Íslendingaþættir Tímans - 23.11.1983, Qupperneq 4
Jónína S. Filippusdóttir
Fædd 21. janúar 1909
Dáin 28. október 1983
Mig langar að minnast móðursystur minnar,
Jónínu Filippusdóttur, fáum orðum, um leið og
ég þakka löng og náin kynni og margar ánægju-
stundir á heimili hennar,
Foreldrar hennar voru hjónin Sveinsína Ásdís
Sveinsdóttir og Filippus. Vigfússon. Hún fæddist
að Stóru-Giljá í Torfalækjarhreppi og í Húna
vatnssýslunni sleit hún barnsskónum og lifði
unglingsárin. Hún giftist Jóni Ingvari Jónssyni og
átti með honum fimm börn: Dóttur sem fæddist
andvana, Pál, Jón Helga, Þorbjörn og Sveinsínu
Ásdísi. Þau skildu. Þorbjörn fórst á sjó árið 1972.
Seinna giftist hún Sigurði Amljótssyni. Hann lést
árið 1973. Eftir það bjó hún ein, lengst af að
Grettisgötu 52.
Það var ekki hennar hlutskipti að verða ein-
mana, hún átti áhugamál, og á heimili hennar
komu margir, krakkar, unglingar og annað fólk.
Hún var glaðvær, hress í tali, hnyttin í svörum og
veitul. Heimili hennar var vistlegt því hún var
mikið snyrtimenni. Hún var afar frændrækin og
gjafmild, fyrir utan allar tækifærisgjafirnar voru
jólagjafirnar. Eitt sinn er ég kom til hennar
skömmu fyrir jól og sá alla pakkana, sem áttu að
fara norður, austur fyrir fjall, til Keflavíkur,
Hafnarfjarðar og hingað og þangað um Reykja-
vík, og ég spurði: „Hvernig hefurðu efni á þessu?“
„Ellilaunin eru svo há“, svarði hún og hló, svo var
það ekki meira. Það er ótrúlegt en hún vissi
afmælisdaga og fæðingarár flestra skyldra og
tengdra okkur að minnsta kosti í annan og þriðja
lið, hvernig svo sem hún fór að því.
Mér finnst að frænka mín hafi fengið sinn
skammt og vel það af erfiðleikum og sorg, sem svo
oft fylgja lífinu, ekki síst hjá þeim sem lifað hafa
langan dag. En hún festist hvorki í erfiðleikunum
eða sorginni. Hún trúði því að hún væri lukkunnar
pamfíll. Ég held ekki, að þeir, sem þannig hugsa,
séu heppnari en annað fólk, og ekki veit ég til að
hún hafi unnið í happdrætti, en þeir eru öðruvísi.
Þeir líta fremur til þess sem vel gengur og gleðjast
yfir því.
Hún átti góð börn og tengdabörn, sem létu sér
annt um hana, fylgdust með henni og sáu um að
hana vantaði ekkert. Hún talaði oft um hvað
börnin hans Sigurðar væru sér góð Hvorugt var
vegna þess að hún ætti það skilið fannst henni. Það
var liður í heppninni. Það var liður í heppninni að
fá að deyja á þennan hátt, án langrar legu,
ósjálfbjarga, fyrir manneskju sem var jafn sjálf-
bjarga í eðli sínu.
Við söknum góðrar frænku og vinkonu. sem
hélt tengslum við frænd- og tengdafólk af miklum
dugnaði og ræktaði vináttu, sem við sem yngri
erum mættum taka okkur til fyrirmyndar.
Blessuð sé minning hennar.
Við vottum börnum hennar og fjölskyldum
þeirra samúð okkar.
Ásdís
4
Föstudaginn 28. október sl. andaðist Jónína
Filippusdóttir, Grettisgötu 52, Reykjavík, 74 ára
að aldri.
Jónína fæddist á Stóru-Giljá í Húnavatnssýslu,
dóttir hjónanna Filippusar Vigfússonar frá Vatns-
dalshólum og Sveinsínu Ásdísar Sveinsdóttur frá
Skagaströnd.
Hún dvaldi sín uppvaxtarár í Húnavatnssýslu á
heimili foreldra sinna í stórum systkinahópi við
þau kjör sem þá voru algengust hjá barnmörgum
fjölskyldum. Ung að árum hélt hún að heiman,
var við störf á Siglufirði um hríð en hélt síðan til
Reykjavíkur og átti þar heimili mikinn hlutá ævi
sinnar.
Hún giftist Jóni Ingvari Jónssyni kjötiðnaðar-
manni árið 1931 og var heimili þeirra í Reykjavík
og síðan í Hafnarfirði.
