Morgunblaðið - 22.09.2004, Blaðsíða 8

8 MIÐVIKUDAGUR 22. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Þorgerður KatrínGunnarsdóttirmenntamálaráð-
herra kynnti tillögur úr
nýrri skýrslu samráðs-
hóps menntamálaráðu-
neytisins, sem hafði það
meginhlutverk að fjalla
um bætt aðgengi blindra
og sjónskertra að
menntakerfinu, á ríkis-
stjórnarfundi í seinustu
viku. Samráðshópur þessi
var skipaður í kjölfar
ályktunar stjórnar
Blindrafélagsins um
vanda blindra og sjón-
skertra í tengslum við að-
gengi þeirra að mennta-
kerfinu. Menntamála-
ráðuneytið leitaði eftir
tilnefningum í samráðshópinn frá
Blindrafélaginu, heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytinu, fé-
lagsmálaráðuneytinu og Sam-
bandi íslenskra sveitarfélaga.
Settar verði skýrar
reglur um hjálpartæki
Í skýrslunni gerir samráðshóp-
urinn grein fyrir núverandi skip-
an mála hvað varðar menntun
blindra og sjónskertra og setur
síðan fram tillögur um ýmsar
æskilegar umbætur í þjónustu
menntarkerfisins við blind og
sjónskert börn. Í fyrsta lagi er
lagt til að stefnt verði að stofnun
þekkingarmiðstöðvar sem sam-
hæfi þjónustu við blinda og sjón-
skerta nemendur. Meginmarkmið
slíkrar þekkingarmiðstöðvar ætti
að vera að veita blindum og sjón-
skertum ungmennum þjónustu
og ráðgjöf, stuðla að rannsóknum
á högum blinda og sjónskertra og
hafa frumkvæði að nýjungum
sem megi nýtast þeim í námi og
starfi. Bent er á að nauðsynlegt
sé að þekkingarmiðstöðin sé í
nánu samstarfi við skóla þar sem
blindir og sjónskertir stunda
nám. Samráðshópurinn leggur til
að menntamálaráðuneytið, fé-
lagsmálaráðuneytið og heilbrigð-
is- og tryggingamálaráðuneytið
vinni saman að nánari útfærslu á
fyrirkomulagi slíkrar þekkingar-
miðstöðvar í samráði við Sam-
band íslenskra sveitarfélaga.
Lagt er til að endurskoðuð
verði úthlutun hjálpartækja til
blindra og sjónskertra nemenda
og þjálfun í notkun hjálpartækja
með það að markmiði að hjálp-
artækin fylgi nemendum í námi
þeirra á grunnskólastigi, óháð því
hvort börnin flytji milli skóla eða
sveitarfélaga. Óskað var eftir því
að settar verði skýrar reglur um
hjálpartæki og útvegun þeirra
verði samræmd, en samráðshóp-
urinn leggur til að Samband ís-
lenskra sveitarfélaga og mennta-
málaráðuneytið sjái um að setja
þessar verklagsreglur.
Samráðshópurinn leggur til að
samstarf Blindrabókasafns og
Námsgagnastofnunar verði aukið
á sviði útgáfu námsgagna fyrir
blinda, sjónskerta og nemendur
með dyslexíu til að nýta fjármagn
þessara stofnana sem best. Bent
er á að æskilegt væri að mennta-
málaráðuneytið myndi starfshóp
með fulltrúum stofnananna
tveggja sem fari yfir mögu-
leikana á aukinni samvinnu og
samnýtingu tæknibúnaðar vegna
útgáfu námsgagna sem nýtist
blindum og sjónskertum nemend-
um og nemendum með dyslexíu.
Fram kemur í skýrslunni að
lagt er til að menntamálaráðu-
neytið hafi frumkvæði að því að
setja á fót blindraletursnefnd
sem hafi það hlutverk að vinna að
stöðlun og þróun blindraleturs á
íslensku og samhæfingu tákna.
Einnig er lagt til að komið verði á
föstu samstarfi við þekkingarmið-
stöðvar á öðrum Norðurlöndum.
Samráðshópurinn leggur til að
þeim tilmælum verði beint til
kennaramenntunarstofnana að
þær fjalli um kennslu blindra og
sjónskertra í almennu grunnnámi
kennara og haldi námskeið fyrir
blindrakennara. Einnig að þeim
tilmælum verði beint til fram-
haldsskóla og háskóla að skólarn-
ir setji sér reglur um sértæk úr-
ræði í námi eins og Háskóli
Íslands hefur gert.
Endurskoðun laga um
Jöfnunarsjóð sveitarfélaga
Hópurinn leggur til að kann-
aðir verði kostir þess að með
breytingu á lögum og reglugerð-
um verði framlög Jöfnunarsjóðs
sveitarfélaga vegna hvers fatlaðs
nemanda tengd viðkomandi ein-
staklingi og skylt að nýta fram-
lagið til þjónustu við hann og í
samráði við hann og aðstandend-
ur hans. Mælst er til þess að fé-
lagsmálaráðuneytið hugi að end-
urskoðun á lögum og reglu-
gerðum um Jöfnunarsjóð sveit-
arfélaga með það að markmiði að
tryggja betur en nú er gert að
framlög úr sjóðnum vegna ákveð-
inna fatlaðra einstaklinga nýtist
viðkomandi einstaklingi sem
best, en eins og staðan er í dag er
sveitarfélögum frjálst að ráðstafa
framlögum vegna mikið fatlaðra
einstaklinga að vild. Að lokum er
óskað eftir að þeim tilmælum
verði beint til stofnana á vegum
ríkis og sveitarfélaga að við hönn-
un og framsetningu efnis á netinu
verði tekið mið af þörfum blindra
og sjónskertra, en í störfum
nefndarinnar kom m.a. fram að
letrið Arial henti þeim betur en
það letur sem víðast er notað.
Fréttaskýring | Bæta þarf aðgengið
Miðstöð þekk-
ingar stofnuð
Nýjar tillögur um bætt aðgengi blindra
og sjónskertra að menntakerfinu
Vinna þarf að stöðlun og þróun blindraleturs.
Aukið samstarf á sviði
útgáfu námsgagna

