Morgunblaðið - 25.09.2004, Blaðsíða 51

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. SEPTEMBER 2004 51
MENNING
Jarðvegsþjöppur, hopparar
og keflavaltarar
Sími 594 6000
allt fyrir heimilið
S P EGLA - ÚTSALA - í T ékk Kr i s t a l FAXAFEN I
afsl
af öllum
verð frá kr:1.990.-
fyrstur kemur fyrstur fær!20%-50%
- m i k i ð ú r v a l f r á b æ r t v e r ðwww.tk.is
Árleg Grasrótarsýning Ný-listasafnsins verður opn-uð í dag í fimmta sinn.Grasrótarsýningar Ný-
listasafnsins hafa frá upphafi verið
hugsaðar sem tækifæri fyrir unga
myndlistarmenn. Sýningin í ár er
óvenjuleg að því leyti að henni er
skipt á milli tveggja staða. Annars
vegar verður hún í hinu nýja hús-
næði Nýlistasafnsins við Laugaveg
26 og hins vegar í húsnæði og sýn-
ingarsal Orkuveitu Reykjavíkur, en
Orkuveitan er aðalstyrktaraðili sýn-
ingarinnar.
Þóra Þórisdóttir myndlistar-
maður og galleristi á Hlemmi er
sýningarstjóri Grasrótarsýning-
arinnar, en hennar verkefni var að
velja þrettán unga listamenn úr
hópi umsækjenda. Þau sem eiga
verk á sýningunni eru Kolbrá
Bragadóttir, Hildur Margrétardótt-
ir, Hildigunnur Birgisdóttir, Tomas
Lemarquis, Elín Hansdóttir, Mar-
grét M. Norðdahl, Þórunn Eva
Hallsdóttir, Hermann Karlsson,
Sólveig Einarsdóttir, Halla Dögg
Sigurðardótttir, Lóa Hlín Hjálmtýs-
dóttir, Jóhanna Helga Þorkelsdóttir
og Þórunn Inga Gísladóttir. Þóra
segist ekki hafa valið sér neinar sér-
stakar áherslur eða þema við val á
listamönnum og verkum á sýn-
inguna. „Ég vildi frekar sýna hvað
þessi hópur listamanna er að gera.
Svo reynir maður auðvitað að skapa
einhverja samræðu milli verka með
því hvernig verkunum er komið fyr-
ir á sýningunni. Mér fannst líka við
hæfi að fá ungt fólk sem hefur verið
að læra listfræði til liðs við mig við
að setja sýninguna upp og skrifa
texta, í stað þess að leita til þeirra
sem eru alltaf að vinna slík verk.
Þetta er liður í því að efla þá nýju
kynslóð sem starfar í kringum
myndlistina og að það fólk sem er
að stíga sín fyrstu skref í listfræði
kynnist listamönnum af sinni kyn-
slóð.“
Þóra segir það sérstakt við sýn-
inguna hve málverkin eru mörg.
„Það hafa aldrei verið svona mörg
málverk á Grasrótarsýningunni áð-
ur. Það var meðvituð ákvörðun
strax að taka inn tvo málara, því ég
vildi hafa málverkið með. En svo
varð þetta bara meira en ég sá fyrir
í upphafi, og mér finnst það ekkert
verra. Málarar almennt hafa kvart-
að undan því að vera útilokaðir,
vegna þess að málverkið sé ekki í
tísku – allt snúist um innsetningar
og slíka list. En salurinn í Orkuveit-
unni er eiginlega skapaður fyrir
málverk, meðan hugmyndafræðileg-
ur bakgrunnur Nýlistasafnsins kall-
ar frekar á framsækna list. Það er
frekar hægt að ögra sal Ný-
listasafnsins með hefðbundnum
málverkum heldur en Orkuveitu-
salnum, meðan gagnrýnin verk ögra
frekar stofnanasölum. Verk geta
orðið mjög mismunandi í upplifun
eftir því í hvernig rými þau eru
sýnd.“
Þóra segir að bæði rýmin, í Orku-
veituhúsinu og í Nýlistasafninu, hafi
þannig sína kosti eða galla frá sjón-
arhóli miðlunarinnar, og það fari
eftir því inn í hvaða samhengi verk-
in tali. Þannig sé það eitt af mark-
miðum sýningarinnar að hvetja
fastagesti beggja staðanna til að
fara á milli; það sé tilraun til að
sporna gegn því að samtímalistin
einangrist á sérsvæði.
