24 stundir - 15.08.2008, Blaðsíða 23

24stundir FÖSTUDAGUR 15. ÁGÚST 2008 23
Hjónin Heimir Janusarson og
Sólveig Ólafsdóttir þurrka ávexti,
sveppi, grös og kjöt í þartilgerðum
heimatilbúnum matarþurrkara
sem Heimir smíðaði.
Lerki- og furusveppir
„Við byrjum á því að tína grös
um Jónsmessuleytið og þurrkum
þá ljónslöpp, blóðberg og birki. Því
næst fara sveppirnir í þurrkarann
og erum við nýbúin að þurrka
heilan helling núna,“ segir Sólveig.
Þegar þau hjónin byrjuðu að tína
sveppi fyrir um 15 árum tóku þau
þann pól í hæðina að tína þá
sveppi sem þau þekktu en þau tína
alls fjórar tegundir lerki- og furu-
sveppa. Sólveig segir uppskeruna
hafa verið mjög góða síðastliðin
sumur.
Kjörlendi í lággróðri
„Við tínum sveppina á suð-
vesturhorninu en stærsta vanda-
málið er hvað lúpínan er farin að
vera mikil inni í skógræktarlönd-
unum þar sem sveppirnir forðast
hana og hverfa bara. Maður þarf
að vera útsjónarsamur í að finna
furu- og lerkilundi sem eru með
hefðbundinn lágróður í botni en
þar er kjörlendið. Við tínum
kannski heilan pappakassa en það
verður afar lítið úr sveppunum
þegar búið er að þurrka þá. Við er-
um dugleg að gefa með okkur þar
sem sveppirnir eru bragðsterkir og
þarf aðeins að nota tvær eða þrjár
sneiðar til að búa til hina bestu
villisveppasúpu og sósur. Ef maður
er svo heppinn að þekkja einhverja
sem skjóta hreindýr þá er líka ekk-
ert betra með því heldur en góð
villisveppasósa,“ segir Sólveig. Þau
hjónin hafa þurrkað margs konar
hráefni í þurrkaranum: gæs, hrein-
dýr, ávexti og meira að segja
bleikjuflök, en slíkt er algengt á
Grænlandi og smakkaðist mjög
vel.
Þurrka sveppi, grös, ber og kjöt í matarþurrkara
Bragðsterkir sveppir í matargerð
24Stundir/G.Rúnar
Matarþurrkofn Hjónin Sólveig og
Heimir þurrka allt mögulegt í heima-
tilbúnum þurrkofni sem Heimir smíð-
aði en hugmyndina fékk hann frá vini
sínum sem búið hafði í Ástralíu en þar
eru slíkir ofnar algengir.
Sólveig og Heimir gefa hér uppskrift að villisveppa-
risottó.
Hráefni
Handfylli af þurrkuðum villisveppum, 1 vænn
rauðlaukur
3-5 hvítlauksrif, 300 g arborio-hrísgrjón, helst frá
Gallo (fæst yfirleitt í Melabúðinni)
1 vænt rifsberjavínsglas eða hvítvínsglas. Um það
bil einn lítri kröftugt og heitt kjúklinga- og grænmet-
issoð, steinselja, olía og parmesanostur eftir smekk.
Aðferð
Sveppirnir eru muldir smátt og mýktir við vægan
hita í blöndu af olíu og smjöri ásamt sveppunum.
Hrísgrjónunum er blandað saman við og þau látin
hitna vel í gegn við heldur meiri hita og steikjast.
Þau eiga að verða nær glær á litinn.
Því næst er víninu hellt yfir og það látið gufa upp
á meðan hrært er stöðugt í grjónunum. Soðinu er
síðan hellt í ausuvís yfir grjónin á meðan þau soðna
og hrært stöðugt í. Þessi ferill getur tekið um það bil
hálftíma. Þegar hrísgrjónin eru soðin en samt stinn
er smátt skorinni steinselju sáldrað yfir ásamt væn-
um slatta af góðri, grænni ólífuolíu og slatta af par-
mesan.
