NT - 24.05.1984, Side 12
Fimmtudagur 24. maí 1984 1 2
Vettvangur
Garðar
Sigurðsson,
alþingismaður:
■ Þyrlunefndin margfræga í Aberdeen að skoða þær þyrlur sem
þar eru í notkun.
■ ...„Það sem á að gera er að selja Fokkerinn, sem nú fæst
ágætis verð fyrir og kaupa minni vél.“
Bull í þingmönnum
- Tveim Flauta-þyrlum svarað
■ Benóný nefnist maður og
er Ásgrímsson. Hann senciir
mér stóryrta og stórbokkalega
kveðju í DV 28. apríl síðastlið-
inn. Helstu einkenni þessarar
sendingar voru fullyrðingar af
ýmsu tæi, sem eru í besta falli
útúrsnúningur og í versta falli
lygi. Auk þess er um að tefla
staðhæfingu, sem annað hvort
er byggð á botnlausri vanþekk-
ingu, sem varla er líklegt, eða
sett fram í þeim tilgangi, að
gera orð mín tortryggileg og til
þess að blekkja almenning. Ég
verð að segja það, að það er
ekki traustvekjandi flugmaður
í ábyrgðarstöðu, sem snýr út
úr, lýgur og fer vægast sagt
ógætilega með staðreyndir.
Það er hins vegar ákaflega
bjartsýnn flugmaður, sem
reynir að gera mig að ósann-
indamanni. Það er nefnilega
vonlaust verk. Orðum mínum
er treyst.
Ég nefndi það í minni stuttu
umræddu ræðu í þinginu, að
Þórður Ingvi Guðmundsson
formaður þyrlukaupanefndar
Gæslunnar hefði lítið eð"
ekkert vit á flugi. Hann hefui
það ekki, enda ekkert skyldug-
ur til þess. I umræddri nefnd er
enginn sérfræðingur um
þyrlur, t.d. er Þorsteinn Þor-
steinsson, ágætur maður, ekki
sérfróður um þyrlur, þótt flug-
vélaverkfræðingur sé, og aðrir
nefndarmenn, með allmikla
reynslu í þyrluflugi og því-
umlíku, verða ekki sérfróðir af
því. Tækniþekking í þessum
efnum er hins vegar til, þar
sem menn hafa mikla reynslu í
þessum efnum, og þá þekkingu
má nálgast ef þörf er talin til
þess.
Ég nefndi einnig, að sú vél,
sem nefndin lagði til að keypt
yrði, væri ný týpa, sem lítið
hefði verið flogið. Ég nefndi,
að þær vélar af þessari gerð, sem
menn skoðuðu í kunnri Aber-
deenferð, (þar var ég ekki,
þrátt fyrir boð til þess) Itefðu
þá aðeins flogið í 80-100 tíma,
þessi tala er ekki nákvæm, en
aðalmálið er, að þær höfðu
stiittan flugtíma.
Þegar ég talaði unt stuttan
flugtíma tveggja véla, þá kem-
ur Benóný með allt öðruvísi
tölu, 150 þúsund tíma. En
hvaða tala er það? Það er
sameiginlegur flugtími allra
Dauphin véla til samans frá
upphafi. Dauphin þyrla af
■ Garðar Sigurðsson,
alþingismaður.
tveim gerðum, SA. 365 C, sem
er fyrri gerðin og SA. 365 N
Dauphin 2, sem er síðari
gerðin, sem er í mjög mörgum
atriðum frábrugðin hinni fyrri.
Upplýsingar um það eru til og
liggja fyrir. Síðari gerðinni hef-
■ „Jón Helgason fjárbóndi í
Kirkjubæjarhreppi og ráð-
herra gæsluflugsins sagðist í
ræðu sinni treysta því að nefnd
gæslunnar veldi í flugvélamál-
unum hagkvæmasta og besta
kostinn. Þetta leyfi ég mér að
efast um, og vitnaði til fyrri
reynslu.“
ur verið flogið miklu minna en
hinni fyrri.
Dylgjur Benónýs um óeðli-
legar hvatir eru skítkast og
afsprengi spillts hugarfars, og
ekki svara verðar. Barnaleg,
kannski fremur bjánaleg full-
yrðing Benónýs um áhugaleysi
mitt á flugmálum gæslunnar,
ber einungis vitni um eðlilegt
þekkingarleysi.
Það er góður siður að hugsa
fyrst og tala svo.
Þáttur Ásgríms S.
Björnssonar
Málfrelsi er mikilvægt,
meira að segja svo mikilvægt.
