Íslendingaþættir Tímans - 04.05.1983, Blaðsíða 1
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
Miðvikudagur 4. maí 1983 — 16. tbl. TÍMANS
Arnór Kr. Diego Hjálmarsson,
yf irf lugumf erðar s tj óri
Fæddur 30. mars 1922
Dáinn 25. mars 1983
Vorið 1946, fyrir tæpum 37 árum síðan, er ég
hóf störf hjá Flugmálastjórn íslands, eru mér
minnisstæð fyrstu kynnin við vörpulegan mann,
þéttan á velli og þéttan í lund, óvenju suðrænan
útlits og með virðulegt og athyglisvert skegg.
Hann vakti athygli hvar sem hann fór og ekki
síður er í Ijós kom við nánari kynni, að hann hafði
til að bera óbugandi sjálfstraust og afburða
frásagnargáfu og fór þar svo sannarlega á kostum
er honum tókst best upp.
Þetta var Arnór Kristján Diego Hjálmarsson,
einn af frumherjum flugumferðarstjórnar á Islandi
og sá sem fyrstur manna hóf nám í þeirri grein hér
á landi, hjá Englendingum á Reykjavíkurflugvelli,
haustið 1945.
Arnór fæddist í því sögufræga Unuhúsi við
Garðastræti í Reykjavík hinn 30. mars 1922 og var
því aðeins tæplega 61 árs er hann hvarf okkur yfir
móðuna ntiklu. Sitt suðræna útlit fékk Arnór frá
föður sínum, Hjálmari Diego, bakara, gullsmið
og síðast lengi fulltrúa hjá Tollstjóra-embættinu í
Reykjavík, sem fæddur var að Þingeyri við
Dýrafjörð, og föðurafanum Jean Diego, fæddum
í Frakklandi, af fransk-spænskum ættum, en
fluttist til Bandaríkjanna og var lengi skipstjóri á
bandarískum fiskveiðiskútum hér við land, með
aðsetur á Þingeyri.
Móðir Arnórs var Halldóra Friðgerður Sigurð-
ardóttir, fædd að Steinhólum í Jökulfjörðum árið
1893.
Amór ólst upp í stórum systkinahópi. en eldri
honum voru: Friðrik, Þorkell, Diego, Sigríður og
Sigurður ér dó ungur, og yngri þau Uni, Jón,
Guðrún, Þorteinn og fóstursystirin Vala. Fjöl-
skyldan fluttist úr Unuhúsi að Mjóstræti 4, þaðan
að Nýlendugötu 11, en byggði að lokum húsið að
Steinhólum við Kleppsveg, þar sem Sigríður
Hjálmarsdóttir. systir Arnórs, býr enn.
Stutt var í sundlaugarnar í Laugardag frá
Steinhólum, enda notfærði Arnór sér það óspart
og varð snemma góður sundmaður. Svo var það
h'ka hið spennandi flugæjvintýri, sem tók hug hans
allan og ekki svo langt að fara inn í Vatnagarða,
en þar lentu snjóflugvélamar og höfðu sitt aðsetur.
Ferðir hans þangað urðu æði margar og áhugi
hans fyrir fluginu svo mikill að eitt sinn fékk hann
skólabróður sinn til að segja kennaranum að hann
v®ri forfallaður vegna botnlangabólgu, en var
raunar langdvölum í Vatnagörðum. Þá var líka
sjálfsagt mál að taka þátt í sviffluginu og stjórna
þeim tígullegu, hljóðlátu flugum um loftin blá,
enda sparaði hann hvorki tíma né fyrirhöfn til að
stunda þá ágætu íþrótt, í tómstundum sínum.
Það lýsir vel skapfestu Arnórs, að er hann hafði
aldur til, vildi hann nema loftskeytafræði, en fékk
ekki inngöngu í skólann er námið hófst, vegita
þess að hann hafði þá ekki lokið gagnfræðaprófi,
sem tilskilið var. Engu að síður settist ann .þar á
skólabekk, en kennarar virtu hann ekki viðlits,
lengi vel, þar til leið að jólum, þá tók skólastjórinn
hann eitt sinn upp, í erfiðu verkefni og kom ékki
að tómum kofunum. Eftir það fór hið besta á með
þeim og nám og próf gengu að óskum. Gagn-
fræðaprófinu lauk hann svo síðar, er tóm gafst til.