Risóttóið er hægt að borða eitt sér eða sem með-
læti með góðu kjöti eða fiski eða salati.
Gómsætt villisveppa-risottó
Á veggina í eldhúsinu passar vel að
setja falleg plaköt eða myndir af
girnilegum mat eða fallegum hlut-
um sem tengjast eldhúsinu. Þetta
fallega plakat sýnir ýmis þörf eld-
húsáhöld svo sem hnífa og pipar-
kvörn og er tilvalið til að setja í
ramma og á eldhúsvegginn. Þeir
sem eru mjög listrænir gætu líka
tekið sig til og málað heila veislu
beint á vegginn.
Fallegt á
eldhúsvegginn
Fyrir þá sem eru alveg brjálaðir í
beikon eru einnig til beik-
onmintur. Þær hafa rokselst í
Japan en minturnar eru með
beikonbragði og örlitlu eft-
irbragði af mintu. Ekki það
hentugasta til að hreinsa munn-
inn en gómsætt fyrir lengra
komna beikonunnendur. Mint-
urnar fást hér á landi í versl-
uninni Ranimosk.
Mintur með
beikonbragði
Síðastliðin sex ár hefur verið
haldin sultukeppni á útimark-
aðnum í Mosfellsdal þar sem fólk
getur komið með eða sent inn sult-
urnar sínar. Keppni þessa árs verð-
ur haldin laugardaginn 23. ágúst
og því enn tími til stefnu fyrir þá
sem vilja taka þátt.
Sérfræðingar í sultugerð
„Við opnum markaðinn klukk-
an 12 en dómnefndin byrjar að
smakka klukkan 13 og þá þurfa
sulturnar að vera komnar í hús. Í
dómnefndinni verða um fimm sér-
fræðingar í sultugerð auk þess sem
óvæntur gestur gæti bæst í hópinn.
Þeir sem eiga ekki heimangengt
hafa sent sulturnar til mín og höf-
um við fengið sultu víðs vegar að
af landinu en best er að setja nafn
og aðrar upplýsingar á botn krukk-
unnar til að hægt sé að tilkynna
um vinningshafa ef svo ber undir,“
segir Jón Jóhannsson sem rekur
markaðinn.
Að meðaltali hafa borist í
keppnina á bilinu 20-30 krukkur
en Jón segir menn hafa frjálsar
hendur við sultugerðina. Dóm-
nefndin smakkar allar sulturnar og
standa loks þrjár upp úr sem vinn-
ingshafar. Verðlaunin eru vegleg
karfa með góðgæti af markaðnum
svo sem fisk, sósum, sultum og
grænmeti. „Nú er bláberja- og rifs-
berjatíminn að ganga í garð svo
það má búast við töluverðu af slík-
um sultum svo og rabarbarasultu.
Síðan prófa sumir sig áfram með
óhefðbundnari ávexti eins og kíví
og blanda líka hinu og þessu sam-
an,“ segir Jón sem sjálfur ætlar að
senda bláberjasultu í keppnina en
berin sérvaldi hann í Grafn-
ingnum. Nánari upplýsingar má
nálgast hjá Jóni í síma 663 6173.
maria@24stundir.is
Árleg sultukeppni í Mosfellsdalnum
Mikil tilraunafram-
leiðsla í gangi
24stundir/Árni Sæberg
Vandaverk Dómarar í sultukeppnninni
smakka allar sulturnar og velja loks þrjár
úr en veitt eru þrenn verðlaun í keppninni.
Þjónar á veitingahúsum hafa
marga fjöruna sopið en samkvæmt
bókinni The Waiter eru þó 80%
viðskiptavina vinalegt fólk sem vill
bara fá eitthvað gott að borða á
meðan hinir eru illgjarnir vitleys-
ingar. Þessi bók er full af sögum
um báða hópana og gefur einnig
ýmis góð ráð, t.d. um hvernig beri
að hegða sér til að fá toppþjónustu.
Höfundurinn er sjálfur þjónn í
New York.
Meirihluti gesta
er kurteis