Heimilistíminn - 05.04.1981, Blaðsíða 9

4R
USÍNA
TtÆKT
standast vel salt og vatn og eru þess
vegna notaðar i kaðia, mottur, teppi og
gUmmikvoðaða pUða, dýnur og jafnvel
veggeinangrun. Skelina utan af kókos-
hnotinni má nota i framleiðslu koia, sviþ-
aðra viðarkolum.
Það þýðingarmesta við kókospálma-
ræktina er þó þurrkaði kókoskjarninn,
copra, sem innan úr hnotinni fæst. Næst-
um þrir fjórðu af copra-framleiðslu
heimsins fara i framleiðslu á kókosoliu,
sem notuð er á fjölbreytilegastan hátt i
iðnaði. Kókosolia er til dæmis notuð við
gerð alls konar hreinlætisvara, hár-
þvottaefna og snyrtivara og einnig fer hún
i framleiðslu á gerfigúmmii og i smur-
olíur fyrir flugvélar.
Filippseyingar eru stærstu kókoshnetu-
framleiðendur i heiminum, og framleiða
um 70% af heildarframleiðslunni. Nær
þriðjungur þeirra 45milljóna manna, sem
eyjarnar byggja, hefur afkomu sina af
kókoshneturæktuninni, verslun með hana
og við iðnað tengdan þessari framleiðslu.
Kókoshnetur eru aðalútflutningsvara
Filippseyinga. Árið 1979 fluttu Filipsey-
ingar úr landi kókoshnetuoliu, kókos-
kjarna og aðrar framleiðsluvörur þessu
skyldar fyrir einn milljarð dollara. Helstu
kaupendur voru Bandarikin, Japan, lönd
Efnahagsbandalagsins i Evrópu, Kórea,
Kina, Sovétrikin og ýmiss Austurevrópu-
lönd.
Kokóshnetuframleiðslan á Filippseyj-
um hefur aukist um 3% á ári frá þvi árið
1960 og byggist aukningin aðallega á þvi
að meira land hefur verið lagt undir rækt-
unina ár frá ári. Ræktunarlandið hefur
þannig vaxið úr 1.1 milljón hektara i 2.4
milljónir hektara. Þrátt fyrir þetta eru
stjórnvöld áhyggjufull vegna þess að af-
raksturinn af kókospálmunum fer stöðugt
minnkandi vegna þess hve gamlir þeir
eru að verða.
Um það bil fjóröungur kókospálmanna
á Filippseyjum er oröinn sextiu ára eða
eldri, og eru þeir þvi komnir af blóma-
skeiði sinu. Meðalafrakstur af kókos-
pálma i landinu er aðeins 32 hnetur, en til
samanburðar má geta þess að 150 hnetur
fást að meðaltali af afbrigðinu, sem nú
hefur verið fengið frá Filabeinsströnd-
inni, og farið er að gróðursetja á Filipps-
eyjum.
Afbrigði þetta er ræktað og fundið af 1
’lnstitut de Recherche pur les Huiles ef
Oleagineux i Paris. Þetta er blanda af
gula dvergnum frá Malaysiu og hinu há-
vaxna afbrigöi sem vex i Vestur Afriku.
Afbrigðið verður milli 3-7 metrar á hæð,
og er mun auðveldara I meðförum heldur
en risinn, sem Filippseyingar eiga að
venjast, sem oft á tiðum getur orðið allt
upp i 25 metrar á hæð.
Þróunarstofnun Sameinuðu þjóðanna
hefur veitt Filippseyingum aðstoð við
endurskipulagningu kókóspálmaræktar-
innar. Rannsakaðar hafa verið ýmsar
leiðir, sem aukið geta framleiðsluna.
Meðal annars hefur verið kannað, hversu
þétt sé rétt að planta pálmunum, og hvaða
aldursskipting plantna á plantekrunum er
best. Þá hafa verið gerðar tilraunir með
útrýmingu skordýra og annarra skað-
valda, sem leggjast á pálmana.
Samkvæmt áætlun rikisstjórnarinnar
eiga kókospálmaræktendur að hreinsa
akrana og planta nýjum græðlingum.
Bændurnir fá sérstaka greiðslu frá stjórn-
völdum fyrir vinnu sina og vegna útlagðs
kostnaðar. Þar við bætist svo að þeim
verða greiddir 150dollarar á ári á hektara
endurgróðursetts lands i fyrstu fimm árin
eftir gróðursetningu. Þessi timi er talinn
nauðsynlegur til þess að pálmarnir geti
náð fullri framleiðni.
Stundum segja menn i gamni, að kókos-
pálminn sé ,,tré lata mannsins” af þvi að
hannþarfnastekkimikillar umhirðu. Nýja
afbrigðiðkrefst þó mikillar aðgæslu og nú
er verið að undirbúa fræðslu, sem bændur
eigaaðfá. Þar verður þeim m.a. kennt að
nota áburð og sérfræðingar munu kenna
þeim að rækta og viðhalda nýju pálma-
trjánum.
Kokosmjöl hefur fram til þessa verið
nokkuð dýr vara, að minnsta kosti, þegar
hún hefur verið komin hingað til okkar
tslendinga. Hver veit nema það eigi eftir
að breytast, ef framleiðslan vex á Filipps-
eyjum og nýjasta tækni og visindi verða
tekin i þágu kókospálmaræktunarinnar i
þessu mesta kókospálmalandi heimsins.
þfb
9
f