Íslendingaþættir Tímans - 18.05.1983, Page 1

ISLENDINGAÞÆTTIR
Miðvikudagur 18. maí 1983 — 18. tbl. TI'MANS
Oddur Kristjánsson,
forstöðumaður
Fæddur 15. júlí 1903
Dáinn 8. maí 1983
Laust fyrir síðustu aldamót tóku ótvíræð bata-
merki að koma fram með þjóðinni. Smám saman
réttir hún úr kútnum jafnskjótt og slakað er á
fjötrunum. Ný verkleg menntun og þekking hefur
innreið sína í íslenskt þjóðfélag og atvinnuvegir
landsmanna taka miklum stakkaskiptum. Versl-
unin verður innlend að miklu leyti, sjávarútvegur-
inn stóreflist með þilskipaútgerð og landbúnaður-
inn tekur upp gjörbreyttar aðferðir í jarðrækt Qg
öllum framleiðsluháttum.
í hlut þeirrar kynslóðar, sem hófst til starfa upp
úr síðustu aldamótum féll mikil eldraun, sem
krafðist skilyrðislausrar trúar á gögn og gæði
landsins, bjartsýni á framtíðina og trausts á eigin
getu og þrek.
Margir vænlegir kjarnakvistir mannlífsins
spruttu úr grasi og gengu til liðs við umbótaöfl
þjóðfélagsins. Einn þeirra var Oddúr Kristjánsson
hjá Hjarðarbóli í Eyrarsveit, í Snæfellsnessýslu
vestur, sem við nú kveðjum hinstu kveðju.
Foreldrar hans voru hjónin Ragnheiður Ben-
ediktsdóttir og Kristján Þorleifsson sem þar
bjuggu. Þau voru mjög vel látin meðal sveitunga
sinna og tók Kristján drjúgan þátt í allri félags-
starfsemi. Hann var þannig hreppstjóri um skeið
til 1934, í stjórn Búnaðarfélags Eyrarsveitar og
sýslunefndarmaður í mörg ár.
A uppvaxtarárum Odds voru lifnaðarhættir
sveitafólks ekki mjög frábrugðnir því sem verið
hafði mann fram að manni frá fyrstu tíð. Þrotlaust
starf og nægði oft ekki til fyrir brýhustu þörfum.
Átti kynslóð hans ekki mikinn kost á skólagöngu
eftir að barnalærdómi lauk.
Um skeið var Oddur við nám í Samvinnuskólan-
um, en stundaði alla jafnan ýmisskonar störf við
fiskvinnslu og landbúnað.
Utræði var stundað frá Grundarfirði og annars-
staðar úr Eyrarsveit allt frá landnámsöld, mest á
litlum bátum enda var oftastnær stutt til fiskjar.
Fyrir u.þ.b. hálfri öld voru Grundarfjörður og
Kolgrafafjörður oft fullir af síld seinni hluta
sumars og á haustin. Lífsbjörgin hefur líklega
alltaf verið að mestu sótt á sjóinn, þótt búskapur
væri nokkuð góður á sumum jörðum.
Árið 1935 staðfesti Oddur svo ráð sitt og gengur
að eiga Kristínu Ólafsdóttur frá Skálavík í
Mjóafirði við ísafjarðardjúp, hina ágætustu konu.
Var Oddur þá innkaupastjóri hjá Fiskimjöl h/f,
en 1936 hóf hann störf í Frystihúsinu Herðubreið
hjá Sambandinu. Reyndist Oddur hinn nýtasti
starfsmaður og kunni vel til verka við margþætta
afurðavinnslu, mat og kaup á afurðum út um allt
land.
Árið 1940 var ákveðið að byggja hraðfrystihús
í Grundarfirði og var mjög lagt að Oddi af hálfu
heimamanna að veita því forstöðu. Dvöldust þau
hjón þar til ársins 1947. Ráðning Odds til þessa
starfs sýnir ótvírætt það mikla traust sem sveitung-
ar hans báru ti! hans. Þátttaka í hlutafjársöfnun-
inni var svo almenn að hver vinnufær maður innan
sveitafélagsins var með eitthvert hlutafé.
Vann Oddur mikið undirbúningsstarf og mark-
aði frystihúsið tímamót í uppbyggingu kauptúns-
ins.
Áttu margir erindi við Odd og bar margan gest
að garði á rausnarheimili þeirra hjóna.
Árið 1948 fluttust þau á ný til Reykjavíkur og
vann Oddur um skeið hjá Landssambandi ísl.
útvegsmanna, en kom á ný til Sambandsins 1949
og starfaði þar allt til ársins 1978, sem .forstöðu-
maður Skinna- og húðamóttöku og Dúnhreinsun-
arstöðvar á Kirkjusandi.
Þeir munu ekki vera niargir, sem bekktu iafnvel
inn á höfuðbjargræðisvegi þjóðarinr.ar um alda-
raðir eins og Oddur Krrstjánsson eftir meir en
hálfrar aldar starf á þeim sviðum.
í einkalífi sínu var Oddur gæfumaður. Þeim
hjónum varð auðið þriggja sona og eru þeir þessir,
taldir í aldursröð:
Reynir, kvikmyndagerðarmaður kvæntur Lín-
eyju Friðfinnsdóttur Kristján, starfsmaður hjá
Landssíma íslands, býr með Rósönnu Hjartar-
dóttur og Hrafn, flugmaður kvæntur Grétu Erl-
endsdóttur.
Konu sína missti Oddur fyrir um tveim árum.
Hafði hún reynst honum í hvívetna traustur
lífsförunautur.
Með Oddi er fallinn f valinn mætur og vandaður
maður. Eru mér allar minningar frá okkar sam-
verustundum mjög kærar. Ég sendi öllum ástvin-
um hans innilegar samúðarkveðjur.
Agnar Tryggvason