Morgunblaðið - 26.10.2004, Qupperneq 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 26. OKTÓBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
HALLDÓR Ásgrímsson forsætis-
ráðherra segir að árásin á íslenska
friðargæsluliða í miðborg Kabúl um
helgina breyti engu um þátttöku Ís-
lendinga í friðargæslustörfum í Afg-
anistan. „Nei, hún breytir engu um
þátttöku okkar í Afganistan,“ segir
ráðherra aðspurður. „Hins vegar
munum við fara yfir öryggisatriði
þessa máls og endurskoða málin út
frá því. Það var búið að fara mjög ná-
kvæmlega yfir öll þessi öryggisatriði
og það er mikil ástæða til að fara yfir
þau aftur í ljósi þessa.“
Halldór segir sömuleiðis að mik-
ilvægi þess að lágmarka ferðir frið-
argæsluliða utan flugvallarsvæðisins
í Kabúl hafi alltaf legið fyrir. Það
verði á hinn bóginn farið yfir þær
reglur á nýjan leik.
Halldór segir að það hafi aldrei
verið gefið í skyn að menn væru ekki
í hættu í Afganistan. „Það hefur
aldrei verið gefið í skyn að menn séu
ekki í neinni hættu. Það er þess
vegna sem menn bera vopn. Það er
þess vegna sem menn eru með
hjálma og í skotheldum vestum.“
Breytir engu um þátt-
töku Íslendinga í Kabúl
HEIMILISFÓLKIÐ á Ytra-
Álandi í Þistilfirði er alvant gesta-
komum af ýmsu tagi enda er þar
rekin myndarleg ferðaþjónusta. Á
sunnudagskvöldið í norðangarra
og slyddu birtist þar þó afar
óvenjulegur gestur öllum að óvör-
um en það var lítil leðurblaka.
Heimilisfólkið hafði brugðið sér í
messu og er heim kom leið ekki á
löngu þar til óboðna gestsins varð
vart.
Það voru unglingar á heimilinu
sem fyrst urðu varir við leðurblök-
una þar sem þeir sátu við tölvuna
að hlusta á tónlist og sáu eitthvað
hreyfast við lyklaborðið. Fljótlega
báru þau kennsl á gestinn en ann-
að ungmennið er þýsk stúlka sem
kannaðist vel við leðurblökur frá
heimalandi sínu. Hún sagði óhugs-
andi að leðurblakan hefði komið í
sínum farangri því tveir mánuðir
eru síðan hún kom frá Þýskalandi
og þykir heimilisfólkinu líklegra
að hún hafi komið til landsins með
millilandaskipi og flogið inn um
opinn glugga.
Leðurblakan var fljótlega föng-
uð og sett í gatasigti en hún flaug
óðar af stað ef lokið var tekið af
sigtinu og var mjög spræk. Væng-
haf hennar er mikið miðað við lít-
inn búkinn og þótti flestu heim-
ilisfólkinu hún ekki árennileg þar
sem hún þaut um loftið inni í sól-
stofunni með miklum vængja-
slætti – og forðuðu sumir sér und-
ir borð. Hún settist gjarnan á
grófan hraunaðan vegg upp við
loftið milli flugferðanna.
Kalt hefur verið í veðri und-
anfarið, slydda og snjókoma, svo
furða þykir að leðurblaka hafi
flækst á þessar slóðir og að því
virðist við góða heilsu. Börnin á
bænum gáfu henni flugu að éta og
drakk leðurblakan einnig vatn úr
lítilli krús.
Bjarnveig Skaftfeld húsfrú á
Ytra-Álandi segir leðurblökuna
vissulega vera óvenjulegasta gest-
inn sem komið hefur á heimilið –
og sannarlega ekki þann geðsleg-
asta. Krökkunum fannst hins veg-
ar spennandi að vera á „Blöku-
landi“ rifjuðu upp blóðsugusögur
þar sem leðurblökur voru í aðal-
hlutverkinu.
Fréttir af heimsókninni bárust
um sveitina og komu nágrannar
að skoða skepnuna. „Það vakti
hressileg viðbrögð þegar hún
flaug af stað,“ segir Fanney Ás-
geirsdóttir, sem var stödd á bæn-
um þegar leðurblakan kom í heim-
sókn. „Hún hefur sennilega fengið
áfall þegar fólk fór að hrópa og
tala í kringum hana. Mér skilst að
þær heyri mjög vel og miðað við
ópin sem rekin voru upp þegar
hún flaug af stað er hún sennilega
heyrnarlaus núna.“
Leðurblakan var í gær send
suður í fylgd Jóhannesar Sigfús-
sonar, oddvitans í Svalbarðs-
hreppi, sem átti leið í bæinn að
sögn Bjarnveigar. Þar var hún
rannsökuð hjá Náttúrufræðistofn-
un Íslands.
Leðurblaka í heimsókn
Þórshöfn. Morgunblaðið.
Morgunblaðið/Líney
Leðurblaka birtist á ferðaþjónustubænum Ytra-Álandi í Þistilfirði á
sunnudagskvöldið, vel spræk og flaug um allt.
