Íslendingaþættir Tímans - 02.11.1983, Side 1
ÍSLENDINGAÞJETTIR
Miðvikudagur 2. nóvember 1983 - 41. tbl. TIMANS
Olafur E. Bjarnason
verkstjóri, Eyrarbakka
Fieddur 18. janúar 1893
Dáinn 2. október 1983
Þann 2. okt lést að Grund í Reykjavík Ólafur
E. Bjarnason fyrrv. verkstjóri að Þorvaldseyri á
Eyrarbakka. Útför hans var gerð frá Eyrarbakka-
kirkju 8. okt. að viðstöddu fjölmenni. Ólafur var
fæddur á Eyrarbakka 13. jan. 1893. Foreldrar
hans voru hjónin Bjarni Jónsson og Guðrún
Sigurðardóttir. er lengst bjuggu að Eyvakoti á
Eyrárbakka. Hún var systir Svanhildar í Túni,
sem var móðir sr. Sigurgeirs biskups og Þorbjargar
á Stað, sem var móðir Sigurðar Óla Ólafssonar
kaupmanns og álþm. á Selfossi og þeirra systkina.
Ólafur var yngstur þriggja bræðra. Elstur var
Sigurður, sem dó tæplega þrítugur þá Jón múrari
á Eyrarbakka og sfðar Selfossi.
Ólafur naut ágætrar kennslu í barnaskólanum á
Eyrarbakka, en sá skóli hafði starfað í meir en
hálfa öld, þegar Ólafur steig þangað sín fyrstu
spor. Hann átti góðar endurminningar um skólann
og fór lofsamlegum orðum um kennara hans, svo
sem háttur er góðra nemenda. Ólafur las mikið,
og var'vel að sér um flesta hluti, þótt námið yrði
ekki lengra. Síðan tóku störfin við til sjós eða í
landi eftir árstíðum. Hann var snemma eftirsóttur
til starfa, sökum dugnaðar og karlmennsku.
Arið 1916 kvæntist Ólafur ungri stúlku. sem hét
Jcnny Jensdóttir frá Litlu-Háeyri á Eyrarbakka.
Hún var elst þriggja barna Jens S. Sigurðssonar
vegaverkstjóra og Margrétar Ólafsdóttur konu
hans. Heimili sitt stofnuðu þau að Þorvaldscyri og
við það hús, var Ólafur jafnan kenndur. Hefst nú
mikil og merk saga. því börnin urðu alls 12- fædd
á árunum 1917-1942. Þau eru þessi talin í
aldursröð:Sigrún gift Stefáni Jónssyni bifreiða-
stjóra. Selfossi. Bjarni bifreiðastjóri á Selfossi,
Hann lést 1980. Var kvæntur Margréti Friðriks-
dóttur. Sigurður skipstjóri í Vestmannáeyjum
kvæntur Málfríði Matthíasdóttur. Ólafur húsa-
smíðameistari Reykjavík kvæntur Arndísi Þórð-
ardóttur. Eggert skipasmíðameistari Vestntanna-
eyjum. Hann lést 1981. Var kvæntur Helgu
Ólafsdóttur. Sigurður Bjarnason. Hann lést 18
ára gamall. Guðbjörg gift Guðbirni Frímannssyni
bifreiðastjóra. Selfossi. Margrét gift Ragnari
Böðvarssyni vknt. Eyrarbakka. Bryndísgift Krist-
jáni Gunnlaugssyni tfugmanni Revkjavík. Guð-
rún gift Herði Thorarensen skipstjóra. Eyrar-
bakka. Sigríður gift Erling Ævar Jónssyni skip-
stjóra. Þorlákshöfn. Áslaug gift Kjartani Kjar-
tanssyni fangaverði. Reykjavík.
Auk þess ólu þau upp sonardóttur sína Margréti
Ólafsdóttur sem er gift Jóni I. Sigurjónssyni
verkstjóra, Eyrarbakka.
Afkomendur Ólafs eru nú rúmlega 90. Jenny
andaðist 1964, mjög um aldur fram. Var það Ólafi
mikið áfall. Það var almannarómur að Jenny hafi
verið mikil móðir barna sinna og frábær húsmóðir.