Samráðshópur um bætt að-
gengi blindra og sjónskertra að
menntakerfinu skilaði nýverið
skýrslu þar sem gerð er grein
fyrir núverandi skipan mála og
settar fram ýmsar tillögur til úr-
bóta. Meðal þess sem lagt er til í
skýrslunni er að stofnuð verði ís-
lensk blindraletursnefnd sem
hafi það hlutverk að vinna að
stöðlun og þróun blindraleturs.
Einnig að komið verði á föstu
samstarfi við þekkingarmið-
stöðvar á öðrum Norðurlöndum.
silja@mbl.is
Passaðu þig bara á rebbunum, Anna mín, annar sækir svo í rjúpurnar en hinn í virkjanirnar.
FÆKKAÐ hefur verulega síðustu
ár þeim sem kjósa að rækta eigin
kartöflur og annað grænmeti í mat-
jurtagörðum Reykjavíkurborgar í
Skammadal. Árið 1996 voru 576
garðar í útleigu og 419 ári síðar. Á
þessu ári voru hins vegar 210 garð-
ar í útleigu. Að sögn Þórólfs Jóns-
sonar, garðyrkjustjóra borgarinnar,
er ljóst að það mun koma að því að
görðunum verður lokað, haldi að-
sókn að þeim áfram að minnka.
Skammidalur er í landi Mosfells-
bæjar en Reykjavíkurborg fær af-
not af landinu undir matjurtagarða.
Algengast er að ræktaðar séu kart-
öflur í görðunum.
„Aðsóknin hefur farið minnkandi
jafnt og þétt í gegnum árin. Við höf-
um verið að loka ákveðnum skikum
og þétta svæðið. Við höfum rætt um
að það komi að þeim tímapunkti að
þessu verði hætt en það hefur ekk-
ert verið ákveðið um það. Þetta eru
þrátt fyrir allt rúmlega 200 manns,“
segir Þórólfur.
Gjald fyrir leigu á skika fyrir
matjurtagarð í Skammadal er 3.000
krónur en greiddar eru 3.500 krón-
ur fyrir skika undir garðhýsi.
Nokkrir tugir slíkra smáhýsa hafa
verið reist nálægt görðunum.
Að sögn Þórólfs hefur þeim
krökkum sem nýta sér Skólagarða
Reykjavíkur einnig fækkað síðustu
ár. „Það er sama þróun þar. Að vísu
hefur það færst í vöxt að garðarnir
séu leigðir af skólunum, þannig að
t.d. einn bekkur sameinast um
garða og skipti með sér verkum.
Krakkarnir setja þá niður með
kennaranum að vori og taka upp að
hausti. Ég á von á því að við förum
út í meira samstarf við skólana. Það
hentar mjög vel að skólarnir komi
að þessu.“
Þórólfur segist telja líkur á að
fleiri komi til með að nýta sér skóla-
garðana næstu ár. Tilraunir hafi
verið gerðar með að bjóða fólki, sem
vill rækta sínar matjurtir sjálft, að
nýta sér lausa skika í skólagörðum
fyrir matjurtagarða og gefist vel.
Minni aðsókn að kart-
öflugörðum í Skammadal
Útleigðum görðum hefur fækkað um helming frá 1997
         



 
!

"

 
  
   
EKIÐ var á hundrað tuttugu og fjóra
gangandi og hjólandi vegfarendur í um-
ferðinni síðustu 24 mánuði og þar af
urðu nokkur alvarleg slys á fólki. Um
20% þessa hóps voru börn á aldrinum
1–6 ára og segir Ágúst Mogensen, hjá
rannsóknarnefnd umferðarslysa, að í
umtalsverðum fjölda tilvika hafi verið
ekið á vegfarendur á gangbraut.
Í erindi sem Ágúst hélt á málþingi
um umferð grunnskólabarna í Ráðhús-
inu nýlega kom fram að horfa verður til
þess í skipulagi hverfa að börn stytta
sér leið í átt að skóla, íþróttahúsi og
þangað sem þau sækja sér þjónustu.
Brýnt sé að koma í veg fyrir það með
því að tryggja öryggi barnanna, einkum
þar sem þau fara um stofn- og tengi-
brautir innan íbúðahverfa. Þá sé ábyrgð
foreldra mikil.
„Þegar við skoðum slys þar sem í
hlut eiga börn, 5–6 ára, er mjög hæpið
að orsakagreina slík slys og segja að
barnið hafi ekki fylgt umferðarreglun-
um. Við verðum að hugsa fyrir börnin
og erum ábyrg í þessum tilfellum, sem
foreldrar.“
Í erindi Herdísar Storgaard, fram-
kvæmdastjóra Árvekni, kom fram að
hjálmanotkun barna hefur minnkað og
notkun endurskinsmerkja er á hröðu
undanhaldi.
Fimmtungur gangandi og hjólandi vegfarenda
í umferðarslysum síðustu 24 mánuði var 1–6 ára börn
Umtalsverður fjöldi
slysa á gangbrautum