24 stundir - 12.04.2008, Blaðsíða 27

samhengi við aðrar breytingar á
sveitarstjórnarmálum.“
Kristján segist ekki líta á það
sem svo að hann sé að boða sam-
einingu sveitarfélaga með vald-
boði. „Hinu er ekki að leyna að
ákvæði um lágmarksíbúafjölda er
22 ára gamalt og með breyttum að-
stæðum þarf að taka þetta til end-
urskoðunar. Ég er einfaldlega að
opna þessa umræðu því ég tel það
nauðsynlegt.“
Fagnar umræðunni
Halldór Halldórsson, formaður
Sambands íslenskra sveitarfélaga,
segir að orð Kristjáns komi sér ekki
á óvart. „Þingmenn Samfylkingar-
innar hafa flutt þingmál um þetta
áður. En ég fagna því að ráð-
herrann komi fram með þessa hug-
mynd því að þetta
er vissulega mál-
efni sem við þurf-
um að ræða á okk-
ar vettvangi. Ég vil
þó segja það að ég
sem formaður
sambandsins tala
auðvitað fyrir
þeirri stefnu sem
tekin er á lands-
þingum okkar. Á
undanförnum þingum hafa komið
fram tillögur um að hækka lág-
marksíbúafjölda sveitarfélaga. Það
hafa margir verið þessu fylgjandi
en þær hafa hins vegar verið felld-
ar. Á þessum sömu þingum hefur
samt alltaf verið samþykkt sú
stefnumótun sambandsins að
stefnt skuli að frekari sameiningu
sveitarfélaga.“
Staða sveitarfélaga misjöfn
Halldór segir að þrátt fyrir að
sveitarfélögum hafi fækkað mjög
mikið á undanförnum tveimur
áratugum hafi sveitarstjórnarstigið
ekki styrkst mikið. „Við höfum
höfuðborgina þar sem búa ríflega
115 þúsund manns og svo alveg
niður í 48 íbúa í Árneshreppi. Það
gefur því augaleið að staða sveitar-
félaganna er afar misjöfn.“
Halldór segir jafnframt að veru-
lega skorti á að tekjustofnar fylgi
verkefnum á eðlilegan hátt til sveit-
arfélaganna. „Við höfum ekki sam-
ið um neina stóra yfirfærslu síðan
grunnskólinn var færður til sveit-
arfélaganna árið 1996. Við höfum
hins vegar gert meiri athugasemdir
við að það eru sífellt verkefni sem
ég vil meina að séu að leka inn til
okkar, til dæmis með breytingum á
reglugerðum um þjónustu sveitar-
félaganna. Þessum breytingum
hafa sjaldnast fylgt tekjustofnar.
Hins vegar er búið að ganga frá því
í samstarfssáttmála ríkis og sveitar-
félaga að kostnaðarmeta skuli öll
frumvörp út frá hagsmunum sveit-
arfélaganna.“
Sveitarfélögin ráði ferðinni
Halldór segist telja að ef ekkert
sveitarfélag væri fámennara en
1000 manns þá væri komin for-
senda fyrir því að þau gætu frekar
tekið til sín verkefni og þyrftu ekki
eins mikið á jöfnun að halda. „Það
yrði mun auðveldara að vinna að
tekjuyfirfærslunni. Eftir því sem
sveitarfélög sameinast fækkar þeim
sem eru undir tekjumeðaltali. Ég
tel jákvætt að þessi umræða fari af
stað en ítreka að stefna Sambands
íslenskra sveitarfélaga er sú að
sveitarfélögin sjálf ráði ferðinni
varðandi frekari sameiningarmál.“
HVAÐ VANTAR UPP Á?
