NT - 08.12.1984, Blaðsíða 19

■ Helgoland er mikil ferdamannaparadís og er það ekki síst
tollfrjáls varningur sem helst laðar að. En Helgoland býr líka yfir
náttúrufegurð þó að eyjan sé ekki stór, og margir koma þangað
til að njóta sjóbaða og annarrar útivistar.
Sjónvarp sunnudag kl. 22.50:
Helgoland
Tollfrjálsa paradísin sem var
reynt að sprengja í loft upp 1947!
■ Austarlega í Norðursjó,
skammt undan ströndum
Pýskalands, er eyjan Helgo-
land. Hún lætur ekki rnikið
yfir sér við fyrstu sýn, ekki
nema einn ferkílómetri að
stærð og íbúarnir ekki nema
nokkrar þúsundir.
En Helgoland á sér sína
sögu og sínar vinslældir. Þang-
að koma 780.000 ferðamenn á
ári hverju og í lok síðari heims-
styrjaldar gerðu Bretar tilraun
til að sprengja það í loft upp. í
sjónvarpi í kvöld kl. 22.50
gefst tækifæri til að kynnast
þessari eyju ofurlítið.
Helgoland hefur löngum
verið vinsæll sumarleyfisstaður
meðal Þjóðverja. En þó
staldra flestir ferðamannanna,
sem eyjuna heimsækja, ekki
þar nerna hluta úr degi. Þeir
koma með ferjum frá
Hamborg, Cuxhaven eða Hus-
um og tilgangur ferðarinnar er
fyrst og fremst að versla, en á
Helgoland er ýmis eftirsóttur
varningur tollfrjáls. Ferða-
mennirnir snúa því samdægurs
heim hlaðnir tóbaki, áfengi,
ilmvatni o.fl. Þessi tollfrelsis-
réttindi hlaut Helgoland í lok
síðustu aldar, þegar það komst
undir þýsk yfirráð, en hafði
áður orðið að lúta yfirráðum
Dana um skeið og síðar Eng-
lendínga.
Líf Helgolendinga hetur
ekki alltaf verið dans á rósum.
Þegar í fyrri heimsstyrjöld
liófu Þjóðverjar vígbúnað á
eynni og komu þá upp ramm-
byggilegri aðstöðu fyrir sjóher-
inn. A millistríðsárunum héldu
þeir áfram uppbyggingu á
eynni með tilliti til stríðsátaka,
og Hitler hafði uppi áætlanir
um að stækka hana þre- til
fjórfalt og munaði mjóu að sú
fyrirætlun næði fram að ganga.
Þetta rammgerða vígi í
Norðursjóum var Bretum mik-
ill þyrnir í augum og á árinu
1945 sendu þeir 1100 sprengi-
flugvélar í leiðangur yfir eyna.
Eftir þá heimsókn stóð ekki
steinn yfir steini þar, en
íbúarnir höfðu þegar verið
fluttir burt og þeim var ekki
leyft að snúa aftur. Bretar
voru ekki af baki dottnir.
Þeirra vilji var að afmá Helgo-
land af yfirborði jarðar og
1947 gerði floti þeirra heiðar-
lega tilraun til að sprengja
hana í loft upp. Sú tilraun
mistókst þó og fljótlega upp úr
1950 fóru íbúarnir að tínast til
síns forna heima og reistu sér
nýja byggð.
Myndin kemur frá danska
sjónvarpinu og þýðandi Bogi
Arnar Finnbogason.
Laugardagur 8. desember 1984 19
Silfur, gull
Aðventusálmar og kammer-
tónlist á síðdegistónleikum
■ Sunnudaginn 9. desember,
annan sunnudag í aðventu,
verða útvarpshlustendur
minntir á daginn með fyrri lið
síðdegistónleika, sem hefjast
kl. 17.
Þá syngur kór Langholts-
kirkju aðventusálma undir
stjórn Jóns Stefánssonar,
Gústaf Jóhannesson leikur
með á orgel. Síðari liður tón-
leikanna er leikur Alban Berg-
kvartettsins á strengjakvartett
í C-dúr D. 956 eftir Franz
Schubert, sem hljóðritaður var
á tónlistarhátíð í Hohenems-
höll í Austurríki.
Þar sem tónleikarnir verða
réttí kjölfarið á sunnudagskaffi
er alveg tilvalið að setjast í
rólegheitum með aðventuljós-
in logandi og hlýða á tónleika
Langholtskirkjukórsins, sem
þekktur er fyrir vandaðan
flutning.
■ Kór Langholstkirkju.
