farið.
En í landi okkar hefur löngum verið allra veðra
von, - og svo reyndist nú í miklu fárviðri,
September veðrinu svokallaða 1937 urðu út-
gerðarhugsjónir foknar út í veður og vind. Eftir
stóðu bankaskuldir og autt bátanaust. Eftir þetta
tjón gerðist Ragnar sjómaður á Patreksfirði. Var
á togurum og hvalveiðibátum sem matreiðslu-
maður, og síðar á skipum hér frá Reykjavík en
hingað fluttu þau hjón alkomin 1939.
Arið 1941 hyggjast þau hjón hefja að nýju
veitingarekstur og þar með var boltanum kastað
í rétta átt á þeirra lífsbraut. Að vísu voru
vinnudagarnir langir bæði í gamla Golfskálanúm
sunnan í Öskjuhlíðinni og síðar, en hvað um það
nú var atvinnubylting framundan og áfram er
haldið.
Nú kom sér vel að húsmóðirin Júlíana var búin
að fá mikla þjálfun í matargerð og veitingarekstri
því skammt var stórátaka á milli. Árið 1945 setja
þau hjón á stofn dans- og veitingahús að
Hverfisgötu 116 hér í borg. Þar byrjar Þórscafé
hinn vinsæli veitingastaður sem síðar, 1958 var
flutt í Brautarholt 20. Nú hefur þessi skemmti-
staður verið starfræktur í um 37 ár enda oft verið
endurbættur og færður í nýtískulegra form eftir
kröfum tímans hverju sinni.
En samtímis því sem þau Ragnar og Júlíana
hófu þennan veitingarekstur í Reykjavík 1946, þá
ráku þau Hótel Brúarlund í Vaglaskógi í 6 sumur.
Þetta sumarhótel í Vaglaskógi varð afar fljótt
vinsælt bæði hjá dvalargestum og þeirra sem nutu
þar veitinga á ferð sinni um hina fögru sveit
Fnjóskadalinn. Auðvitað var Ragnar hinn stóri
„general" þar en hann hafði ýmsum öðrum
störfum að sinna m.a. við reksturinn hér í
Reykjavík svo hin daglegu hótel- og veitingastörf
hvíldu oft á tíðum á húsmóðurinni.
Ég sem átti þess kost að koma á þetta kyrrláta
sumarhótel í Birkiskógum við ána tæru í
Fnjóskada! minnist þess ætíð hvað vinnugleðin,
viðmótið og öll fyrirgreiðsla var með ágætum. Og
gestir ljómuðu þar af hvíld og ánægju, ekki síst
fjölskyldu fólk sem fékk fría mjólk og þurfti ekki
að greiða matinn fyrir 12 ára börn og yngri, -
enda engin verkföll á veitingahúsum í þann tíð.
1963 kaupa Sóllandshjónin, eins og þau voru
oft kölluð meðal vina og vandamanna, Valhöll á
Þingvöllum ásamt hinum þekktu veitingamönn-
um Þorvaldi Guðmundssyni og Sigursæli Magnús-
syni.
En árið 1967 kaupa þau og yfirtaka allan
veitingarekstur á Þingvöllum ásamt börnum
sínum. í dag er það yngsta barn þeirra Ruth ásamt
manni sínum Ómari Halissyni er sér um
veitingarekstur í Hótel Valhöll.
Framhald á bls. 7
Islendingaþættir