NT - 24.05.1984, Side 13
Vettvangur
■ ...„Ég held að menn veröi að gera sér í þessu efni grein fyrir
staðreyndum, hvort sem þær eru óþægilegar eða ekki.“
að réttlætanlegt er að birta
fúkyrðaraðir og hreina hugar-
óra vanstillts geðs manna á
borð við Ásgrím. Hins vegar
gengur hann svo langt, að
halda því fram, að hagsmunir
ímyndaðra vina minna og
kunningja vegi svo þungt, að
ég sé tilbúinn til að fórna í
þeirra stað lífi bjargarlítilla
sjómanna í neyð. Hvílík viður-
styggð. Ef allt væri með felldu,
ætti auðvitað að kæra slíkan
ritsóða umsvifalaust. En svo
viti firrt er slíkt tal, að ég tel
það miklu fremur vera verk-
efni læknisfræðinnar en dóm-
stóla.
ðll grein Ásgríms í DV, 4.
maí s.l., er samansafn af skít-
ugum orðaleppum ómerk-
ingsins, sem hvergi eiga sér
nokkurn stað í því sem ég
sagði í margnefndum ræðustúf
mínum. Ásgrímur talar um
„strákslega framkomu",
„ábyrgðarleysi", „ósmekkleg-
ar aðdróttanir", „yfirgengileg
orð“, „vesalings alþingis-
menn“, „að rakka niður störf
þessara manna og annarra
starfsmanna Landhelgisgæsl-
unnar lífs og liðinna...." og
svo framvegis.
Ekkert þessara orðaleppa og
fullyrðinga er rökstutt með
einum eða öðrum hætti, hvað
þá heldur að hann geri tilraun
til að finna þessum orðum stað
með því að vitna til ummæla
minna á nokkrum stað, enda
ekki hægt. Orðum hans „raka-
lausar fullyrðingar og
þvætting" er þar með vísað
heim til föðurhúsanna, jafnvel
þó það sé borin von, að hann
skilji nokkuð afþeim og þaðan
af síður að hann sé líklegur til
að gera tilraun til að skammast
sín fyrir óþverraskapinn.
Þessi „ógæfumaður", svo
notað sés eitt snyrtiyrðið, sent
hann slettir úr klaufunum, sem
ber mér öll þessi ósköp á brýn,
gat vitað ef hann vildi, að ég
hef lengi haft áhuga á því, að
gæslan hefði almennilegar
vélar, vel búnar tækjum, sem
sinnt geti meiri gæslu fyrir
sama fjármagn. Auk þess gat
hann vitað, að ég lagði'auðvit-
að til að gæslan fengi burðuga
þyrlu til björgunarstarfa í
þeirri nefnd um gæsluna, sem
ég á sæti í.
Þar á ofan hefði þessi
„ógæfumaður" getað leitað sér
upplýsinga um, að sá maður
sem hann eys auri sínum, hefur
verið sjómaður mikinn hluta
sinnar starfsæfi á öllum árstím-
um við hvers konar veiðar,
bæði á íslandsmiðum og við
aðrar strendur. Ég hef verið
afar heppinn sjómaður, með
afbragðsmönnum, en það er
ljóst að á svo löngum sjó-
mannsferli er engin leið að
komast hjá því, að verða vitni
að allskyns óhöppum beint eða
óbeint, þótt þau skip sem ég
hafi verið á hafi losnað við allt
slíkt.
Maður sem alinn er upp í
sjávarplássi (Vestmanna-
eyjum) og á sjómannsheimili
verður ekki sakaður um að
leggjast gegn öryggi sjófar-
enda.
Sá sem gerir það, er fífl,
Hvað ber að gera?
Jón Helgason fjárbóndi í
Kirkjubæjarhreppi og ráð-
herra gæsluflugsins sagðist í
ræðu sinni treysta því, að
nefnd gæslunnar veldi í flug-
vélamálunum hagkvæmasta og
besta kostinn. Þetta leyfði ég
mér að efast um, og vitnaði til
fyrri reynslu. Kannski hafa
þessi orð farið fyrir brjóstið á
þessum herramönnum og
fleirum, hins vegar rökstuddi
ég mitt mál.
Sannleikurinn er sá, að
ófremdarástand ríkir nú í þess-
um efnum hjá gæslunni.
Fokkervélin er stór og mikil,
en hún er svo gott sem tækja-
laus, að minnsta kosti til leitar.
Breyting á þeirri vél,sem fylgir
■ Umrædd grein Skugga sem Guðmundur er að svara.
„Petta er stórkostlegt,"
sögðu þeir. „Hvernig fer þessi
litla þjóð að því að byggja allar
þessar virkjanir og dýru dreifi-
línur um þetta stóra land?
Þið eruð eins og eitt úthverfi
í Hamborg. Hvernig fer þessi
litla þjóð að því að
reisa hafnír um allt land
og halda hér uppi heilbrigðis-
kerfi á heimsmælikvarða með
sjúkrahúsum um allt land og
tækjabúnaði og sérfræðingum
til að lækna flesta viðráðanlega
sjúkdóma? Hvernig fer þessi
litla þjóð að því að halda uppi
dýru menntakerfi með kennsiu
í háskóla í gréinum sem aðeins
ríkar þjóðir heims geta
kennt?"