Þau Jónína og Jón eignuðust fjögur börn sem
upp komust. Þau eru Páll, giftur Oddnýju Krist-
insdóttur, Jón giftur Kolbrúnu Sigurlaugsdóttur,
Þorbjörn, var giftur Elísabetu Jóhannsdóttur,
hann lést af slysförum fyrir nokkrum árum, og
Sveinsína Ásdís gift Jóni Andréssyni.
Eftir nokkurra ára hjónaband slitu þau Jón og
Jónína samvistum en alla tíð var vináttusamband
milli heimila þeirra. Jónína giftist aftur Sigurði
Ingimar Arnljótssyni. hann var ættaður af sömu
slóðum og hún, fæddur að Kistu í Vesturhópi í
Húnavatnssýslu.
Þau Sigurður og Jónína bjuggu lengst af sínum
búskaparárum í Reykjavík, nema nokkur ár sem
þau voru við búskap í sveit. Fólk sem alist hefur
upp í fögrum sveitum Húnavatnssýslu getur aldrei
gleymt töfrum sveitalífsins og þótt þau hjón væru
komin nokkuð á efri ár létu þau það ekki aftra sér
frá því að flytja í sveit og hefja búskap.
Þau fluttu svo aftur til Reykjavíkur og síðustu
árin bjuggu þau á Bergstaðastræti þar til Sigurður
andaðist, eftir það fluttist Jónína að Grettisgötu
52 og bjó þar til dauðadags.
Jónína Sigurbjörg var mannkostakona, hún var
vel greind og mjög vel hagmælt, hún hafði mikið
yndi af ljóðum og kveðskap og það var ánægjulegt
að hlusta á hana fara með vel gert ljóð, það sem
var vel sett saman af höfundi varð ljóslifandi og
auðskilið í meðferð hennar. Hún gerði margar
góðar vísur, einkum síðustu árin, en eins og fleiri
góðir hagyrðingar taldi hún fátt nægilega gott til
að halda því til haga. Hún starfaði síðustu árin
með Kvæðamannafélaginu Iðunni og átti þar
margar góðar stundir með því ágæta fólki. Það er
trú mín að félögum hennar í Iðunni þyki skarð
fyrir skildi er hún er horfin úr þeirra hópi.
Við, sem kynntumst Jónínu, munum hana sem
sterkan persónuleika, hún hafði ætíð kjark til að
láta í Ijósi skoðanir sínar og taldi vænlegra til
þroska að taka á vandamálum og finna á þeim
lausn.
Nú þegar Jónína er horfin vil ég þakka fyrir
liðnar samverustundir. Ég votta börnum hennar
og öðrum ástvinum innilega samúð.
Ari Arnljófs Sigurðsson
Það er erfitt að trúa og sætta sig við það að
amma sé farin frá okkur. En við getum hugsað um
allar stundirnar sem við áttum saman, og með því
að hugsa um það hjálpar það manni að komast
yfir mikinn söknuð. Og hún mun ávallt vera í huga
okkar og hjá okkur.
Það væri aldrei hægt að þakka allt sem hún gerði
fyrir mína fjölskyldu. Því alltaf var hún reiðubúin
að gera allt sem hún gat gert fyrir mann og miklu
meira til.
Ávallt var hún hress og ung í anda. þrátt fyrir
öll sín veikindi. Oft var amma mikið veik en vildi
samt gera það sem hún var vön að gera og stóð
ávallt upp úr veikindum sínum.
En svo fékk hún að fara sína síðustu ferð eins
og'hún sjálf vildi. Það var alltaf gaman að koma
til ömmu á Grettisgötu, og þegar við fórum síðast
á Grettisgötuna, var sonur okkar fljótur að kyssa
ömmu og hlaupa að bíladósinni, sem var alltaf á
sínum stað eins og allt hennar dót. Það var ekki
spilað þá eins og svo oft, fátt þótti henni
skemmtilegra en að spila, eins og okkur.
Það var svo margt hægt að segja og margs að
minnast en samt svo erfitt að skrifa, en ég veit að
það myndi hún skilja.
Ég er fegin því að við vorum svona miklar
vinkonur eins og við vorum, höfðum alltaf
símasamband og töluðumst tvisvar við í síma
hennar síðasta dag og sonur okkar talaði líka við
ömmu.
Við ætluðum að hittast eftir klukkan fimm. Það
var ákveðið hálftíma áður en hún kvaddi þennan
heim. En amma kom ekki til okkar. Hún varð að
fara þessa ferð, en hún verður alltaf hjá okkur.
Islendingaþaettir