Guðmundur G. Þórarinsson:
- >
Mútur frá Alusuisse og ábyrgð blaðamanna
■ Ég verð að játa, að mér
varð hverft við er ég fletti NT
á mánudaginn. Við mér blasti
fyrirsögnin: „Mútur frá Alus-
uisse?“ á fjórðu síðu og mynd
af dr. Jóhannesi Nordal. Það
eru líklega engin takmörk fyrir
því, hvað menn geta látið sér
detta í hug.
Ég hef um árabil orðið vitni
að svæsnum árásum á dr. Jó-
liánnes Nordal í blöðum, aðal-
lega auðvitað í Þjóðviljánum,
og oft hafa mér þá komið í hug
vísuorð Bjarna:
Ekki er hollt að hafa ból
hefðar uppi á jökultindi,
af því þar er ekkert skjól
uppi fyrir frosti, snjó né vindi.
Én einhvern veginn varð
mér meira um að sjá aðdrótt-
anir sem þessa í „mínu blaði“.
Ég hefi nú í um það bil ár
startað með Jóhannesi að
samningum við Alusuisse og
reyndar fleiri aðila og í tilefni
þessara skrifa í „mínu blaði“
þykir mér rétt að einhver sent
til þekkir opni munninn. Ég
held að ég þekki þarna betur
til en sumir aðrir.
Samningarnir við
Alusuisse
Síðan í júní 1983 hefur Jó-
hannes stýrt samningum við
Alusuisse af Islendinga hálfu.
Árangur hcfur orðið veru-
legur. Raforkuverðið til ISAL
hækkaði um nær 20% 1. júlí
1983 eða rétt við byrjun við-
ræðna og síðan um 50% í
september 1983.
Þessi hækkun færir Lands-
virkjun um 10 milljónir króna
á mánuði síðan og veldur stór-
bættum hag fyrirtækisins.
Jafnframt var undirritað
samkomulag um að ræða frek-
ari hækkun orkuverðsins. Þær
viðræður standa nú yfir og
vonandi færa þær okkur enn
frekari hækkun.
Hlutur Jóhannesar Nordal
cr stór í þcssum viöræðunt og
þessuni árangri.
Þar kemur margt til. Jó-
hannes býr yfir óvenjulega
yfirgripsmikilli þekkingu á
sviði alþjóðlegra efnahagsmála
og orkumála. Vald hans á
viðfangsefninu vekur virðingu
þeirra sent við er rætt. Hann er
ákaflega fljótur að átta sig á
óvæntum málsatvikum og hef-
ur mikla hæfileika til að greina
aðalatriðin í þungum mála-
flækjum, að greina kjarnann
frá hisminu. Hann er varfær-
inn, vandvirkur og vandaður
og vekur því traust viðsemj-
enda.
í viðræðunum teflir Alus-
uisse fram hæfustu mönnurn.
sent eru doktorar í lögfræði og
verkfræði og hafa auk þess
helgað líf sitt áratugum saman
álframleiðslu, sölu- og mark-
aðsntálum.
Þrátt fyrir það hefur Jóhann-
es haldið þannig á málstað''
íslendinga að utanaðkomandi
mönnum, sem áheyrendur
væru að viðræðunum gætu virst
eins Ijóst að Itann hefði aldrei
gert annað á starfsamri ævi en
að fást við hinar ýmsu hliðar
álviðskiptanna.
Óneitanlega er íslendingum
óskaplegur styrkur að eiga
slíkan málsvara í viðskiptum
við erlenda aðila.
Ég sé í fljótu bragði engan
sem skilaði þessu hlutverki
betur.
Það er engin tilviljun að dr.
Jóhannes Nordal er þekktur
víða um heim og fyrir honum
borin virðing.
Það er auðvitað ekkert nýtt
að íslendingar reyni að gera
lítið úr sínum bestu mönnum.
Alþýðubandalagið og Þjóð-
viljinn hafa þá baráttuaðferð
að búa til óvini handa fólkinu
til þess að beina athyglinni frá
sjálfum sér. Þegar fer að nálg-
ast kosningar ráðast þessir að-
ilar á kaupmenn og heildsala
og ýmsa slíka og allur vandi
þjóðarbúsins stafar þá frá
þeim. Þegar mest liggur við er
ráðist á Seðlabankann og Jó-
hannes.
Ég hafði gert mér vonir um
að þjóðin væri farin að sjá í
gegnum þetta. enda þessi
baráttuaðferð þekkt í gegnunt
söguna. En þegar „mitt blað“
sveigir inn á sömu línu verður
mér liverft við.
Ábyrgð blaðamanna
Til þess að selja dagblöðin í
harðri samkeppni grípa menn
til óyndisúrræða. Gamalt mál-
tæki segir: „Eyrun fýsir allt aö
heyra."