Efni sitt úr hverri átt-
inni í þætti fyrir börn
■ Eitthvað fyrir alla er kallað-
ur þáttur fyrir börn í stjórn
Sigurðar Helgasonar í útvarpi
kl. 11.20 á laugardag.
Sigurður Helgason er kunn-
ugur áhugamálum baina.
Hann hefur um langt skeið
starfað sem skólabókavörður í
Fellaskóla í Breiðholti. Þá hef-
ur hann þýtt ýmsar barnabæk-
ur og lesið þýðingar sínar í
útvarp. Hann fer því nokkuð
nærri um það, hvað börnum
fellur best í geð.
í þáttum sínum ræðir hann
við krakka og segist reyna að
fjalla um það sem er þeirra
áhugmál og hugðarefni. Þá
segist hann gera sér far um að
draga það fram, sem honum
finnst eitthvert fréttaefni, þar
sem krakkar koma við sögu.
Ekki segir hann það venju að
taka neitt eitt efni sérstaklega
fyrir í þáttunum, enda verða
þeir mest til eftir hendinni og
símatíma, sem standa á meðan
þátturinn er sendur út.
í símatímum linnirekki sím-
hringingum og koma hringing
arnar alls staðar að af landinu.
Einnig berst þættinum mikið
af bréfum, en þau koma aðal-
lega utan af landsyggðinni.
Þeir, sem hafa samband við
þáttinn, eru aðallega á aldrinum
6-14 ára og liggur margí á
hjarta, sem Sigurður kemur
svo á framfæri á ýmsan hátt í
þættinum, enda trúlegt að
sömu málin höfði til fleiri jafn-
aldra þeirra.
■ 1 kvöld kl. 22 hefst í sjónvarpi
hálftímaþáttur, sem kallast Ég er
hótel, en hann byggist á söngvum
Ijóöa- og söngvasmiðsins Leonards
Cohen. Par eru sungin og útfærðýmis
vinsælustu lög hans, s.s. „Suzanne"
og „The Gypsy Wife".
Söguþráður er allóvenjulegur, en
■ Á sunnudag kl. 17.00 hefst
kanadískur myndaflokkur í sjö
þáttum um skapandi listir og
listiðnað. Myndaflokkurinn
hefur fengið nafnið Listrænt
auga og höndin hög (Hand and
Eye) og heitir 1. þátturinn
„Allt sem glóir".
í þessum þátturn sést hvern-
ig listamenn og aðrir hagleiks-
menn móta efnivið sinn í lista-
verk sem gleðja augað.
Hver þáttur fjallar um tiltek-
ið efni: góðmálma, gler,
steina, leir, vef eða við og gripi
sem úr þessum efnum eru
unnir. Fyrsti þátturinn er um
þar er aðalpersónan heldur niður-
níddur karlandi. sem tekur sér ból-
fcstu í hóteli nokkru, svo og gestum
þess og starfsliði. Leonard Cohen
tekur að sér hlutverk hóteldraugsins,
sem allt veit en fer gersamlega á mis
við ástina.
Ekki er mæltu máli fyrir að fara í
gripi, sem unnir eru úr gulli,
silfri og gimsteinum.
Þýðandi er Þorsteinn Helga-
son, en þulur Ingi Karl Jóhann-
esson.
■ Skrautlegir gripir úr gulli.
þættinum, en þó eru hinar einstöku
persónur vel aðskildar. Þar koma við
sögu forstjórinn, kona hans, sem er af
sígaunaættum, roskin hefðakona, að-
míráll, sem hefur látið af störfum
sökum aldurs, brúðhjón og ástsjúkur
töskubefi á fjörunum við feimna her-
bergisþemu.
Sjónvarp laugardag kl. 22.
Leonard Cohen er hótel!
Sjónvarp sunnudag kl. 17.
Utvarp sunnudag kl. 17.
■ Sigurður Helgason, umsjónarmaður þáttarins Eitthvað fyrir
alla, hefur verið skólabókavörður í Fellaskóla árum saman og þar
af leiðandi mikið umgengist börn.________________________
Útvarp laugardag kl. 11.20:
og gimsteinar
Laugardagur
8. desember
7.00 Veðurfregnir. Fréttir. Bæn.
Tónleikar. Þulur velur og kynnir.
7.25 Leikfimi. Tónleikar.
8.00 Fréttir. Dagskrá. 8.15 Veður-
fregnir. Morgunorð - Þórhallur
Fleimisson talar.
8.30 Forustugr. dagbl. (útdr.). Tón-
leikar.
9.00 Fréttir. Tilkynningar. Tónleikar.
9.30 Óskalög sjúklinga. Helga Þ.