Þannig rigndi yfir mig spurn-
ingunum. - Vill einhver reyna
að svara?
Engin þjóð hefur sennilega
lifað aðra eins uppbyggingu og
kjarabót frá stríðslokum og
íslendingar. En auðvitað hefur
þetta kostað sitt. Geysidýrt
dreifikerfi og stofnlínur og
söluskattur og jöfnunargjald á
raforku skýra mikið af raforku-
verðinu.
Af hverju kemst
Alusuisse upp
með....?
Spurt er af hverju Alusuisse
kemst upp með að greiða hér
rétt um helming af gangverði
raforku í áliðnaði í heiminum.
Svar er:
1) Alusuisse hefur samning
sem gildir í 10 ár enn og var
upphaflega til 25 ára.
2) Samningar standa yfir um
að fá þetta orkuverð
hækkað. Orkuverðið er nú
9.5 mills eða svipað og
meðalverð í Noregi en
meðalverð í Evrópu er um
14.5 mills og mun hærra
verð en í Bandaríkjununt.
3) Samningum verðum við að
breyta með samningum.
Einhliða riftun samning-
anna við Alusuisse mundu
skaða okkur mjög um langa
framtíð. Skýring: Viðerum
nú að reyna að efla orku-
frekan iðnað í landinu. Til
þess verðum við að laða til
samstarfs ýmis erlend stór-
fyrirtæki. Erlend fyrirtæki
fjárfesta ekki hér þúsundir
milljóna ef þau geta ekki
treyst því að samningar
standi og þeim sé aðeins
breytt með samningum.
Einhliða riftun samn-
ingsins við Alusuisse gæti
því stöðvað frekari þróun
Fimmtudagur 24. maí 1984 13
fullkomnum tækjabúnaði er
mjög dýr og borgar sig engan
veginn, en nýr Fokker rneð
öllum búnaði kostar 10 millj.
dollara, sem eru um 300 rnill-
jónir. Fjármagnskostnaðurinn
einn kostar ca. 2000 dollara á
flugtíma, fyrir utan allt hitt.
Það er della.
Það sem þarf og á að gera er
að kaupa eina burðuga þyrlu.
ég er viss um, að báðar þær
tegundir, sent mest er rætt um
nú. eru hin vönduðustu tæki.
Málsvari frjálslyndis,
samvinnu og félagshyggju
Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstjórar: Magnús Ólafsson (ábm) ’
og Þórarinn Þórarinsson
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Síðumúli 15, Reykjavík. Sími:
86300. Auglýsingasími: 18300. '■
Kvöldsímar: 86387 og 86306.
Verð í lausasölu 25 kr.
Áskrift 250 kr.
Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaöaprent h(.
en um kaup á slíku tæki á ekki
að ræða við sölumenn, heldur
fá hlutlausa sérfræðinga til að
dæma um, en áður en það er
gert, þarf að skilgreina, hvert
verkefni tækinu er ætlað.
Það sem á að gera er að selja
Fokkerinn, sem nú fæst ágætis
verð fyrir og kaupa minni vél.
Ég hef til dæmis í huga á-
ikveðna vél, sem flýgur 75%
hærra en Fokkerinn, flýgur
hraðar, er þægilegri í snúning-
um, auðveldara og þægilegra
er að fljúga, lendir á næstum
hverjum flugvelli á landinu, og
kostar miklu minna.
í slíkri vél mætti t.d. hafa
SLR (side looking radar), IR/
UV leitartæki, LORAN (og/
eða GNS) staðsetningartæki
allt fyrir miklu minna fé, (og
auðvitað með öllum þæg-
indum).
EF við veljum þennan kost,
má auka fluggæslu um að
minnsta kosti helming eða
þrefalda fyrir sama fé, o.s.frv.
o.s.fr.... en fjármagnið er
takmarkað.
Ég held, að menn verði að
gera sér í þessu efni grein fyrir
staðreyndum, hvort sem þær
eru óþægilegar eða ékki.
Alþingi 20.maí 1984
Garðar Sigurðsson
orkufreks iðnaðar í land-
inu.
4) Við þurfum á samvinnu við
erlenda aðila að halda við
orkufrekan iðnað í framtíð-
inni.
Heildarskuldir íslend-
inga eru nú um 1300 m eða
um 60% af þjóðartekjum.
Álver við Éyjafjörð gæti
kostað um 600 m og það
mundi nota orku frá Fljóts-
dalsvirkjun og Sultartanga-
virkjun semsamanlagtkosta
Sambúð Flugleiða
og flugmanna
■ Það er ekki ílyrsta sinn nú, að það kemur í ljós,
að sambúð flugmanna og stjórnenda Flugleiða er
ekki eins og vera skyldi. Til þess má vafalaust rekja
ýmsa árekstra, sem hægt hefði verið að afstýra, ef
sambúðin hefði verið í lagi.