Hringdu í síma 510 3700 eða
sendu póst á 24@24stundir.is
Akrahreppur
byggð
shreppur
Grýtubakka-
hreppur
Svalbarðs-
strandarhreppur
Grímseyjarhreppur
Aðaldælahreppur
Skútustaða-
hreppur
Svalbarðs-
hreppur
Langanesbyggð
Borgarfjarðar-
hreppur
Fljótsdalshreppur
Djúpavogshreppur
Breiðdalshreppur
Ásahreppur
Skaftárhreppur
dalshreppur
pur
Seyðisfjarðar-
kaupstaður
Vopnafjarðarhreppur
Þingeyjarsveit
Tjörneshreppur
rönd
Sveitarfélög með 500-1000 íbúa
Sveitarfélög með 100-500 íbúa
Sveitarfélög með undir 100 íbúa
Halldór
Halldórsson
24stundir LAUGARDAGUR 12. APRÍL 2008 27
Ástand Reykjanesbrautarinnar
hefur ekki verið jafn varhugavert í
mörg ár. 24 stundir sögðu frá því á
fimmtudag að 130 prósenta fjölg-
un hefði orðið á slysum og óhöpp-
um á þeim kafla sem verið er að
tvöfalda frá því að framkvæmdir
hófust. Síðustu mánuði hafa fram-
kvæmdirnar síðan legið niðri eftir
að verktakinn Jarðvélar sagði sig
frá verkinu skömmu fyrir jól. Síð-
an hafa orðið 24 slys og óhöpp á
þessum kafla.
Slysagildrur á Reykjanesbraut
14. janúar síðastliðinn slösuðust
sjö manns á Reykjanesbrautinni.
Þar af voru fjórir fluttir á sjúkrahús
vegna alvarleika meiðsla þeirra.
Flest slysin urðu á þeim vegarkafla
þar sem framkvæmdir við tvöföld-
unina standa yfir. 24 stundir fjöll-
uðu í kjölfarið um þær slysagildrur
sem væru á Reykjanesbrautinni, en
vegna framkvæmdanna voru víða
steinsteyptir stólpar og tilfæringar
milli vegarhelminga auk þess sem
fjölmargir ljósastaurar við veginn
lýstu ekki. Þá voru mikil snjó-
þyngsli á þessum tíma og juku þau
enn á hættuna sem skapaðist.
Í frétt 24 stunda sagði Steinþór
Jónsson, formaður áhugahóps um
tvöföldun Reykjanesbrautar, að
framkvæmdirnar gætu valdið mik-
illi hættu á brautinni og að þetta
væri í raun spurning um líf eða
dauða. Hann sagði ennfremur að
tryggja þyrfti að þær hættur sem
væru til staðar myndu ekki valda
fólki skaða. „Það verður að gerast
núna. Það er ekki hægt að bíða eft-
ir að samningar verði gerðir við
undirverktaka um áframhald
verksins.“
Jónas Snæbjörnsson, svæðis-
stjóri Vegagerðarinnar, sagði að
merkingum hefði verið haldið við
„í því horfi sem þær voru og örlítið
hefur verið bætt við þær þar sem
slíkt þótti brýnast“.
Óviðunandi í marga mánuði
Í lok janúar tilkynnti Vegagerðin
að ekki hefði tekist að semja við
undirverktaka verksins um fram-
hald þess og því þyrfti að bjóða
tvöföldunina út að nýju. Áætluð
verklok voru því sögð frestast til
loka árs 2008, en upphaflega áttu
þau að vera í júlí. Steinþór lýsti yfir
vonbrigðum sínum með þessa
frestun í 24 stundum en sagði þó
að Vegagerðin hefði fullvissað sig
um að hún myndi laga merkingar
á brautinni. „En þetta er eitthvað
sem maður hefði getað sætt sig við
í einhverja daga, ekki vikur og
mánuði.“ G. Pétur Matthíasson,
upplýsingafulltrúi Vegagerðarinn-
ar, sagði í sömu frétt að stofnunin
hefði sett upp varanlegar merking-
ar á helstu framkvæmdarsvæðun-
um þegar í ljós kom að verkið
þyrfti að fara í útboð.
Enn eitt slysið kallar
á viðbrögð
Á miðvikudag varð síðan alvar-
legt umferðarslys við Vogaafleggj-
ara þegar tvær bifreiðar rákust
saman með þeim afleiðingum að
sex slösuðust, þar af fjórir alvar-
lega. Slysið átti sér stað á kafla þar
sem framkvæmdir hafa staðið yfir
og akstursstefnur eru ekki aðskild-
ar. Vegagerðin ákvað í kjölfarið að
aðskilja akstursstefnur á veginum
með gátskiltum og bæta við öðr-
um stærri skiltum til að vekja
aukna athygli á þeim breytingum.