Slegið er frant ótrúlegustu
hlutum um nafngreinda ein-
staklinga, fyrirsögn höfð stór
með mynd af manninum. í
greininni sjálfri er síðan sagt
að höfundur taki enga ábyrgð
á því sem sagt sé, hann hafi
þetta eftir einhverjum öðrum
eða almannarómi. Ekki sé
lagður dómur á sannleiksgildi
fregnarinnar, en hins vegar sé
hér um mjög alvarlegt mál að
ræða.
Er unnt að rægja menn og
■ Guðmundur G. Þórarinsson.
ófrægja á öllu lipurlegri og
óábyr.gari hátt?
Síðan er allt kórónað með
því að höfundur ritar undir
dulnefni, því auðvitað vill
hann sjálfur ekki vera bendlað-
ur við málið.
Það er mikið rætt um ábyrgð
stjórnmálamanna ogembættis-
ntanna. En hver er ábyrgð
blaðamanna? Hvílir engin
ábyrgð á þeim gagnvart lesend-
um eða þeim gem þeir skrifa
um?
í hinni frægu heimsósóma-
ræðu sinni fyrir nokkrum árum
sagði nóbelsskáldið Solzhenit-
syn um fjölmiðla:
„Sökum þess að veita þarf
skjótar og trúverðugar upplýs-
ingar, er nauðsynlegt að fylla í
eyðurnar með getgátum,
lausafregn eða átyllu. Aldrei
kemur til þess að þetta sé
leiðrétt, þvert á móti greipir
það sig í minni lesandans.
Hversu oft eru ekki gerræðis-
legar, ótímabærar, yfirborðs-
legar og villandi fullyrðingar
settar fram hvem einstakan dag,
sem rugla lesendur í ríminu, án
þess að nokkurn tíma sé bætt
um?“
Og síðar segir Solzhenitsyn:
„I þeim búningi, sem þeir
eru nú, eru fjölmiðlar engu
síður orðnir æðsta vald á Vest-
urlöndum, öflugri en löggjaf-
arsamkundan, framkvæmda-
vald eða dómsvald. Því er
eðlilegt að varpa fram spurn-
ingunni: Samkvæmt hvaða
lögum hafa þeir verið kosnir
og gagnvart hverjum eru þeir
ábyrgir? I kommúnistaríkjun-
um er blaðamaður skipaður
eins og hver annar embættis-
maður. Hver hefur lagt vest-
rænum blaðamönnum vald
þeirra í hendur, hve lengi og
hvaða undirbúnings er af þeim
krafist?“
Þessi orð eru enn þess virði
að þau séu íhuguð. Ér ábyrgð
blaðamanns engin þegar hann
flytur, rangtúlkar, ýjar að eða
gefur í skyn?
Ég gæti sagt með sama rétti
og þessi greinarhöfundur-
eitthvað á þessa leið:
Þrálátur orðrómur er uppi
um allt land um að í blaða-
mannastétt hafi safnast hópur
menntamanna, sem hvergi fá
vinnu, ekkert geta gert, eru til
einskis hæfir og enginn vill
hafa í vinnu. Þessir menn hafa
hins vegar gerst blaðamenn
vegna þess að til þess þarf enga
menntun, engin skilyrði að
uppfylla og þar bera menn
enga ábyrgð á neinu, sem þeir
gera, en geta fullnægt lægstu
hvötum sínurn með því að
leggja nafntogaða einstaklinga
og marga bestu syni landsins
í einelti með upplcgnum
kjaftasögum.
Auðvitað tek ég fram að ég
legg ekki dóm á sannleiksgildi
þessa orðróms, en játa hins
vegar að hér er um svo alvar-
legt mál að ræða að blaða-
mannastéttin hlýtur að gera
hreint fyrir sínum dyrum.
Fáein orð um orku-
verðið
Spurt er hví orkuverð á
Islandi sé svo hátt. - Islending-
,ar, sem eiga svo hagkvæmar
orkulindir. Skýringar eru
margar, en ég ætla að nefna
eina. íslendingar eru fámenn
þjóð í stóru landi. tslendingar
eru rúmlega 230.000 eða eins
og eitt úthverfi í Kaupmanna-
höfn.
ísland er hins vegar tvisvar
og hálfu sinni stærra en
Danmörk. Þessi litla þjóð er
dreifð um þetta stóra land.
Gífurlegar línubyggingar og
dreifikerfi, tugi og hundruð
kílómetra, oft til örfárra kaup-
enda eru mjög dýr. Vatnsföll-
in er hagkvæmt að virkja, en
vegalengdirnar sem flytja þarf
orkuna eru gífurlegar hringinn
í kringum landið.
Ég hitti nokkra Þjóðverja í
laugunum um daginn. Ég
ákvað að æfa mig svolítið í
þýsku og tók þá tali. þeir
höfðu ferðast um landið í
hálfan mánuð. Ég spurði þá
hvernig þeim litist á.