Íslendingaþættir Tímans - 04.08.1983, Page 1
ÍSLENDINGAÞÆTHR
Fimmtudagur 4. ágúst 1983 — 29. tbl. TÍMANS
Helgi Sigurðsson
frá Heggsstöðum
Fæddur 23. desember 1893
Dáinn 2. júlí 1983
Helgi Sigurðsson frá Heggsstöðum var fæddur
23. desembcr 1893 að Refsstöðum í Hálsasveit.
Foreldrar hans voru hjónin Guðrún Pálsdóttir og
Sigurður Helgason, bóndi þar. Móðir Helga dó
frá þremur sonum sínunt er hann var þriggja ára.
Innan fárra ára fluttist hann með föður sínum,
síðari konu hans og bræðrum sínum að Hömrum
í Reykholtsdal og ólst þar upp eftir það. Árið 1922
giftist hann Ástríði Halldórsdóttur frá Kjalvarar-
stöðum. Bjuggu þau á Hömrum til ársins 1926 er
þau fluttu að Kletti í Reyk.holtsdalog þaðan að
Heggsstöðum í Andakílshreppi árið 1931, þar
sem þau bjuggu til ársins 1956. Eftir það áttu þau
heima í Kópavogi og Reykjavík til ársins 1971 og
dvöldust síðan á Dvalarheimili aldraðra í Borg-
arnesi til æviloka, en Helgi andaðist í Sjúkrahúsi
Akraness 2. júlí sl. eftir fárra daga legu.
Eftir að þau fluttu frá Heggsstöðum bjó sonur
þeirra Kristófer, þar ásamt fjölskyldu sinni meðan
honum entist heilsa, en það var sorglega stuttur
tími, því að hann andaðist löngu fyrir aldur fram
árið 1959. Má geta nærri hvílikt áfall það hefur
verið fyrir fjölskyldu hans og foreldra að sjá á bak
svo efnilegum ungum manni, þegar hann hafði svo
að segja nýtekið við jörðinni sem þau höfðu lagt
svo mikla rækt við.
Ástríður andaðist árið 1981 eftir langa van-
heilsu. í febrúar sl. varð Helgi svo að sjá á bak
elsta barni sínu, Guðrúnu, eftir erfiða sjúkdóms-
legu. Guðrún var öllum harmdauði er hana þekktu,
en eðlilega mestur eiginmanni, börnum og öldr-
uðum föður. Þessi áföll bar Helgi með sömu
róseminni og sama jafnaðargeðinu og ávallt hefur
einkennt hann. Eftir lifa tvö af börnurn þeirra
hjóna, Guðný, kennari í Reykjavík og Sigurður,
deildarstjóri í menntamálaráðunevtinu.
Heimili Ástu og Helga á Heggsstöðum hafði
orð á sér fyrir snyrtimennsku og menningarbrag
og bar húsbændum sínum fagurt vitni. Þar var
ekki spurt: „Hvað getur samfélagið gert fyrir
mig?“ Hins vegar hygg ég að fjölskyldan hafi oft
spurt sjálfa sig. „Hvað get ég gert fyrir samfélag-
ið?“ Sérstaklega er mér kunnugt um þann félags-
anda sem Heggsstaðafjölskyldan sýndi t störfum
sínum fyrir Ungmennafélagið íslending og Kven-
félagið 19. júní.
Helgi var þakklátur fyrir hið góða atlæti sem
þau hjón nutu á Dvalarheimili aldraða í Borgar-
nesi, ekki síst fyrir þá aðstöðu sem hann fékk til
að stunda smíðar og aðra handavinnu. Hann var
handlaginn og smekkvís og gerði síðustu árin
marga fagra og þjóðlega muni sem prýða fjölda
heimila. Hann var þakklátur fyrir að fá að velja
sér herbergi á hæðinni, sem hefur nýlega verið
tekin í notkun, þaðan sem hann sá heim í sveitina
sína og sömu fjöllin og hann sá frá Heggsstöðum.
Ég er þakklát fyrir að hafa kynnst Helga frænda
mínum, þótt ekki væri fyrr en á efri árum hans.
