Íslendingaþættir Tímans - 07.03.1984, Blaðsíða 2

Guðrún Lýðsdóttír,
frá Skálholtsvík
Fædd 5. sept. 1886
Dáin 23. jan. 1984
Þá er hún Gunna Lýðs farin frá okkur eftir
langa ævi. Mér er hún í barns minni, því fyrstu ár
ævi minnar var hún fóstra mín og vakti yfir hverju
fótmáli mínu og Ómars heitins hálfbróður míns.
Þegar móðir okkar lést ung að árum kom Gunna
aftur til Skálholtsvíkur til föður okkar og varð
ráðskona hans næstu fimm árin. í Skálholtsvík var
hún að mestu í meira en 60 ár.
Á þessum árum bundumst við sterkum
böndum, sem aldrei rofnuðu. Er mér það minnis-
kona, vel gefin og velmenntuö, með burtfararprót
úr kvennaskólanum í Reykjavík. Henni farast
allir hlutir vel úr hendi. Hún reyndist Daníel
sérstök eiginkona alla þeirra sameiginlegu ævi og
ekki hvað síst, er ellin sótti þau heim.
Árið 1924 byggðu þau sér timburhús ágætlega
vandað. Heimili þeirra að Hvallátrum bar smekk-
vísi og snyrtimennsku þeirra hjóna fagurt vitni.
Þau Anna og Daníel eignuðust ekki afkomend-
ur. Hins vegar ólu þau upp dreng, Guðmund Jón
Óskarsson, efnilegan myndarmann, er reyndist
þeim góður sonur. Hann var loftskeytamaður að
námi og starfi. Guðmundur fórst með togaranum
Jóni Ólafssyni. er sá togari var skotinn í hafið á
heimleið frá Bretlandi 1941. Þeim var fráfall
Guðmundar mikil sorg.
Árið 1948 tóku þau kornabarn, Gyðu Guð-
mundsdóttur frá Breiðuvík og ólu hana að öllu
leyti upp. Gyða er nú búsett í Reykjavík, gift
Maríasi Sveinssyni verslunarmanni. Eiga þau tvær
dætur. Þau Daníel og Anna hafa r'eynst Gyðu svo
sem væri hún þeirra dóttir. Það sama má um hana
segja, hún hefur reynst þeim sem slík. Háfa þau
dvalið á heimili hennar og Maríasar, síðan^þau
fluttust til Reykjavíkur 1972.
Ég gat þess fyrr í grein þessari, að Daníel hefði
gert sér far um að tryggja afkomu foreldra sinn á
þeirra efri árum. Samstarfið á milli hans og systra
hans og mága var með ágætum að því leyti, scm
ég kynntist því. Það sem mér er þó efst í huga,
þegar ég minnist þessa föðurbróður míns, er
tryggðin og vinsemd sú, sem hann sýndi móður
minni og okkur börnum hennar og bróður hans
Sigurðar við fráfall hans á besta aldri frá sex
ungum börnum, með bréfaskriftum sínum til
okkar og annarri umhyggju. Ég naut þeirrar
ánægju að dveljast á heimil þeirra Daníels og
Önnu einn vetur, þá tólf ára gamall. Minnist ég
þess vetrar með gleði og þakklæti.
Daníel var mjög ákveðinn og fastur fyrir í
lífsskoðunum sínum. Hann fylgdi Sjálfstæðis-
flokknum í stjórnmálum. Hann mat mikils ýmsa
samherja sína, sérstaklega Gísla Jónsson, sem
hann taldi að hefði reynst Barðstrendingum
stætt að á hverju sumri mörg næstu árin kom
Gunna norður til okkar og færði með sér hlýju og
yl inn á heimilið. Verst þótti mér það ævinlega
þegar kom að skilnaðarstundinni að lokinni
sumardvöl hennar hjá okkur. Eins er mér innan-
brjósts nú, þegar hún er kvödd hinsta sinn.
Guðrún Lýðsdóttir var fædd að Felli í Kollafirði
í Strandasýslu. Þriggja ára missti hún móður sína
og var upp úr því komið fyrir í Skálholtsvík hjá
langafa mínum og langömmu. Þarátti hún eftirað
lifa og starfa með mörgum kynslóðum, sem allar
kunnu að meta hina traustu og góðu konu.
