NT - 07.03.1985, Blaðsíða 21

Fimmtudagur 7. mars 1985
21
Mitterrand vegur að
veldi enskrar tungu
Kinnock í aðalstöðvum NATO:
Gagnrýnir harðlega
stjörnustríð Reagans
- andvígur kjarnorkueldflaugum á Bretlandi
Brii.ssel-Reuter: ^
- hefur herferð fyrir frönskunni
París-Reuter:
■ Francois Mitterrand
Frakklandsforseti hefur hafíð
herferð fyrir stórfelldri eflingu
frönskunnar meö það meðal
annars fyrir augum að bæta 360
milljón manns í hóp þeirra 135
milljóna sem nú þegar tala
frönsku.
Mitterrand, sem sjálfur talar
ekkert erlent tungumál, bauð
Æðsta ráði hinna frönskumæl-
andi að halda fyrsta fund sinn í
Elyseehöll nú í vikunni. 28
franskir rithöfundar, stjórn-
málamenn og listamenn eiga
sæti í ráðinu sem hefur sett sér
að „skiigreina hlutverk hins
frönskumælandi heims og
franskrar tungu".
Eitt af fyrstu verkefnum ráðs-
ins er að losa frönskuna við
„franglais" sem er tökuorð úr
ensku sem hreintungumenn
tclja að spilli frönsku. Nú hefur
einmitt verið lagt frant laga-
frumvarp í franska þinginu þar
Chile:
Braskarar græða
á jarðskjálftanum
Santiago-Rcuter
■ Stjórnvöld í Chile segja að
braskarar á jarðskjálftasvæðun-
um á ströndinni fyrir sunnan
höfuðborgina Santiago, reyni
að hamstra matvæli til að hagn-
ast á matvælaskorti.
Unt 150 manns létu lífið í
jarðskjálftanum síðastliðinn
sunnudag sem var sá versti í
fimmtán ár. 1.900 slösuðust og
160.000 misstu heintili sín.
Forseti Chile, Augusto Pionc-
het, hefur lýst yfir neyðar-
ástandi á jarðskjálftasvæðunum
í Santiago, strandhéruðunum
við hafnarborgina Valparaiso
og í Rancagua-héraði. Hafn-
armannvirki skemmdust mikið
í Valparaiso og San Antonio en
þær eru báðar mikilvægar hafn-
arborgir.
Stjórnvöld hafa hótað að-
gerðum gegn öllum sem hyggj-
ast færa sér í nyt glundroðann á
jarðskjálftasvæðunum
braska með matvæli.
til að
sem „franglais“-tökuorð eru
gerð útlæg.
Áhrif Frönskuráðsins ná til
fjörutíu landa þar seni franska
er annað hvort opinbert mál
eða móðurmál hluta íbúanna. í
þessunt iöndunt búa nú 360
milljón manns sent ekki tala
frönsku. Ráðið lítur á það sem
eitt af verkefnum sínum að
bæta þessum 360 ntilljónum við
hóp þeirra 135 milljóna sent nú
eru frönskumælandi.
Mitterrand skipaði sjálfur þá
28 menn sem eiga sæti í ráðinu.
Meðal þeirra er m.a. að finna
fyrrverandi forseta Líbanon og
Senegal, menningarmálaráð-
herra Víetnams, fyrrverandi
varaforsætisráðherra Kanada
og marga fleiri mektarmenn frá
frönskumælandi löndum.
Til að byrja með mun
Frönskuráðið vinna að því að
auka samstarf á sviði sjónvarps-
sendinga, kvikmynda, íþrótta,
kennslu og í þróaðri tækni. Með
þessu vonast félagar í ráðinu til
að stöðva framsókn enskunnar
og snúa vörn franskrar tungu í
sókn.
■ Leiðtogi breska Verka-
mannaflokksins, Neil
Kinnock, gerði forráða-
mönnum Nato í Brússel í gær
skýra grein fyrir andstsöðu
Verkamannaflokksins gegn
kjarnorkuvopnum. Hann
gagnrýndi harðlega áætlun
Rcagans um rannsóknir á
sviði geimvopna.
Kinnock sagði blaða-
mönnum eftir fund sem hann
átti nteð Carrington lávarði
og embættismönnum
NATO, að bandarískar
kjarnorkueldflaugar, sent
hafa verið á Bretlandi, verði
endursendar til Bandaríkj-
anna komist Verkamanna-
flokkurinn til valda.
Hann sagði að slíkar að-
gerðir myndu ekki leiða til
kreppu í NATO. Kinnock
sagði að viðræður hans og
Carringtons hefður fyrst og
fremsl snúist um áætlanir
Bandaríkjanna unt gagn-
flaugakerfi í gcimnum og
hann sagði Carrington að
flokkur hans hefði ekki jafn
Koladeilurnar á Bretlandi:
„Skæruhernaður hafinn“
London-Rcutcr
■ Þúsundir breskra kola-
námamanna hættu verkfallinu í
gær en merki voru um að
„skæruhernaöur" sá, sem Art-
hur Scargill leiðtogi námu-
manna boðaði, sé hafínn.