Ég mun geyma minninguna um viðmót hans kem
minnti mig mjög á viðmót forfeðra minna er
honum voru náskyldir. Ég minnist hógværðar
hans, jafnaðargeðsins í meðlæti og mótlæti,
tillitssemjnnar við aðra en sjálfan sig, vinnusem-
innar, áhuga hans á að hjálpa öðrum og gleðja
aðra. einkum þá sem minna máttu sín, fegurðar-
innar í brosi hans, friðarins sem fylgdi honum og
ég efast ekki um að fylgi honum út yfir gröf og
dauða.
Blessuð sé minning Helga frá Heggsstöðum.
Gyða Berþórsdóttir
t
Lagður hefur verið til hinstu hvíldar í Borgar-
nesi Helgi Sigurðsson frá Heggsstöðum sem
andaðist í Sjúkrahúsi Akraness 2. júlí sl.
Helgi fæddist á Refsstöðum í Hálsasveit, sonur
Sigurðar Helgasonar bónda þar og konu hans
Guðrúnar Pálsdóttur frá Fljótstungu. Helgi fluttist
með foreldrum sínum að Hömrum í Reykholtsdal
og þar hóf hann búskap á hálfri jörðinni 1921
ásamt systur minni, Ástríði Guðrúnu Halldórsdótt-
ur frá Kjalvararstöðum en þau giftust 13. maí 1922.
Á Hömrum bjuggu þau Ástríður og Helgi í fimm
ár og önnur fimm á Kletti í Reykholtsdal, en 1931
keyptu þau Heggsstaði í Andakil og bjuggu þar
snotru og góðu búi til 1956. Þá brugðu þau búi,
aðallega af heilsufarsástæðum og búskaparþreytu,
en þau voru alla tíð harðdugleg og ósérhlífin. Þá
fluttu þau í Kópavog þar sem þau áttu heima til
1962. Þar vann Helgi almenna verkamannavinnu.
Eftir það fluttu þau til Reykjavíkur þar sem Helgi
vann hjá Jöklum h.f.
Árið 1971 fluttust þau Ástríður og Helgi á
Dvalarheimili aldraðra í Borgarnesi þar sem þau
áttu heimili til dauðadags, en Ástríður andaðist
30. maí 1981.
Ástríður og Helgi eignuðust fjögur börn. Þau
voru þessi: Guðrún, f. 14. september 1922, gift
Sigurði Tómassyni bifreiðarstjóra í Kópavogi.
Hún andaðist 25. febrúar sl. rúmlega sextug.
Guðný, f. 16. ágúst 1924, gift Gunnari Gissurar-
syni prentara og verkstjóra hjá Kassagerð Reykja-
víkur. Kristófer, f. 18. janúar 1926, giftur Ásdísi
Guðlaugsdóttur. Þau bjuggu í Fossatúni í Bæjar-
sveit og síðar á Heggsstöðum. Kristófer andaðist
■'4. apríl 1959, tæplega 34 ára að aldri. Þannig hefur
dauðinn sótt fast að þessari fjölskyldu þar sem
helmingur systkinanna er fallinn frá fyrir aldur
fram. Yngstur barna þeirra Ástríðar og Helga er
Sigurður Helgason, f. 2. mars 1930, deildarstjóri
í menntamálaráðuneytinu en áður kennari og
skólastjóri í Stykkishólmi og Laugagerðisskóla í
Hnappadalssýslu. Kona hans var Ólöf Lára Ág-
ústsdóttir. Þau skildu.
Ég á margar góðar minningar frá samvistum
mínum við Helga og Ástríði og fjölskyldu þeirra
sem ég hef alla tíð haft náið samband við. Ég var
ekki nema 6 ára þegar þau hófu búskap á
Hömrum og þangað þótti mér gott að koma og.
vildi vera sem lengst. Sem dæmi um það minnist
ég þess að eitt sinn faldi ég húfuna mína svo að
Ibrottför mi.tni yrði frestað. Það bragð mistókst nú^
reyndar þvi að húfuskömmin fannst og ég hélt
vk n