Íslendingaþættir Tímans - 12.10.1983, Blaðsíða 2

Bjarni Jónsson
bóndi Bjarnarhöfn 75 ára
Vinur minn og mágur, Bjarni Jónsson, bóndi í
Bjarnarhöfn á Snæfellsnesi varð 75 ára 2. septem-
ber s.l, - Þessi markisdagur í lífi hans fór fyrir
aulakap framhjá mér svo ég sendi honum ekki
einu sinni afmælisskeyti með kveðju frá mér og
mínu fólki þann dag, svo sem ég annars hefði
viljað og gert, ef því hefði ekki verið stolið úr
minnissjóði mínum. Er mér þetta ekki skamm-
laust og lítil afsökun í, að ég er flestum óminnugri
á afmælisdaga annarra. En við rataskap minn
hættist, að mágkona mín, Sigurbjörg á Krossnesi
var ekki heima og gat því ekki minnt mig á afmæli
hans svo sem hún hefur oft gert undir öðrum
kringumstæðum og líkt hefur staðið á.
Til að bæta ögn úr þessari glópsku minni ætla
ég, þó seint sé, að biðja íslendingaþætti Tímans
að færa honum afmæliskveðju mína og míns fólks
með hjartans þökk fyrir öll okkar kynni. Um leið
langar mig að láta nokkur orð um afmælisbarnið
fljóta með, þó þau verði ófullkomnari og fátæk-
legri, en ég vildi og efni standa til.
Bjarni er fæddur að Svanshóli í Bjarnarfirði 2.
september 1980, þar sem foreldrar hans bjuggu
þá, en fluttust þaðan að Asparvík í sömu sveit árið
1915 þar sem þau bjuggu upp frá því þar til þau
létu af búskap fyrir aldurssakir. Þau voru, Jón
Kjartansson og Guðrún Guðmundsdóttir, Páls-
komið nægilega skýrt t’ram hversu mikinn þátt
Stefán átti í því að smám saman fór að birta til í
rekstri Slippstöðvarinnar og nú er þetta sterkt og
rótgróið fyrirtæki. Því hefur oft verið haldið fram
og það með nokkrum rétti, að samningar þeir sem
stöðin gerði við Einar ríka á sínum tíma hafi verið
sá vendipunktur sem betri tíð framundan
byggðist. á.
Einar skrifaði bréf til Stefáns á sextugsafmæli
hans fyrir 10 áruni síðan og segir þar m.a. þetta:
„Ég hef sjaldan fyrirhitt á lífsleiðinni jafneinlægan
mann og þig og mikinn drengskaparmann. Ég er
ekki viss um að viðskipti mín við Slippstöðina h.f.
hefðu orðið jafnmikil og þau urðu, ég vona okkur
báðum til mikillar blessunar. ef þinna mannkosta
hefði ekki notið við". Þessi orð segja raunar allt
sem þarf að segja um þátt Stefáns í því sem
áunnist hefur á liönum árum. Við höfum spurnir
af því, að skipin reyndust Einari vel og þessi
samskipti urður Stefáni til þeirrar blessunar, sem
Einar vonaðist svo eftir. Mér er heldur ekki
grunlaust um, að þaö hafi einmitt verið þetta
verkefni hans, sem geröi það að verkum, að mér
finnst hann hafa yngst á þeim árum, sem liðið hafa
síðan hann tókst það á hendur.
Stefán er og hefur verið gæfumaður. Öll þau
vcrk, sem hann hefur tekið að sér og honum hafa
2
sonar í Kjós í Árneshreppi. Þau bjuggu, svo sem
áður segir, að Svanshóli frá 1900 til 1915, en síðan
verið falin hefur hann leyst af hendi á farsælan
hátt. Þrátt fyrir allt þetta var hans mesta gæfa að
eignast sína ágætu einginkonu. sem hann giftist
árið 1940. Hún heiti Guðbjörg Bjarnadóttir og er
ættuð frá Leifstöðum í Eyjafirði. Bubba er góð
kona og frá henni geislar góðvild og hjartahlýja.
Hún hefur verið Stefáni stoð og stytta og það
hefur liann kunnað að meta. Hún varð sjötug fyrr
á þcssu ári og kennir ern vélritun í Gagnfræða-
skólanum. en það hefur hún gert um nær 30 ára
skeiö.
Þeim varð tveggja sona auðið. sem báðir eru
uppkomnir og fvrir löngu farnir úr foreldrahúsum.