Það var upp úr 1950 að Gunna fór suður til
sérstaklega góður þingmaður. Það sýndi tryggð
Daníels við fyrri vini sína. Ég veitti því athygli, er
ég heimsótti hann eftir að frá því var sagt, að
Þorsteinn Gíslason Jónssonar væri hættur sem
forstjóri hjá Coldwater í Bandaríkjunum. Ekki
leyndi það sér á vip Daníels, að hann hafði af
þessu áhyggjur nokkrar. Daníel hafði einnig
sérstakar mætur á Ara Kristinssyni er var sýslu-
maður á Patreksfirði. Hann spurði oft um afkomu
ekkjunnar og barna þeirra og gladdist yfir vel-
gengni þeirra.
Daníel naut þeirrar giftu, að kynnast rhörgum
góðum mönnum á lífsleiðinni, sem hann hélt
vinskap við til hinstu stundar. Vil ég þar sérstak-
lega nefna Hannes Finnbogason, lækni og koriu
hans Helgu Lárusdóttur. sem vöktu yfir heilsu
hans og veittu honum margar gleðistundir með
heimsóknum sínum. Margar gleðistundir veitti
Hafsteinn Þorsteinsson, símstjóri honum með
heimsókn sinni og vinsemd. Þessar vinsemdir,
sem mér voru sérstaklega kunnar færi ég viðkom-
andi persónu sérstakar þakkir fyrir hönd okkar
ættingja ,hans.
Daníel naut þeirrar giftu, að búa við góða heilsu
alla sína löngu ævi, e.t.v, hefur hans glaða og létta
lund átt sinn þátt í því, glettnin fylgdi honum til
hinstu stundar.
Á þessum vetri fór hann nokkrum sinnum til
dvalar á sjúkrahús, þó aðeins fáa daga í senn.
Næst síðast er hann dvaldi á Landspítalanum,
sagði ég við hann, er ég kvaddi hann, ég voria, að
þú hressist Daníel minn, svo þú getir farið heim.
Hann svaraði, ég fer þá annað, því hér verð ég
ekki lengi. Mér varð þá að orði. já á báðum
stöðunum áttu örugga og góða móttöku fyrir
hendi.
Með þessum orðum, kveð ég þennan góða og
göfuga frænda minn, sem hugsaði mest um að
leggja öðrunt lið og tókst það vel.
Önnu Gyðu og fjölskyldu hennar færum við
Margrét og börn okkar innilegar samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning þessa góða drengs.
Halldór E. Sigurðsson.
Reykjavíkur til að létta undir með dóttur sinni,
Guðnýju, þegar veikindi sóttu að heimili hennar.
Upp frá því átti hún heimili hjá dóttur sinni og
tengdasyni, Benedikt Þórðarsyni og þeirra
börnum. Þar átti hún góða daga til hinstu stundar.
Gunna var alla tíð félagslynd, og hér í borginni
stundaði hún félagsstarf aldraðra borgarbúa af
kappi, hafði gaman af aö dansa og spila á spil. Þá
tók hún fram undir það síðasta þátt í starfi
Átthagafélags Strandamanna og var heiðursfélagi
þess félags.
Ekki er mér grunlaust um að Gunna hafi alla
fið saknað sveitarinnar sinnar við Hrútafjörðinn.
Fylgdist hún vel með sínu fólki og lengi fram eftir
aldri ferðaðist hún norður til að geta 'verið
samvistum við ættingja og vini nyrðra.
Það var okkur öllum ánægjuefni hvcrsu ern og
lífsglöð Gunna var. Dauðastríð hennar sfoð stutt.
Hún lagðist á sjúkrahús skömmu fyrir síðustu jól
og fimm vikum síðar var h'ún öll, 97 ára að aldri.
Ég vil nota þetta tækifæri til að þakka forsjón-
inni fyrir að hafa leitt hana Gunnu mína til mín.
Henni á ég svo ótal margt að þakka og undir það
munu svo fjölmargir taka með mér.
Guð blessi minningu mætrar íslenskrar alþýðu-
konu.
Fjóla Arndórsdóttir.
t
Mig langar að hripa nokkur orð sem kveðju til
Gunnu frænku minnar, sem hefur nú kvatt þetta
líf. 97 ára gömul. Hún ólst upp hjá afa mínum og
ömmu í Skálholtsvík frá því hún var fjögurra ára.
2
íslendingaþættir