Að einhverju leyti kann þetta að stafa af vissri
sérstöðu beggja aðila. Flugleiðir verða að keppa á
alþjóðlegum vettvangi og skapar það þeim eðlilega
aukið aðhald í rekstri, þar sem samkeppnin er mjög
hörð milli flugfélaganna.
Flugmenn hafa einnig sérstöðu umfram margar
aðrar stéttir. Starfsaldur þeirra verður oft skemmri
en annarra, þar sem fullnægja verður ýmsum skilyrð-
um, sem ekki er krafizt af öðrum, t.d. í sambandi við
heiisufar. Öryggi flugfarþega gerir vissar kröfur í
sambandi við vinnutíma og ýmsa starfsaðstöðu
flugmanna.
Allt þetta krefst gagnkvæms skilnings og góðvildar
af hálfu beggja aðila.
I deilu þeirri, sem staðið hefur undanfarið milli
Flugleiða og flugmanna, virðist þessa ekki hafa gætt
nægilega.
Almenningsálitið snerist á móti flugmönnum þegar
þeir „veiktust“ snögglega og samtímis eftir samþykkt
gerðardómslaganna.
Fessi veikindi stóðu sem betur fer ekki lengi og
eftir það hófust sáttaumleitanir undir forustu sátta-
semjara ríkisins. Um skeið virtust góðar horfur á, að
samkomulag næðist, en það brást. Að þessu sinni
virðist hafa strandað á forustu Flugleiða vegna kröfu
um breytingu á vinnutíma, sem flugmenn töldu sér
óhagstæða bæði af persónulegum ástæðum og örygg-
isástæðum.
Áreiðanlega finnst mörgum að forusta Flugleiða
hefði ekki átt að láta stranda á þessu fyrst samkomulag
virtist fengið um önnur atriði.
Sennilegast er líka, að gerðardómur leiði þetta
atriði hjá sér, þar sem það getur snert flugöryggið.
Slík afskipti hans gætu líka reynzt svipuð því og að
hella salti í sárið.
um 360m.
Heildarfjárfesting íþessu
einu er því um 960 m. Slík
lántaka yrði íslendingum
um megn og mundi líka
stöðva nær alla lántöku til
annarra hluta. Því er sam-
vinna við útlendinga nauð-
synleg.
5) Margt bendir til að samn-
ingurinn við Alusuisse yrði
okkur hagstæður að þeim
viðræðum loknum sem nú
standa yfir. Skýrslur sanna
að samningurinn við Alus-
uisse hefur ekki valdið
hærra orkuverði til almenn-
ings.
Að lokum
Breytingin á Tímanum er að
mörgu leyti mjög góð. Þeir
menn sem að henni stóðu hafa
unnið þrekvirki og eiga þakkir
skildar.
Það er mín von og ósk til NT
að hann feti ekki í fótspor
Þjóðviljans og Dagblaðsins
með órökstuddar dylgjur og
árásir á nafngreinda einstakl-
inga.
Það er enginn vandi að ráð-
ast á aðra og níða þá niður, að
ekki sé talað um undir dul-
nefni.
Hitt er vandi að halda sér
heilum í þessum sundraða
heirni öfganna og gefa út
ábyrgt og gott blað- sem líka
selst - á tímum þegar enginn
les neitt vel, en allir hratt og
illa.
Af deilu þessari virðist ótvírætt mega álykta, að
mikilvægt sé fyrir Flugleiðir, að sambúð forráða-
manna þeirra og flugmanna batni. Hér þarf stöðuga
samvinnu og samráð.
Það er áreiðanlega mjög til athugunar, að hér
verði fylgt því fordæmi samvinnuhreyfingarinnar að
fulltrúar frá starfsmönnum fái sæti á stjórnarfundum
með málfrelsi og tillögurétti. Sú skipan mála hefur
yfirleitt reynzt vel, þar sem hún hefur komizt á.
Friðjón Sigurðsson
■ Þegar Alþingi kemur saman að nýju verður orðin
nokkur breyting, sem vekja mun eftirtekt þeirra,
sem hafa komið þar. Sá maður, sem hefur jafnt með
embættislegri og alþýðlegri framgöngu sett sérstakan
svip á þingið um 40 ára skeið, verður þar ekki lengur.
Hans verður saknað þótt ágætur maður og frægur
verði kominn í hans stað.
Hér er átt við Friðjón Sigurðsson, sem verið hefur
starfsmaður þingsins í 40 ár, þar af í 28 ár sem
skrifstofustjóri.
Friðjón Sigurðsson hefur unnið starf sitt af mikilli
skyldurækni. Hann hefur gætt mikils aðhalds í
reícstrinum, svo að sumum hefur fundizt nóg um,
enda almannarómur, að við brottför Friðjóns muni
kostnaðurinn aukast.
Hitt er ekki minna vert, að hann hefur verið eins
konar hæstiréttur þingmanna í sambandi við laga-
gerð. Úrskurðar hans hefur verið daglega leitað um
þingtímann varðandi ólíklegustu lögfræðileg efni.
Hann og Ólafur Ólafsson fulltrúi háfa verið þing-
mönnum ómetanlegir í þessum efnum.
Alþingi stendur vissulega í mikilli þakkarskuld við
Friðjón Sigurðsson.