NT - 11.05.1984, Side 10

Föstudagur 11. maí 1984 10
LlL Vettvangur
Ragnar Aðalsteinsson hæstaréttarlögmaður:
Búseti uppfyllir skilyrði frumvarpsins
um Byggingasjóð verkamanna
■ í eftirfarandi álitsgerð sem
Ragnar Aðalsteinsson hæsta-
réttarlögmaður hefur unnið fyr-
ir Búseta, kemur fram álit hans
á því hvort húsnæðissamvinnu-
félag uppfylli skilyrði lánveit-
inga úr Byggingasjóði verka-
manna, samkvæmt C-lið 33. gr. í
frumvarpi til laga um Húsnæðis-
stofnun ríkisins.
1. Ágreiningur hefur verið
um hvernig túlka beri fram-
angreint ákvæði, ef að
lögum verður. Framan-
greint frumvarp er stjórn-
arfrumvarp. í samræmi við
starfsskiptingu ráðherra
hefur félagsmálaráðherra
mæjt fyrir frumvarpinu á
Alþingi. Hann skýrir hið
umdeilda ákvæði þannig,
að hin nýju húsnæðissam-
vinnufélög uppfylli skilyrði
þess að fá lán úr sjóðnum.
Aðrir ráðherrar hafa ekki
gert athugasemdir við túlk-
un þessa. Nokkrir þing-
menn hafa hinsvegar gert
það. Pess er óskað að ég
láti uppi álit mitt á fram-
angreindu ágreiningsefni.
2. í 33. gr. frumvarpsins er
hlutverk Byggingarsjóðs
verkamanna skilgreint og
það sagt vera að annast
lánveitingar til félagslegra
íbúðabygginga með það að
markmiði að bæta úr hús-
næðisþörf láglaunafólks.
Síðan er skilgreint hvað átt
sé við með félagslegum
íbúðum. í a-lið er fjallað
um söluíbúðir í verka-
mannabústöðum, í b-lið er
fjallað um leiguíbúðir
sveitafélaga handa
láglaunafólki eða öðrum
þeim, sem þarfnast af fé-
lagslegum ástæðum aðstoð-
ar við húsnæðisöflun og í
c-lið er fjallað um leigu-
íbúðir sveitarfélaga, stofn-
ana sveitar og/eða ríkis og
félagssamtaka fyrir þá sem
ekki hafa aðstöðu til þess
að eignast eigið húsnæði
við hæfi. Hér á eftir verður
einungis fjallað um leiguí-
búðir skv. c-lið.
3. Skilyrði láns úr Bygginga-
sjóði verkamannaskv. c-lið
eru þessi:
að lántakandi sé sveitarfé-
lag, stofnun á vegum sveit-
arfélags og/eða ríkisins eða
félagssamtök.
að lánveiting sé til bygging-
ar eða kaupa á leiguíbúð-
um.
að leiguíbúðirnar séu til
útleigu við hóflegum
kjörum.
að íbúðirnar séu til leigu
fyrir launafólk, aldraða, ör-
yrkja og aðra, sem ekki
hafa aðstöðu til þess að
eignast eigið húsnæði við
hæfi.
4. { athugasemdum með
frumvarpinu við 54. gr.
þess segir m.a.:
Þegar rætt er um félags-
samtök og stofnanir sem
framkvæmdaaðila við
byggingu leiguíbúða eru
hafðar í huga sjálfseignar-
stofnanir svo sem félags-
stofnun stúdenta og aðrar
sambærilegar stofnanir,
samtök leigjenda, verka-
lýðsfélög og fleiri hags-
munaaðilar sem myndað
gætu samtök til þess að
byggja leiguíbúðir til af-
nota fyrir félagsmenn eða
til leigu á almennum mark-
aði.
5. í c-lið 33. gr. eru engin
takmörk sett við því hvers
konar félag geti fengið lán
úr Byggingarsjóði verka-
manna til öflunar leigu-
íbúða. í fyrrgreindum at-
hugasemdum við 54. gr.
frumvarpsins kemur fram,
að einkum eru höfð í huga
samtök leigjenda og verka-
lýðsfélög. Leigjendasam-
tökin höfðu all löngu áður
en greinargerð með frum-
varpinu var samin haft
frumkvæði um stofnun
húsnæðissamvinnufélags
Góð matarkaup
1. Háls 11. Skanki 17. Slag
2. Heröakambur 12. Síða 18. Skanki
3. Hryggur 13. Klumpur 19. Lundir
6. Þríhyrningur 15. Kviðstykki 20. Bringa
7 Hali 16. Kviðstykki 21. Innanlærisvöðvi
iakk 10 kg. pk. ... kr. 145.- pr.