Hreinlæti, reglusemi og glaðlegt viðmót. ein-
kenndi barnahópinn á Þorvaldseyri. Þótt þröngt
hafi verið í búi þar sem annarsstaðar á kreppuár-
unum eftir 1930, bar barnahópurinn á Þorvalds-
eyri það aldrei utan á sér. Enda þótt Ólafur hafi
verið duglegur og forsjáll heimilisfaðir er móður-
hlutverkið gífurlegt á heimili, þar sem 13 börn
alast upp á erfiðum tímum, þegar hver varð að sjá
um sig sjálfur. án allrar opinberrar aðstoðar.
Heimilið á Þorvaldseyri komst vel af. Þar réði
ntestu dugnaður og hagsýni þeirra hjóna og
samheldni fjölskyldunnaf. Vitanlega er þetta
afrek. sem fáum er fært að vinna, en má gjarnan
vera haft í-heiðri.
Ungur að árum gerðist Ólafur verkstjóri hjá
Vegagerð ríkisins. Hóf hann störf sín norður í
Húnaþingi 1928 og starfaði hjá vegagerðinni til
1944. Ekki var þetta fast starf. heldur vinna frá
því snemma á vorin og fram á haustið. Áð
vetrinum þurfti hann að sjá sér fyrir vinnu
annarsstaðar. Var þá oftast farið til sjós. Mcðal
verkefna hjá vegagerðinni, sem Ólafur stjórnaði
á þessu tímabili, var vegur um Eldhraunið austur
á Síðu. Varnargarðar meðfram Markarfljóti að
vestan, frá brúnni og inn í Fljótshlíð og vegurinn
suður Ölfusið, sem er hluti af svonefndum Krísu-
vr'kurvegi. Þar bar fundum okkar saman vorið
1936. Eg hafði að vísu þekkt hann frá barnæsku,
en nú vann ég undir hans stjórn næstu þrjú
sumrin. Mitt hlutverk var að taka „akkorð" í
undirbyggingu vegarins og veita forustu 15-20
manna liði vaskra manna, sem að því verki unnu.
Þá voru engar vinnuvélar komnar til sögunnar.
Handverkfæri og hestakerrur var það sem unnið
'var með. Ofaníburðurinn var fluttur á hestvögn-
um og við það vann 10-15 manna hópur. Vega-
kanturinn var hlaðinn úr snyddu eftir snúru og
þess vandlega gætt að fláinn væri 1 á móti 1,50. Á
þessum árum (1936-38) var byggður vandaður
vegur frá Núpum í Ölfusi og suður á melana ofan
við Grímslæk.
Mér er samstarfið við Ólaf þessi sumur ákaflega
minnisstætt, og eftir það var sú vináttutaug á milli
okkar, sem aldrei rofnaði, þótt samfundir væru
strjálir. Hann var mjög fær verkstjóri og hafði
öðlast mikla reynslu af byggingu vandasamra
mannvirkja við erfið skilyrði. Hann var stjórn-
samur og vel virtur af starfsmönnum sínum.
Ú rræðagóður og traustur, ef eitthvað bar upp á og
fylgdist vel með öllum verkum. Reglusamur og
vandaður í öllum viðskiptum. Honum mátti
treysta í einu og öllu. Mér er minnisstætt eitt atvik
sérstaklega frá þessum árum, sem dæmi um það,
hvað Ólafur gat verið skjótur að taka réttar
ákvarðanir á réttum tíma og tryggja með því að
leiðindamál hefði engin eftirköst. Réttlætið og
þeir sem minna máttu sín, áttu þar öruggan
málsvara. Vegagerðinni var hann trúr starfsmaður
og hafði áhuga á því, að sem mest sæist eftir þá
fjármuni, sem hann hafði til umráða. Geir vega-
málastjóri kom öðru hvoru í heimsókn til að líta
eftir verkinu og ræða við Ólaf. Var mér kunnugt
um það, að hann bar fyllsta traust til Ólafs og mat
hann niikils.
Árið 1944 var kominn frystihúsarekstur á
Eyrarbakka. Þá hættir Ólafur hjá vegagerðinni og
gerist verkstjóri hjá Hraðfrystihúsi Eyrarbakka.
Því starfi gengdi hann lengi. Jafnframt hafði hann
nokkurn búskap og garðrækt, svo sem algengt var
á Eyrarbakka á þeim árum og lengi áður.
Ólafur var ekki þeirrar gerðar að sækjast eftir