Heimilistíminn - 23.10.1975, Blaðsíða 24

Mag nokkurn rak flóðhesturinn Agústa
þrjá fila á brott af umráðasvæði sinu. l>að
virtist undarlegt, en átti sér eðlilegar or-
sakir, eins og svo margt annað I dýrarik-
inu.
24
ekki hið minnsta hrædd við þessi miklu
stærri dýr — þvert á móti. Og skyndilega
þaut hún upp Ur vatninu og lenti eins og
eldflaug við tærnar á Opelinu, sem rak
upp hræðsluóp og hörfaði. ÁgUsta gekk
áfram og rak filana á undan sér.
En loks gerðu filarnir gagnárás og
Opelina æddi að flóðhestinum eins og
hraðlest. En hvað gerði ÁgUsta? HUn
glennti bara upp ginið og sýndi vigtenn-
urnar. Opelina snarstansaði og snerist á
hæli og þá átti ÁgUsta leik. Hún rak upp
feikilegt öskur og rak filana á undan sér
umhverfis pollinn, en filarnir gripu á leið
sinni leikföng sín, bildekk og greinar og
fleygðu aftur fyrir sig. Þá gafst Ágústa
upp og stakk sér i vatnið á nýjan leik.
Ósjálfrátt spyr maður hvernig á þvi
standi að flóðhesturinn gat rekið á undan
sér þrjá risavaxna fila. Gronefeld skýrir
það með þvi að filar séu flökkudýr, sem
ferðist milli staða, en flóðhesturinn bUi
jafnan á ákveðnu svæði, sem hann helgar
sér og ver fyrir öðrum. Hér er sem sagt
ekki um það að ræða, að flóðhestar séu
hugaðri en filar. Filarnir þrir höfðu
einfaldlega ekki neitt yfirráðasvæði til að
verja, en það hafði flóðhesturinn, þegar
hannvar bUinn að sölsa undir sig pollinn.
Þvimá bæta við,aðsú tilfinning að hafa
umráðasvæði, hefur á margs konar hátt
þýðingu fyrir dýrin, ekki sizt til að koma i
veg fyrir allt of mikla samkeppni um fæð-
una, sem getur haft þær afleiðingar að
allur stofninn svelti.
Ekki er óvanalegt að filar fleygi hlut-
um i þann sem ræðst að þeim. Eitt sinn
fékkGronefeld heilmikið af sandi og leðju
Getum við
skilið dýrin?
Undarlegustu hlutir
gerast í dýraríkinu.
Það er satt, að fílar
geta stirðnað af
hræðslu við mýs og
hestar leggja á
flótta, þegar menn
skríða til þeirra á
fjórum fótum. Hér
segir frá ýmsu
einkennilegu í
hegðan dýranna
Afrikufilarnir þrir, stærstu landdýr
jarðarinnar, þrýstu sér skelfingu lostnir
og skjálfandi upp i hornið á bUrinu sinu,
þvi rétt fyrir framan þá hlupu fjórar hvft-
ar mýsum gólíið. Loks missti einn ffllinn
þolinmæðina og reyndi að komast að opn-
um dyrunum Ut i garðinn. En hann var
ekki kominn hálfa leið, þegar hann nam
snögglega staðar og gaf frá sér eymdar-
legt hljóð. Á þröskuldinum stóð ein þess-
ara hræðilegu músa.
Það er þýzki blaðamaðurinn og ljós-
myndarinn Gerhard Gronefeld, sem segir
frá þessu i bók sinni „hvers vegna gera
dýrin svona?” Gronefeld hefur mikinn
áhuga á dýrum og hefur með einstakri
þolinmæði kynnt sér hegðan þeirra og
lifnaðarhætti. Auk þess hefur hann tekið
aragrUa mynda til staðfestingar kenning-
um sinum.
Af einskærri tilviljun varð hann vitni að
öðrum atburði, þar sem filar léku aðal-
hlutverkið. t suðurhliðum Taunusfjalla er
dýragarður einn, sem notaður er til
rannsókna á hegðan dýra. Flóðhesturinn
AgUsta og filarnir voru þarna vinsælust
meðal gestanna og dag einn voru rithöf-
undurinn og forstjóri garðsins Uti að
ganga og höfðu ÁgUstu með sér. Þegar
þeir litu andartak af henni, heyrðu þeir
skyndilega brak og bresti og sáu sér til
skelfingar, að hUn var að brjótast i gegn
um trausta girðingu umhverfis filahólfið.
Þeir þutu þegar til, en AgUsta glefsaði
reiðilega að þeim, með gini sinu, sem gat
mulið hvert bein i likömum þeirra, svo
þeir þorðu ekki að stöðva hana. Flóðhest-
urinn gekk rakleiðis niður að polli filanna
og skellti sér þar Ut i.
Þá komu aðvífandi þrir filar og var
kvendýrið Opelina I fararbroddi og
greinilega reið. HUn stormaði að pollinum
með stóru eyrun standandi beint Ut i loft-
ið, svo mennirnir urðu að forða sér hið
skjótasta. Fiiarnir kröfsuðu i jörðina, svo
moldin þyrlaðist um þá og gerðu sig lik-
lega til að ráðast á þennan innrásar-
gjama flóðhest. En ÁgUsta stóð i vatninu
og horfði með athygli á lætin. HUn virtist