Nauta-Tbone ......................... kr. 235.- pr
Nauta-Snitchel ..................... kr. 375.- pr
Nauta-Gullash ....................... kr. 327,- pr
Nauta-Roastbeef ..................... kr. 348.- pr
Nauta-Hamborgarar ....................kr. 14.- pr
Kindahakk ........................... kr. 99.- pr
Lambahakk ........................... kr. 107.- pr
kg
h
kg
kg
kg
st
kg
kg
Ath. kjötverðið hjá okkur er um
40% lægra en almennt verð.
KJÖTMIÐSTÖOIN Laugalæk I. s. 86511
með búseturétti. Er aug-
ljóslega vitnað til þess í
greinargerðinni og vilji flyt-
janda frumvarpsins, ríkis-
stjórnarinnar, því ótví-
ræður að þessu leyti.
6. Athugunarefni er hvort
eitthvert skilyrðanna í c-lið
33. gr. útilokar rétt hús-
næðissamvinnufélags til
lána úr Byggingarsjóði
verkamanna. Otvírætt er
að húsnæðissamvinnufélag
hlýtur samkvæmt mark-
miði sínu að nota lán til að
byggja eða kaupa íbúðar-
húsnæði til útleigu fyrir fé-
lagsmenn sína til að bæta
úr húsnæðisþörf þeirra.
Það felst og í eðli sam-
vinnufélags, að þetta skal
gert við hóflegum kjörum.
Þeirri spurningu er því
ósvarað um skilyrðin, hvort
um úrbætur á húsnæðisþörf
láglaunafólks yrði að ræða
og hvort íbúðir félagsins
yrðu til leigu fyrir
námsfólk, aldraða og aðra,
sem ekki hafa aðstöðu til
þess að eignast eigið hús-
næði. 1
7. Svör við síðastgreindum
spurningum hafa engin
áhrif á þá niðurstöðu að
húsnæðissamvinnufélag upp-
fylli skilyrði þess að fá lán
til öflunar leiguhúsnæðis
skv. frumvarpinu. Hinsvegar
verða húsnæðissamvinnu-
félög sem og aðrir lántak-
endur að uppfylla lánsskil-
yrðin skv. lögum um meðferð
þess húsnæðis sem fjár-
magnað er með lánum úr
Byggingarsjóði verka-
manna. Svo virðist sem á-
greiningur um skilning á
c-lið 33. gr. eigi því einkum
rætur að rekja til þess að
ekki hefur verið greint
nægilega á milli þess hverjir
geti fengið lán úr sjóðnum
(sveitarfélög, stofnanir og
félagssamtök) og hvaða
skilyrði skuli setja fyrir lán-
veitingum um not þess
húsnæðis, sem byggt er fyr-
ir lánin.
8. Sú niðurstaða, að
húsnæðissamvinnufélag
falli undir ákvæði c-liðs 33.
gr. frumvarpsins styðst og
við ummælin í greinargerð
um samtök leigjendá og
ekki síst við yfirlýsingar
ríkisstjórnarinnar, sem
leggur frumvarpið fram,
enda telst félagsmálaráð-
herra fylgja frumvarpinu
úr hlaði og túlka sjónarmið
ríkisstjórnarinnar í fram-
söguræðu um frumvarpið,
nema annars sé sérstaklega
getið.
9. Við túlkun laga líta dóm-
stólar fyrst og fremst til
orðalags í lagatexta, en ef
það er óljóst er leitað heim-
ilda í greinargerð með
frumvarpi og í framsögu-
ræðu með frumvarpi og
einkum þykja framsögu-
ræður ráðherra með stjórn-
arfrumvörpum mikilvægar
túlkunarheimildir. Yfirlýs-
ingar einstakra þingmanna
sem fara í bág við framan-
■ Ragnar Aðalsteinsson
hæstaréttarlögmaður.
greindar túlkunarheimildir
eru taldar heldur léttvægar.
10. Niðurstaða mín er sú að
húsnæðissamvinnufélög
með sama sniði og Búseti
muni uppfylla skilyrði þess
að fá lán úr Byggingarsjóði
verkamanna, ef stjórnar-
frumvarpið verður að
lögum. Þau verði eins og
aðrir lántakendur að fara
eftir þeim lánaskilmálum,
sem skilgreindir eru í lög-
unum um meðferð þeirra
íbúða sem byggðar verða
fyrir slík lán.