Arnór starfaði sem loftskeytamaður á togurum
og farskipum um hríð og eftir að hann kynntist
breska fluhernum hér á landi á stríðsárunum, sótti
hann um og fékk inngöngu í RAF, breska
flugherinn. Var hann svo við nám og störf í
Bretlandi unj skeið, á þeirra vegum.
Haustið 1945 var hann svo, eins og áður segir,
í hópi þeirra fjögurra, sem fyrstir hófu nám í
flugumferðarstjórn hér á landi, hjá Bretum á
Reykjavíkurflugvelli, og einn hinna fimm fyrstu
varðstjóra er tóku við flugumferðarstjórninni af
breskum flugumferðarstjórum, í maíbyrjun 1946.
Mikil ábyrgð hvíldi á þessum frumherjum, við
mótun nýrrar starfsgreinar, en með góðri sam-
vinnu og einlægum áhuga tókst að koma flug-
öryggismálunum í farsælan farveg, þó tæknibún-
aður væri frumstæður og mörg Ijón á veginum.
Arnór kenndi flugmönnum og flugumferðar-
stjórum blindflug, um skeið í æfingatækjum sem
Flugmálastjórn hafði fengið hjá breska flughern-
um. Fyrsti flugmálastjórinn, Erling Ellingsen
sýndi Arnóri það traust að fela honum, fyrstum
fslendinga, flugvallarstjórn á Keflavíkurflugvelli,
1946-1947.
Við Arnór vorum báðir í hópi þeirra 5 flugum-
ferðarstjóra, er fyrstir fóru héðan til framhalds-
náms við skóla bandarísku flugmálastjómarinnar í
Oklahoma síðari hluta árs 1953. Námshópurinn
nefndist TF 12 og er margs að minnast frá þeim
góðu dögum. Við höfum margsinnis komið saman
um þetta leyti árs, til að minnast námsdvalarinnar
og samverunnar vestra, en í marslok 1954 héldum
við frá Oklahoma, 3 til Rochester, en 2 til
Syracuse, í New York fylki, til framhaldsnáms.
Nú eru þeir félagarnir frá Syracuse báðir horfnir
af vettvangi þessarar tilveru á vit hinnar næstu.
Arnór hafði mikinn áhuga fyrir félagsmálum,
hann var um hríð formaður Félags flugmála-
starfsmanna ríkisins og sat í fyrstu stjórn Félags
íslenskra flugumferðarstjóra, sem stofnað var í
október 1955.
Þá var hann einn af forustumönnum Kiwanis-
hreyfingarinnar hér á landi og annar forseti
klúbbsins Heklu. Hann gerðist einnig félagi i
Oddfellow félagsskapnum árið 1962 og naut þar
mikils trausts og gegndi ýmsum trúnaðarstörfum.
Fyrir hans orð gerðist ég einnig félagi í þeim ágæta
félagsskap og er sannarlega margs góðs að minnast
frá samvistunum þar, ekki síður en frá vettvangi
samstarfsins við flugumferðarstjórnina um 30 ára
skeið.
Árið 1955 tók Arnór við störfum yfirflugum-
ferðarstjóra flugstjórnarmiðstöðvar og flugturns í
Reykjavík, annar maðurinn sem gegndi því starfi,
en þar er sannarlega í mörg horn að líta, bæði í
innlendu og erlendu samstarfi. Hann sótti ýmsa
fundi og ráðstefnur erlendis á vegum starfsins og
eignaðist þar fjölda vina.
Hinn 2. sept. 1943 kvæntist Arnór eftirlifandi
konu sinni, Guðfinnu Vilhjálmsdótturfrá tsafirði.
Þau eignuðust stóran og myndarlegan barnahóp:
Selmu, sem er gift Magnúsi Jónssyni stórkaup-
manni, Hjálmar flugumferðarstjóra, kvæntan
Önnu S. Kristjánsdóttur, HalldóruFriðgerði, gifta
Arngeiri Lúðvíkssyni stórkaupmanni, Hörð flug-
umferðarstjóra, kvæntan Emmu Magnúsdóttur,
Jóhann Pétur yfirverkstjóra hjá Reykjavíkurborg,