ÆVAR Petersen, fuglafræðingur
hjá Náttúrufræðistofnun, telur
líklegt að leðurblakan hafi borist
hingað til lands með vindum.
Hann segir einnig dæmi um að
þær komi með skipum. Um 25
sinnum hafi leðurblökur komið
hingað til lands svo vitað sé.
Ævar segir leðurblökuna sem
fannst á sunnudag líklega frá
Evrópu. „Sumar leðurblökur eru
hálfgerðir farfuglar og fljúga
suður á bóginn á haustin. Það
hafa komið leðurblökur hingað
frá Norður-Ameríku.“
Hann segir margar leðurblökur
hafa talsvert flugþol. Lendi þær á
flugi yfir land í óhagstæðum vind-
um geti þær villst af leið og borist
t.d. hingað til lands.
Ævar segir að leðurblökunni
Geta borið hundaæði
verði lógað, enda geti hún ómögu-
lega lifað hér af. Hann segir erfitt
að segja til um hvers konar leð-
urblöku sé um að ræða, enda
skipti tegundirnar þúsundum.
„Þetta eru skordýraætur, sem
veiða skordýr á flugi. Þegar kom-
ið er á þennan tíma þá er ekkert
eftir af skordýrum.“
En er leðurblakan hættuleg?
„Ekki í raun og veru,“ segir
Ævar. „Þær hafa nú þessa vamp-
íruímynd á sér en það eru ekki
nema örfáar tegundir sem lifa á
blóði og þær er helst að finna í
Suður-Ameríku.“
Ævar segir að leðurblökur geti
borið hundaæði. Því hafa verið
gerð próf á leðurblökum sem
komið hafa hingað til lands. En
þær hafa ekki reynst smitberar.
DVALARHEIMILI aldraðra,
Hornbrekka á Ólafsfirði, er á snjó-
flóðahættusvæði C, sem er áhættu-
mesti flokkurinn, samkvæmt nýju
snjóflóðahættumati sem unnið hefur
verið fyrir Ólafsfjörð og kynnt var á
almennum borgarafundi þar í gær-
kvöldi. Stefanía Traustadóttir, bæj-
arstjóri á Ólafsfirði, segir að hægt
verði að bregðast við þessari niður-
stöðu með viðeigandi ráðstöfunum
og eru þar meðal annars leiðargarð-
ar til athugunar.
Snjóflóðahætta er flokkuð í þrjá
flokka, A, B og C og er Hornbrekka
eina íbúðarhúsið á Ólafsfirði sem er í
C-flokknum. Að öðru leyti er snjó-
flóðahættumatið eins og meðfylgj-
andi kort sýnir. Samkvæmt nýting-
arreglum fyrir flokkana má ekki
byggja neinar nýbyggingar á svæði
C nema frístundahús og húsnæði þar
sem viðvera er lítil. Á svæði B má
byggja atvinnuhúsnæði án styrk-
inga. Þá má byggja þar íbúðarhús og
hús þar sem búist er við miklum
mannsöfnuði með sérstökum styrk-
ingum. Í flokki A má byggja en þar
þarf að styrkja hús með fleiri en fjór-
um íbúðum og hús þar sem búast má
við miklum mannsöfnuði.
Stefanía Traustadóttir, bæjar-
stjóri á Ólafsfirði, sagði í samtali við
Morgunblaðið að dvalarheimili aldr-
aðra á Ólafsfirði, Hornbrekka, væri
inni á hættusvæði C, en heilsugæsl-
an í bænum væri í því sama húsi. Það
þýddi ekki að þetta væri hættulegt
svæði í sjálfu sér, heldur að þar væri
hættan mest í bænum.
„Það þýðir að samkvæmt lögum
þurfa bæjaryfirvöld innan hálfs árs
að vera búin að ákveða hvernig þau
ætla að bregðast við. Næstu skref
hjá okkur verða að skoða hvernig
önnur sveitarfélög, sem hafa þurft að
bregðast við svona mati, hafa leyst
sinn vanda. Það er ekkert í kortun-
um annað en að hér verði hægt að
setja niður þær varnir að bæði Horn-
brekka og allur Ólafsfjörður verði
mjög svo öruggt svæði og algjörlega
óhætt að búa hér,“ sagði Stefanía.
Leiðargarðar í umræðunni
Hún sagði að snjóflóðahættumatið
fyrir Ólafsfjörð væri hátíð miðað við
niðurstöðuna varðandi ýmis önnur
sveitarfélög. Hins vegar væri þessi
eina bygging inni á svona svæði, en
byggingin stæði svolítið fyrir utan og
ofan bæinn. Sveitarfélög hefðu
brugðist við þessum vanda með ýms-
um hætti og þau myndu skoða
reynslu þeirra til að fá ráð um hvern-
ig best væri að leysa vandann.
„Ég hef upplýst að það hefur verið
talað um leiðargarða svokallaða eða
jarðvegsmanir, og þetta ástand hér
er þó ekki alvarlegra en það að sjálf-
sagt mun einn garður duga,“ sagði
Stefanía ennfremur.
Nýtt snjóflóðahættumat hefur
verið gert fyrir Ólafsfjörð



 
     

 
 
 




 

 
 





 

  

Dvalarheimili
aldraðra á snjó-
flóðahættusvæði