Sama dag opnaði Vegagerðin til-
boð í restina af verkinu og til-
kynnti að það tæki tvær til þrjár
vikur áður en vinna gæti aftur haf-
ist við það. Samgönguyfirvöld
voru í kjölfar slyssins harðlega
gagnrýnd fyrir að vanrækja úrbæt-
ur á framkvæmdasvæðinu. Krist-
ján Möller samgönguráðherra og
Jón Rögnvaldsson vegamálastjóri
vörðust gagnrýninni í fjölmiðlum
með því að segja að lagaheimildir
hafi skort til að hægt væri að halda
áfram framkvæmdum á veginum
án útboðs. Í lögum um opinber
innkaup er þó undanþáguákvæði
sem heimilar samningskaup án út-
boðs. Þar segir orðrétt að undan-
þágu megi beita „þegar innkaup
eru algerlega nauðsynleg vegna að-
kallandi neyðarástands sem stafar
af ófyrirsjáanlegum atburðum og
ekki er unnt að standa við fresti í
almennu útboði.“ Þetta ákvæði
þótti ekki nægjanlega skýrt í huga
samgönguyfirvalda til að fara fram
hjá útboðsskyldunni. Vegna brott-
hvarfs Jarðvéla verður brautin ekki
að fullu tilbúin fyrr en í júní á
næsta ári, tæpu ári síðar en upp-
haflega var áætlað.
Hættuleg Reykjanesbraut
 Ástand Reykjanesbrautar ekki verið jafn hættulegt í mörg ár  Margir mánuðir frá því að kallað var eftir úrbót-
um vegna framkvæmda við tvöföldun vegarins  Undanþáguákvæði frá útboðsskyldu sagt vera í lögum
➤ Síðasta banaslysið á Reykja-nesbraut sunnan Hafn-
arfjarðar varð 19. maí 2004
við Kúagerði.
➤ Kaflinn sem nú er verið aðtvöfalda er 12,2 kílómetrar að
lengd og liggur frá Strand-
arheiði að Njarðvík.
REYKJANESBRAUT
Framkvæmdir Að-
stæður á Reykjanesbraut
í janúar síðastliðnum.
Mynd/Hilmar Bragi
Þórður Snær Júlíusson
thordur@24stundir.is
FRÉTTASKÝRING
Guðrún María Valgeirsdóttir,
hreppstjóri Skútustaðahrepps,
segir að það sé umhugsunarefni
hvort ekki sé í
fullmikið lagt
að færa lág-
marksíbúa-
fjölda frá 50
manns upp í
100. Í Skútu-
staðahreppi
bjuggu 403
hinn 1. desem-
ber 2007. Þrisvar hefur verið
kosið um sameiningu í hreppn-
um. Fyrst var kosið árið 1993,
svo árið 2005 og síðast árið
2007. Í öll skiptin hefur sam-
eining verið felld. Guðrún segir
ljóst að fámennari sveitarfélög
séu verr í stakk búin til að sinna
sínum lögbundnu verkefnum
en þau sem eru stærri. „Það er
hins vegar ekki endilega þannig
að sveitarfélög þurfi að samein-
ast til að ráða við þessi verkefni.
Mjög mörg sveitarfélög hafa
með sér samstarf um skóla-
þjónustu, heilsugæslu og fleiri
verkefni. En ég fagna samt þess-
ari umræðu, þetta er mál sem
þarf að ræða.“
Skútustaðahreppur
Sveitarfélög
hafi samstarf
Gunnþórunn Ingólfsdóttir,
oddviti Fljótsdalshrepps, segir
að eðlilegt sé að sameining
sveitarfélaga
verði á for-
sendum sveitar-
félaganna sjálfra.
Tvisvar hefur
verið kosið um
sameiningu í
Fljótsdalshrepp,
árið 1993 og árið
2004. Í bæði
skiptin var sameining felld með
miklum meirihluta. Gunnþór-
unn segist ekki telja að sýnt
hafi verið fram á hver rétt
stærð sveitarfélaga sé. „Það er
enginn grundvallarmunur á
500 manna sveitarfélagi eða
1000 manna sveitarfélagi hvað
varðar afkomumöguleika íbú-
anna eða útvíkkun stjórnsýslu.
Ég hefði viljað að það lægi bet-
ur fyrir hver væru markmið
með sameiningu sveitarfélaga
og hver ávinningurinn sé. Ég
held að sameining með vald-
boði sé mjög slæm leið. Eins og
staðan er í dag sé ég ekki annað
en að við stöndum undir þeirri
þjónustu sem okkur ber.“
Fljótsdalshreppur
Sameining með
valdboði slæm