Stjórn ríkisreknu kolanám-
anna sagði að 95% hinna
186.000 námumanna hafi mætt
til vinnu, en 85% mættu á
þriðjudag þegar verkfallið end-
aði formlega.
Námumenn voru almennt illir
eftir ósigurinn í verkfallinu og
vinna gekk ekki snurðulaust
fyrir sig í mörgum nárnunt.
Vinna lagðist niður í Mert-
hyrdalnum þegar námumenn
neituðu að vinna með verka-
manni sem hafði hætt verkfall-
inu fyrir þrem vikum.
Á verkstæði námufélagsins í
nágrenni Merthyr-námunnar
voru starfsmenn reknir heim
eftir að þeir neituðu að vinna
við verkfæri og tæki sem voru
flutt til þeirra af fyrirtæki sem
verkalýðsfélag þeirra hafði sett
i bann.
í Northumberland var fulltrúi
verkalýðsfélagsins rekinn vegna
„vítaverðrar hegðunar" að sögn
talsmanns námufélagsins. Lög-
reglan hafði verið kölluð til
vegna óróa í Ashingtonnám-
unni.
Námumenn frá Kent komu í
veg fyrir vinnu í einni námunni
í Yorkshire. í annarri námu var
vinna lögð niður og þess krafist
að námumenn, sem var sagt
upp störfum í verkfallinu, yrðu
endurráðnir.
Talsmaður stjórnar námanna
sagði að 3000 námumenn í
Yorkshire væru enn í verkfalli.
eldheitan áhuga á áætluninni
og forsætisráðherrann
Margrét Thatcher.
„Jafnvel rannsóknaráætl-
unin sjálf rnagnar vígbúnað-
arkapphlaupið og þess vegna
er ég andvígur hcnni“, sagði
Kinnock.
Hann hvatti einnig belg-
ísku stjórnina til að hætta við
eða fresta að láta setja upp
eldflaugar í Belgíu en það á
að byrja á því í þessum
mánuði.
■ Eftir verkfall námumanna
hefur Arthur Scargill boðað
skæruhernað í námunum.
40 ár frá sókninni yfir Rín
■ í dag eruliðin fjörutíu ár frá
því að fyrstu bandarísku her-
mennirnir fóru yfír Rín. I sókn-
inni gegn þýsku nasistunum.
Gamlir hermenn bandamanna
hafa mælt sér mót í því tilefni
við leifarnar af þessari brú yfír
Rín til að minnast þessa sigurs í
stríðinu gegn Þjóðvcrjum. Þessi
mynd var tekin af brúarrústun-
um nú fyrir nokkrum dögum.
Símamynd:POLFOTO
Gandhi
sigrar
Nvja-Dclhi-Rcutcr
■ Forsætisráöhcrru
Indlands, Rajiv Gandhi,
hafði í gærkvöldi þcgar NT
fór í prentun, unniö sigur
í átta ríkjum Indiands en
tapað fyrir stjúrnarand-
stæöingum í þrein ríkjum.
Stuðningsmenn Gandhis
unnu 704 þingsæti af 1141 í
11 ríkjum sem kosið var í
samkvæmt kosningatölum í
gærkvöldi.
í kosningunum sem fram
fóru á laugardaginn og á
þriðjudaginn létust 50 menn
í ryskingum milli áhangenda
ólíkra stjórnmálaflokka.
Rændu banka
með Reagan
grímur
Montreal-Reuter:
■ Öryggisvörður við
kanadískan banka í Montre-
al segir að þrír bankaræn-
ingjar, allir með grímur af
Rcagan Bandaríkjaforseta á
andlitunum, hafí ruöst inn í
bankann fyrr í vikunni og
rænt 70.000 dollurum.
Bófarnir ógnuðu tíu
starfsmönnum Lands-
banka Kanada og neyddu
þá til að opna fjárhirslur-
bankans. Síðan handjárn-
uðu þeir starfsmennina og
hurfu á braut með pening-
ana.
oudur-Kórea:
Ólympíu*
lögregla
stofnuð
Scoul-Rcuter
■ Lögregluyfírvöld í
Suður-Kóreu hafa ákveð-
ið að stofna sérstakar ör-
yggissveitir til að koma í
veg fyrir árásir og
skemmdarverk við mann-
virkin sem nú er verið að
reisa vegna Asíuleikanna
1986 og Ólympíuleikanna
1988 sem verða haidnir í
Seoul.
Talsmaður lögreglunn-
ar sagði fréttamönnum að
1.800 manns muni verða í
þessum öryggissveitum.
Formaður Ólympíunefnd-
arSuður-Kóreu, Roh Tae-
Woo, segir sérstaka hættu
á því að Norður-Kóreu-
menn reyni að vinna
skemmdarverk.
Umsjón: Ragnar Baldur&son og Ivar Jónsson