Stephensen kynnir. (10.00 Fréttir.
10.10 Veðurfregnir.) Óskalög sjúk-
linga, frh.
11.20 Eitthvað fyrir alla Sigurður
Helgason stjórnar þætti fyrir börn.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Tilkynning-
ar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veðurfregnir. Til-
kynningar. Tónleikar.
14.00 íþróttaþáttur Umsjón: Her-
mann Gunnarsson.
14.15 Hér og nú Fréttaþáttur í viku-
lokin.
15.30 Úr blöndukútnum - Sverrir
Páll Erlendsson (RÚVAK).
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15 Veður-
fregnir.
16.20 (slenskt mál Jörgen Pind flytur
þáttinn.
16.30 Bókaþáttur Umsjón: Njörður
P. Njarðvík.
17.10 Ungversk tónlist 3. þáttur.
Ungversku þjóölögin koma í leitirn-
ar. Umsjón: Gunnsteinn Ólafsson.
Lesari: Aslaug Thorlacíus.
18.10 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Kvöldfréttir. Tilkynningar.
19.35 Veistu svarið: Umsjón: Unnur
Ólafsdóttir. Dómari: Hrafnhildur
Jónsdóttir. (RÚVAK).
20.00 Útvarpssaga barnanna:
„Ævintýri úr Eyjum“ eftir Jón
Sveinsson Gunnar Stefánsson
les þýðingu Freysteins Gunnars-
sonar (9).
20.20 Harmonikuþáttur Umsjón: Si-
gurður Alfonsson.
20.50 Sögustaðir á Norðurlandi
Umsjón: Hrafnhildur Jónsdóttir.
(RÚVAK).
21.30 Myndlistardjass - síðari þátt-
ur Myndlistarmennirnir Lealand
Bell, Sigurður Örlygsson og
Tryggvi ðlafsson velja skífur og
ræða við Vernharð Linnet serrv
hefur umsjón með þættinum.
22.15 Veðurfregnir. Fréttir. Dagskrá
morgundagsins. Orð kvöldsins.
22.35 Uglan hennar Mínervu
Umsjón: Arthúr Björgvin Bollason.
23.15 Hljómskálamúsík Guðmund-
ur Gilsson kynnir.
24.00 Miðnæturtónleikar Umsjón:
Jón Órn Marinósson.
00.50 Fréttir. Dagskrárlok.
Næturútvarp frá RÁS 2 til kl. 03.00.
Laugardagur
8. desember
14.00-16.00 Uppbrot Tónlist aö utan,
sunnan, norðan og neðan með
uppbrotum. Umsjón: Ásgeir Tóm-
asson.
16.00-18.00 Milli mála Nýir og gamlir
streitulosandi smellir með salti og
pipar. Umsjón: Helgi Már Barða-
son.
24:00-03:00 Næturvaktin Stjórnandi:
Kristín Björg Þorsteinsdóttir
(Rásirnar samtengdar að lokinni
dagskrá rásar 1.)
Sunnudagur
9. desember
13:30-15:00 Krydd i tilveruna
Stjórnandi: Ásta Ragnheiður Jó-
hannesdóttir.
15:00-16:00 Tónlistarkrossgátan
Hlustendum er gefinn kostur á að
svara einföldum spurningum um
tónlist og tónlistarmenn og ráða
krossgátu um leið. Stjórnandi: Jón
Gröndal.
16:00-18:00 Vinsældalisti Rásar 2
20 vinsælustu lögin leikin. Stjórn-
andi: Ásgeir Tómasson.
Laugardagur
8. desember
16.00 Hildur. Sjötti þáttur Endursýn-
ing Dönskunámskeið i tíu þáttum.
16.30 íþróttir Umsjónarmaður Bjarni
Felixson.
18.30 Enska knattspyrnan
19.25 Kærastan kemur í höfn (Kær-
esten er i favn om faa minutter)
Nýr flokkur - Fyrsti þáttur. Dansk-
ur myndaflokkur i sjö þáttum ætl-
aður börnum. Sagan gerist að
mestu á danskri eyju þar sem
mamma ídu litlu gerist vélstjóri á
ferju. Þýðandi Jóhanna Jóhanns-
dóttir. (Nordvision - Danska sjón-
varpið)
19.50 Fréttaágrip á táknmáli.
20.00 Fréttir og veður
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.401 sælureit Fimmti þáttur. Bresk-
ur gamanmyndaflokkur í sjö
þáttum. Þýðandi Jóhanna Þráins-
dóttir.
