Morgunblaðið - 25.09.2004, Blaðsíða 8
8 LAUGARDAGUR 25. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
N
A
T
25
47
1
09
/0
4
Fyrir
okkur hin
Honey Nut Cheerios
er fyrir okkur sem
viljum morgunkorn
sem gefur náttúrulegan
sætleika og er jafnframt
fullt af hollum trefjum og
vítamínum.
Kom, sá og sigraði.
Erfiðlega hefurgengið að fá fólktil starfa í fisk-
vinnslu og fleiri greinum
atvinnulífsins, þrátt fyrir
umtalsverðan fjölda at-
vinnulausra. „Það gengur
mjög illa að fá fólk til
vinnu. Það virðist eiga við
um fiskvinnsluna í það
heila tekið,“ segir fisk-
verkandi sem ekki vill láta
nafns síns getið.
Hann tekur undir skoð-
un fleiri viðmælenda að
tafsamt og flókið sé að
ráða útlendinga til starfa.
„Það tekur lengri tíma en
áður. Þetta er flókið og
leiðinlegt ferli.“
Birgir Kristinsson, fram-
kvæmdastjóri Ný-fisks ehf. í
Sandgerði, segir að þó að full-
mannað í sé í vinnslunni hjá hon-
um í dag hafi það tekið langan
tíma að ráða starfsfólk og ekki
hafi tekist að manna línuskip sem
gert er út. Fólk sem svari auglýs-
ingu um störf stoppi oft stutt við.
Að sögn Birgis tekur marga mán-
uði að ráða erlent fólk til starfa.
„Þetta er orðið miklu strangara og
erfiðara en áður var og óhemju-
pappírsflóð í kringum þetta.“
Fjölskylduvænni störf
Alls eru nú 246 manns á at-
vinnuleysisskrá á Suðurnesjum,
91 karl og 155 konur. Haft var eft-
ir Páli Ingólfssyni, starfsmanna-
stjóra hjá Þorbirni-Fiskanesi hf., í
blaðinu sl. fimmtudag að erfiðara
væri en áður að fá erlent verka-
fólk til vinnu þar sem nýjar reglur
gerðu það mun erfiðara en áður að
flytja inn verkafólk.
Egill Heiðar Gíslason, verkefn-
isstjóri hjá Vinnumálastofnun,
kannast ekki við að nýjar reglur
hafi verið settar sem geri þennan
feril erfiðari en áður. Með inn-
göngu nýrra ríkja í ESB fyrr á
árinu stækkaði sameiginlegur
vinnumarkaður EES-svæðisins.
Íbúar nýju aðildarþjóðanna þurfa
atvinnuleyfi til starfa hér en hafa
þó forgang til starfanna umfram
fólk sem hingað kemur frá löndum
utan EES-svæðisins.
Það kemur Arnari Sigurmunds-
syni, formanni Samtaka fisk-
vinnslustöðva, talsvert á óvart, að
á sama tíma og nokkurt atvinnu-
leysi er á Suðurnesjum skuli
ganga illa að manna fiskvinnslu-
fyrirtæki þar. Arnar segir það
áhyggjuefni ef töluvert er um að
fólk á atvinnuleysisskrá hafni
vinnu án þess að hafa fyrir því
eðlilegar ástæður.
Spurður hvort fiskvinnslan
þurfi að laga starfsemi sína og
vinnutíma betur að þörfum fjöl-
skyldufólks segir Arnar að það
hafi þegar verið gert. „Það var
gerð mikil breyting á árunum
1998 og 1999 en þá var dagvinnu-
tíma þjappað saman með styttri
neysluhléum. Dagvinnutími í
mörgum fyrirtækjum er á bilinu
frá kl. sjö á morgnana til hálffjög-
ur á daginn, en það var gert til að
gera þessi störf fjölskylduvænni.“
Hefur beðið á fjórða mánuð
Erfiðleikar á að afla nauðsyn-
legra leyfa til að ráða útlendinga
til starfa eru ekki bundnir við fisk-
vinnsluna. Kristmann Þór Einars-
son, eigandi Skerpingar sf. í
Kópavogi, segir sínar farir ekki
sléttar. Fyrirtækið hans veitir
sérhæfða þjónustu við skerpingar
á hjólsagarblöðum fyrir málm og
tré og er með tvo starfsmenn í
vinnu. Kristmann er kvæntur taí-
lenskri konu og hugðist ráða mág-
konu sína og mann hennar frá Taí-
landi til starfa í sumarbyrjun.
