NT - 06.12.1985, Blaðsíða 4

4 NT Jólablað
Sólin var aö setjast og varpaöi
gullnum bjarma á lágar hæöirnar í
vestri á eyjunni Rathlim. Drenghnokki
labbaði í hægöum sínum eftir hesta-
troðningum, sem hlykkjuöust milli
hæðadraga, er lágu inn í gíglaga
dalverpi uppi á klifinu. Allt í einu nam
hann staðar eins og honum heföi
komiö eitthvað i hug, siðan fór hann
snögglega út af götuslóöanum og
hljóp upp eina hæöina. Þegar hann
var kominn upp á brún, var hann
orðinn móður og stóö kyrr og horföi á
Ijósgeisla stafa niður frá gullbrydduð-
um skýjum. Landslagiö minnti hann á
mynd af uppstigningunni. Skammt
fyrir neðan stóð kýrin á sefgrónum
bakka stööuvatns. Colm hljóp til
hennar. Hann veifaði stafnum kring-
um sig, og þegar vindurinn hvíslaöi
við eyru hans, rak hann upp fagnaö-
aróp, sem bergmálaði frá hæðunum í
kring. Mávahópur, sem kúrði í
hávöxnu grasi, hóf sig hægt til flugs
og sveif eins og snjóflygsur yfir klif-
brúnina.
Vatnið var í vestri. Móti einni átt var
það opið fyrir vindum frá hafinu. Á
vetrum seytlaði vatn af klettunum og
myndaði bláar æðar í gráum hlíðun-
um. Drengurinn tíndi steinvölur, varp-
aði þeim í vatnið og horföi á hringina,
sem komu einn af öðrum á lygnum
fletinum, um leið og þær féllu. Síðan
tók hann að fleyta kerlingar með
flötum smásteinum. Sumar skopp-
uðu alla leið yfir að hinum bakkanum.
Drengurinn varð himinlifandi, og þeg-
ar hann hafði hlustað á bergmálið af
gleðilátum sínum, labbaði hann af
stað að sækja kúna. Hann klappaði
henni blíðlega á síðuna, og hún
labbaði seinlega af stað í áttina að
moldargötunni, sem lá út úr dalnum.
Drengurinn var í þann veginn að
kasta síðasta gteininum í vatnið, þeg-
ar fugl fiaug lágt yfir höfði hans.
Höfuðið var teygt fram og rauðgulir
fætur hans sáust glöggt í mildri
birtunni. Það var villiönd. Hún flaug
tvo eða þrjá hringi yfir vatninu og
lækkaði flugið, þar til hún renndi sér
með vængjablaki eftir vatnsfletinum,
en fætur hennar ristu í hann silfurrák-
ir. Öndin lagði að sér vængina, örlítill
titringur fór um hana, síðan tók hún
aö dýfa nefinu í vatnið.
Colm starði á hana stórum augum,
meðan hún synti yfir að hinum bakk-
anum. Hún lónaði til og frá í hávöxnu
sefi. Dökkur kroppurinn var eins og
steinn í gráleitu vatninu. Síðan hvarf
hún eins og hún hefði sokkið. Dreng-
urinri hljóp laumulega eftir bakkanum
og horfði fram hjá vatninu eins og
honum væri sama. Þegar hann var
kominn beint á móti staðnum, þar
sem hann hafði séð fuglinn síðast,
nam hann staðar og gægðist gegnum
skrjáfandi sefið, sem varpaði skugga-
munstri á vatnið. Aðeins örskammt
frá landi var votlend smáeyja umgirt
spjótlaga stargresi. Vatnið var ekki
djúpt - hann gat vaðið yfir, ef hann
færi gætilega.
Hann bretti upp skálmarnar og óð
út í með útbreidda arma og útitekna
fótleggi í fjallavatninu. Þegar hann
nálgaðist eyjuna, sukku fætur hans
niður í kalda leðjuna, og það var eins
og bólurnar, sem komu upp á yfir-
borðið, væru aðdrepatittlingaframan
í hann. Drengurinn varð hræddur og
fór enn gætilegar. Önnur skálmin
seig niður í vatnið og blotnaði. Hann
beygði sig niður til þess að bretta
hana upp, en þá riðaði hann, svo að
heyrðist skvamp og fuglinn flaug upp
gaggandi og hvarf fyrir ofan klifið.
Drengurinn varð skelkaður og stóð
kyrr smástund. Síðan óð hann áfram
upp að votlendum bakkanum, sem
var þakinn mávafjöðrum og bliknuðu
laufi, sem vindurinn hafði feykt
þangað.
Hann leitaði í hávöxnu grasinu á
öllum þúfunum og fann loks hreiðrið,
sem sneri í átt aö hafinu. Tveir flatir
klettar voru eins og spékoppar á
vatnsfletinum, en á milli þeirra var
grösug rim, og þar var hreiðrið. Það
var dyngja úr þurru sefi, stráum og
fjöðrum og í því var aðeins eitt egg.
Colm varð glaður. Hann leit í kringum
sig, en sá engan. Hann átti hreiðriö.
Hann lyfti egginu, sem var slétt og
grænt eins og himininn með gulum
blæ líkt og endurskin frá sóleyju, en
þá fann hann, að hann hafði gert
rangt. Hann lét eggið aftur í hreiðrið.
