Íslendingaþættir Tímans - 02.03.1983, Blaðsíða 8

Kristbjörg Pálsdóttir frá Borgargerði
Fædd 15. apríl 1901
Dáin 6. sep(. 1982
og sonur hennar
Steingrímur Hreinn Aðal-
steinsson frá Hrísey
Fæddur 3. nóv. 1927
Dáinn 22. nóv. 1982
Hljóðlcga og hvíldarlaust crjar dauðinn. Að
baki okkar allra lcynist hann og telur þær
tímaciningar sem hverjum og cinum eru mældar
sem æviskcið. Margir verða nálægðar hans varir,
og hafa hann að mcðvituðum förunaut, í lcngri
eða skcmntri tíma áður en að dánarstund þeirra
kemur, en aðra fellir hann snöggt og fyrirvara-
laust. án þess að þeir hafi fengi grun um nálægð
hans.
Þessar óvæntu dánarstundir snerta eftirlifandi
ástvini og ættingja eins og heljarhögg. Því verður
naumast trúað. að sá sem var heilbrigður að leik
eða starfi. sé á andartaksstund horfinn yfir í
dularheiminn á bak við dauðann. Líðandi stund
myrkvast. En þegar timinn líður hemar yfir
saknaðarsárin þó söknuðurinn verði alltaf föru-
nautur minninganna.
Sorgin vitjar okkar einnig við andlát okkar
nánustu. sem lifað hafa við lengra eða skemmra
heilsuleysi og þjáningar. En andlát þeirra kemur
okkur ekki á óvart - við höfum búist við því í dag
eða á morgun. Það er þá líka til huggunar að lokið
er sjúkdómsstríði. þar sem ekki var á mannlegu
valdi að ná sigri.
Með ást. þökk og virðingu viljum við minnast
þeirra sem voru okkur nánastir og kærastir. cn
hurfu okkur á dauðastund. f minningunum eigum
við þá hjá okkur áfram. uns okkar eigið „kall"
kemur. En eftirvæntingin mikla er: hvað tekur þá
við? Fegurra líf - fullkomnara líf? - En þótt við
fáum ekki óyggjandi svar, þá ér okkur óhætt að
taka undir með trúarskáldinu: „Þar læt ég nótt
sem nemur, neitt skal ei kvíða því".
Kristbjörg Pálsdóttir var fædd í Borgargerði í
Grýtubakkahreppi, dóttir hjónanna Margrétar
Arnadóttur og Páls Friðrikssonar, sem bjuggu þar
og víðar. Urðu börn þeirra hjóna 10, en þrjú þau
.elstu, drengir, dóu í frumbernsku.
Þrátt fyrir mikla fátækt og mikið vinnuálag í
bernsku urðu systkinin 7 sem lifðu kjarkmikil og
harðger , sem mun líka hafa verið ættareinkenni.
Borgargerði var kotjörð sem lá undir Laufás.
Voru leigukjör ekki hagkvæm ábúanda eins og títt
var á þcirri tíð. Það var því knappt um alla hluti
og skólamenntun systkinanna gat ekki orðið nema
iítil. Þrátt fyrir alltátty þau þó kærar minningar
frá uppvaxtarárum sínum í Borgargerði. Þær
8
minningar hafa líka kunnað að tengjast fögru
umhverfi - en frá Borgargerði var fagurt útsýni,
sérstaklega á vor- og surhartið: um Höfðann.
Höfðahverfið og Laufáshnjúkinn. yfir Fnjóskána.
Laufáshólmana og yfir Eyjafjörð að Sólarfjöllum.
Þórunn systir Kristbjargar. sern var allmörgum
árum eldri. hafði gifst Lúteri Olgeirssyni á
Vatnsleysu. og hófu þau búskap þar. Til þeirra fór
Kristbjörg á unglingsárum sínum. Var hún falleg.
Iifsglöð og bráðduglegstúlka. sem gott var aðhafa
til hjálpar. Frá Vatnsleysu fór hún til Akureyrar
að vinna fvrir sér og kynnast nýju lífi. Þar lágu
saman leiðir hennar og Steingríms Hansarsonar
frá Hóli í Köldukinn. þau giftust og fóru að búa á
Hóli árið 1923. En sambúð þeirra varð aðeins
skamman tíma - þau skildu og Kristbjörg fór aftur
í Vatnsleysu um stundarsakir. Þá háfði hún
eignast dreng með Steingrími og reyndist hann
vera þroskaheftur. Hann hlaut nafnið Þorvaldur.
Já - fagrir draumar enda stundum skjótt og
skilja eftir svíðandi sár í sálinni. En Kristbjörg
hlaut mikla lífsgleði í vöggugjöf. sem varð henni
smyrsl í þau andiegu sár er hún særðist á
lífsleiðinni.
í þetta síðara sinn á Vatnsleysu kynntist hún
Aðalsteini Jónssyni.Grímsgerði'í Fnjóskadal, og
leiddu þau kynni til trúlofunar þeirra. Munu þau
hafa þekkst frá fyrri veru hennar á Vatnsleysu.
Kristbjörg og Aðalsteinn fluttu til Akureyrar
og giftust þar árið árið 1928. en fluttust svo
fljótlega til Hríseyjar og settust þar að. Þá höfðu
þau eignast dreng - Steingrím Hrein. í Hrísey
eignuðust þau annan dreng. Trausta, sem er
sjómaður. búsettur í Ólafsfirði giftur Þórdísi
Árnadóttur.
í Hrísey byggðu þau sér íbúðarhús og nefndu
Hreinsvelli. Atvinna Aðalsteins var vélagæsla í
eyjunni o.fl., og svo sjómennska. Hann var mikill
gæðamaður og góðum hæfileikum gæddur. Hann
kom þroskahefta drengnum. Þorvaldi. í föðurstað
og var honum hlýr og nærgætinn.
En 14. nóvember 1942 fórst Aðalsteinn með
Sæbjörginni frá Hrísey. ásamt öðrum sem á
bátnum voru. aðeins 44 ára að aldri. Ekki er vitað
með livaða hætti slysið varð. en þetta var á
stríðsárunum þegar hætturnar voru meiri en áður
á hafinu umhverfis landið.
Steingrímur Hreinn var þá 15 ára og nýbvrjaður
sína sjómennsku. Hann varð fvrirvinna heimilisins
með móður sinni. Þá mun Trausti hafa verið
fjögurra ára en Þorvaldur kominn um tvítugt.
Harmur og kvíði lögðust nú þungt á hug og
hjarta Kristbjargar þegar hún sá á eftir drengnum
sínum. Steingrími, út á hið sama hættuhaf. og á
Framhald á bls. 7
íslendingaþaettir