Ragnar Aðalsteinsson
Amalía Björnsdóttir
frá Mýrum
Fædd 21. desember 1891-1
■ Við sátum þögul og létum
hugann reika um farinn veg að
morgni 3. maí, er við fréttum
andlát elskulegrar ömmu okkar
Amalíu Björnsdóttur. En hún
andaðist á Sjúkrahúsi Egils-
staða þann sama morgun eftir
stutta legu, þá 92 ára gömul.
Þessi morgunn var einn sá feg-
ursti sem völ er á fyrir þennan
árstíma. Dalurinn skartaði sínu
fegursta og austurfjöllin sendu
frá sér logabirtu eins og þau
vildu segja „þökk fyrir allt og
allt“!
Margs er að minnast liðinna
ára og ótal, ótal margt að þakka,
ekki síst forsjóninni þá gæfu að
hafa fengið að njóta þessarar
göfugu persónu sem amma var.
Það sem einkenndi hennar per-
sónuleika var að „sælla er að
gefa en þiggja“, sjálfsagi svo
undrun sætti, trygglyndi, fórn-
fýsi og viljastyrkur, enda mátt-
arstólpi heimilisins á hverju sem
gekk.
Amma var mikil hæfileika-
kona, minnug með afbrigðum
og mundi nánast allt sem hún
einu sinni las eða heyrði. Og
ekki var ónýtt fyrir systkinahóp-
inn að meðtaka þann mikla
fróðleik sem hún bjó yfir að
ógleymdum mætum heilræðum
sem henni var svo mjög hugleik-
ið að láta í té, sem síðar leita svo
ótrúlega oft til hugans á hinum
ýmsu stundum.
Amalía Björnsdóttir var fædd
-Dáin 3. maí 1984
á Vaði í Skriðdal þann 21. des.
1891, dóttir hjónanna Björns
ívarssonar og Ingibjargar
Bjarnadóttur á Vaði.
Snemma tók amma til við
störf sem til féllu á heimili
foreldra hennar enda bæði ó-
sérhlífin og samviskusöm svo til
var tekið og var það einnig
einkennandi fyrir líf hennar allt
til hinstu stundar.
Árið 1909-10 stundaði hún
nám í 3. og 4. bekk við Kvenna-
skólann í Reykjavík, sem ekki
var algengt á þeim árum. Því
námi lauk hún með ágætum.
Þessi tími var ömmu ákaflega
dýrmætur og vitnaði hún oft til
þeirra daga. í Reykjavík dvaldi
hún hjá Guðrúnu systur sinni og
Ólafi Hallssyni, manni hennar.
Mikill kærleikur ríkti hjá þeim
systrum enda töluvert líkt með
þeim. Einnig var henni tíðrætt
um móðurbróður sinn doktor
Björn Bjarnason frá Viðfirði og
konu hans Gyðu. Björn kenndi
Íiá íslenzku við Kennaraskóla
slands. Með þeim tókst mikil
vinátta, enda Björn valmenni.
Árið 1913 giftist hún afa okk-
ar Einari Jónssyni frá Vallanes-
hjáleigu, en hann lést árið 1975.
Samband þeirra var mjög gott.
Þar var ást, virðing og umhy ggj a
í fyrirrúmi og mættu margir
taka sér það til fyrirmyndar.
Þau eignuðust eina dóttur Ingi-
björgu, móður okkar. Lengst
bjuggu þau í Geitdal, en fluttu
árið 1941 í Mýrar þegar móðir
okkar og faðir Zóphónías
Stefánsson hófu þar búskap.
Mikil væntumþykja, vinátta og
tryggð ríkti milli foreldra okkar
og ömmu og afa svo að aldrei
barskuggaáeinaeinustustund.
í dag þegar við kveðjum
ömmu í hinsta sinn er söknuður
okkar sár. En hún er komin til
fegri heima og við biðjum al-
máttugan góðan guð að varð-
veita hana, en vonin um endur-
fund vermir hjarta okkar.
Vertu Ijós á vegum þinna,
vafinn hrósum mœrin svinn,
indæl rós sem allir hlynna
að, og kjósa í garðinn sinn.
Páll Jónsson
Systkinin frá Mýrum.