Íslendingaþættir Tímans - 29.06.1983, Blaðsíða 4

Jóhannes Davíðsson,
Neðri-Hjarðardal
Fæddur 23. sepl. 1893
Dáinn 21. apríl 1983
Á sumardaginn fyrsta í ár - hinn 21. apríl s.l. -
lést norður á Blönduósi kunnur Vestfirðingur;
Jóhannes Davíðsson fyrrv. bóndi og búnaðar-
þingsfulltrúi í Neðri-Hjarðardal í Dýrafirði. Hann
kom víða við sögu félagsmála um sína mörgu
daga, og sat m.a. í fulltrúarráði tryggingafélaga
samvinnumanna 22ja ára skeið. Hann mun hafa
verið kosinn í ráðið á aðalfundi SÍS 1959, sem
eftirmaður Eiríks heitins PorSteinssonar kaupfélags-
stjóra á Þingeyri. Þar sem annars staðar tók
Jóhannes hlutvcrk sitt og trúnaðarstarf alvarlega.
Hann sótti alla fulltrúaráðsfundina, sem ég man
eftir frá 1960, hvar sem þeir voru - síðast í fyrra,
þá kominn fast að níræðu. Jóhannes var jafnan
óbrigðull þátttakandi í umræðum. bæði á sjálfum
fundunum og ekki síður í gleðskap eftir þá;
þannig bæði í gamni og alvöru, sem honum var
lagið að tvinna saman í hnittinn ogoft skemmtileg-
an málflutning. Jóhannes var því öllum fundar-
mönnum á þessu alllanga tímabiii harla minnis-
stæður, enda var hann óumdeilanlega einn þeirra,
sem settu hvað mestan svip á þessar samkomur.
Það er bæði ljúft og skylt að geta hans að nokkru
við leiðarlok, með þakklæti fyrir samstöðu og
hugsjónatryggð.
Jóhannes Davíðsson var fæddur í Álfadal á
Ingjaldssandi í Önundarfirði 23. sept. 1893 og
hefði því orðið níræður, ef honum hefði enst aldur
til hausts. Foreldrar hans voru þáverandi ábúend-
ur þar: Jóhanna Jónsdóttir og Davíð Davíðsson;
kunn sæmdarhjón. Eftir fárra ára búskap í
Álfadal, flutti fjölskyldan að Neðri-Hjarðardal í
Mýrahreppi, þar sem gömlu hjónin bjuggu til
æviloka, að synir þeirra Kristján og Jóhatines tóku
við búsforráðum og bjuggu þar í sambýli meðan
líf og heilsa entust báðum og gerðu garðinn
frægan, einkum sökum lifandi þafttöku í marg-
þættri lífsbaráttu samfcrðarmannanna.
Snemma þótti Jóhannes greindur piltur - „vissi
og mundi margt og sagði vel frá," segir gamall
samherji hans að vestan. Loddu þeir ágætu
eiginleikar við Jóhannes alla tíð. Af þeim var
hann veitull, og eiga margir honum því þakkar-
skuld að gjalda fyrir fróðleik og skemmtan, því
víða kom Jóhannes við sögu á sínum fjölmörgu
fundum um dagana, auk þess sem hann flutti oft
í útvarpi hin síðari árin, fróðleikserindi á kvöld-
vökum og samdi önnur til flutnings - einkum
minningar um lífsaðstöðu og þjóðhætti frá upp-
vaxtarárunum þar vestra. Vöktu þessi erindi
athygli þeirra, sem kunnu að meta, fyrir trútt
minni sögumanns, nákvæmni út í yztu æsar og
trúverðugheit.