Bjarni er fæddur árið 1949 og starfar nú sem
arkitekt á Akureyri. er giftur Svövu Aradóttur og
eiga þau tvö börn. Guðmundur er fæddur árið
1953. er giftur Guðrúnu Jónsdóttur og starfar sem
framkvæmdastjóri Apótekarafélags íslands. Þau
eiga eitt barn. en son átti hann fyrir hjónaband.
Þetta eru ljúfir drengir og bera foreldrum sínum
gott vitni.
Kæru vinir. Stefán og Bubba. Á þessum
tímamótum sendum við Guðríður ykkur bestu
kveðjur og árnaðaróskir. Stefáni þakka ég sam-
vinnuna á liðnum árum og vonast til þess. að við
megum njóta krafta hans sem lengst.
Gunnar Kagnars.
að Asparvík. Voru þau bæði greind og vel verki
farin og Jón svo verkhagur og fistfengur að orð
fór af, snyrtimenni hið mesta og ljúfmenni. Börn
þeirra Asparvíkurhjóna voru mörg (12) en jarð-
næðið lítið og því eflaust oft þröngt fyrir dyrum
að sjá svo stóru heimili farborða, en með elju og
hagsýni tókst þeim að koma sínum stóra barna-
hópi vel til manns. Öll voru þay vel gefin og hefur
farnast vel.
Ekki var þá um skólagöngu að ræða, eins og nú
er orðið, að fermingarundirbúningi loknum. Er
ekki að efa að þeim hefði verið auðvelt framhalds-
nám, ef þess hefði verið kostur. En til þess skorti
öll skilyrði og fjárhag. Skylda barnanna, á þeim
tímum, var að veita foreldrum og heimili alla
aðstoð og krafta sína svo sem til vannst. Það var
tryggingastofnun þess tíma, sem kallaði á dáð og
dug ungs fólks og var sannur manndómsskóli þess
og skilaði mörgum til góðs þroska. Þess hefur
þjóðin notið svo sem sjá má í framkvæmdum og
uppbyggingu þeirrar kynslóðar um land allt, til
sveita og sjávar, meira en segja má um margan
langskólagenginn nú á tímum. í þeim skóla voru
Asparvíkursystkinin engir eftirbátar. Ungur vakti
Bjarni athygli fyrir atorku og fyrirhyggju. Minnist
ég þess að merkur maður, sem lagði leið sína um
Kaldrananeshrepp og kom þar á flesta bæi hafði
orð á því við mig, seinna, að í þeirri för hefði hann
hitt fyrir tvo unga menn, sem bæru af öðrum, þó
með ólíkum hætti. Annar þeirra var Bjarni í
Asparvík; væri þó á engan hallað. - Glöggt er
gestsaugað.
Ungur kom Bjarni til liðs við störf heimilisins
eftir því sem kraftar hans leyfðu. Átta ára var
hann orðinn smali og sat hjá kvíaánum fjarri
heimahúsum og fórst það vel. - í byrjun ágúst s.l.
lagði hann leið sína á fornar slóðir ásamt konu
sinni, tveim dætrum og tengdasyni. í þeirri för fór
hann um fornar smalaslóðir, kleif brattar brekkur
og hjalla þar sem fætur hans höfðu borið hann
hratt yfir sem smaladreng, gaumgæfði rústir
smalakofans, sem hann átta ára hafði byggt úr
grjóti og öðru nærtæku efni sér til skjóls í verri
veðrum. Undruðust þeir sem í för voru hve
stórum steinum hann svo ungur hefði til veggjar
komið. Undi hann sér þar góða dagstund og lét
hugann reika um gamlar smalaslóðir þar sem
örnefnin sögðu hálfgleymdar sögur um smala-
göngur ungs sveins er hafði það ríkast í huga að
gera skyldu síha og láta þar í engu á vanta. Kom
hann í heimsókn til mín í þeirri ferð. Fann ég unað
hans og heiðríkju hugans við þá upprifjun og
fjallgöngu, þó fætur hans væru nú orðnir þyngri
en þá var. - Bið ég hann og aðra forláts á þessu
innskoti, sem setið hefur í huga mér eftir hógláta
frásögn hans.
Snemma fór hann að sækja sjó með föður
sínum, á tveggjamanna fari, til að afla heimilinu
þeirra fanga, sem var undirstaðan í matbjörg
íslendingaþættir