Hann vissi, að hann hefði ekki átt að
snerta það, og hann tók að hugleiða
hvort fuglinn mundi yfirgefa hreiðrið.
Einhver dapurleiki sótti að honum, og
hann fann í hjarta sínu, að hann hafði
syndgað. Hann huldi sporin sín vand-
lega hraðaði sér burt af eyjunni og
hljóp á eftir kúnni sinni. Sólin var sest
og kvöldkulið sveipaðist um hann,
kældi kroppinn og hrelldi hug hans.
Hann fór á fætur næsta morgun og
hélt af stað í skólann. Hann gekk á
grasinu á vegkantinum, því að það
var mýkra undir berum fótum hans.
Hann átti heima lengst í burtu á
vesturskaganum og þegar hann var
kominn á að giska kílómetra, mætti
hann Paddy Mc Fall. Drengirnir voru
í svipuðum peysum, bláum, hand-
prjónuðum og gráum buxum og
skólatöskurnar, sem þeir báru, voru
einnig búnar til heima. Colm var með
allan hugann við hreiðrið og um leið
og hann hitti félaga sinn sagði hann
með ákefð: „Paddy, ég á hreiður.
Það er villiandarhreiður með einu
eggi.“
„Og hvernig veistu, hvort það er
villiönd, sem á hreiðrið?" spurði
Paddy hálfafbrýðisamur.
„Ég sá það með eigin augum. Hún
var brúndröfnótt á bakið og með gula
fætur.“
„Hvar -,er hún? spurði Paddy stork-
andi.
„Ég vil ekki segja þér það, því að
þú mundir ræna hreiðrið:,,
„Uss, ég býst við, að þettasétamin
önd eða mávur.“ Colrri rak út úr sér
tunguna framan í hann.
„Þú veist rnikið," sagði hann
„Mávaegg er dröfnótt, en þetta er
grænhvítt. Ég sá það, þegar ég hélt
á því í hendinni." Og þá sagði Paddy
í hæðnisrómi það, sem hann vildi
ekki heyra. „Þú hélst á því í hendinni.
Hún yfirgefur það. Hún yfirgefur það.“
Colm fannst hann ætla að kafna
eða bresta í grát. Innri rödd sagði
honum, að Paddy hefði rétt fyrir sér,
en einhvernveginn vildi hann ekki
viðurkenna það, og hann svaraði:
„Hún yfirgefur það ekki. Hún gerir
það ekki. Ég veit, að hún gerir það
ekki.“
En í skólanum kom að honum efi.
Hann sá regnskúrir gegnum glugg-
ana - regnið, sem rann niður rúðurn-
ar, minnti hann á stöðuvatnið, kulda-
legt og úfið í storminum. Hreiðrið
svart og gegnvott og eggið kalt eins
og steinn. Hann titraði við tilhugsun-
ina og tók að fitla við lokið á blekbytt-
unni, hreyfði það ósjálfrátt fram og
aftur. Hrekkjaglampinn var horfinn úr
augunum og dagurinn í skólanum
ætlaði aldrei að líða. En loks voru
þeir komnir út í rigninguna og Colm
tók til fótanna heim á leið.
Um leið og hann var búinn með
matinn sinn, saltfisk og kartöflur, var
hann þotinn af stað inn í dalinn, sem
nú var hjúpaður sudda og regni.
Þegar hann var kominn beint á móti
eyjunni, óð hann út í vatnið. Stormur-
inn blés um andlit hans og skók sefið
þungt af regni. í sefinu sendi fugl frá
sér einmanalegt tíst.
Drengurinn komst út í eyjuna.
Hann var með hjartslátt af eftirvænt-
ingu. Skyldi fuglinn hafa yfirgefið
hreiðrið? Hann gekk hægt og hljóð-
lega út á rindann, er lá að staðnum,
þar sem hreiðrið var. Hann tyllti sér á
tá og skimaði um eftir fuglinum.
Skyndilega var hver taug í líkama
hans þanin. Öndin lá á. Hún hafði
stungið nefinu í fiðrið á brjóstinu. Það
var eins og hún svæfi. Hjartað barðist
í brjósti Colms. Hún hafði ekki yfirgef-
iö eggið. Hann ætlaði að laumast
burt. Eitthvað gerðist. Fuglinn hreyfði
sig, teygði hálsinn fram og síðan til
beggja hliða. Drengurinn réð sér
varla fyrir fögnuði. Hann stóð kyrr frá
sér numinn. Villiöndin baðaði út
vængjunum óttaslegin, hóf sig þung-
lega og flaug til hafs. Þögn þrungin
sektarkennd lagðist yfir drenginn.
Hann sneri við og ætlaði burt, en
hikaði og leit til baka á bert hreiðrið.
Ekki sakaði, þó að hann liti á það.
Hann færði sig nær með hálfum
huga, teygði sig upp og gægðist. í
hreiðrinu lágu tvö egg. Hann varpaði
öndinni af feginleik, buslaði frá eyj-
unni og hljóp blístrandi burt í rigning-
unni.
Sigurlaug Björnsdóttir þýddi