Jóhannes Davíðsson var búfræðingur að mennt;
útskrifaðist frá Hvanneyrarskóla 1914. Hann var
rakinn bóndi af lífi og sál og einlægur málsvari
sveitalífsins - manna og dýra, - þótt hann
vissulega hefði útsýn til fleiri átta og áhugaefnin
4
væru mörg. Þeir Neðri-Hjarðardalsbræður voru
um margt öðrum bændum til fyrirmyndar; ekki
síst varðandi hirðusemi, þrifnað og nýtni, sem
annars ber nú ekki hátt í okkar kærulausa nútíma
ofneyslu þjóðfélagi. Þeir höfðu í heiðri hinar
„fornu dyggðir og voru einir af núorðið fáum
forsvarsmönnum þeirra.
Félagsmálaáhugi Jóhannesar var einstakur og
fúsleikinn til þátttöku og forystu í þeim eftir því.
Um það ber vitni hlutdeild hans í stofnun og
starfsemi fjölmargra samtaka, sem öll vinna að
bættum hag og aukinni velferð manna. Hvort
tveggja var, að Jóhannes var óvenju áhugasamur
og óserhlífinn félagsmálamaður allt frá bernsku,
enda naut hann hvatningar í því efni á heimili sínu
og frá góðum grönnum, sem mótuðust mjög af
þeim þingeyskur bræðrum Kristni og séra Sig-
tryggi Guðlaugsson - en þó ekki síst af Núpsskóla-
num, sem var gegnsýrður grundtvigskum anda
þjóðernis og kristni, en þar var Jóhannes með
fyrstu nemendum séra Sigtryggs. Sá skóli gaf
mörgu ungmenningu á þeim árum byr undir
vængi, sem entist áfram ævilangt. Jóhannes vildi
allt gott styðja til vaxtar og þroska; mann og mold.
Ungur drakk hann í sig anda ungmennafélags-
skapar, bindindis og samvinnuhreyfingar. Hann
var einhver hinn dæmigerðasti aldamótamaður í
bestu merkingu orðsins; yljaður af hugsjónum
allra þessara samtaka og öllum þessum mannrækt-
arstefnum þjónaði hann í einlægni og reyndist
þeim trúr í lífi og starfi - já, meira en það: virkur
þátttakandi og forystumaður í verki. Jóhannes var
fyrir allmörgum árum sæmdur Riddarakrossi
hinnar íslensku Fálkaorðu fyrir félagsmálastörf.
Útför Jóhannesar Davíðssonar fór fram frá
sóknarkirkju hans að Mýrum 29. apríl, að við-
stöddum fjölmenni, því margur hafði margs að
minnast frá liðinni tíð. Að athöfn lokinni bauð
Kaupfélag Dýrfirðinga til erfisdrykkju til heiðurs
Jóhannesi, en hann hafði lengi verið í stjórn
félagsins og mörg ár sem stjórnarformaður. Héð-
an fylgja honum yfir landamærin góðar óskir og
þakkarhugur fyrir langa og góða samstöðu, sem
ekki gleymist.
Baldvin Þ. Kristjánsson.
Sína Vilhelmína Svanborg
Ingimundardóttir
Fædd 19. júlí 1913
Dáin 12. desember 1948
Hún gekk venjulega undir nafninu Svanborg,
og af vinum og kunningjum ávallt nefnd Borga.
Af kunnugum vorum við töld líkust í lyndiseink-
unnum og útliti af systkinunum. Enda mjög
samrýmd. Hún var vinnusöm og lagvirk eins og
systur hennar allar. Hvers manns hugljúfi og
óádeilin. Barnafræðsla okkar eldri systkinanna
fór eingöngu fram á heimilinu. ogsíðasti leiðbein-
andi Borgu á því sviði var sá er síðar varð
lífsförunautur hennar, Jóhann Kristmundsson,
búfræðingur og síðar bóndi í Goðdal. Þau giftust
22. júlí 1932. Jóhann var mjög vel gefinn. Mikill
félagshyggjumaður og fastur fyrir með skoðanir
sínar. Framámaður hér um slóðir í garðyrkju og
ýmsum greinum landbúnaðarins. Unnandi
íþrótta- og menningarmála. Þau hjón hófubúskap
Framhald á bls. 6
Islendingaþættir