NT - 26.04.1984, Blaðsíða 5

„Nikotínhúðin var
Fimmtudagur 26. apríl 1984
■ Ríkharður er langt kominn
með að gera við myndina Hríng-
ur Kóngsson sem Jóhann Bríem
málaði fyrir hálfri öld, eða 1934
og gaf stúdentum við HÍ.
NT-mynd Arni Sæberg.
marair mill
segir Ríkharður
Hördal, sem
gerði við mynd-
irnar, sem lágu
undir skemmd-
um í háskólan-
henni var dottið upp úr með-
fram sprungunum. Svo var mik-
ið far eftir blindrammann, sem
í sjálfu sér er ekki óeðlilegt
miðað við'aldur myndarinnar.
En verst af öllu, þótti mér, að
einhver hafði krotað nafn sitt
með stórum stöfum á myndina
og það var sennilega fyrir 40-50
árum því maðurinn er nú kom-
inn yfir sjötugt".
Ásgrímsmyndin var þó ekki
verst farin af þeim sem voru
þarna vesturfrá. Sú eftir Guð-
mund frá Miðdal var ennþá ver
útleikin. í>að var líka sérstak-
lega erfitt að gera við hana
vegna þess að það var önnur
mynd undir þannig að hún var í
raun og veru tvöföld. Kjarvals-
myndin var mjög skítug og það
vantaði mikið á að allt sem á
henni er hafi sést, til dæmis voru
menn í bakgrunninum sem alls
ekki var hægt að greina. Sömu
sögu má segja um Síldarstúlk-
una eftir Blöndal, það sást ekki
nema hluti af henni“, sagði
Ríkharður.
- Er mikil vinna að gera við
svona útleiknar myndir?
„Já, það er óhætt að segja
það. Ég er til dæmis með eina
eftir Jón Stefánsson núna sem
þarnast mikillar viðgerðar. Það
tekur þrjá daga að hreinsa hana,
síðan þarf að límbera hana og
þurrka yfir nótt. Þar á eftir fer
hún á hitaborð og þarf að vera
þar í svona fjóra fimm tíma.
Svo þarf ég að strekkja léreftir
upp á blindramma, líma á það
pappír og loks þarf myndin
aftur á hitaborð. Þetta allt tekur
svona 10 daga og ég er yfirleitt
með fleiri en eina í takinu mynd
í einu“.
- Er mikið um skítugar og illa
farnar myndir hér á landi?
„Alveg gríðarlega. Meira að
segja í bönkunum og á einstaka
listasöfnum eru svo skítugar
myndir að það sést ekki nema
brot af þeim. Skíturinn safnast
á smátt og smátt og fólk gerir
sér bara ekki grein fyrir þessu -
heldur bara að myndirnar séu
svona. Svo eru einstaka safnar-
ar, sérstaklega úti á landi sem
þyrftu að láta hreinsa myndirnar
sínar að ógleymdum kirkjun-
um, en í þeim sumurn er hræði-
legt að sjá hvað lítið er hirt um
málverk. En ég veit ekki um
aðrar myndir en þær á Garði
sem búið er að hella yfir brenni-
víni, krota ofan í rífa og svo
framvegis. Að ekki sé talað um
nikótínhúðina sem á þeim var,
hún var margir millimetrar að
þykkt á þeim sumum", sagði
Ríkharður.
um og eru mill-
jóna virði
■ „Vissulega fáum við oft
skítugar og illa farnar myndir
hingað á verkstæðið, einstaka
hafa meira að segja fundist
samankuðlaðar í rusíakompum
og skúmaskotum. En ég held að
það sé alveg einsdæmi að mál-
verk af þessu tagi hafi verið
skemmd viljandi. Enda var
Garður ekki hepilegur geymslu-
staður fyrir listaverk - hann var
hálfgerð félagsmiðstöð þar sem
fram fóru villtir dansleikir sem
voru á sínum tíma frægir um
allan bæ“, sagði Ríkharður
Hördal viðgerðarmaður í Mor-
kinskinnu, en hann hefur haft
veg og vanda af því að gera við
listaverkin fyrir Félagsstofnun
stúdenta, í samtali við NT.