Urrandi anddyri og
ósýnilegur ævintýrastigi
Verk Elínar Hansdóttur í Orku-
veituhúsinu er sérstakt að því leyti
að það er staðsett í enn annarri teg-
und rýmis, fyrir utan sýningarsal
Orkuveitunnar, inni í stofn-
anarýminu sjálfu og snertir áhorf-
andann hvort sem hann ætlar sér að
upplifa myndlist eða sinna sínum
daglegu erindum. Elín segir mik-
ilvægt að verkið sé staðsett þar sem
eitthvað annað á sér stað líka, en
ekki inni í sýningarsal. „Ég er búin
að flísaleggja ákveðinn hluta af að-
alanddyri Orkuveitunnar með mjúk-
um tíglum sem búnir eru til úr segl-
um. Yfir þessari tíglamottu er
hljóðverk, og á ákveðnum stað í
mottunni mætirðu urrandi dýri. Ég
nota sérstakan hátalara sem virkar
á þann máta að hann gefur frá sér
óheyranlegar hljóðbylgjur; þ.e. þær
heyrast bara á ákveðnum einangr-
uðum stað. Þannig stígurðu inn í
hljóðið og útúr því aftur. Upplifunin
er eins og að þetta sé að gerast inni
í þér, því það heyrir hljóðið enginn
annar.“ Elín segir verkið framhald
af verkum sem hún vann fyrir sýn-
ingu sína í Listasafni Árnesinga í
sumar, þar sem markmið hennar
var einmitt að draga athyglina
fremur að áhorfandanum, en að því
sem er til sýnis. „Þess vegna fannst
mér mikilvægt að verkið væri ekki
inni í sýningarsalnum, og allt sem
sést, er í rauninni aukaatriði.“
Þórunn Eva Hallsdóttir sýnir
verk í Nýlistasafninu sem hún segir
ættað úr heimi ævintýranna. „Þetta
er glerstigi, fjögurra metra langur,
og fyrir aftan hann er vefur úr bóm-
ullarþræði. Hugmyndin er sótt í æv-
intýrabækur, þar sem maður finnur
leynihurðir og eitthvað spennandi.
Svo er hann glær, og eiginlega
ósýnilegur. En svo er það auðvitað
undir áhorfandanum komið hvað
hann sér.“
Kristín Jóhannesdóttir er í þeim
hópi sem Þóra Þórisdóttir fékk til
liðs við sig í uppsetningu sýning-
arinnar, en Kristín var meðal ann-
ars í því hlutverki að skrifa texta í
sýningarskrá um nokkra af lista-
mönnunum. „Ég hef hingað til bara
verið að vinna skólaverkefni, og
mjög gaman að fá tækifæri til að
vinna svona alvöruverkefni.“ Kristín
segist hafa eytt drjúgum tíma í að
tala við listamennina áður en hún
byrjaði að skrifa textana. „Það var
gott að heyra hvað þau eru að pæla
áður en ég fór að skrifa. Þetta er
mjög góð reynsla eða ekki. Það er
margt sem kemur á óvart þegar
maður fer að vinna svona við þetta.
Ég er búin að vera með hendurnar í
hinu og þessu í undirbúningnum, og
alveg ótrúlega margt sem maður
þarf að sjá um að sé gert, miklu
fleira en ég hafði hugmynd um.“
Hópurinn sem stendur að Gras-
rótarsýningunni hefur hist reglu-
lega frá því í sumar, lagt á ráðin um
sýninguna og rætt um myndlist og
málefni hennar á víðum grunni. Í
kjölfar þessara umræðna tóku lista-
mennirnir þá ákvörðun að halda
henni áfram, nýta hina einstöku
tengingu fyrirlestrasals Orkuveit-
unnar við sýningarsalinn þar og
efna til málþings um myndlist. Mál-
þingið verður því í beinum tengslum
við sýninguna og fer fram aðra helgi
eftir opnun hennar.
Myndlist | Grasrótarsýning Nýlistasafnsins opnuð á tveimur stöðum í dag
Aldrei jafn mörg málverk á Grasrótarsýningu
Morgunblaðið/Kristinn
Hluti Grasrótarhópsins í ár. Í aftari röð frá vinstri eru Þórunn Inga Gísladóttir, Halla Dögg Sigurðardóttir, Jó-
hanna Helga Þorkelsdóttir og Hermann Karlsson. Í fremri röð eru Elín Hansdóttir, Margrét Norðdahl og Kolbrá
Bragadóttir: Fremst er verk Lóu Hlínar Hjálmtýsdóttur.
begga@mbl.is
BÓK Ólafs Jóhanns Ólafssonar,
Höll minninganna, heldur áfram
að njóta hylli gagnrýnenda erlend-
is, en samkvæmt upplýsingum frá
Vöku-Helgafelli,
forlagi Ólafs,
hlaut ný ítölsk
þýðing verksins
einróma lof
gagnrýnenda á
Ítalíu. Heimsókn
Ólafs þangað,
þar sem hann
kynnti bókina,
vakti sömuleiðis
töluverða athygli, og veitti hann
hátt í þrjátíu viðtöl þá fáu daga
sem hann dvaldi þar.
Umsagnir um bókina í La
Stampa, Tuttolibri, voru meðal
annars á þá leið að hún væri „há-
leit skáldsaga á háum nótum“, í
Libero sagði að „höfundur skilaði
af sér skáldsögu sem væri auðug
af stíl og bókmenntafærni, og
gagnrýnandi Corriere della Sera
sagði að „samspil landslagslýsinga
og innri líðanar sögumanns væri
meistaralegt“.
Í haust kemur út ný skáldsaga
eftir Ólaf Jóhann, sem hlotið hefur
titilinn Sakleysingjarnir. Enn hef-
ur ekki verið greint frá efni bók-
arinnar, en þó verið gefið upp að
ýmsar sögupersónur eiga sér –
líkt og í Höll minninganna – hið-
stæðu í mönnum íslenskrar sam-
tíðar.
Bókmenntir | Skáldsaga Ólafs Jóhanns
Háleit skáldsaga
á háum nótum