21.20 Heilsað upp á fólk Þriðji þáttur.
Umsjón: Ingvi Hrafn Jónsson. I
haust heilsuðu sjónvarpsmenn
upp á bændur í Rauðgilsrétt í
Reykholtsdal og áttu m.a. hring-
borðsumræður undlr túngarði með
þeim Kristjáni Benediktssyni í Víð-
igerði, Bjarna Guðráðssyni í Nesi
og Jóni Gislasyni á Lundi. Kvik-
myndun: Örn Sveinsson. Hljóð:
Agnar Einarsson. Klipping: Jimmy
Sjöland.
22.00 Ég er hótel Kanadískur sjón-
varpsþáttur með söng og dansi. I
þættinum er á myndrænan hátt
lagt út af nokkrum söngvum
kanadíska skáldsins og tónsmiðs-
ins Leonards Cohens. Umgerðin
er gamalt glæsihótel þar sem pers-
ónur í söngvum Cohens eru ýmist
gestir eða startsfólk. Meðal leik-
enda eru Leonard Cohen sjálfur,
Toller Craston og fleiri kanadískir
listamenn. Þátturinn hlaut „Golden
Rose“ verðlaunin i Montreux á
þessu ári. Þýðandi Sveinbjörn I.
Baldvinssnn.
22.30 Skólaferðalagið (Una gita
scolastica) ítölsk sjónvarpsmynd
eftir Pupi Avati sem einnig er
leikstjóri. Aðalhlutverk: Carlo Delle
Piane, Tiziana Pini og Rosana
Casale. Vorið 1911 fer efsti bekkur
menntaskóla í þriggjadagagöngu-
ferð til Flórens. Leiðir þessara 18
pilta og 12 stúlkna eiga senn aö
skilja og nú skal njóta þessara
síðustu samverustunda áður en
prófin byrja. Hjörtu kennaranna,
sem eru fararstjórar, taka einnig
að slá örar. Þýðandi Þuríður
Magnúsdóttir.
00.05 bagskrarloK.
Sunnudagur
9 desember
16.00 Sunnudagshugvekja
16.10 Húsið á sléttunni 4. Áfram
strákar Bandarískur framhalds-
myndaflokkur. Þýðandi Óskar Ingi-
marsson.
17.00 Listrænt auga og höndin hög
(Hand and Eye) Nýr flokkur - 1.
Allt sem glóir Kandískur mynda-
flokkur í sjö þáttum um skapandi
listir og listiðnað. Þættirnir sýna
hvernig listamenn og aðrir hag-
leiksmenn móta efnivið sinn í
listaverk sem gleðja augað. Hver
þáttur fjallar um tiltekið efni: Góð-
málma, gler, steina, leir, vef eða
við og gripi sem úr þessum efnum
eru unnir. Fyrsti þátturinn er um
gripi unna úr gulli, silfri og gim-
steinum. Þýðandi Þorsteinn Helga-
son. Þulur Ingi Karl Jóhannesson.
18.00 Stundin okkar Umsjónar-
menn: Ása H. Ragnarsdóttir og
Þorsteinn Marelsson. Stjórn upp-
töku: Valdimar Leifsson.
18.50 Hlé
19.50 Fréttaágrip á táknmáli
20.00 Fréttir og veður
20.25 Auglýsingar og dagskrá.
20.40 Sjónvarp næstu viku. Um-
sjónarmaður Magnús Bjarnfreös-
son.
21.05 Glugginn Þáttur um listir,
menningarmál og fleira. Umsjón-
armaður Sveinbjörn I. Baldvins-
son.
21.55 Dýrasta djásnið (The Jewel in
the Crown) Fjórði þáttur. Breskur
framhaldsmyndaflokkur í fjórtán
þáttum, gerður eftir sögum Pauls
Scotts sem gerast á Indlandi á
árunum 1942 til 1947 þegar Ind-
land öðlaðist sjálfstæði. I síðasta
þætti lauk í rauninni ástarsögu
þeirra Hari Kumars og Daphne
Manners og koma nú nýjar pers-
ónur til sögunnar ásamt hinum
fyrri. Þ ýðandi Veturliði Guðnason.
22.50 Ferðamannaeyjan Helgo-
land. Dönsk heimildamynd.
Helgoland er smáeyja í Noröursjó
undan strönd Þýskalands. Eyjan
var víghreiöur í heimstyrjöldinni
slðari og Bretum mikill þyrnir í
augum. Hún er nú vinsæll ferða-
mannastaður vegna tollfrjálsar
verslunar. Þýðandi Bogi Arnar
Finnbogason. (Nordvision
Danska sjónvarpið)
23.25 Dagskrárlok.