Hann hefur nú beðið í á fjórða
mánuð eftir að fá leyfi til að ráða
þessa tvo starfsmenn til vinnu. Að
sögn hans var umsókn um dvalar-
og atvinnuleyfi fyrst lagt fyrir Efl-
ingu – stéttarfélag, sem hafnaði
umsókninni vegna atvinnu-
ástandsins. Efling sendi gögnin
þessu næst til Útlendingastofu 21.
júní. Að sögn Kristmanns tjáði
starfsmaður Útlendingastofu
honum að stofnunin tæki sér tvo
mánuði til að afgreiða umsóknir.
Eftir 3–4 vikur kom svo bréf þar
sem honum var sagt að undir-
skriftir á umsóknunum þyrftu að
vera eins og í vegabréfum fólks-
ins, þ.e. á taílensku. Var þessu
bjargað með faxsendingu á tveim-
ur dögum. Útlendingastofa sendi
síðan gögnin til Vinnumálastofn-
unar. Vinnumálastofnun tilkynnti
Kristmanni bréflega að hann
þyrfti fyrst að auglýsa störfin á
EES-svæðinu í þrjár vikur og hjá
Vinnumiðlun höfuðborgarsvæðis-
ins þar sem umsækjendurnir
kæmu frá landi sem er utan EES-
svæðisins. Kveðst hann hafa feng-
ið aðstoð starfsmanns Vinnumiðl-
unar við gerð auglýsingar á EES-
svæðinu en sér hafi ekki verið
greint frá því að hann þyrfti að
óska sérstaklega eftir að auglýs-
ing yrði birt hjá Vinnumiðluninni.
Að þremur vikum liðnum kom svo
í ljós að Kristmann þurfti fá aðra
auglýsa birta og ferillinn lengdist
um þrjár vikur til viðbótar. Aðeins
einn svaraði auglýsingunni og
segist Kristmann ekki hafa treyst
sér til að ráða þann mann. Þegar
hér var komið sögu synjaði Vinnu-
málastofnun svo umsókninni með
vísan til atvinnuástandsins. Segist
Kristmann hafa fengið þær upp-
lýsingar í félagsmálaráðuneytinu
að aðeins væru veittar undanþág-
ur frá reglum EES ef um eigin-
konu eða börn væri að ræða.
Fréttaskýring | Erfitt að manna störf
„Flókið og leið-
inlegt ferli“
Stjórnendur í fiskverkun segja tafsam-
ara en áður að flytja inn verkafólk
Gengið hefur illa að manna fiskvinnsluna.
Í heilmiklum vandræðum
Kristmann Þ. Einarsson, eig-
andi Skerpingar sf., hefur beðið
á fjórða mánuð eftir að fá leyfi til
að ráða tvo Taílendinga til vinnu.
„Það er ótrúlegt að opinberar
stofnanir skuli vinna svona. Ég
hef alla tíð verið kurteis í sam-
skiptum mínum við þá. Fyrir-
tækið er eitt sinnar tegundar á
höfuðborgarsvæðinu og vegna
aukinna verkefna er nauðsynlegt
að bæta við starfsfólki. Ég er
kominn í heilmikil vandræði,“
segir Kristmann.
omfr@mbl.is
EINELTI gegn kynferðisbrota-
mönnum á fangelsinu Litla-Hrauni
veldur Valtý Sigurðssyni fangelsis-
málastjóra áhyggjum og lítur hann
málið alvarlegum augum. Hefur hann
því sent föngum í fangelsum ríkisins
bréf þar sem hann gerir þeim grein
fyrir því að þeir megi búast við aga-
viðurlögum ef þeir verða staðnir að
því að leggja samfanga sína í einelti.
Muni slík viðurlög að sjálfsögðu hafa
áhrif á framvindu þeirra í refsivistinni
og einnig kunni málið að verða kært
til lögreglu. Eins og fyrr segir beinist
eineltið aðallega gegn föngum sem
sitja inni fyrir kynferðisbrot og þora
sumir þeirra ekki út úr klefa sínum
nema nauðsyn þyki til. Einnig veigra
þeir sér við að nýta sér þá takmörk-
uðu útivist og íþróttaaðstöðu sem í
boði er.
Fangelsismálastjóri getur þess í
bréfinu að eineltið valdi þeim sem fyr-
ir verða miklum vandræðum og van-
líðan umfram það sem fangavistin
leiðir af sér. Einnig eru aðstandendur
fanganna kvíðnir. Þá segir hann það
skjóta skökku við þegar einstaka
fangar leggja stein í götu Fangelsis-
málastofnunar, við að bæta aðbúnað
og auka réttindi fanga, með því að
beita samfanga sína ofbeldi og vinna
þar með markvisst gegn eigin hags-
munum og fanga í heild. Lítur hann
framkomu sem þessa alvarlegum
augum og mun beita sér fyrir því að
fyrirbyggja slíkt. Hvetur hann fanga
til að láta af hverslags einelti gegn
samföngum sínum.
Kynferðisbrotamenn lagðir
í einelti í fangelsum landsins