„Ég get nefnt Þingvallamynd
Ásgríms sem dæmi, en hún er
sennilega frá árunum á milli
1920 og 1930. Hún var rosalega
skítug, á henni voru tvö göt,
annað eftir listamanninn sjálfan
sem hann hafði ekki séð ástæðu
til að gera við, en hitt, sem var
stærra, sennilega eftir góðglað-
an gest á Garðsballi. Málningin
'var víða sprungin og mikið af
■ Myndin sem þeir Ríkharður og Hilmar Einarsson, samstarfsmaður hans i
Morkinskinnu, hafa á milli sín er eftir Gunnlaug Scheving. Hún var gefinn Garði
árið 1938 af 25 ára stúdentum. Morkinskinna tryggði hana fyrir 300 þúsund krónur.
NT-mynd Árni Sæberg.
„Það er búið að
bjóða morðfjár í
þessar myndir“
■ „Þetta eru óskaplega fallegar
myndir og það er búið að bjóða í
þær morðfjár, til dæmis bauð einn
450 þúsund krónur fyrir Kjarvals-
myndina," sagði Stefanía Harðar-
dóttir, aðstoðarframkvæmdastjóri
Félagsstofnunar stúdenta, þegar NT
forvitnaðist um nokkur fágæt lista-
verk eftir ekki ómerkari málara en
Kjarval, Ásgrím Jónsson, Gunn-
laug Blöndal, Jóhann Briem Gunn-
laug Scheving og fleirí sem hangið
hafa á veggjum Gamla- og Nýja
Garðs um áraraðir án þess að nokur
hafl hirt um þær.
„Þessar myndir eru yfirleitt gjafir
listamannanna sjálfra til stúdenta
og þær hafa hangið á veggjunum í
gegnum árin án þess að fólki hafi í
rauninni gert sér grein fyrir hverjar
perlur þær eru þó að það hafi
kannski vitað að einhverjar þeirra
að minnsta kosti hafi verið eftir
þessa gömlu meistara. Það var svo
fyrir nokkrum árum að farið var að
gera við húsakynnin hérna á Görð-
unum og þá sáum við að einstaka
myndir voru komnar undir steypu
ryk og ýmislegt drasl í kringum
viðgerðirnar. Við tókum okkur til
og söfnuðum þeim saman og kom-
um fyrir á öruggum stað. Svo var
það fyrst nú í vetur að við tókum
þær fram og létum gera við þær. Þá
fyrst gerðum við okkur fyllilega
grein fyrir hvað mikil verðmæti
voru á ferðinni", sagði Stefanía.
Hún sagðist ennfremur hafa heyrt
að fyrir nokkurum árum hefðu
myndirnar verið mun fleiri. Einhver
hefði talað um. að Jóhann Briem,
sem í heilt ár var kostgangari í
matsölu stúdenta, hefði gefið stúd-
entum 20 myndir, en nú væri aðeins
ein þeirra eftir. Hinar vissu enginn
um. Hún sagði að þegar Bretarnir
hefðu verið með bækistöðvar sínar
í Gamla - Garði á stríðsárunum
hefði myndunum, sem þar voru
verið komið fyrir úti í bæ, og
sennilega hefði eitthvað af þeim
horfið þá.
- Hverjum ber að halda utan um
þessi verðmæti?
„Við sem rekum þetta núna hygg-
jumst gera það betur en gert hefur
verið hingað til að minnsta kosti.
Við höfum hengt þær upp inni á
skrifstofunum hjá okkur þannig að
þær ættu ekki að hverfa úr greipum
okkar“, sagði Stefanía.
Þegar NT spurðist fyrir um þetta
mál hjá háskólarektor, Guðmundi
Magnússyni, sagðist aðeins hafa
heyrt á það minnst. Hann sagði að
talið væri að þessar myndir væru
eign stúdenta og þess vegna tíeyrðu
þær ekki til Listaverkasafni Háskól-
ans, heldur Félagsstofnun stúdenta,
sem væri sjálfseignarstofnun.
Björn Th. Björnsson, listfræð-
ingur, sagðist í samtali við blaðið
lítillega hafa kynnt sér þessar mynd-
ir og að vissulega væru sumar þeirra
mjög góðar. Hann sagði að nú væru
nemendur hans í háskólanum að
gera skrá yfir þær og kanna með
hverjum hætti þær hefðu borist
skólanum en það gengi því miður
ekki alltof vel í öllum tilfellum að fá
upplýsingar um það.
Ljósritunarvélin
sem beðið
hefur verið
eftir
Engir stenslar, enginn vökvi, aðeins myndvals og eitt
framköllunarefni - duft.
Verð innifelur myndvals fyrir tugþúsundir eintaka.
ÍBÉjl
P AÐEINS EITT
| FRAMKÖLLUNAR-
EFNI
Kr. 66.600.-
KJARAIXI
ARMULI 22 - RHYKJAVÍK - SlMI 83022